Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Di sản Then của người Tày, Nùng, Thái - Tự hào để gìn giữ và trao truyền: Biến di sản thành tài sản (Bài 3)

Văn Hoa - 17:16, 06/12/2023

Việc ghi danh “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” vào danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, chính là thương hiệu quốc gia mà cả thế giới dành cho Việt Nam. Đây là cơ hội để cho các tỉnh có di sản biến di sản thành tài sản, qua đó góp phần giới thiệu tới bạn bè quốc tế về những di sản văn hóa đặc sắc của các tỉnh miền núi Việt Nam, góp phần cho khu vực này tăng thêm sức hấp dẫn, cuốn hút du khách.

Kỷ lục "Màn đồng diễn hát Then, đàn Tính có số lượng người tham gia đông nhất Việt Nam (hơn 1000 người)
Kỷ lục "Màn đồng diễn hát Then, đàn Tính có số lượng người tham gia đông nhất Việt Nam (hơn 1000 người)

Hơn 1 năm sau Lễ đón nhận Bằng ghi danh, các địa phương sở hữu di sản Then đã quan tâm xây dựng các chương trình quảng bá, tuyên truyền sâu rộng, sáng tạo, hiệu quả đối với di sản then - đàn tính; để từ đó thúc đẩy sự gắn bó xã hội, ý thức về bản sắc và trách nhiệm của người dân địa phương trong lan tỏa và thực hành sinh hoạt then tại cộng đồng.

Đặc biệt, nhiều địa phương đã rất thành công trong việc gắn di sản then - đàn tính trong phát triển du lịch như tại Bắc Sơn (Lạng Sơn); Tân Trào (Sơn Dương, Tuyên Quang); Ba Bể (Bắc Kạn); Bình Liêu (Quảng Binh); Trùng Khánh (Cao Bằng)…

Tại tỉnh Ca Bằng, tháng 10 vừa qua, tỉnh Cao Bằng tổ chức Chương trình hát Then, đàn Tính với sự tham gia của 1.000 nghệ nhân, diễn viên, quần chúng nhân dân. Tại khu vực chân thác Bản Giốc, xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh, 1.000 người bao gồm, các nghệ nhân, diễn viên và quần chúng Nhân dân với nhiều độ tuổi khác nhau, đến từ 10 huyện, thành phố đã hội tụ, trình diễn 3 bài hát Then, gồm: “Ánh trăng Bản Giốc” - sáng tác của Nhạc sĩ Phạm Tịnh, “Đường về bản em” - sáng tác của nhạc sĩ Đàm Thanh và “Hoa rừng quê em” - sáng tác của nhạc sĩ Hoa Cương.

Du khách quốc tế bị thu hút bởi tiếng Then - đàn tính (Trong ảnh: Anh Tô Đình Hiệu, Bình Liêu (Quảng Ninh) biểu diễn Then - đàn tính cho du khách quốc tế)
Du khách quốc tế bị thu hút bởi tiếng Then - đàn tính (Trong ảnh: Anh Tô Đình Hiệu, Bình Liêu (Quảng Ninh) biểu diễn Then - đàn tính cho du khách quốc tế)

Với chủ đề “Cội nguồn và Bản sắc Then Tính Cao Bằng”, Chương trình đã để lại nhiều ấn tượng cho du khách và Nhân dân. Đặc biệt 1.000 người tham gia đều mặc trang phục dân tộc Tày, Nùng truyền thống. Sự kiện nhằm xác lập kỷ lục "Màn đồng diễn hát Then, đàn Tính có số lượng người tham gia đông nhất Việt Nam".

Sự kiện đã thu hút hàng nghìn khách du lịch trong nước và quốc tế đến với Thác Bản Giốc và huyện Cao Bằng. Theo chia sẻ của nhiều khách du lịch trên với Cao Bằng thời điểm trên, tất cả các dịch vụ ăn uống, lưu trú tại Cao bằng đều chật kín khách và quá tải. Đây là một cơ hội lớn giúp Cao Bằng quảng bá thượng hiệu du lịch, nguồn thu từ du lịch là rất lớn.

Anh Lê Văn Hiếu, hướng dẫn viên chuyên tuyến Đông - Tây Bắc, người trực tiếp tham dự sự kiện bày tỏ, anh đã từng dẫn nhiều đoàn khách du lịch tham dự các sự kiện, nhưng sự kiện hơn 1000 người cũng mặc trang phục truyền thống, cùng đồng ca với điệu Then- đàn tính, thì đây là lần đầu tiên. Với bản thân anh và khách du lịch, đây là một trải nghiệm ấn tượng đặc biệt, chắc chắn nếu Cao Bằng tổ chức, anh sẽ quay trở lại.

Quảng bá Then - đàn tính trên sóng truyền hình (Ảnh Tô Hiệu - Bình Liêu)
Quảng bá Then - đàn tính trên sóng truyền hình (Ảnh Tô Hiệu - Bình Liêu)

Cũng tại tỉnh Cao Bằng, vừa qua, tại Phố đi bộ Kim Đồng (Thành phố), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức chương trình báo cáo Mô hình điểm bảo tồn và phát huy giá trị di sản Then gắn với phát triển du lịch tại thành phố Cao Bằng và ra mắt "Nhóm Bảo tồn - Phát triển di sản Then thành phố Cao Bằng".

Tại Chương trình, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch ra mắt "Nhóm Bảo tồn - Phát triển di sản Then thành phố Cao Bằng", với mục đích bảo tồn, phát triển, phát huy giá trị di sản Then gắn với phát triển du lịch, phục vụ các đoàn khách du lịch khi có nhu cầu thưởng thức hát Then, đàn tính; là lực lượng nòng cốt, tiên phong trong việc truyền dạy hát Then và đàn tính và hỗ trợ các trường học trong đề án đưa hát Then vào trường học. Đây là mô hình nhằm nâng cao đời sống văn hóa cho người dân, tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn thu hút du khách, thúc đẩy du lịch phát triển, góp phần tăng trưởng kinh tế - xã hội của tỉnh.

Nếu ai có dịp đến với Làng văn hóa Du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, xã Bắc Quỳnh, huyện Bắc Sơn (Lạng Sơn), ngoài được thăm quan cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, hàng trăm ngôi nhà người Tày với mái ngói âm dương cổ kính, du khách còn được thưởng thức điệu hát Then mượt mà, sâu lắng. Đây chính là một điểm nhấn tạo sự hấp dẫn, khiến du lịch quay trở lại Bắc Sơn nhiều lần.

Hay tại huyện Bình Liêu (Quảng Ninh), những năm qua, lượng khách du lịch đến với huyện Bình Liêu tăng theo cấp số nhân. Bên cạnh được thỏa mình trong phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ với các cột mốc biên giới, với điểm "sống lưng khủng long"... du khách còn được hòa bình trong một không gian văn hóa đa sắc màu, trong đó nổi bật là nét đặc sắc văn hóa Tày. 

Tại mỗi Homstay, du khách sẽ được giới thiệu về quy trình để tạo nên cây đàn tính; thưởng thức các điệu hát then truyền thống. Hoặc nếu có dịp bắt gặp một lễ hội nào đó thì chắc chắc, du khách sẽ được đắm mình trong làn điệu Then. Biểu diễn Then - đàn tính đã trở thành thương hiệu của Bình Liêu.

Biểu diễn Then - đàn tính tại Hạ Long (Quảng Ninh)
Biểu diễn Then - đàn tính tại TP. Hạ Long (Quảng Ninh)

Có thể thấy, hiện nay, hầu hết các tỉnh có di sản Then đều đã linh hoạt biến di sản Then trở thành sản phẩm du lịch độc đáo. Then được biểu diễn khắp mọi nơi, ở mỗi Homstay, ở từng cụm dân cư cho đến các ngày lễ nhỏ, ngày lễ lớn của địa phương, của cả vùng, quốc gia và được đem đi biểu diễn quốc tế…;Có thể nói, Then - đàn tính là tài sản vô giá của nhân loại, mà chủ nhân của nó là cộng đồng các dân tộc Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam. Việc gìn giữ và phát huy giá trị di sản Then có ý nghĩa vô cùng quan trọng.

Hiện nay, các địa phương đang tích trực triển khai thực hiện Dự án 6, về Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Nhờ đó, di sản Then ngày càng được bảo tồn và phát huy một cách sâu rộng và đi vào thực chất hơn, góp phần tạo nên sự đa dạng trong văn hóa dân tộc Việt Nam.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Những năm qua, tỉnh Khánh Hoà dành nhiều sự quan tâm cho giáo dục miền núi, đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ học sinh có điều kiện ăn ở ổn định. Ngoài các chính sách theo quy định của Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa thực hiện hỗ trợ chi phí từ khi học mẫu giáo đến tốt nghiệp đại học; hỗ trợ gạo, miễn, giảm học phí…; tặng quà, học bổng từ các tổ chức chính trị xã hội, cá nhân trong và ngoài tỉnh dành cho học sinh, sinh viên DTTS.
Tin nổi bật trang chủ
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 1 giờ trước
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 1 giờ trước
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Tin tức - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Sáng ngày 17/5, tại Trưởng Phổ thông DTNT Trung học cơ sở và THPT huyện Bảo Thắng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Lào Cai tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025. Tham dự buổi lễ có lãnh đạo một số bộ, ban ngành, lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai và một số tỉnh khu vực Tây Bắc, đại diện UNICEF tại Việt Nam cùng đông đảo các em học sinh các trường học trên địa bàn.
Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Media - PV - 4 giờ trước
Dân tộc Xtiêng còn có nhiều tên gọi khác, như: Điêng, Xa Điêng, Xơ Điêng, Xa Chiêng, là dân tộc sinh sống lâu đời ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Phóng sự - Mỹ Dung - 5 giờ trước
Giữa trập trùng núi rừng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh), đồng bào Sán Chỉ xã vùng cao Đại Dực đang viết nên câu chuyện mới cho vùng đất nghèo khó, với nhiều thay đổi ấn tượng từ nhận thức đến hành động. Đặc biệt là việc gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng, góp phần cho sự phát triển bền vững tại vùng cao nơi đây.
“Tôi luôn nhớ mãi lời Bác dạy”

“Tôi luôn nhớ mãi lời Bác dạy”

Phóng sự - Thanh Hải - 5 giờ trước
Đời người, có những ký ức không thể nào quên, như là động lực, là niềm tin, là tự hào, là hãnh diện mãi mãi. Khoảnh khắc gặp Bác, khi thì ở Phủ Chủ tịch, khi lại ở quê nhà… với một cụ bà đã vượt qua hơn một thế kỷ cuộc đời, là tất cả như thế. Cụ là Nguyễn Thị Thức, 106 tuổi, ở làng Hồng Lĩnh, xã Hậu Thành, Yên Thành (Nghệ An).
70 năm nhìn lại cuộc chia tay lịch sử tại Cảng Quy Nhơn

70 năm nhìn lại cuộc chia tay lịch sử tại Cảng Quy Nhơn

Tin tức - T.Nhân - N.Triều - 5 giờ trước
Tối 16/5, tại quảng trường Nguyễn Tất Thành, Tp. Quy Nhơn, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm hoàn thành việc chuyển quân tập kết ra Bắc của cán bộ, chiến sĩ, đồng bào và học sinh miền Nam (16/5/1955 - 16/5/2025). Đây là dịp để ôn lại một chặng đường lịch sử hào hùng, nơi hàng vạn cán bộ, chiến sĩ, đồng bào miền Nam rời quê hương trong niềm tin “ra đi để trở về”, góp phần làm nên thắng lợi vẻ vang của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Dân tộc - Tôn giáo - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Ngày 16/5, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025. Tham dự hội nghị có hơn 50 đại biểu là chức sắc, chức việc, nhà tu hành đại diện các tổ chức tôn giáo.
Ý nghĩa chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại xã biên giới của Long An

Ý nghĩa chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại xã biên giới của Long An

Nhịp cầu nhân ái - Tào Đạt - Sa Rây - 5 giờ trước
Ngày 16/5, tại xã Bình Thạnh (huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An), Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) tỉnh Trà Vinh và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Trà Vinh phối hợp với Hội LHPN tỉnh Long An và Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Long An đã tổ chức Chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” năm 2025.