Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Làng chài trên lòng hồ Nam Ka

Tiêu Dao - Minh Ngọc - 15:44, 16/03/2021

Ở mảnh đất cao nguyên đầy nắng gió Đăk Lăk có một làng chài quanh năm gắn với nghề đánh cá mưu sinh. Cuộc sống của người dân nơi đây là một thế giới tách biệt hẳn với nhịp sống sôi động ở trên bờ.

Những nhà nổi, lòng bè nuôi cá của cư dân làng chài trên hồ Nam Ka.
Những nhà nổi, lòng bè nuôi cá của cư dân làng chài trên hồ Nam Ka.

Đời "du mục" trên lòng hồ

Trên con suối Đắk Hil thuộc địa bàn 2 xã Nam Ka và Krông Nô (huyện Lak, Đăk Lăk) có khoảng gần 30 chiếc thuyền của 38 hộ dân bám víu vào nhau để sống qua ngày. Đây là một xóm chài nhỏ bé được hình thành vào năm 2009, khi một vài người dân các tỉnh miền Tây tìm đến mưu sinh. Và rồi khi thủy điện buôn Tua Srah xây dựng trên địa phận xã Nam Ka , quá trình tích nước hồ chứa đã làm con suối Dak Hil dâng nhiều nước hơn, từ đó xuất hiện làng chài này.

Những người ngược xuôi trên cao nguyên, khi đi qua đây ai cũng dễ dàng nhìn thấy những chiếc bè cũ kỹ nằm ngang dọc dưới chân cầu Nam Ka. Cư dân làng chài đóng thuyền, dựng nhà ngay trên mặt nước. Mỗi nhà rộng chừng 15-20 m2, nóc lợp bằng mái tôn, xung quanh được phủ kín bằng bạt ni lông hoặc ván gỗ. Phía dưới sàn nhà sử dụng 9 - 10 thùng phi nhựa bịt kín hơi, buộc chặt vào nhau thả dưới mặt nước để nhà luôn luôn nổi khi nước lên, nước xuống rồi đóng neo cố định một chỗ.

Người dân làng chài ở trên những nhà nổi tạm bợ để mưu sinh
Người dân làng chài ở trên những nhà nổi tạm bợ để mưu sinh

Cứ 4-5 giờ chiều mỗi ngày, người dân làng chài lại chèo thuyền ra xa thả lưới, đốt đèn đuổi cá đến tận đêm khuya, sáng sớm tinh mơ phải dậy gỡ cá cho kịp thương lái thu mua. Trung bình mỗi chuyến đánh bắt, người dân đánh bắt được từ 10 - 15 kg cá, chủ yếu là lóc, cá bống, rô phi..., mỗi tháng kiếm được 4 - 5 triệu đồng. Số tiền này một phần dùng cho chi phí sinh hoạt gia đình, phần còn lại, người dân đầu tư nuôi cá lồng.

Anh Dũng (35 tuổi, quê An Giang) cho biết: “Nghề này cũng bấp bênh lắm, ngày thường còn làm ăn được chứ mùa nắng nước cạn, mùa mưa gió bão không đánh được thì chỉ có đói. Miếng cơm manh áo gia đình chỉ trông chờ cả vào lồng cá nuôi quanh nhà, mỗi đợt thu hoạch được vài chục triệu đồng, trừ vốn ra cũng chỉ đủ chi tiêu sinh hoạt!”.

Theo lời anh Dũng, thì hầu như trước nhà nào người dân cũng đều dành vài sào nước làm lồng nuôi cá rồi về miền Tây mua cá giống cho rẻ. Nhà nào đông lao động, nhiều vốn thì nuôi cả chục lồng cá, nhà nào vốn ít thì nuôi vài lồng, như vậy cũng đủ ăn. Chị Phương (quê Vĩnh Long) cho biết, nuôi cá thì một năm bán một lần, tùy vào từng loại. Trung bình mỗi năm, nhà chị bán gần 3 tạ cá lóc nuôi với giá 40-50 đồng/kg. “Cứ đến đợt bán, thương lái tới tận nơi mua rồi chở xuống Sài Gòn. Đầu ra ổn định nên tôi và mọi yên tâm nuôi”. Thấy làm thuận lợi, nhiều người đưa thêm con cái, người thân lên đây làm ăn, lúc đầu vài hộ, đến nay đã trên 38 hộ.

Tuy nhiên, “ Thời gian qua, do ảnh hưởng dịch bệnh Covid nên thương lái cũng ít tìm đến mua. Bà con đánh bắt và thu hoạch cá lồng bè đều phải phơi khô chờ thương lái đến. Số lượng mang lên cầu bán cũng không được nhiều vì ít người qua lại”, một lão ngư làng chài tâm sự.

Những ngôi nhà xập xệ của cư dân làng chài
Một trong những ngôi nhà xập xệ của cư dân làng chài

Những ngày mưa bão như cuối năm 2020 vừa qua, sóng dội liên tục vào những con thuyền nhà nổi, nhưng người dân làng chài vẫn quyết bám trụ để giữ những lồng cá. Ông Đạt, một cư dân cho hay cả xóm này có trên 30 lồng cá lóc, riêng ông nuôi khoảng 2 lồng, mỗi năm thu chừng 4 tấn cá. Nuôi cá lóc lồng bè trên hồ Nam Ka là kiểu nuôi “con nhà nghèo”, vì không có tiền mua thức ăn chế biến sẵn theo kiểu công nghiệp nên các hộ ở đây phải nuôi bằng cá nhỏ đánh bắt trong tự nhiên.

Mấy năm nay, để cải thiện kinh tế và bán những loại thủy hải sản tự nuôi cũng như đánh bắt được, những hộ dân ở xóm chài đã dựng lều, mang cá khô một nắng lên cầu Đắk Hil bán. Hai đầu cầu Đắk Hil có khoảng chục cái chòi tạm bán cá khô. Treo trên mép mái tôn là những con cá khô lóc xẻ dọc đã bóc hết xương, dải thịt cá ươm mỡ óng ánh. Phía dưới sạp là rổ cá khô nhỏ như cá mương, cá lìm kìm.

Giấc mơ lên bờ

Tại làng chài, mọi sinh hoạt của các gia đình gói gọn trong căn nhà bè chật hẹp, chỉ vừa chỗ ăn, ngủ, không gian giải trí hầu như không có. Lúc rảnh rỗi, người dân chèo thuyền sang các nhà bên trò chuyện tán gẫu cho đỡ buồn. Bà Loan (quê Bến Tre) cho biết: “Nhiều lúc cũng thấy buồn, nhớ cuộc sống ở dưới quê nhưng đi làm ăn phải chấp nhận chứ biết sao giờ. Nhìn cuộc sống trên bờ tấp nập mà thèm, mà thương bọn trẻ làng chài”.

Điều mà cư dân xóm chài phải chấp nhận lâu nay đó là mọi sinh hoạt như tắm rửa, vệ sinh, giặt giũ, nuôi gia súc, gia cầm... đều diễn ra trên con nước này. Họ múc nước lên và để lắng dùng sinh hoạt, ăn, uống. Vì không có hộ khẩu, không bảo đảm an toàn cho việc sử dụng điện ở dưới nước nên làng chài chưa được đầu tư điện lưới. Người dân phải dùng bình ắc quy, chạy máy nổ để sạc pin, thắp đèn, xem tivi, còn nấu nướng phải dùng củi.

Quanh năm trôi nổi trên con nước khiến nhiều em nhỏ phải bỏ học nửa chừng, phần vì trường xa, phần vì gia đình khó khăn. Một vài gia đình sợ con thất học nên đưa về quê, số khác gửi người quen cho con ra ngoài huyện học. Những đứa trẻ lên ba, bốn tuổi đã biết bơi, nước da lúc nào cũng đen sạm, tóc cháy vàng vì nắng cao nguyên.

Sau hàng chục năm bám trụ tại làng chài, bây giờ nhiều người chỉ mong được lên bờ lập nghiệp. Thế mà, giấc mơ ấy vẫn xa xôi và mờ mịt như sương sớm núi rừng Tây Nguyên. Vì sống tạm cư trên lòng hồ nên 38 hộ dân ở đây chỉ được đăng ký tạm trú dài hạn chứ chưa được cấp hộ khẩu.

Những đứa trẻ làng chài phụ giúp mẹ bán cá khô bên cầu ĐăkHil.
Những đứa trẻ làng chài phụ giúp mẹ bán cá khô bên cầu Đắk Hil.

Ông Hồ Văn Anh, Chủ tịch UBND xã Krông Nô cho biết: “Xã thường xuyên cử cán bộ công an xuống nắm bắt tình hình, khuyên người dân không được kích điện bắt cá. Xã cũng đã nhiều lần động viên người dân lên bờ sinh sống, vừa đảm bảo an toàn tính mạng, vừa thuận tiện cho công tác quản lý trật tự địa phương. Tuy nhiên vì cuộc sống còn nhiều khó khăn nên người dân chưa thể lên bờ! Những năm qua, UBND xã cũng tạo điều kiện cho người dân ở làng chài về việc tạm trú, cấp giấy khai sinh cho trẻ em, được tham gia các hoạt động y tế, giáo dục của địa phương. Còn về đất tái định cư cho người dân làng chài cần phải đợi chủ trương, quy hoạch của cấp có thẩm quyền”.

Vẻ đẹp của hồ Nam Ka lúc chiều tà.
Vẻ đẹp của hồ Nam Ka lúc chiều tà.

Chiều muộn, mặt trời phủ xuống những ráng đỏ huy hoàng. Từ trên cầu cách mặt hồ cả trăm mét, những ngôi nhà nổi trên lòng hồ đã đượm những làn khói lam bay ra lan tỏa trên mặt hồ yên ả. Phía xa xa vẫn còn bóng dáng những ngư dân bắt cá lo bữa cơm cuối ngày. Trong cuộc mưu sinh, hình như đâu đó vẫn đọng lại tiếng thở dài...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Buôn Trinh rộn rã mùa gặt

Buôn Trinh rộn rã mùa gặt

Trên cánh đồng trải dài dưới chân đồi thông Buôn Trinh, Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk, bà con người Ê Đê đnag lom khom gặt lúa, nhịp tay đều đặn giữa sắc nắng và hương lúa chín. Tiếng cười, tiếng gọi nhau rộn ràng trong nắng, hòa cùng tiếng máy tuốt lúa xè xè, tiếng đập lúa trên thùng rộn ràng, báo hiệu một mùa thu hoạch no ấm lại về.
Tin nổi bật trang chủ
Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

"Để người dân dễ hiểu, nắm bắt được nội dung thông tin tuyên truyền, mình phải cụ thể hóa được chủ trương, chính sách của cấp trên để diễn giải ngắn gọn, phải gắn với những câu chuyện cụ thể tại địa phương mình", già A Lào, Người có uy tín ở thôn Đăk Răng, xã Bờ Y chia sẻ. Được biết, toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 910 Người có uy tín. Tại cơ sở, đội ngũ Người có uy tín chính là những "hạt nhân", là "cầu nối" quan trọng gắn kết giữa Chính quyền với Nhân dân
Hưng Yên: Đặc sắc Lễ hội Mùa Thu Đền Đồng Bằng - Nơi hội tụ giá trị văn hóa dân tộc

Hưng Yên: Đặc sắc Lễ hội Mùa Thu Đền Đồng Bằng - Nơi hội tụ giá trị văn hóa dân tộc

Sắc màu 54 - Phạm Đối - Tuấn Ninh - 22 phút trước
Xã Đồng Bằng đã tổ chức khai mạc Lễ hội Mùa Thu đền Đồng Bằng năm 2025, còn được biết đến với tên gọi Lễ hội đền Vua Cha Bát Hải. Lễ hội diễn ra từ ngày 11/10 đến ngày 17/10 (tức từ ngày 20 đến 26 tháng 8 âm lịch).
Người dân bàn giao cá thể rùa quý hiếm cho Kiểm lâm thả về tự nhiên

Người dân bàn giao cá thể rùa quý hiếm cho Kiểm lâm thả về tự nhiên

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Ngày 14/10, Công an xã Vu Gia (Đà Nẵng) cho biết vừa tiếp nhận một cá thể rùa quý hiếm từ người dân, và bàn giao cho lực lượng Kiểm lâm thành phố để thả về tự nhiên.
Thủ tướng Chính phủ đồng ý phương án nghỉ Tết Bính Ngọ 9 ngày liên tục

Thủ tướng Chính phủ đồng ý phương án nghỉ Tết Bính Ngọ 9 ngày liên tục

Thời sự - Minh Thu - 1 giờ trước
Văn phòng Chính phủ đã có văn bản số 9859/VPCP-KGVX ngày 13/10/2025 truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc nghỉ Tết Âm lịch, nghỉ lễ Quốc khánh năm 2026.
Gia Lai: Phá dỡ nhà rông bê tông làng Ia Gri dưới chân núi lửa

Gia Lai: Phá dỡ nhà rông bê tông làng Ia Gri dưới chân núi lửa

Tin tức - Ngọc Thu - 23:18, 13/10/2025
Ngày 13/10, công trình “Nhà rông bê tông” ở làng Ia Gri, xã Biển Hồ được các cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai phối hợp với đơn vị liên quan tiến hành tháo dỡ, trả lại cảnh quan tự nhiên cho khu vực núi lửa Chư Đang Ya.
Động lực phát triển vùng đồng bào DTTS Tuyên Quang

Động lực phát triển vùng đồng bào DTTS Tuyên Quang

Dân tộc - Tôn giáo - Vũ Mừng - 19:55, 13/10/2025
Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Tuyên Quang được Trung ương giao hơn 9.367 tỷ đồng để thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719). Việc triển khai Chương trình đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, cải thiện đời sống, nâng cao nguồn nhân lực và thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng.
Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và là quyền cao quý của công dân. Tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc, tuổi trẻ vùng biên giới, vùng đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã hăng hái viết đơn tình nguyện thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng của tuổi trẻ với khát vọng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đồng bằng sông Cửu Long: Ứng dụng công nghệ nâng tầm hạt gạo Việt Nam

Đồng bằng sông Cửu Long: Ứng dụng công nghệ nâng tầm hạt gạo Việt Nam

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 18:44, 13/10/2025
Hiện nay việc chuyển đổi sang mô hình canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp bằng công nghệ đang trở thành hướng đi tất yếu tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vựa lúa lớn nhất cả nước. Từ các mô hình thí điểm hiệu quả, vùng đất chín rồng đang cho thấy một diện mạo mới hiện đại hơn, xanh hơn, và hiệu quả hơn.
Lào Cai: Tai nạn xe khách khiến 3 người tử vong

Lào Cai: Tai nạn xe khách khiến 3 người tử vong

Tin tức - Trọng Bảo - 18:14, 13/10/2025
Trên tuyến Tỉnh lộ 172, thuộc địa phận xã Việt Hồng, tỉnh Lào Cai vừa xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khiến 3 người tử vong tại chỗ và nhiều người bị thương.
Ngân 98 và bóng tối của “nền kinh tế” ảo

Ngân 98 và bóng tối của “nền kinh tế” ảo

Xã hội - Hồng Phúc - 18:03, 13/10/2025
Ngày 13 tháng 10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hồ Chí Minh đã bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân - người được biết đến trên mạng xã hội với biệt danh Ngân 98 để điểu tra về tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, theo Điều 193 Bộ luật Hình sự. Sự kiện này không chỉ gây chấn động dư luận mà còn phơi bày một hiện tượng đáng báo động: sự chuyển hóa của danh tiếng thành công cụ phạm tội.
Cử tri và Nhân dân lo lắng về diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai

Cử tri và Nhân dân lo lắng về diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai

Thời sự - Minh Thu - 17:53, 13/10/2025
Dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, tại phiên họp thứ 50, ngày 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV; kết quả tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư của công dân và kết quả giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2025; dự thảo báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội Khóa XV.
Chuyển đổi nuôi biển công nghệ cao: Hướng đi tất yếu trong thời kỳ biến đổi khí hậu

Chuyển đổi nuôi biển công nghệ cao: Hướng đi tất yếu trong thời kỳ biến đổi khí hậu

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 17:42, 13/10/2025
Tại khu vực Nam Trung Bộ, nơi có tiềm năng nuôi trồng thủy sản lớn, nhiều mô hình nuôi biển công nghệ cao đang được thử nghiệm và nhân rộng. Vai trò của hệ thống khuyến nông, đặc biệt là khuyến nông cộng đồng được xác định là lực lượng dẫn dắt then chốt trong quá trình chuyển đổi này.