Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đánh thức tiềm năng kinh tế khu vực biên giới: Nhận diện tồn tại để đánh thức tiềm năng (Bài 2)

Thúy Hồng - 07:22, 06/10/2021

Để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về hạ tầng thương mại khu vực biên giới, chuyển đổi cơ cấu kinh tế công nghiệp, dịch vụ, hình thành vùng sản xuất tập trung…, khu vực biên giới cần có những đột phá trong quy hoạch và chiến lược phát triển công nghiệp - thương mại vùng biên.

 Cần hoàn thiện cơ chế, chính sách đủ mạnh để thúc đẩy kinh tế khu vực biên giới. (Trong ảnh: Cửa khẩu Hoành Mô (Quảng Ninh)
Cần hoàn thiện cơ chế, chính sách phù hợp để thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực biên giới. (Trong ảnh: Cửa khẩu Hoành Mô (Quảng Ninh)

Phát triển hạ tầng thương mại biên giới

Kinh tế cửa khẩu đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh miền núi, biên giới. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế, các khu kinh tế (KKT) cửa khẩu cũng gặp không ít những khó khăn và thách thức trong quá trình phát triển.

Đặc biệt từ năm 2020, đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng rất lớn đến tốc độ phát triển của cả nước nói chung, khu vực biên giới nói riêng. 

Điển hình như Lào Cai, là tỉnh có vị trí quan trọng trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, và là “cầu nối” quan trọng để thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa của các tỉnh thành trong cả nước, sang thị trường rộng lớn và nhiều tiềm năng của tỉnh Vân Nam và vùng Tây Nam Trung Quốc. 

Lào Cai có 2 cửa khẩu quốc tế (1 đường sắt, 1 đường bộ), 2 cửa khẩu phụ và 7 lối mở biên giới. Tuy nhiên, trong điều kiện xuất khẩu hàng hóa cả nước tăng cao, thì năng lực thông quan tại các cửa khẩu, vẫn chưa thể đáp ứng được yêu cầu. Nhiều thời điểm đã có hàng trăm container hàng hóa bị tắc nghẽn ở các cửa khẩu.

Cao điểm như trong tháng 8 vừa qua, tại Cửa khẩu Kim Thành, khi dịch Covid-19 bùng phát, thì theo ghi nhận, riêng mặt hàng thanh long, mỗi ngày đã có khoảng 500 container từ các tỉnh phía Nam chuyển lên. Trong khi năng lực thông quan Cửa khẩu Kim Thành khoảng hơn 150 container mỗi ngày, gây ách tác hàng hóa, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Ông Hoàng Quốc Khánh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai, cho rằng: Để hỗ trợ phát triển kinh tế cửa khẩu, Lào Cai cần đầu tư nâng cấp đường cao tốc, đường sắt, đầu tư cầu biên giới và các cơ sở hạ tầng khác của KKT cửa khẩu. Có chính sách đặc thù cho những cửa khẩu trọng điểm quốc gia như, tăng hạn mức đầu tư, để lại nguồn thu từ KKT cửa khẩu để tái đầu tư, phát triển cơ sở hạ tầng, xây dựng Khu hợp tác kinh tế qua biên giới; hoàn thiện hệ thống thương mại điện tử qua biên giới…

Bên cạnh đó, việc chưa kịp thời nâng cấp hạ tầng logistics, nâng cấp các cặp cửa khẩu, xúc tiến thương mại... để theo kịp với nhu cầu giao thương giữa khu vực biên giới và các nước láng giềng, cũng là một nguyên nhân, hạn chế phần nào phát triển kinh tế của khu vực biên giới.

Ông Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao cho rằng, có 3 bất cập lớn cần làm tốt hơn để nâng cao hoạt động, phát triển kinh tế khu vực biên giới. Thứ nhất, đến nay chúng ta vẫn chưa có quy hoạch tổng thể về phát triển hệ thống cửa khẩu. Trên thực tế, chúng ta chưa có nghiên cứu, đánh giá một cách toàn diện,  cách căn cơ các vấn đề liên quan đến sự phát triển của cửa khẩu. 

Vấn đề phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực cửa khẩu liên quan đến rất nhiều các loại quy hoạch khác nhau; quy trình mở và nâng cấp cửa khẩu của Việt Nam với các nước còn nhiều khác biệt; mức độ đầu tư về phát triển cửa khẩu của chúng ta với các nước láng giềng khác nhau…

Cần nâng cấp, mở mới các khu kinh tế cửa khẩu để đáp ứng nhu cầu phát triển
Cần nâng cấp, mở mới các khu kinh tế cửa khẩu để đáp ứng nhu cầu phát triển

Thu hút đầu tư vào kinh tế vùng biên

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, còn rất nhiều tồn tại cần phải được quan tâm đầu tư cho các tỉnh khu vực biên giới. Trình độ phát triển chênh lệch; kinh tế - xã hội vùng biên giới còn chậm phát triển so với mặt bằng chung của tỉnh biên giới và cả nước.

Bên cạnh đó, hiện nay nhiều cửa khẩu quốc tế ở miền Trung, Tây Nguyên, Nam bộ vẫn chưa có các KKT cửa khẩu, như: Nậm Cắn (Nghệ An) giáp với nước bạn Lào, Lệ Thanh (Gia Lai) giáp với Campuchia, cửa khẩu quốc tế Dinh Bà (Đồng Tháp) giáp với Campuchia... chưa phát huy hết tiềm năng kinh tế cửa khẩu của địa phương.

Tại Hội nghị phát triển kinh tế khu vực biên giới tổ chức đầu tháng 8 vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, đã thẳng thắn nhìn nhận những khó khăn, vướng mắc trong phát triển kinh tế biên giới. Nguyên nhân của các khó khăn hạn chế do công tác quy hoạch đầu tư phát triển tại các tỉnh biên giới nói chung; khu vực biên giới nói riêng còn nhiều bất cập về chất lượng quy hoạch, thiếu tính dự báo, thiếu căn cứ lập kế hoạch. Chưa có nhiều ưu đãi đột phá, nên khó thu hút đầu tư trong và ngoài nước.

Bà Đặng Thu Hà, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn nhìn nhận, trong phát triển loại hình cửa khẩu hiện vẫn còn vênh giữa văn bản và thực tế. Cần tiếp tục hoàn thiện pháp lý cho phát triển kinh tế khu vực biên giới, đồng thời duy trì kênh thông tin đa chiều.

Thực tế cho thấy, sự hình thành và phát triển của các KKT cửa khẩu thúc đẩy phát triển ngành nghề sản xuất, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo việc làm và thu nhập cho người dân, góp phần xóa đói giảm nghèo, đời sống nhân dân theo đó từng bước được nâng lên... Thông qua hoạt động của các KKT cửa khẩu, sản phẩm nông nghiệp Việt Nam đã chiếm lĩnh thị phần của đa dạng thị trường.

Do đó, cần nhìn nhận KKT cửa khẩu ở tầm KKT khu vực biên giới, kết nối hành lang kinh tế cửa khẩu trên cả nước. Đồng thời, cần tận dụng tốt quan hệ qua biên giới và các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký với các nước để thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao… phục vụ nhu cầu xuất khẩu. 

Nâng cấp, mở mới các cặp cửa khẩu, có cơ chế, chính sách thật hấp dẫn nhằm thu hút các doanh nghiệp công nghiệp lớn cả trong và ngoài nước, đầu tư vào khu vực biên giới tạo động lực, bước đột phát cho phát triển kinh tế - xã hội vùng biên.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Công tác Dân tộc - Bảo Khánh - 22:20, 15/09/2025
Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà đề nghị tỉnh Bắc Ninh chủ động tham mưu chính sách phù hợp, thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 21:59, 15/09/2025
Ông Phạm Minh Tuấn - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh đã thăm hỏi, động viên chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer và đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đón Lễ Sene Dolta năm 2025 an lành, hạnh phúc.
Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Tin tức - Minh Anh - 17:53, 15/09/2025
Tỉnh Lạng Sơn đã ban hành cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường củng cố an ninh, quốc phòng; huy động hơn 12,8 tỷ đồng và trên 31.000 ngày công xây dựng đường kiểm tra cột mốc bảo vệ biên giới.
Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Tin tức - Minh Anh - 17:49, 15/09/2025
Bộ đội Biên phòng Lai Châu đã cấp cứu kịp thời cháu bé dân tộc Dao bị ngã xuống cầu chấn thương nặng
Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Nhịp cầu nhân ái - Nguyễn Hoàn - 17:21, 15/09/2025
Tại tổ dân phố Đạ Nghịch (phường 3 Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng) Ban Chỉ huy Phòng thủ Khu vực 3 - Bảo Lâm (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng) đã phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương tổ chức Lễ bàn giao Nhà tình nghĩa Quân - Dân cho gia đình bà Ka Dềm.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Kinh tế - Như Tâm - Tào Đạt - 17:20, 15/09/2025
Qua thống kê cho thấy, có 10/11 mô hình chuyên canh chất lượng cao ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có lợi nhuận từ 14,5 - 36,3 triệu đồng/ha, tăng 4,6 - 15,8 triệu đồng/ha so với diện tích lúa ngoài mô hình.
Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 17:06, 15/09/2025
Cuối năm nay, Việt Nam sẽ có bản cập nhật Chiến lược AI quốc gia và Luật AI. Đây không chỉ là khung pháp lý, mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, AI phải trở thành hạ tầng trí tuệ của đất nước, phục vụ Nhân dân, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 17:05, 15/09/2025
Trước nguy cơ sạt lở rất cao ở xã Mường Lý (Thanh Hóa), những năm qua, chính quyền địa phương đã nhanh chóng có giải pháp đầu tư để xây dựng các khu tái định cư đảm bảo cuộc sống của các hộ đồng bào DTTS nơi đây được an toàn, nhất là trong những ngày mưa lũ. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều hộ dân dù được bố trí nơi ở mới nhưng đến nay vẫn chưa thể dựng nhà...
Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Photo - Nguyễn Quang Vinh - 16:59, 15/09/2025
Mùa mưa lại đến trên những khoảnh rừng phòng hộ xã Đăk Sao, phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, bà con người Xơ Đăng hàng ngày cần mẫn bảo vệ chăm sóc rừng đã giao khoán, đồng thời phát triển mô hình kinh tế vườn rừng vun trồng giống sâm Ngọc Linh quý hiếm - Bảo vật Quốc gia.
Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Pháp luật - Minh Nhật - 16:55, 15/09/2025
Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an), Phòng Cảnh sát Hình sự Công an các tỉnh Lai Châu, Hà Tĩnh, Bắc Ninh và Hải Phòng, huy động gần 200 cán bộ, chiến sĩ để triệt phá đường dây này.