Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hoàn thiện chính sách việc làm trong bối cảnh hội nhập sâu rộng

Tùng Nguyên - 05:42, 09/11/2022

Theo đánh giá của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH), quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam diễn ra nhanh, sâu rộng, đòi hỏi phải tuân thủ các “luật chơi” chung, bao gồm các tiêu chuẩn về lao động, việc làm. Do đó, việc sửa đổi Luật Việc làm 2013 là rất cần thiết để phù hợp các tiêu chuẩn, thông lệ và cam kết trong lĩnh vực việc làm.

Giai đoạn 2016 - 2020, cả nước có khoảng gần 1 triệu lao động nông thôn là người DTTS được học nghề. (Trong ảnh: Cán bộ Khuyến nông hướng dẫn người dân xã Đông Minh, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang trồng đậu hạt đỏ - Ảnh: hagiang.gov.vn)
Giai đoạn 2016 - 2020, cả nước có khoảng gần 1 triệu lao động nông thôn là người DTTS được học nghề. (Trong ảnh: Cán bộ Khuyến nông hướng dẫn người dân xã Đông Minh, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang trồng đậu hạt đỏ - Ảnh: hagiang.gov.vn)

Bảo đảm quyền cơ bản

Trên phương diện quốc tế, quyền làm việc là một trong các quyền cơ bản của con người, thuộc nhóm quyền dân sự - chính trị, được ghi nhận trong Tuyên ngôn thế giới về Quyền con người năm 1948, Công ước quốc tế về các Quyền kinh tế, xã hội và văn hoá năm 1966. Các quyền này tiếp tục được cụ thể và khẳng định trong các Công ước của Tổ chức Lao động quốc tế.

Với Việt Nam, chính sách việc làm luôn được coi là chính sách quan trọng đối với một quốc gia đang phát triển có lực lượng lao động lớn. Số liệu của Tổng cục Thống kê tại thời điểm năm 2012 (trước khi Quốc hội khóa XIII ban hành Luật Việc làm) cho thấy, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên là 52,58 triệu người; trong đó lực lượng lao động trong độ tuổi lao động là 46,95 triệu người. Hàng năm có khoảng từ 1,2 đến 1,5 triệu người bước vào tuổi lao động cần có việc làm.

Lĩnh vực việc làm đã được thể chế hóa trong các văn bản quy phạm pháp luật, ngay từ khi nước ta mới giành được độc lập. Có thể kể đến là Nghị định số 01, ngày 1/10/1945 quy định các điều kiện đảm bảo việc làm, bênh vực quyền lợi của người lao động, quy định thời hạn báo trước khi muốn thải hồi công nhân; Sắc lệnh số 64/SL, ngày 5/8/1946 về thành lập hệ thống cơ quan lao động trong cả nước với chức năng bảo đảm việc làm và bênh vực quyền lợi cho người lao động;...

Hệ thống chính sách về việc làm, nhất là chính sách hỗ trợ dành cho các nhóm lao động yếu thế, lao động người DTTS, có bước đột phá quan trọng khi Quốc hội khóa XII thông qua Luật Việc làm (Luật số 38/2013/QH13 ngày 16/11/2013, có hiệu lực ngày 1/1/2015). Việc thực thi Luật Việc làm đã góp phần quan trọng hoàn thiện các chính sách và quy định về việc làm, mở rộng phạm vi bao phủ an sinh xã hội, củng cố các hệ thống quan hệ lao động và tăng cường khung pháp lý về an toàn, sức khỏe nghề nghiệp.

Tính đến 30/6/2022, tổng nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm đạt khoảng 53.600 tỷ đồng; trong đó nguồn vốn do Ngân hàng Chính sách Xã hội huy động khoảng 27.000 tỷ đồng. (Nguồn ảnh: chinhphu.vn)
Tính đến 30/6/2022, tổng nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm đạt khoảng 53.600 tỷ đồng; trong đó nguồn vốn do Ngân hàng Chính sách Xã hội huy động khoảng 27.000 tỷ đồng. (Nguồn ảnh: chinhphu.vn)

Ông Nilim Baruah, đại diện lâm thời của Tổ chức Lao động quốc tế tại Việt Nam, đánh giá: “Trong những năm qua, những thành tựu này, bao gồm cả việc Việt Nam phê chuẩn bốn Công ước của ILO cùng với những cải cách pháp luật lao động, đã mang lại cơ hội tốt hơn cho nhiều hơn phụ nữ và nam giới ở Việt Nam được tiếp cận với việc làm thỏa đáng”.

Chính sách việc làm được ban hành đồng bộ, bao phủ trên các nhóm lao động, trong đó ưu tiên các nhóm lao động yếu thế, lao động người DTTS đã góp phần vào thành tựu giảm nghèo của Việt Nam, đưa Chỉ số phát triển con người (HDI) của nước ta nâng lên rõ rệt. Năm 2021, Việt Nam lần đầu tiên vào nhóm các nước có HDI ở mức cao trên thế giới.

Trưởng đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam, bà Caitlin Wiesen nhận xét: “Với chủ trương phát triển lấy con người làm trung tâm, ưu tiên phát triển con người và thúc đẩy bình đẳng trong các chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, Việt Nam đạt được mức phát triển con người cao. Đây là một thành tựu đáng ghi nhận và cũng tạo cơ hội cho sự phát triển tốt hơn, nhanh hơn trong giai đoạn tới”.

Hoàn thiện thể chế để hội nhập 

Theo báo cáo của Bộ LĐTB&XH, lĩnh vực lao động, việc làm của nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn. Giai đoạn 2016 - 2020, nguồn cung lao động của cả nước được đảm bảo với quy mô dao động từ 54 - 55 triệu lao động (do ảnh hưởng của đại dịch Covid - 19, quy mô lao động sụt giảm nghiêm trọng, xuống còn 51,6 triệu người vào quý II/2022). Chất lượng lao động ngày càng nâng cao, tỷ lệ qua đào tạo có tăng qua từng năm, từ 53% (năm 2016) lên 64,5% (năm 2020), trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đến năm 2020 là 24,1%;

Kết quả này đến từ nỗ lực thực hiện chính sách dạy nghề, đào tạo nghề cho lao động, nhất là lao động người DTTS, của các cấp, các ngành, các địa phương. Theo Báo cáo số 855/BC-UBDT, ngày 3/6/2022 của Ủy ban Dân tộc tổng kết 10 năm thực hiện Nghị định số 05/2011/NĐ-CP về công tác dân tộc, trong giai đoạn 2016 - 2020, cả nước có khoảng gần 1 triệu lao động nông thôn là người DTTS được học nghề (cả nước có trên 5 triệu lao động nông thôn được đào tạo nghề các cấp); trên 76% số người học xong có việc làm mới hoặc tiếp tục làm nghề cũ nhưng năng suất lao động, thu nhập cao hơn.

Đại dịch Covid – 19, đã tạo ra “cú hích” lớn để chuyển đổi số trong tất cả các lĩnh vực, trong đó có lao động – việc làm. (Trong ảnh: học sinh vùng cao Lào Cai học trực tuyến trong thời gian giãn cách xã hội để chống dịch - Ảnh: laocai.gov.vn)
Đại dịch Covid – 19, đã tạo ra “cú hích” lớn để chuyển đổi số trong tất cả các lĩnh vực, trong đó có lao động – việc làm. (Trong ảnh: học sinh vùng cao Lào Cai học trực tuyến trong thời gian giãn cách xã hội để chống dịch - Ảnh: laocai.gov.vn)

Lực lượng lao động qua đào tạo tăng lên, cùng với sự “hạ nhiệt” của đại dịch Covid – 19 đã góp phần tăng thu nhập bình quân của lao động Việt Nam. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của người lao động 6 tháng đầu năm 2022 là 6,5 triệu đồng/tháng, tăng 5,3% (tương ứng tăng 326 nghìn đồng) so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 11% (tương ứng tăng 646 nghìn đồng) so với cùng kỳ năm 2020.

Theo đánh giá của Bộ LĐTB&XH, lĩnh vực lao động – việc làm của nước ta tuy đã có nền tảng, nhưng lại đang đứng trước những thách thức mới, nhất là khi quá trình chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, với định hướng phát triển nền kinh tế số. Trong khi đó, Luật Việc làm năm 2013 lại chưa có quy định liên quan về vấn đề này.

“Phát triển kinh tế số mở ra các cơ hội việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, với nhiều hình thức việc làm đa dạng, từ việc làm đòi hỏi trình độ cao. Tuy nhiên, hiện nay chưa có quy định chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển việc làm sáng tạo, việc làm trong bối cảnh kinh tế số, chuyển đổi số”, Bộ LĐTB&XH khẳng định.

Đã xuất hiện ngày càng nhiều hơn đội ngũ lao động phổ thông bán hàng nông sản qua interner; những đặc sản miền núi đã được tiêu thụ trên khắp cả nước, ra thế giới quan kênh phân phối mang thượng hiệu công nghệ. (Ảnh minh họa)
Đã xuất hiện ngày càng nhiều hơn đội ngũ lao động phổ thông bán hàng nông sản qua interner; những đặc sản miền núi đã được tiêu thụ trên khắp cả nước, ra thế giới quan kênh phân phối mang thượng hiệu công nghệ. (Ảnh minh họa)

Thực tế, so với 10 năm trước thì hiện nay, lĩnh vực việc làm đã có chuyển đổi rất mạnh mẽ; nhất là sau thời gian chịu ảnh hưởng bởi đại dịch Covid – 19, việc làm đã có “cú hích” lớn về chuyển đổi số. Lực lượng lao động người DTTS cũng nằm trong quá trình chuyển đổi theo xu hướng này. Đã xuất hiện ngày càng nhiều hơn đội ngũ lao động phổ thông bán hàng nông sản qua interner; những đặc sản miền núi đã được tiêu thụ trên khắp cả nước, ra thế giới quan kênh phân phối mang thượng hiệu công nghệ.

Để đáp ứng được yêu cầu việc làm trong bối cảnh chuyển đổi số, các chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, dạy nghề cho lao động nông thôn cũng phải có sự thay đổi thích ứng. Và việc thay đổi phải được bắt đầu từ “thượng tầng”, đó là sửa đổi Luật Việc làm.

Đồng thời, Bộ LĐTB&XH cũng nhận định, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam diễn ra nhanh, sâu rộng. Đến hết năm 2020, Việt Nam đã tham gia 15 hiệp định tự do thương mại đa phương và song phương và đang đàm phán 2 hiệp định khác, đòi hỏi phải tuân thủ các “luật chơi”chung, bao gồm các tiêu chuẩn về lao động, việc làm. Do đó, cần điều chỉnh các quy định pháp luật để một mặt phù hợp với các Công ước, cam kết và thông lệ quốc tế; mặt khác, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động, người sử dụnglao động Việt Nam.

Chính sách cho vay giải quyết việc làm là điểm sáng trong quá trình thực hiện Luật Việc làm năm 2013. Theo số liệu của Bộ LĐTB&XH, tính đến 30/6/2022, tổng nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm đạt khoảng 53.600 tỷ đồng (nguồn vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm là 4.611 tỷ đồng, nguồn vốn do Ngân hàng Chính sách Xã hội huy động khoảng 27.000 tỷ đồng và nguồn vốn của địa phương ủy thác khoảng 22.000 tỷ đồng). Tổng dư nợ đạt 52.721 tỷ đồng. Giai đoạn 2016 - 2020, cả nước hỗ trợ tạo, duy trì và mở rộng việc làm cho 728.939 lao động (trong đó, lao động nông thôn khoảng 90%, lao động nữ chiếm khoảng 55%, lao động là người DTTS khoảng 10%, lao động là người khuyết tật khoảng 5%).

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.