Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giải bài toán nâng tầm giá trị cà phê Tây Nguyên: Nghịch lý giá cao nông dân vẫn lỗ (Bài 1)

Lê Hường - 16:09, 28/02/2022

Tây Nguyên là vùng trồng cà phê lớn và giữ vị trí quan trọng nhất trong ngành hàng cà phê cả nước. Cà phê Tây Nguyên đã xuất đi nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ, thu về hàng trăm triệu USD mỗi năm. Tuy nhiên, nhìn từ thực tế, cà phê Việt Nam chưa nằm trong phân khúc cà phê giá trị cao, nên lợi nhuận mang đến cho nông dân còn rất thấp do người trồng cà phê "cõng" nhiều chi phí...

Người trồng cà phê đang tập trung tưới đợt 1 để bảo đảm đủ nước cho cây sinh trưởng
Người trồng cà phê đang tập trung tưới đợt 1 để bảo đảm đủ nước cho cây sinh trưởng

Khu vực Tây Nguyên có hơn 603.000 ha cà phê, chiếm 1/3 diện tích cà phê của cả nước. Ở vùng đất này, bao năm qua cây cà phê là cây trồng chủ lực, gắn bó nhất với nông dân nơi đây. Nhiều gia đình thoát cảnh đói nghèo, đi lên làm giàu từ cà phê. Không ít thôn, xã đạt chuẩn Nông thôn mới cũng nhờ cây trồng này. Tuy nhiên, người trồng cà phê đang gặp vô vàn khó khăn, khi hạt cà phê cõng quá nhiều chi phí.

Hạt cà phê “cõng” nhiều chi phí

Huyện Cư M’gar, là địa phương có diện tích cà phê lớn của tỉnh Đắk Lắk, với hơn 37.800 ha. Hiện nông dân trên địa bàn huyện đang tập trung tưới đợt 1, để bảo đảm đủ nước cho cây sinh trưởng.

Gia đình anh Y Mai Niê ở buôn Sứt M’đưng có 2 vườn, với 1 ha cà phê. Những năm 90 trở về trước, mỗi năm gia đình anh thu khoảng 4 - 5 tấn cà phê nhân. Giá cả thời điểm đó cũng được 35.000 - 40.000 đồng/kg. Sau khi bán, trừ chi phí vẫn có lời kha khá. Bây giờ giá cà phê tăng 5.000 - 6.000 đồng, nhưng tiền thuê nhân công tăng gấp 10 lần, giá phân bón, xăng dầu cũng cao gấp nhiều lần.

 So với năm ngoái, giá phân bón, thuốc trừ sâu bệnh tăng phi mã, đơn cử 1 bao phân NPK 100 kg năm ngoái chỉ 800.000 đồng, thì nay hơn 1.500.000 đồng. Hoạch toán chi phí, tiền phân bón, các loại vật tư đầu vào, nhân công... người trồng lỗ nặng, vì 1kg cà phê nhân “cõng” theo rất nhiều chi phí.

Người trồng cà phê đang gặp vô vàn khó khăn khi hạt cà phê cõng quá nhiều chi phí
Người trồng cà phê đang gặp vô vàn khó khăn khi hạt cà phê cõng quá nhiều chi phí

Không chỉ phân bón, giá dầu tăng cũng ảnh hưởng lớn đến việc chăm sóc cà phê. Đầu năm mới nông dân Tây Nguyên bắt tay vào vụ tưới, nhưng giá dầu liên tục tăng khiến nông dân khó càng thêm khó.

30 năm kinh nghiệm trồng, chăm sóc 2ha cà phê, ông Hoàng Đình Hào ở thôn Sơn Trung, xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil (Đắk Nông) chia sẻ: Hai năm nay, giá phân tăng gấp đôi. Một năm, nhà tôi bỏ 4 đợt phân, chỉ riêng tiền phân bón đã hết cả trăm triệu đồng; tiền điện, dầu, rồi công làm cỏ, công hái… Năm nay, thu hoạch gần 4 tấn cà phê nhân, với giá như hiện nay, được khoảng 160 triệu đồng, trừ chi phí chỉ còn 30 triệu. Mới bắt đầu vào mùa tưới giá dầu lại tăng cao, nông dân chúng tôi lại phải mất thêm chi phí. Chưa biết thế nào, nhưng giá thành đầu tư sản xuất tăng cao thế này, thì người nông dân chúng tôi còn nghèo mãi.

Trên thực tế, giá cà phê hiện nay đã tăng kỷ lục trong 10 năm qua, hiện đang ở mức 40.000 - 41.000 đồng/kg cà phê nhân, tăng 10.000 đồng so với năm 2020, song người trồng cà phê ở Tây Nguyên vẫn không có lời, thậm chí còn thua lỗ.

Ông Hồ Gấm, Chủ tịch Hội Nông dân Đắk Nông đánh giá, hạt cà phê cõng quá nhiều phí. Năm nay, giá cà phê tăng cao đến hơn 40.000 đồng/kg, nhưng chi phí đầu vào quá lớn nên nông dân vẫn chưa thực sự có lãi, nếu không muốn nói nhiều chủ vườn cà phê vẫn còn bị lỗ. Với giá phân bón, thuốc xịt, dầu như hiện nay, giá cà phê lên 50.000 đồng/kg thì nông dân mới có lời.

Tây Nguyên là vùng trồng cà phê lớn và giữ vị trí quan trọng nhất trong ngành hàng cà phê cả nước
Tây Nguyên là vùng trồng cà phê lớn và giữ vị trí quan trọng nhất trong ngành hàng cà phê cả nước

Nông dân bớt mặn mà với cà phê

Theo số liệu thống kê, khu vực Tây Nguyên hiện có hơn 603.000 ha cà phê đang cho thu hoạch. Trong đó, Đăk Lăk có diện tích cà phê lớn nhất toàn vùng, với gần 210.000 ha, chiếm 62,06% trong tổng diện tích cây lâu năm của toàn tỉnh.

Theo báo cáo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk, hình thức tổ chức sản xuất cà phê trên địa bàn Đắk Lắk chủ yếu là sản xuất cá thể, quy mô nhỏ lẻ, manh mún. Gần 90% diện tích cà phê của tỉnh là do nông dân tự trồng, chăm sóc và quản lý. 

Chính vì vậy, các khâu thu hái, sơ chế vẫn ở tình trạng “mạnh ai nấy làm”, nên việc kiểm soát chất lượng ở các khâu này rất khó. Hiện chỉ có khoảng trên 10% diện tích cà phê sản xuất tập trung thành vùng chuyên canh, do các đơn vị thuộc Tổng Công ty Cà phê Việt Nam, các công ty cà phê thuộc tỉnh Đắk Lắk và doanh nghiệp quản lý.

Gia đình chị Lê Thị Thanh Hằng ở xã Ea Tân, huyện Krông Năng (Đắk Lắk) có hơn 1 ha cà phê, thời kỳ thu hoạch năng suất nhất khoảng 4 tấn cà nhân. Tuy nhiên, năng suất cà phê ngày càng giảm, những năm gần đây mỗi năm chỉ thu khoảng 2 tấn, trừ chi phí vẫn không có lời. Trước hàng loạt khó khăn, trở ngại trong quá trình sản xuất cà phê, gia đình chị Hằng quyết định phá bỏ 1 nửa diện tích cà phê, để trồng các loại cây ăn trái xen tiêu.

Nhiều hộ dân trên địa bàn không còn mặn mà với cây cà phê, nên đã phá bỏ để trồng mít, sầu riêng, bơ, cau… Cứ đà cà phê tăng 1, chi phí đầu vào tăng 10 thế này, vài năm nữa, cây ăn trái cho thu nhập ổn định, gia đình tôi sẽ phá bỏ toàn bộ diện tích cà phê để chuyển đổi sang cây ăn trái”, chị Hằng chia sẻ.

Ông Nguyễn Hắc Hiển, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật  tỉnh Đắk Lắk cho biết, hơn 40 năm nay, cây cà phê đã định hình là cây trồng trọng tâm, trọng điểm của tỉnh Đắk Lắk. Trước đây, toàn tỉnh chỉ có 5.000 ha, thì hơn 10 năm nay diện tích cà phê đã tăng lên hơn 200.000 ha. Cây cà phê là cây trồng chủ lực của tỉnh. Có 13/15 huyện, thị xã, thành phố, cà phê chiếm tỷ trọng kinh tế khá lớn.

"Cây cà phê chi phối chủ đạo kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Lắk và không có cây trồng nào có thể thay thế được. Tuy nhiên, hiện nay người trồng cà phê đang gặp rất nhiều khó khăn, vật tư đầu vào cùng các loại chi phí khá lớn.

Để bảo đảm thu nhập, lợi nhuận cho người sản xuất ngành hàng cà phê phát triển, chúng ta không thể yêu cầu giá cao lên, mà phải tìm cách hạ giá thành sản xuất xuống. Người sản xuất cà phê phải chủ động thay đổi phương thức canh tác, để giảm được chi phí và đồng thời nâng cao chất lượng cà phê...


Bài 2: Giải bài toán nâng tầm giá trị cây cà phê Tây Nguyên: Thay đổi phương thức canh tác nâng cao chất lượng

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lâm Đồng: Chương trình MTQG 1719 tạo động lực để đồng bào DTTS phát triển du lịch

Lâm Đồng: Chương trình MTQG 1719 tạo động lực để đồng bào DTTS phát triển du lịch

Dự án 6, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719) không chỉ góp phần quan trọng bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa đồng bào các DTTS, mà còn thúc đẩy phát triển du lịch cộng đồng ở các bon làng ở tỉnh Lâm Đồng.
Tin nổi bật trang chủ
Vận hội mới của đất nước

Vận hội mới của đất nước

Thời sự - Minh Thu - 2 giờ trước
Lễ khởi công, khánh thành đồng loạt 250 dự án, công trình trên khắp mọi miền Tổ quốc với tổng mức đầu tư lên tới 1,28 triệu tỷ đồng hôm 19/8 được kỳ vọng mở ra vận hội mới cho đất nước.
Chuyển biến trong nếp nghĩ cách làm từ Chương trình MTQG 1719

Chuyển biến trong nếp nghĩ cách làm từ Chương trình MTQG 1719

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 2 giờ trước
Sau gần 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn 1: từ 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719), cùng với những thay đổi to lớn về kết cấu hạ tầng, đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã có nhiều bước chuyển đáng mừng. Đặc biệt, “nếp nghĩ cách làm” của đại bộ phận đồng bào DTTS và miền núi đã có nhiều thay đổi.
Động lực để Kinh tế tư nhân phát triển

Động lực để Kinh tế tư nhân phát triển

Kinh tế - Minh Thu - 2 giờ trước
Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân (Nghị quyết 68) được kỳ vọng sẽ trở thành động lực quan trọng đưa Việt Nam vươn lên mạnh mẽ trong giai đoạn mới.
Về làng trải nghiệm nét văn hóa truyền thống

Về làng trải nghiệm nét văn hóa truyền thống

Sắc màu 54 - Ngọc Chí - 2 giờ trước
Hơn 2 tuần nay, các nghệ nhân người Xơ Đăng ở làng Đăk Rô Gia, xã Kon Đào, tỉnh Quảng Ngãi đang tích cực tập luyện để chuẩn bị tham gia hoạt động biểu diễn tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam, diễn ra cuối tháng 8/2025 với chủ đề “về làng trải nghiệm nét văn hóa truyền thống”.
Chật vật tìm đất dựng nhà sau lũ

Chật vật tìm đất dựng nhà sau lũ

Phóng sự - Thanh Hải - 2 giờ trước
Nỗi đau mất nhà vì lũ, chưa nguôi ngoai, thì nay, nỗi lo tìm đất dựng lại nhà cho bà con miền Tây xứ Nghệ đã lại canh cánh từng ngày. Phía sau những chuỗi ngày chờ đất an cư, là tiếp nối bao trăn trở, day dứt khôn nguôi của người dân vùng thiên tai.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Media - Ngọc Chí - 2 giờ trước
Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Người có uy tín giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc

Người có uy tín giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 3 giờ trước
Văn hóa các dân tộc không chỉ là tài sản riêng của mỗi con người, vùng đất, quê hương, địa phương mà là tài sản chung của cả quốc gia, dân tộc. Những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm và dành nhiều nguồn lực để xây dựng và phát triển văn hóa, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc, đạt được nhiều thành tựu nổi bật. Trong đó, có những đóng góp quan trọng của đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào DTTS.
Gia Lai: Trao quyết định bổ nhiệm các cấp chính trị viên quân sự xã

Gia Lai: Trao quyết định bổ nhiệm các cấp chính trị viên quân sự xã

Tin tức - Ngọc Thu - 3 giờ trước
Chiều 21/8, Bộ Chỉ huy quân sự (CHQS) tỉnh Gia Lai đã tổ chức Hội nghị công bố và trao Quyết định bổ nhiệm chức vụ chính trị viên, chính trị viên phó cho 21 Ban CHQS xã thuộc Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực 4 - Chư Prông. Đại tá Phạm Văn Đạt, Phó Chính ủy Bộ CHQS tỉnh dự chủ trì hội nghị.
Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh tiếp xã giao Quốc vương Bhutan

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh tiếp xã giao Quốc vương Bhutan

Trang địa phương - Mỹ Dung - 3 giờ trước
Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam của Quốc vương Bhutan Jigme Khesar Namgyel Wangchuck và Hoàng hậu Jetsun Pema Wangchuck, sáng 21/8, tại Quảng Ninh, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Đức Ấn cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh đã tiếp xã giao Quốc vương và đoàn công tác.
Gia Lai: Tăng cường kết nghĩa giữa các đơn vị với vùng đồng bào DTTS

Gia Lai: Tăng cường kết nghĩa giữa các đơn vị với vùng đồng bào DTTS

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai vừa ban hành Chỉ thị số 03-CT/TU về tăng cường hoạt động kết nghĩa giữa các địa phương, đơn vị với thôn, làng vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh.