Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Di sản văn hóa các DTTS với ngành công nghiệp không khói: Làng văn hóa - Sản phẩm du lịch nhiều tiềm năng (Bài 4)

Văn Hoa - 11:48, 25/11/2021

Bên cạnh việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa để thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp không khói, thì việc xây dựng thành công các làng văn hóa ở vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, trong đó có việc đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa và duy trì hiệu quả các hoạt động văn hóa cũng là một yếu tố quan trọng để thu hút du khách.

Các hộ kinh doanh du lịch tại Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, thôn Pả Vi Hạ (Mèo Vạc, Hà Giang) chia sẻ kinh nghiệp đón khách du lịch
Các hộ kinh doanh du lịch tại Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, thôn Pả Vi Hạ (Mèo Vạc, Hà Giang) chia sẻ kinh nghiệp đón khách du lịch

Tín hiệu khả quan

Làng văn hóa du lịch bản Đôn, xã Thành Lâm, huyện Bá Thước (nằm ở trung tâm khu bảo tồn thiên nhiên Phù Luông, Thanh Hóa), được biết tới là một địa điểm du lịch hấp dẫn không chỉ ở cảnh sắc thiên nhiên, mà còn bởi bản sắc văn hóa Thái vẹn nguyên, từ trang phục, ẩm thực, kiến trúc nhà sàn truyền thống...

Anh Hà Huy Thục, 39 tuổi, dân tộc Thái ở bản Đôn cho biết, bà con ở bản Đôn tự ý thức được rằng, cần bảo tồn bản sắc văn hóa như bảo tồn các làn điệu dân ca, bài múa, mặc trang phục dân tộc trong sinh hoạt hằng ngày; giữ gìn những nếp nhà sàn truyền thống; canh tác lúa nước, trồng hoa ở hai bên đường, ở vườn nhà để làng bản đẹp hơn; không bật loa đài sau 22h đêm; phòng, chống các tệ nạn xã hội; cùng góp công, góp sức xây dựng đường giao thông, nhà văn hóa… có như vậy mới thu hút được khách du lịch, mới giữ và hội tụ được bản sắc riêng có của đồng bào ở một làng văn hóa.

Ông Quách Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND xã Thành Lâm, huyện Bá Thước (Thanh Hóa) phấn khởi thông tin, nhờ phát triển làng văn hóa du lịch cộng đồng, mà bản Đôn vẫn giữ được gần như nguyên vẹn bản sắc văn hóa truyền thống và ruộng bậc thang, giải quyết được hơn 200 lao động. Đặc biệt, việc giữ gìn di sản và tổ chức các hoạt động từ làng văn hóa, đã giúp bà con có nguồn thu nhập cao hơn rất nhiều so với nơi khác. Cụ thể  thu nhập bình quân toàn xã là 26 triệu/người/năm, thì bản Đôn, bà con thu nhập hơn 39 triệu/người/năm. Không những thế, các sản phẩm, nông sản của người dân địa phương được tiêu thụ tại chỗ, giúp cho đời sống, kinh tế, văn hóa của người dân được nâng lên rõ rệt.

Xây dựng làng văn hóa góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân
Xây dựng làng văn hóa góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân

Tương tự, Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, thôn Pả Vi Hạ, với gồm 26 hộ dân tộc Mông thuộc xã Pả Vi (Mèo Vạc, Hà Giang), hiện cũng là một điển hình về điểm du lịch độc đáo, khép kín, rất chuyên nghiệp, phục vụ mọi nhu cầu của khách du lịch. 

Tại đây, du khách được trải nghiệm đầy đủ không gian văn hóa dân tộc Mông như: nghề thêu dệt, ẩm thực, kiến trúc nhà truyền thống với mái ngói âm dương độc đáo, các chương trình văn hóa, văn nghệ…Đặc biệt, Ban quản lý Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, còn thường xuyên mở các lớp đào tạo nghiệp vụ du lịch; đào tạo giao tiếp tiếng Anh cơ bản cho các hộ kinh doanh và người dân địa phương để nâng cao kiến thức phục vụ khách du lịch tốt hơn.

 Với cách tổ chức này, vào thời điểm chưa xảy ra dịch covid-19, làng văn hóa thu hút vài chục nghìn lượt khách tới Làng mỗi năm; trong đó, lượng khách du lịch là người nước ngoài đến trải nghiệm nhiều

Huyện Bình Liêu (Quảng Ninh) cũng đang nổi lên với sức hấp dẫn du khách trong nước và khách du lịch quốc tế khi đến địa phương, được "sống" với đồng bào trong các bản làng văn hóa đặc trưng cho các DTTS. Ông Hoàng Huy Trọng, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Bình Liêu, cho biết: Những năm gần đây, huyện đang tập trung vào phát triển mô hình làng văn hoá - du lịch có sự hài hoà giữa văn hoá với không gian, các Tour du lịch tham quan toàn bộ cảnh đẹp thiên nhiên, lễ hội của huyện. Từ đó, huyện Bình Liêu đã giữ gìn được các di sản văn hoá dân tộc trên địa bàn. Đồng thời, nâng cao thu nhập, tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số phát triển kinh tế, thay đổi cuộc sống từ những nét đẹp truyền thống của chính dân tộc mình.

Nhân rộng các mô hình làng văn hóa

Từ thực tế, những năm qua, nhiều địa phương trong cả nước đang đẩy mạnh xây dựng làng văn hóa, gắn việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá truyền thống với khai thác phát triển du lịch. Trong hoạt động, các làng văn hoá, bản bản có liên kết chặt chẽ giữa các chủ thể, từ khâu cung ứng nông sản, các sản vật địa phương, đến trưng bày và bán các sản phẩm; liên kết chia sẻ nguồn khách lưu trú (san sẻ khách tới các hộ khác khi hết chỗ); cùng nhau bảo tồn bản sắc văn hóa như khôi phục nghề truyền thống, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, các làn điệu dân ca, dân vũ; giữ gìn vệ sinh môi trường cảnh quan… 

Theo đó, làng văn hóa thêm đẹp hơn, độc đáo hơn, hấp dẫn hơn thu hút khách du lịch. Đặc biệt, những năm gần đây, việc xây dựng làng văn hóa được gắn với chương trình xây dựng NTM, nhờ đó đã nâng cao tiêu chí thụ hưởng văn hóa, góp phần nâng cao thu nhập, xóa đói, giảm nghèo, từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân. 

Theo Báo cáo của Ủy ban Dân tộc, tổng số xã thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2025 là 3.434 xã. Trong đó, xã khu vực I là 1673 xã (tăng 358 xã so với giai đoạn 2016-2020); xã khu vực III là 1551 xã (giảm 406 xã so với giai đoạn 2016-2020); tổng số thôn ĐBKK là 13.222 thôn, giảm 6954 thôn so với giai đoạn 2016-2020. Kết quả này có vai trò hoạt động, đóng góp tích cực từ xây dựng bản, làng văn hóa gắn với xây dựng NTM.

Phụ nữ DTTS cùng nhau giữ gìn bản sắc văn hóa
Phụ nữ DTTS cùng nhau giữ gìn bản sắc văn hóa

Việc xây dựng làng văn hóa với việc bảo tồn, khai thác tiềm năng bài bản, phục vụ cho ngành công nghiệp "không khói" đang có những dấu hiệu tích cực. Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều cơ chế chính sách để nâng cao hơn nữa chất lượng làng văn hóa, các mô hình làng văn hoá cộng đồng. 

Tuy nhiên, nhìn từ thực tế, ở địa bàn vùng DTTS và miền núi, tiềm năng này còn bỏ ngỏ do nguồn lực đầu tư hạn chế, nhất là việc thiếu kinh phí hỗ trợ, phát triển các hoạt động ban đầu; thiếu lực lượng nòng cốt trong phát triển làng văn hóa du lịch cộng đồng do cuộc sống đồng bào còn vất vả mưu sinh. Bên cạnh đó, do hoạt động liên kết tua, tuyến, liên kết với các công ty du lịch trong và ngoài nước chưa thực sự phát triển nên khách du lịch đến các địa phương, chủ yếu là khách tự do, số lượng không ổn định, không thường xuyên. 

Ngoài ra, vấn đề vệ sinh môi trường ở nhiều điểm du lịch, làng văn hóa cũng chưa đảm bảo; việc cải tạo, nâng cấp cảnh quan khuôn viên nhà homestay chưa đồng bộ. Người dân vẫn còn trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước trong cải tạo lại nhà cửa; chưa mạnh dạn mua sắm trang thiết bị để phục vụ đoàn khách du lịch; hoạt động trải nghiệm cho khách du lịch chưa đa dạng; đội văn nghệ dân gian ở làng văn hóa hoạt động chưa thực sự hiệu quả...

Trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 có Dự án 6, về bảo tồn phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch, trong đó nhiều nội dung về công tác bảo tồn bản sắc văn hóa, về các mô hình văn hóa truyền thống, các thiết chế văn hóa, đặc biệt là “hỗ trợ đầu tư bảo tồn làng, bản văn hóa truyền thống tiêu biểu của các DTTS”…

 Dự kiến nguồn vốn thực hiện Dự án là 5.984,059 tỷ đồng. Khi Dự án được triển khai, các làng văn hóa sẽ có thêm nguồn lực để phát triển, góp phần thay đổi cuộc sống của người dân và thúc đẩy ngành công nghiệp không khói phát triển.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Tin nổi bật trang chủ
Khởi công xây dựng dựng mô hình “Ký túc xá Vùng biên”

Khởi công xây dựng dựng mô hình “Ký túc xá Vùng biên”

Giáo dục - Hải Thượng - 2 phút trước
Ngày 26/3 vừa qua, Đồn Biên phòng Tam Quang, Bộ đội Biên phòng Nghệ An phối hợp với xã Tam Quang, huyện Tương Dương kết nối với Chùa Phúc Mỹ, nhóm Từ Thiện Phước Hạnh, Phước Huệ Song Tu, Chúc Hạnh, Thiên Duyên, Quỹ Nhân Ái Nhân Minh và mạnh thường quân Cao Thành Minh tổ chức Lễ khởi công khoan giếng, sửa chữa, xây dựng mô hình “Kỹ túc xá Vùng biên” tại Làng Mỏ, xã Tam Quang, huyện Tương Dương.
Vinhomes Ocean Park 2 là khu đô thị đầu tiên tại Việt Nam có Trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Vinhomes Ocean Park 2 là khu đô thị đầu tiên tại Việt Nam có Trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Xã hội - PV - 5 phút trước
Ngày 27/3/2024, Tập đoàn Vingroup đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Tập đoàn Y tế Well Group (Nhật Bản) để phát triển mô hình Trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cao cấp tại Việt Nam. Theo đó, Vinhomes Ocean Park 2 sẽ là nơi đầu tiên trong toàn chuỗi đô thị Vinhomes triển khai, tiên phong mở ra mô hình dưỡng lão tiêu chuẩn quốc tế ngay trong lòng các khu đô thị tại Việt Nam.
17 gian hàng quốc tế góp mặt tại lễ hội ẩm thực lớn nhất Hà Giang

17 gian hàng quốc tế góp mặt tại lễ hội ẩm thực lớn nhất Hà Giang

Ẩm thực - Minh Nhật (t/h) - 1 giờ trước
Ngày 28/3, bà Triệu Thị Tình - Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Giang cho biết, Lễ hội Văn hóa, du lịch ẩm thực Quốc tế - Hà Giang lần thứ I, năm 2024 sẽ được tổ chức trong 3 ngày, từ ngày 29 - 31/3, với quy mô cấp tỉnh mở rộng.
Sức cầu bật tăng, bất động sản phía Tây Thủ đô hút khách mua khó tính

Sức cầu bật tăng, bất động sản phía Tây Thủ đô hút khách mua khó tính

Kinh tế - PV - 1 giờ trước
Thị trường bất động sản Hà Nội đang phục hồi nhưng nguồn cung vẫn hạn chế thúc đẩy giá bán sơ cấp lẫn thứ cấp tăng cao. Trong khi đó, người mua khó tính hơn, chỉ yên tâm tìm đến sản phẩm của chủ đầu tư có năng lực về tài chính, pháp lý, chất lượng, tiến độ, đặc biệt là chính sách bán hàng hấp dẫn.
Liên tiếp xảy ra các vụ học sinh nghi bị ngộ độc thực phẩm

Liên tiếp xảy ra các vụ học sinh nghi bị ngộ độc thực phẩm

Sức khỏe - Minh Nhật - 1 giờ trước
Những ngày qua, tại nhiều địa phương trên cả nước, đã xuất hiện các trường hợp học sinh ngộ độc sau khi ăn các loại kẹo lạ bán trước cổng trường, một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về nguy cơ mất an toàn từ các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Kon Tum: Những cánh rừng ở Đăk Pxi tan hoang

Kon Tum: Những cánh rừng ở Đăk Pxi tan hoang

Trang địa phương - Ngọc Chí - 1 giờ trước
Ngày 27/02/2024, Báo Dân tộc và Phát triển đã có bài phản ánh “Đăk Hà (Kon Tum): Cảnh báo tình trạng người dân phát, đốt rừng lấy đất làm nương rẫy”. Tuy nhiên, tình trạng này không dừng lại mà vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, những cánh rừng đang bị tàn phá “tan hoang” từng ngày. Việc phát, đốt rừng diễn ra ngang nhiên, dư luận đặt câu hỏi liệu có sự “buông lỏng” của chính quyền địa phương trong công tác quản lý, bảo vệ rừng. Và điều đáng nói là trong báo cáo kiểm tra, xác minh của UBND huyện Đăk Hà thì không có tình trạng phát, đốt rừng!?
Mưa đá, giông lốc tại nhiều tỉnh phía Bắc gây thiệt hại tài sản, hoa màu

Mưa đá, giông lốc tại nhiều tỉnh phía Bắc gây thiệt hại tài sản, hoa màu

Tin tức - Minh Nhật - 1 giờ trước
Mưa đá, giông lốc xuất hiện tại nhiều tỉnh phía Bắc trong ngày 28-3, gây thiệt hại nhiều tài sản của người dân.
9 tháng thần tốc xóa 5.000 căn nhà tạm, nhà dột nát

9 tháng thần tốc xóa 5.000 căn nhà tạm, nhà dột nát

Thời sự - Văn Hoa - Hương Diệp - 1 giờ trước
Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (UBTW MTTQ) Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (07/5/1954-07/5/2024).
Quảng Nam: Phân bổ 20 tỷ đồng từ nguồn Trung ương thưởng vượt thu

Quảng Nam: Phân bổ 20 tỷ đồng từ nguồn Trung ương thưởng vượt thu

Kinh tế - H.Trường - T.Nhân - 1 giờ trước
UBND tỉnh Quảng Nam vừa có quyết định cấp 20 tỷ đồng từ nguồn Trung ương thưởng vượt thu để các địa phương thực hiện đầu tư xây dựng nông thôn mới.
Tăng cường kết nối hai nền kinh tế Việt Nam-Nhật Bản, mở rộng các hoạt động hợp tác đầu tư

Tăng cường kết nối hai nền kinh tế Việt Nam-Nhật Bản, mở rộng các hoạt động hợp tác đầu tư

Thời sự - PV - 22:05, 28/03/2024
Chiều 28/3, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với Đoàn đại biểu Liên đoàn các tổ chức kinh tế Nhật Bản (KEIDANREN) do ông Masayoshi Fujimoto và ông Masayuki Hyodo, đồng Chủ tịch Ủy ban Kinh tế Nhật Bản - Việt Nam dẫn đầu đang thăm Việt Nam, tham dự Cuộc họp cấp cao khởi động giai đoạn 1, Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới.