Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đánh thức tiềm năng kinh tế khu vực biên giới: Hiệu quả chưa tương xứng (Bài 1)

Thúy Hồng - 12:22, 30/09/2021

Trong những năm qua, việc phát triển kinh tế khu vực biên giới đã và đang có nhiều chuyển biến và đạt kết quả tích cực. Tuy nhiên, quá trình phát triển kinh tế khu vực biên giới, vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế. Để khai thác tốt lợi thế lĩnh vực kinh tế mũi nhọn này, cần phải tiếp tục nghiên cứu, rà soát kế hoạch phát triển để điều chỉnh và có những giải pháp phù hợp với thực tế.

Quy mô thương mại các tỉnh biên giới còn quá nhỏ, so với tổng kim ngạch thương mại của cả nước. (Trong ảnh: Đường vào Cửa khẩu Hữu Nghị, Lạng Sơn)
Quy mô thương mại các tỉnh biên giới còn quá nhỏ so với tổng kim ngạch thương mại của cả nước. (Trong ảnh: Đường vào Cửa khẩu Hữu Nghị, Lạng Sơn)

Tiềm năng kinh tế lớn

Khu vực biên giới đang có lợi thế thu hút đầu tư rất lớn trong tiến trình hội nhập sâu rộng. Trên 3 tuyến biên giới với Lào, Campuchia và Trung Quốc, đã hình thành 26 khu kinh tế cửa khẩu, 267 cụm công nghiệp hoạt động, với tổng diện tích là 8.799ha, tương ứng chiếm 36,6% số lượng và 39,4% diện tích các cụm công nghiệp đã hoạt động của cả nước.

Đơn cử như, Khu kinh tế (KKT) Cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn) được xác định là vùng kinh tế động lực chủ đạo, phát triển đô thị, công nghiệp, thương mại và dịch vụ, cùng với sự phát triển của KKT trọng điểm Bắc Bộ. Đây là khu vực được đánh giá, là nơi có vị trí đặc biệt thuận lợi so với các cửa khẩu khác, với trục tứ giác kinh tế trọng điểm Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, giao thông thông suốt. Với những tiềm năng và lợi thế đó, trong giai đoạn 2016 - 2020, trên địa bàn KKT có 130 dự án trong nước,  21 dự án đầu tư nước ngoài còn hiệu lực, với tổng vốn đăng ký trên 1,2 tỷ USD.

Việt Nam có đường biên giới trên đất liền dài khoảng 4.924km, tiếp giáp với Trung Quốc, Lào, Campuchia, đi qua 25 tỉnh biên giới của Việt Nam.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng Ban Quản lý KKT Cửa khẩu Đồng Đăng cho biết: Trong năm 2020, mặc dù dịch Covid-19 gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động này, nhưng ước tính chung trong cả giai đoạn 2016 - 2020, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu qua các cửa khẩu thuộc KKT đạt trên 17,5 tỷ USD, tăng 6 tỷ USD so với giai đoạn 2011 - 2015; thu thuế từ hoạt động xuất, nhập khẩu và phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng tại khu kinh tế xấp xỉ 19.000 tỷ đồng.

Cũng tại khu vực cửa khẩu, đã thành lập các Hợp tác xã (HTX) tập trung xây dựng các kho, bến, phục vụ bốc xếp hàng hóa, vận chuyển khách, nhờ đó đã  tạo việc làm ổn định cho người dân  trên địa bàn. Anh Lộc Văn Thọ ở xã Xuất Lễ, huyện Cao Lộc cho biết, nhờ có các HTX vận chuyển, bốc xếp hàng hóa, anh luôn có việc làm và thu nhập ổn định từ 5 - 7 triệu đồng/tháng.

Còn tại khu Cửa khẩu Trà Lĩnh (Cao Bằng) đang được quy hoạch thành điểm kết nối giao thương giữa ASEAN với Việt Nam, với Cửa khẩu Long Bang (Trung Quốc). KKT cửa khẩu Trà Lĩnh đã thu hút 17 dự án đầu tư, với tổng vốn đăng ký khoảng 8.000 tỷ đồng xây dựng Kho ngoại quan, bãi tập kết hàng hóa, kho đông lạnh… 

Hiện một số dự án đã đi vào hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho giao nhận, lưu giữ hàng hóa, tạo việc làm cho khoảng 1.000 lao động theo mùa vụ.

Ông Trịnh Trường Huy, Chủ tịch UBND huyện Trùng Khánh, cho rằng, kinh tế cửa khẩu phát triển, đã tạo việc làm cho các hộ dân sống xung quanh khu vực cửa khẩu. Người dân mở thêm các dịch vụ ăn uống, kinh doanh hàng hóa, có thu nhập cao hơn so với với lao động nông nghiệp thuần túy.

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, 6 tháng đầu năm 2021, 20/25 tỉnh biên giới có tốc độ tăng trưởng cao hơn mức bình quân của cả nước. Đây thực sự là tín hiệu lạc quan, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 khiến hầu hết các ngành, lĩnh vực tăng trưởng chậm lại từ đầu năm đến nay.

Thiếu chính sách ưu đãi, quy hoạch đồng bộ, nên chưa thu hút được doanh nghiệp lớn đầu tư. (Trong ảnh: Công trình dang dở phơi mưa phơi nắng ở KKT Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo, Hà Tĩnh)
Thiếu chính sách ưu đãi, quy hoạch đồng bộ, nên chưa thu hút được doanh nghiệp lớn đầu tư. (Trong ảnh: Công trình dang dở phơi mưa phơi nắng ở KKT Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo, Hà Tĩnh)

Còn nhiều trở ngại

Tuyến biên giới với các nước Trung Quốc, Lào, Campuchia được đánh giá là cửa ngõ quan trọng trong giao lưu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam với nước láng giềng. Nhưng nhìn từ thực tế việc đầu tư nguồn lực nhằm phát triển kinh tế cửa khẩu còn hạn chế và chưa theo kịp nhu cầu phát triển.

Tại Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy (Hà Giang), năm 2020, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu đạt trên 250 triệu USD; nộp ngân sách nhà nước đạt 180 tỷ đồng. Đây là nguồn thu đáng kể đối với tỉnh khó khăn như Hà Giang. 

Song như ý kiến của  ông Hoàng A Chinh, Trưởng ban Quản lý KKT tỉnh Hà Giang, nguồn vốn đầu tư cho phát triển hạ tầng còn ít, chủ yếu dựa vào nguồn ngân sách Trung ương nên kết cấu hạ tầng tại KKT cửa khẩu chưa được đầu tư đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển. Cơ sở hạ tầng còn hạn chế, thiếu chính sách ưu đãi, nên chưa thu hút doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế lớn đầu tư kinh doanh.

Hay như tại KKT Cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh) được đánh giá là 1 trong 9 KKT cửa khẩu trọng điểm của cả nước. Thế nhưng, sau 14 năm thành lập, nhiều dự án trong KKT bị bỏ hoang, nhiều dự án chưa triển khai. Chẳng hạn như: Dự án trồng rừng nguyên liệu công nghệ cao, dự án xây dựng khu công nghiệp thương mại, dịch vụ sinh thái Đá Mồng… Những khu công nghiệp hiện này không những không giải quyết được việc làm, kích cầu kinh tế, mà nó còn gây lãng phí rất lớn về tiền bạc của các nhà đầu tư.

Lý giải về việc đình trệ tại KKT Cửa khẩu Cầu Treo, ngành chức năng tỉnh Hà Tĩnh cho rằng, những thay đổi trong cơ chế chính sách, là nguyên nhân chính của thực trạng này. Các chính sách ưu đãi trong KKT chưa có tính ổn định dài hạn, để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Bên cạnh những hạn chế trong phát triển kinh tế cửa khẩu, thì cơ cấu kinh tế ở khu vực biên giới nông nghiệp vẫn là chủ đạo; công nghiệp và thương mại dịch vụ nhìn chung kém phát triển, chưa có sản phẩm chủ lực, sức cạnh tranh yếu; thương mại tiểu ngạch vẫn là chủ yếu.

Hạ tầng thương mại hiện đại rất thiếu, như trung tâm logistics,  kho hàng, chợ, trung tâm thương mại phân bố không đều và không đủ năng lực phục vụ lúc cao điểm. Quy mô thương mại các tỉnh biên giới còn quá nhỏ so với tổng kim ngạch thương mại của cả nước. 

Rõ ràng, phát triển kinh tế khu vực biên giới còn nhiều khó khăn cần được quan tâm tháo gỡ. Bên cạnh những khó khăn nội tại, như quy hoạch thiếu tính dự báo, chính sách chưa đủ hấp dẫn để thu hút nhà đầu tư và cơ sở hạ tầng chưa theo kịp sự phát triển... thì “điểm nghẽn” lớn nhất là vốn đầu tư phát triển thiếu và bị phân tán, dàn trải.

 Để phát huy lợi thế kinh tế mũi nhọn này, cần đầu tư tương xứng với tiềm năng, lợi thế của khu vực biên giới và tương thích với quy mô, đầu tư phát triển của các nước láng giềng.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.