Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hội Kiêng Gió - Tiếng gọi từ lòng núi của người Dao Thanh Phán

Mỹ Dung - 16:09, 05/05/2025

Khi nắng Xuân còn đọng trên nương ngô và mây trắng chưa kịp rời đỉnh núi Cao Xiêm, ngày 4/4 âm lịch hằng năm, người Dao Thanh Phán ở xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu (Quảng Ninh) lại rủ nhau xuống chợ mừng Hội Kiêng Gió. Không cần lời hẹn, họ tìm đến nhau bằng tiếng hát giao duyên, chén rượu thơm nồng và sắc áo rực rỡ tạo nên một ngày hội rộn ràng, ấm áp giữa núi rừng biên giới.

Đối với người Dao, đây là một ngày Tết đặc biệt, riêng của dân tộc mình
Đối với người Dao, đây là một ngày Tết đặc biệt, riêng của dân tộc mình

Theo tín ngưỡng của đồng bào Dao Thanh Phán, vào ngày 4/4 âm lịch, nếu trong nhà có người thì thần gió sẽ không thể vào. Vì thế, cả gia đình sẽ rời nhà từ sáng sớm, để khi thần gió đến sẽ cuốn đi những rủi ro, phiền muộn của năm cũ, đồng thời mang theo điều lành, sự ấm no, may mắn đến cho gia chủ.

Cuộc hẹn văn hóa truyền đời

Hôm đó, từ tờ mờ sáng, con đường dẫn vào trung tâm xã Đồng Văn đã rộn ràng tiếng người. Những bước chân vội vã, những chiếc váy hoa sặc sỡ lấp lánh dưới ánh nắng ban mai, từng nhóm người nối nhau từ khắp các bản làng như dòng suối nhỏ hợp lại thành con sông lớn, tràn đầy niềm vui và sự háo hức.

Từ tờ mờ sáng, con đường dẫn vào trung tâm xã Đồng Văn đã rộn ràng tiếng người
Từ tờ mờ sáng, con đường dẫn vào trung tâm xã Đồng Văn đã rộn ràng tiếng người

Bà Dường Thị Múi, 65 tuổi, người thôn Phai Làu, xã Đồng Văn, cười tươi dưới tấm khăn đội đầu có phần bạc màu do năm tháng: “Năm nào tôi cũng đi, dù mưa hay nắng. Không đi thì thấy nhớ. Ngày này, không chỉ vui vẻ mà còn là dịp để gặp mặt bà con, bạn bè từ khắp nơi. Đối với người Dao, đây là một ngày Tết đặc biệt, riêng của dân tộc mình”.

Với người Dao Thanh Phán, Hội Kiêng Gió không chỉ đơn thuần là một lễ hội, mà còn là dịp gắn kết cộng đồng, tưởng nhớ tổ tiên và cầu chúc mùa màng tươi tốt. Trong dòng chảy của thời gian, ngày hội này như một nhịp cầu nối liền quá khứ và hiện tại, nơi mà những giá trị văn hóa truyền thống vẫn đậm đà, sống động và tươi mới trong từng hơi thở của cộng đồng.

Nơi tiếng hát gọi mùa, men rượu kết tình

Khi mặt trời ló rạng sau dãy núi phía Đông, không khí lễ hội bỗng chốc bừng lên. Không cần sân khấu hoành tráng hay âm thanh ồn ào, chỉ có những vòng người quây quần, vang lên tiếng hát đối giao duyên - nét đặc trưng không thể thiếu của người Dao.

Tiếng trống mộc mạc vang lên, những điệu hát đối đáp thỉnh thoảng e ấp, lúc lại nghịch ngợm, lúc thăm thẳm như lời của núi rừng. Các cô gái Dao trong trang phục rực rỡ, thẹn thùng cười, ánh mắt nhìn qua vành khăn đội đầu, như thể mỗi ánh nhìn là một câu trả lời chưa thành lời. Tiếng chúc rượu vang lên giữa không gian nhộn nhịp. Chén rượu ngô men lá thơm nồng, chuyền tay qua những nụ cười rộn ràng. Đó có thể là lời hẹn cho năm mới, lời xin lỗi nhẹ nhàng, hoặc một lời tỏ tình thay cho lời nói.

Tiếng chúc rượu vang lên giữa không gian nhộn nhịp
Tiếng chúc rượu vang lên giữa không gian nhộn nhịp

Không gian chợ ngày hội rộng mở, như lòng người. Những gian hàng đơn sơ bên đường bày bán đủ loại sản vật: Măng rừng, bánh ngải, mật ong, thổ cẩm, và những quả dưa mèo tươi rói đẫm sương. Chợ không chỉ là nơi giao thương mà còn là một “bảo tàng sống” về văn hóa Dao - nơi trưng bày không phải bằng tranh ảnh, mà bằng hơi thở cuộc sống, qua nụ cười, món ăn và cách người Dao sống, gắn kết với nhau.

Anh Hoàng Anh Tuấn, du khách từ Hạ Long, hào hứng chia sẻ: “Tôi đã từng xem những video về Hội Kiêng Gió, nhưng chỉ khi đến đây tôi mới cảm nhận được sự sống động, chân thực. Tôi được uống rượu với người dân bản địa, học hát giao duyên và thử giã bánh ngải. Một ngày như sống trong câu chuyện cổ tích giữa đời thường”.

Người dân nô nức đi chơi, vào chợ Đồng Văn mua sắm
Người dân nô nức đi chơi, vào chợ Đồng Văn mua sắm

Từ lễ hội dân gian đến di sản quốc gia

Trong không khí hiện đại, hình ảnh các bạn trẻ dừng lại bên cột mốc chợ, Livestream hát giao duyên bằng tiếng Dao, quay Video TikTok trong trang phục dân tộc, hay chụp ảnh cùng bà con bản xứ đã trở thành một phần không thể thiếu của Lễ hội.

Mặc dù có sự hiện đại hóa, những khoảnh khắc ấy lại chứng tỏ sức sống mạnh mẽ của văn hóa dân tộc. Hội Kiêng Gió vẫn giữ được tính chân thật, không bị “bảo tàng hóa” hay “mô phỏng”, mà luôn sống động, gắn kết với đời sống người dân địa phương.

Khi màn đêm buông xuống, ngọn lửa trại giữa sân chợ bừng sáng. Tiếng khèn, tiếng hát, tiếng cười và những chén rượu tiếp tục chuyền tay nhau, ánh mắt vẫn tìm nhau trong làn khói lửa bập bùng. Ở mảnh đất cao nguyên xa xôi ấy, giữa bao la đất trời, hội làng không cần ánh đèn sân khấu vẫn đủ sức làm ấm lòng bất kỳ ai ghé qua.

Bởi nơi đây, văn hóa không chỉ được kể lại, mà được sống thật - trong từng câu hát, từng chén rượu, và từng ánh mắt kết nối giữa những con người giản dị nhưng đầy tự hào về bản sắc của mình.

Tục Kiêng Gió của người Dao xã Đồng Văn chính thức được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Tục Kiêng Gió của người Dao xã Đồng Văn chính thức được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Không chỉ giữ giá trị cộng đồng, Hội Kiêng Gió đã vượt lên khỏi biên giới làng bản, trở thành một phần của di sản văn hóa quốc gia. Vào năm 2025, “Tục Kiêng Gió của người Dao tại xã Đồng Văn” chính thức được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, một dấu mốc quan trọng trong hành trình bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của người Dao Thanh Phán.

Ông Phạm Đức Thắng, Chủ tịch UBND huyện Bình Liêu, cho biết: “Tục Kiêng Gió được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là một vinh dự, mà còn là trách nhiệm của chính quyền và Nhân dân địa phương. Bởi di sản ấy không chỉ là của người Dao, của Nhân dân xã Đồng Văn, của Nhân dân huyện Bình Liêu, mà đã trở thành một di sản trong kho tàng văn hóa dân tộc Việt Nam, cần đặc biệt được trân trọng, bảo vệ và phát huy”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 2 giờ trước
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 2 giờ trước
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 3 giờ trước
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 3 giờ trước
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 4 giờ trước
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 4 giờ trước
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 4 giờ trước
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 4 giờ trước
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 5 giờ trước
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 5 giờ trước
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.