Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hiệu quả từ chính sách phát triển dân tộc Brâu ở làng Đăk Mế: Bảo tồn nét đặc trưng, độc đáo kiến trúc nhà rông của người Brâu (Bài 2)

Hoàng Thùy - 16:09, 27/11/2023

Brâu là một trong 14 dân tộc có khó khăn đặc thù của cả nước, với dân số là 525 người, sinh sống ở làng Đắk Mế, xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum. Hiện nay, với những chính sách hỗ trợ đặc thù của Đảng và Nhà nước, cuộc sống đồng bào Brâu đã và đang tiếp tục có nhiều thay đổi, khởi sắc. Nhiều nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Brâu được bảo tồn và phát huy. Điển hình như nhà rông, có vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa và sinh hoạt cộng đồng của đồng bào, là biểu tượng cho sức mạnh của dân làng.

Nhà rông là nơi diễn ra các hoạt động quan trọng, lễ hội của dân tộc Brâu làng Đắk Mế
Nhà rông là nơi diễn ra các hoạt động quan trọng, các lễ hội của dân tộc Brâu làng Đắk Mế

Kiến trúc độc đáo

Nhà rông truyền thống của dân tộc Brâu nằm ngay đầu làng Đắk Mế,  tọa lạc trong khuôn viên rộng hàng nghìn mét vuông, hai bên còn có 2 ngôi nhà truyền thống. Nhà rông của dân tộc Brâu được làm bằng gỗ, thiết kế theo hình vuông. 

Nhà có 8 mái gồm cả mái chính và mái phụ lợp bằng ngói, chụm vào nhau hướng lên trên. Nóc hình tháp mang biểu tượng quả bầu có chạm khắc hình sừng trâu thể hiện sức mạnh. Phên vách làm theo kiểu hình thang. Nhà có 2 cửa chính ở hai bên hông. Bên trong nhà có lối đi chính chia không gian thành 2 phần. Tượng Bác Hồ được đặt trang trọng ở chính giữa ngôi nhà.

Với đồng bào Brâu, nhà rông là biểu tượng sức mạnh, đoàn kết và niềm tự hào của cả động đồng. Trong khuôn viên rộng hàng nghìn mét vuông, bên phải và bên trái của nhà rông còn có hai ngôi nhà truyền thống được thiết kế theo kiểu nhà ở, với chức năng dành cho các hoạt động cộng đồng, văn hóa truyền thống.

Mỗi khi cộng đồng dân tộc Brâu tổ chức lễ hội, nhà truyền thống bên trái là nơi phụ nữ nấu nướng, nhà truyền thống bên phải là nơi đàn ông chuẩn bị các lễ vật. Khi lễ vật, thức ăn đã chuẩn bị xong, phụ nữ dâng thức ăn theo cửa bên trái, đàn ông dâng lễn vật theo của bên phải vào nhà rông. Ở giữa nhà rông sẽ đốt đống lửa, dân làng ngồi hai bên cùng nhau thực hiện các nghi lễ.

Già Y Pan, già làng lâu năm của thôn Đắk Mế chia sẻ: Trước đây, làng của người Brâu được bố trí theo hình thức tổ chim đồng tâm, nhà rông ở giữa, các nhà dài nằm xung quanh, đầu nhà có cửa quay về hướng nhà rông. Cấu trúc ngôi làng của người Brâu bây giờ đã có ít nhiều thay đổi so với ngày xưa.

Ngôi nhà rông của dân tộc Brâu có kiến trúc độc đáo
Ngôi nhà rông của dân tộc Brâu có kiến trúc độc đáo

Già Y Pan cho biết, nhà rông là trung tâm sinh hoạt cộng đồng của cả làng nên được đặt ở vị tri trung tâm, trên nền đất cao, không gian thoáng đáng. Nhà rông là nơi có không gian linh thiêng, nơi quy tụ sức mạnh tâm linh. Tại nhà rông, làng thường tổ chức những nghi thức quan trọng như lễ phát rẫy, lễ trỉa lúa, lễ thu hoạch, mừng được mùa, mừng lúa vào kho…

Linh hồn của làng

Từ khi sinh sống ở làng Đắk Mế, người Brâu đã dựng nhà rông theo đúng thiết kế truyền thống xa xưa của cha ông. Trải qua bao biến cố, khi thì làng bị cháy thiêu rụi cả nhà rông, lần thì nhà rông xuống cấp không thể sử dụng, nhưng trong tâm thức của tất cả người dân trong làng chưa bao giờ nghĩ sẽ không dựng nhà rông nữa. Bởi với cộng đồng người Brâu, nhà rông mãi là linh hồn của làng.

Ngôi nhà rông hiện nay ở làng Đắk Mế là Nhà nước hỗ trợ sau khi nhà rông cũ xuống cấp bà con không thể sinh hoạt được nữa, nhằm đảm bảo cuộc sống sinh hoạt của người dân và giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống. 

Để thực hiện đúng kiến trúc truyền thống nhà rông của người Brâu, khi Nhà nước có chủ trương xây dựng nhà rông mới, cán bộ Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum và Trưởng ban Công tác mặt trận thôn Đắk Mế đã sang tận Lào - nơi tổ tiên người Brâu sinh sống để khảo sát. Nhà rông bằng gỗ được dựng lên theo đúng thiết kế truyền thống của người Brâu. Đến nay, nhà rông không chỉ là nơi tổ chức các sự kiện quan trọng của làng mà còn là địa điểm diễn ra các lớp truyền dạy văn hóa, dệt thổ cẩm, cồng chiêng…

Khi thực hiện nghi lễ, bà con dân tộc Brâu ngồi hai bên bếp lửa làm lễ
Khi thực hiện nghi lễ, bà con dân tộc Brâu ngồi hai bên bếp lửa làm lễ

Trưởng ban Công tác mặt trận thôn Đắk Mế Thao Lợi cho biết: Nhà rông của dân tộc Brâu có tên gọi Năm – Rôn. Trước khi dựng nhà già làng xem xét chọn vị trí trang trọng nhất làng để dựng. Nhà rông không chỉ là nơi hội tụ sinh hoạt cộng đồng, vui chơi giải trí mà còn đón tiếp khách quý, điều hành việc làng, tập trung lực lượng bảo vệ làng. Hiện nay, khuôn viên nhà rông được đổ bê tông sạch sẽ. 

Ngoài việc tổ chức lễ hội, các buổi họp quan trọng của thôn, nhà rông còn là điểm các nghệ nhân truyền dạy nghề truyền thống, nhạc cụ dân tộc cho thế hệ trẻ, nơi vui chơi của thanh thiếu niên. "Tập quán của dân tộc Brâu khi vào làng, nhà mới phải tổ chức cúng thần đất, thần núi, thần nước mong cho chỗ ở êm đẹp, lâu dài và có cuộc sống hạnh phúc đầm ấm", ông Thao Lợi chia sẻ thêm

Ngoài kiến trúc độc đáo của ngôi nhà rông, dân tộc Brâu ở làng Đắk Mế còn giữ gìn được nhiều giá trị văn hóa truyền thống như trang phục truyền thống, cồng chiêng, lễ hội…

Ông Nguyễn Chí Tường, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Ngọc Hồi cho biết: Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, hiện nay đời sống của đồng bào Brâu đã có nhiều thay đổi tích cực, kinh tế phát triển, giá trị văn hóa truyền thống được gìn giữ, trong đó có nhà rông. 

Với những giá trị văn hóa đặc sắc còn gìn giữ của đồng bào Brâu, huyện Ngọc Hội cũng đã định hướng và xây dựng làng Đăk Mế trở thành làng du dịch cộng đồng. Nhằm giúp đồng bào Brâu có thêm nguồn thu nhập và đặc biệt là quảng bá những giá trị văn hóa độc đáo đó đến với du khách gần xa. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Lai Châu hiện có 20 dân tộc sinh sống, với dân số khoảng trên 484.000 người, trong đó có 4 dân tộc Mảng, Cống, Lự, Si La là thuộc nhóm dân tộc có khó khăn đặc thù. Nhờ các chính sách đối với của Đảng, Nhà nước, bộ mặt các bản làng dân tộc rất ít người của tỉnh Lai Châu dần thay đổi. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2025, Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã thiết kế tiểu dự án 1, Dự án 9 về đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn nhằm giải quyết toàn diện những vấn đề cấp thiết của đồng bào.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.