Gìn giữ nét đẹp truyền thống
Những ngày đầu năm, không khí mùa Xuân ngập tràn đất trời, cảnh vật bản Hua Tạt. Từ quốc lộ 6 rẽ trái, theo con đường bê tông chạy dài vào bản, Hua Tạt mở ra trước mắt chúng tôi với khung cảnh yên bình và xinh đẹp. Phía trước những ngôi nhà sàn của người dân hoặc trong vườn đều có những cây mận, cây đào hoa nở rộ, rực rỡ khoe sắc. Xung quanh nhà là vườn rau tươi tốt. Xa xa là những cây hồng đã rụng hết lá, còn trơ lại những quả vàng tựa như những chiếc lồng đèn nhỏ xinh, “thắp lửa” giữa trời.
Đến đây, du khách được hòa mình vào không khí trong lành, tận hưởng những phút giây an yên giữa không gian đặc trưng Tây Bắc. Có thể thấy rõ điều đó từ những mái nhà sàn, nét văn hóa mang đậm chất riêng của địa phương, đến cách đón tiếp khách tình cảm như đón người thân trong nhà đi xa trở về của chủ Homestay với khách.
Chúng tôi ghé vào A Chu Homestay theo lời giới thiệu của một người quen để gặp Tráng A Chu - người đầu tiên làm Homestay trong bản Hua Tạt. A Chu hồ hởi đón khách, tiếp khách bằng tình cảm chân tình, thân mật của người vùng cao. Bên chén rượu ngô nồng ấm cùng những món ăn đặc trưng của người Mông do chính vợ anh tự nấu, A Chu cho biết, bản Hua Tạt là một trong số ít bản còn giữ được khá đầy đủ những nét văn hóa truyền thống của đồng bào Mông.
Cũng theo A Chu, đồng bào Mông đón Tết truyền thống kéo dài trong cả tháng Chạp với ý nghĩa thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên, trời đất đã che chở, phù hộ cho bà con thôn bản có một vụ mùa bội thu, gia đình được bình an và cầu mong những điều tốt đẹp hơn sẽ đến với họ trong năm mới.
Chơi Xuân ở bản
Bản Hua Tạt có 60 hộ dân, với khoảng 800 nhân khẩu đều là người Mông. Vài năm trở lại đây, phong trào làm Homestay trong bản phát triển mạnh đã mang đến không khí, diện mạo mới cho bản nhỏ. Có thể bắt gặp hàng loạt biển quảng cáo Homestay nhỏ xinh bằng gỗ với nét chữ mộc mạc chỉ dẫn du khách đến từng Homestay trong bản, như: Tráng A Lồng Homestay, A Giàng Homestay, A Đua Homestay, A Sếnh Homestay, A Chu Homestay… Với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, cùng với nền văn hóa đặc sắc của dân tộc Mông đã tạo cho Hua Tạt nguồn tài nguyên du lịch rất lớn. Tận dụng lợi thế này, người dân Hua Tạt đã đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, tạo “đòn bẩy” để bà con thoát nghèo, làm giàu.
Tráng A Chu chính là người tiên phong cho phong trào làm Homestay của bản Hua Tạt. Năm 2014, sau khi tốt nghiệp đại học, A Chu trở về quê hương tìm hướng làm giàu. Cùng với kiến thức học được, A Chu đã vận dụng vào làm Homestay thành công. Từ thành công của mình, A Chu còn chia sẻ kinh nghiệm, hướng dẫn nhiều hộ dân trong bản làm du lịch Homestay, góp phần giúp bà con thoát nghèo, nâng cao đời sống. A Chu chính là tấm gương sáng cho nhiều thanh niên dân tộc noi theo trên bước đường khởi nghiệp.
Đến A Chu Homestay dịp năm mới là trải nghiệm khó quên của nhiều du khách. Không chỉ được thưởng thức những sản vật đặc trưng, hòa mình với thiên nhiên hùng vĩ, yên bình, đến đây, du khách còn có dịp khám phá những nét văn hóa độc đáo của đồng bào Mông.
Buổi tối, khi đã ấm bụng với những món ăn đậm hương vị vùng cao và chếnh choáng trong men say của rượu ngô, du khách còn được thưởng thức chương trình văn nghệ do các thành viên A Chu Homestay biểu diễn. Khoảnh sân rực rỡ hoa đào, hoa mận bỗng trở thành sân khấu ca nhạc. Giữa sân, A Chu và vợ phối hợp nhịp nhàng trong điệu múa khèn, múa ô của người Mông. Trong tiếng khèn, sáo dìu dặt của A Chu là bước chân uyển chuyển, dập dìu váy áo của vợ A Chu khiến du khách vô cùng thích thú. Mấy đứa trẻ là con cháu của A Chu cũng góp mặt làm nên những tiết mục văn nghệ sôi nổi.
Bên cạnh việc phục vụ khách tại nhà, A Chu còn kết nối tổ chức để du khách tham gia trải nghiệm cuộc sống cũng như văn hóa của người Mông trong bản, như dẫn khách đi tham quan cảnh đẹp, nghề truyền thống trong bản, trải nghiệm làm giấy dó, vẽ sáp ong lên vải lanh,... Vì thế, Homestay của A Chu luôn đông khách ghé thăm.
Trong ngày đầu năm mới ở bản, đâu đâu cũng có thể bắt gặp những cô gái Mông xúng xính trong những bộ váy áo rực rỡ sắc màu, đeo đồ trang sức đẹp nhất đi chơi Xuân. Bên khoảnh đất rộng, trẻ con túm lại chơi các trò chơi truyền thống như đánh quay, tu lu. Trai gái tụ tập thành từng nhóm chơi ném còn, đẩy gậy, kéo co, múa khèn… Các chàng trai Mông thi nhau thổi khèn, múa khèn. Tiếng khèn ai càng dài, càng réo rắt kết hợp với điệu nhảy càng dẻo sẽ được nhiều cô gái để ý. Trong dịp đi chơi Xuân, nhiều đôi trai gái Mông đã nên duyên vợ chồng và để mùa Xuân trở thành mùa kết đôi hạnh phúc.
Trong ngày đầu năm mới ở bản, đâu đâu cũng có thể bắt gặp những cô gái Mông xúng xính trong những bộ váy áo rực rỡ sắc màu, đeo đồ trang sức đẹp nhất đi chơi Xuân.”