Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Kiên Giang: Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer

N. Tâm - H. Diễm - 09:47, 17/05/2022

Đồng bào dân tộc Khmer sinh sống ở tỉnh Kiên Giang, có tỉ lệ dân số đông thứ 3 trong khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long. Những năm gần đây, để phát huy, khai thác hiệu quả giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer, tỉnh Kiên Giang đã triển khai nhiều giải pháp, với cơ chế, chính sách ưu đãi, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, cá nhân quan tâm đầu tư, bảo tồn và khai thác trong lĩnh vực này.

Các em nhỏ được học nhạc cụ truyền thống tại chùa Thứ Năm
Lớp học nhạc cụ truyền thống tại chùa Thứ Năm

Khơi dậy ý thức của người dân

Trên địa bàn tỉnh Kiên Giang có khoảng 13% dân số là đồng bào Khmer đang sinh sống, với khoảng 56.400 hộ, 238.000 người. Đời sống tinh thần của đồng bào luôn gắn liền với việc duy trì các hoạt động, nghi lễ văn hóa truyền thống như: nhạc lễ truyền thống, nghệ thuật sân khấu Rô-băm, các điệu múa truyền thống Râm-vông, Lâm-thôn, Sa-ra-van...

Theo ông Danh Ngọc Hùng, nguyên Trưởng ban Dân tộc tỉnh Kiên Giang, đối với đồng bào Khmer, các loại hình nghệ thuật truyền thống, vừa là phương tiện thực hành các nghi lễ, sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, vừa là hình thức giải trí quan trọng hàng ngày của bà con. Do vậy, từ sự lan tỏa trong quá trình cộng cư, nó đã trở thành phương tiện giao lưu, góp phần củng cố đoàn kết cộng đồng chặt chẽ trong thời gian qua. Tuy nhiên, trong điều kiện thực tế có một số loại hình nghệ thuật bị “lãng quên”, mai một.

Các thành viên trong câu lạc bộ Múa Khmer cùng tập luyện
Các thành viên trong câu lạc bộ Múa Khmer cùng tập luyện

Ông Danh Hùng chia sẻ, nguyên nhân của sự mai một, phần lớn là do không có sự kế thừa từ những người trẻ trong khi những người thực sự có khả năng, nắm được nhiều kiến thức, vốn liếng về dân ca, dân vũ cổ truyền của dân tộc thì phần lớn đã tuổi cao, sức yếu.

“Giới trẻ tập trung cho kiếm kế sinh sống, ít quan tâm đến việc học hát, học múa, học nhạc dân tộc để giữ lấy truyền thống văn hóa của cha ông để lại. Mặt khác, hậu quả của việc đô thị hóa, công nghiệp hóa, khiến cho không gian trình diễn của âm nhạc DTTS ngày càng bị thu hẹp. Thời gian qua, cũng có nhiều di sản diễn xướng dân gian đang được ngành chuyên môn, các cấp chính quyền quan tâm đầu tư bảo tồn và phục hồi, nhưng trong đó có nhiều loại hình rơi vào tình trạng bị biến tướng, mất đi bản sắc riêng của dân tộc”, ông Danh Ngọc Hùng trăn trở.

Ông Hùng dẫn chứng: “Không nói đâu xa chỉ nói đến nghệ thuật sân khấu Rô-băm là cha đẻ của sân khấu Dù-kê, từng là niềm tự hào của đồng bào Khmer. Tuy nhiên loại hình nghệ thuật này, hiện nay rất ít người theo đuổi vì thế có nguy cơ mất gốc. Tôi cho rằng, dù việc khảo sát, kiểm kê, đánh giá thực trạng... để bảo tồn và phát huy là trách nhiệm của cơ quan chức năng, nhưng phải có sự đồng hành của đồng bào trong quá trình bảo tồn và phát huy truyền thống văn hoá của chính dân tộc mình, thì mới có thể lâu dài và bền vững”.

Xã hội hóa công tác bảo tồn

Ý thức gìn giữ văn hóa truyền thống của dân tộc mình, ông Danh Thiệm, Người có uy tín của ấp Kênh Năm, xã An Minh Bắc, huyện U Minh Thượng, đã cùng địa phương thành lập câu lạc bộ múa của dân tộc Khmer góp sức bảo tồn những điệu múa của dân tộc.

Theo ông Danh Thiệm, các điệu múa Khmer chiếm vị trí quan trọng trong các sinh hoạt tập thể gắn cuộc sống đời thường, các lễ hội cổ truyền của dân tộc, như Chôl Chnăm Thmây, Sen Dolta, Ok Om Bok hay trong các nghi lễ tín ngưỡng truyền thống của dân tộc.

“Đi kèm với điệu múa là những nhạc cụ đặc trưng như trống sadăm, chiêng, dàn nhạc ngũ âm… Câu lạc bộ hiện có 25 thành viên, có thành viên lao động, sản xuất tại địa phương, có thành viên đi làm xa. Do đó, thời gian qua câu lạc bộ duy trì sinh hoạt hàng tháng, hoặc có khi 3 tháng sinh hoạt một lần và sinh hoạt vào dịp lễ, tết của đồng bào Khmer”, ông Danh Thiệm nói.

Bên cạnh việc bảo tồn các điệu múa truyền thống, các sư sãi acha của các chùa, cũng dành sự quan tâm đến việc bảo tồn các loại nhạc cụ truyền thống. Tại chùa Thứ Năm (xã Nam Thái, huyện An Biên), cứ đều đặn diễn ra lớp học nhạc cụ truyền thống, những thanh âm trong trẻo, rộn ràng khiến người nghe như hòa vào không khí lễ hội náo nhiệt của đồng bào mỗi dịp lễ tết.

Em Thị Sóc Phe, ngụ xã Nam Thái cho biết, em thích nhạc cụ dân tộc từ nhỏ. Mỗi khi trong xóm có đám cưới mở nhạc truyền thống hay tới mùa đua ghe ngo, nhà chùa tổ chức nghi lễ hạ thủy ghe ngo, các bác chơi nhạc cụ phục vụ rất hay. Nghe tin chùa mở lớp dạy nhạc cụ truyền thống của dân tộc, em đăng ký học. Ban đầu em cũng gặp nhiều khó khăn, nhưng nhờ thầy chỉ dẫn nhiệt tình giúp em biết cách đánh một số bài nhạc truyền thống. 

Theo Thượng tọa Danh Nâng, Ủy viên Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Phó Chủ tịch kiêm Chánh Thư ký Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh, trụ trì chùa Thứ Năm cho biết: “Để góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào Khmer, chùa mở lớp truyền dạy cho các em yêu thích loại hình nghệ thuật, qua đó góp phần lưu giữ những món ăn tinh thần của cha ông để lại.”

Ông Nguyễn Lưu Trung, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang cho biết: Để giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa các DTTS. Kiên Giang đã xây dựng và triển khai thực hiện các Đề án bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS trên địa bàn, đồng thời gắn kết với du lịch để vừa khai thác vừa bảo tồn. Cùng với đó, tỉnh sẽ nghiên cứu, sưu tầm, phân loại di sản văn hóa phi vật thể dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống các DTTS đã, đang bị mai một để định hướng các nhiệm vụ, giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị loại hình dân ca, dân vũ, dân nhạc tiêu biểu các DTTS.

Hiện tỉnh đã có các cơ chế, chính sách ưu đãi nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và cá nhân đầu tư, khai thác giá trị di sản văn hóa phi vật thể của các DTTS vào hoạt động kinh tế, du lịch tại địa phương. Hỗ trợ xây dựng các mô hình Câu lạc bộ, đội văn nghệ ấp, khu phố, phum sóc bảo tồn, phát huy dân ca, dân vũ, dân nhạc các DTTS...; xây dựng mô hình Câu lạc bộ văn hóa văn nghệ hoạt động hiệu quả phục vụ phát triển du lịch tại các địa phương.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.