Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

"Đất sống" cho trò chơi dân gian ở vùng đồng bào DTTS

Văn Hoa - 10:43, 11/11/2023

Trò chơi dân gian của các DTTS có tác dụng gắn kết cộng đồng, rèn luyện sức khỏe, tạo không khí sôi nổi phấn khởi, giáo dục tinh thần kỷ luật đối với người tham gia.

Một buổi ngoại khóa với các trò chơi dân gian tại Trường PTDTBT THCS xã cán Chu Phìn, huyện Mèo Vạc (Hà Giang)
Một buổi ngoại khóa với các trò chơi dân gian tại Trường PTDTBT THCS xã cán Chu Phìn, huyện Mèo Vạc (Hà Giang)

Gắn kết cộng đồng 

Vào mỗi dịp lễ Tết, cộng đồng người Sán Dìu dưới chân núi Tam Đảo lại tổ chức nhiều trò chơi dân gian truyền thống vui nhộn. Mỗi một làng tổ chức một ngày khác nhau để đảm bảo ai cũng có thể dự hội khắp các làng. Một trong số các trò chơi dân gian được yêu thích là môn đấu vật (dành cho thanh niên, nam nữ trong làng và giải mở rộng cho các thanh niên trong vùng, nhiều làng còn tổ chức giải trẻ em); kéo co thi đấu giữa làng với làng và các làng với nhau; môn bắt vịt; môn đập niêu; môn thi đấu cờ, bắn nỏ…. Có thể thấy, các môn thi đấu, các trò chơi dân gian phù hợp với mọi lứa tuổi, giới tính, giúp cộng đồng người Sán Dìu thêm gắn kết hơn với nhau nhiều hơn.

Cháu Trần Xuân Trường, xã Minh Quang (Tam Đảo, Vĩnh Phúc) bày tỏ, mỗi dịp Tết, cháu đều mong đợi đến ngày hội làng, vì ở đây cháu được chơi nhiều trò chơi hấp dẫn, thú vị với các bạn. Trong các trò chơi, cháu thích nhất là đập niêu. 

Ở các địa phương có đồng bào DTTS sinh sống, dù còn nhiều khó khăn nhưng cũng rất linh hoạt để có thể tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống. Một số địa phương còn vận động xã hội hóa, xây dựng sân bãi phục vụ cho việc tập luyện, giao lưu thi đấu thường xuyên; một số địa phương còn lồng nghép các trò chơi dân gian qua các buổi hoạt động ngoại khóa tại nhà trường.

Các trò chơi dân gian có sức hút đặc biệt với giới trẻ
Các trò chơi dân gian có sức hút đặc biệt với giới trẻ

Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS xã Cán Chu Phìn, huyện Mèo Vạc (Hà Giang), ngôi trường có 100% học sinh là người dân tộc Mông. Những năm qua, nhà trường chú trọng việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, trong đó có có các trò chơi dân gian truyền thống dân tộc vào các hoạt động ngoại khóa, qua đó từng bước năng cao hiệu quả công tác giáo dục kỹ năng sống, nâng cao thể chất, giúp các em thêm yêu văn hoá truyền thống của dân tộc.

Một số môn thể thao truyền thống dân tộc mà các em học sinh rất yêu thích như: Kéo co, đẩy gậy, đi cà kheo, nhảy dây, ném ngô vào quẩy tấu... Qua các trò chơi dân gian vui nhộn, giúp các em học sinh tăng thêm tình đoàn kết, gắn bó cộng đồng, làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần sau những giờ học căng thẳng.

Qua các trò chơi dân gian giúp học sinh thêm hiểu và yêu hơn văn hóa dân tộc của mình. Mô hình lồng ghép tổ chức các trò chơi dân gan vào các buổi ngoại khóa đang rất thành công tại Trường PTDTBT THCS xã cán Chu Phìn, huyện Mèo Vạc (Hà Giang)
Qua các trò chơi dân gian giúp học sinh thêm hiểu và yêu hơn văn hóa dân tộc của mình. Mô hình lồng ghép tổ chức các trò chơi dân gan vào các buổi ngoại khóa đang rất thành công tại Trường PTDTBT THCS xã cán Chu Phìn, huyện Mèo Vạc (Hà Giang)

Em Thò Thị Di, lớp 8A1 kể: Trong các hoạt động, sinh hoạt văn hóa ở trường, tất cả chúng em đều thích tham gia các trò chơi dân gian. Được thầy cô bảo ban, chúng em cũng đã hiểu được việc quan trọng phải giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc và có trách nhiệm lan tỏa, giới thiệu những nét văn hóa truyền thống đến với mọi người.

Sức hút trong phát triển du lịch

Có thể thấy, các trò chơi dân gian có ý nghĩa đặc biệt trong tâm thức của cộng đồng các dân tộc. Mỗi trò chơi tuy có ý nghĩa, cách chơi khác nhau, nhưng tựu chung đều xuất phát từ cuộc sống lao động sản xuất hàng ngày, phục vụ mục đích vui chơi, giải trí, rèn luyện sức khỏe của người dân và tăng cường đoàn kết cộng đồng. Nhiều địa phương đã vận dụng các trò chơi như một sản phẩm du lịch, tạo được sức hấp dẫn đặc biệt với du khách.

Nhiều trò chơi dân gian được tổ chức tại các lễ hội tạo được dấu ấn đặc biệt với du khách
Nhiều trò chơi dân gian được tổ chức tại các lễ hội tạo được dấu ấn đặc biệt với du khách

Nếu ai có dịp đến tham dự lễ hội Chợ Phong lưu Khâu Vai (xã Khâu Vai, Mèo Vạc, Hà Giang), thì chắc chắn rằng, đó là một trải nghiệm vô cùng thú vị. Bởi, ở đó, du khách sẽ được giao lưu và tiếp thu những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc huyện Mèo Vạc qua câu chuyện tình yêu đầy cảm động.

 Đặc biệt, tại phiên chợ, du khách sẽ được hòa mình vào các trò chơi dân gian truyền thống như: Thi leo cột chinh phục tình yêu, thi tung còn giao duyên, thi đánh yến, thi ném pao, thi địu nước, thi bắn nỏ, thi bịt mắt bắt vịt, thi giã bánh giày... Nhờ đó mà, huyện Mèo Vạc đã đón hơn 10.200 lượt người đến tham dự các hoạt động tại lễ hội.

Tổ chức các trò chơi dân gian tại Ngày hội văn hóa dân tộc Mông tại huyện Đồng Hỷ, Thái Nguyên năm 2023
Các trò chơi dân gian được huyện Đồng Hỷ, Thái Nguyên chú trọng tổ chức trong Ngày hội văn hóa dân tộc Mông

Hiện nay, không chỉ riêng huyện Mèo Vạc, tại nhiều địa phương, nhất là các điểm du lịch cộng đồng, các trò chơi dân gian truyền thống của đồng bào các DTTS được tổ chức thường xuyên. Đặc biệt, đại đa số các lễ hội ở vùng DTTS đều bố trí các trò chơi dân gian, thậm chí nhiều nơi còn tổ chức thi đấu, tạo nên dấu ấn riêng có, đậm dấu ấn vùng cao và đặc biệt có sức hút đối với khách du lịch.

Cần "đất sống" cho trò chơi dân gian 

Cũng phải nhìn nhận thẳng thắn rằng, trong đời sống hiện nay, sự giao lưu và tiếp biến văn hóa với những trào lưu văn hóa mới, những hình thức giải trí mới, các trò chơi dân gian cũng có nguy cơ biến mất, thay thế vào đó là các trò chơi mới được du nhập không phù hợp với văn hóa, thể chất của người DTTS nói riêng và con người Việt Nam nói chung.

Các trò chơi dân gian được bố trí tinh tế, hài hòa tại các điểm du lịch, tạo được dấu ấn đặc biệt với mỗi du khách xa gần. Trong ảnh là Làng văn hóa du lịch dân tộc Mông thôn Pả Vi Hạ, xã Pả Vi (Mèo Vạc, Hà Giang)
Các trò chơi dân gian được bố trí tinh tế, hài hòa tại các điểm du lịch, tạo được dấu ấn đặc biệt với mỗi du khách xa gần. (Trong ảnh: Các em nhỏ thích thú cùng nhau chơi trò bập bênh tại Làng văn hóa du lịch dân tộc Mông thôn Pả Vi Hạ, xã Pả Vi (Mèo Vạc, Hà Giang )

Theo đó, nhiều người đã đắm chìm vào các trò chơi ảo trên mạng internet (game trực tuyến) dẫn đến những hệ lụy khôn lường cho gia đình và xã hội. Gần đây đã có rất nhiều trường hợp trở thành sát thủ do ảo giác; nhiều trẻ em về mặt tâm lý chưa hoàn thiện, nhận thức chưa đầy đủ vì thế khi bị nghiện game sẽ ảnh hưởng đến việc học tập của trẻ, làm cho sức khỏe giảm sút, thậm chí trầm cảm, loạn thần...

Có thể nói, các trò chơi dân gian có ý nghĩa vô cùng quan trọng, góp phần giáo dục con người về tính tập thể, tinh thần kỷ luật, ý chí vươn lên giành chiến thắng, rèn luyện thể chất, sức mạnh, dẻo dai, khôn khéo và sức chịu đựng của con người, giúp con người ngày càng phát triển toàn diện về trí, đức, thẩm, mỹ. 

Vì vậy, để các trò chơi dân gian có đất sống, công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống dân tộc nói chung, trò chơi dân gian nói riêng, phải được xác định là vấn đề quan trọng cần các tổ chức đoàn thể, chính quyền, nhất là cán bộ chuyên ngành và từng cá nhân, gia đình quan tâm duy trì tổ chức và tham gia...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Những năm qua, tỉnh Khánh Hoà dành nhiều sự quan tâm cho giáo dục miền núi, đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ học sinh có điều kiện ăn ở ổn định. Ngoài các chính sách theo quy định của Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa thực hiện hỗ trợ chi phí từ khi học mẫu giáo đến tốt nghiệp đại học; hỗ trợ gạo, miễn, giảm học phí…; tặng quà, học bổng từ các tổ chức chính trị xã hội, cá nhân trong và ngoài tỉnh dành cho học sinh, sinh viên DTTS.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.