Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đặc sắc lễ cúng năm mới của đồng bào Ba Na

Ngọc Thu - 09:35, 06/02/2023

Với mong ước năm mới đến mọi việc được thuận lợi, cuộc sống sung túc, thóc lúa đầy kho, đồng bào Ba Na ở làng Kte Kchăng (huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai) đã làm lễ cúng năm mới trong không khí rộn ràng, phấn khởi.

Lễ Cúng năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào Ba Na. Đây là dịp để xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, đôi chân rắn rỏi để lên nương rẫy
Lễ Cúng năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào Ba Na. Đây là dịp để xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, đôi chân rắn rỏi để lên nương rẫy

Kte Kchăng là ngôi làng vùng sâu nhất của huyện Kông Chro, có 112 hộ/520 nhân khẩu, hơn 90% là người Ba Na sinh sống. Đến với làng Kte Kchăng vào những ngày đầu năm mới, chúng tôi cảm nhận được không khí vui tươi của mùa Xuân đang len lỏi khắp các ngôi nhà sàn. Trên con đường làng bê tông phẳng phiu, bà con đang tập trung quét dọn sạch sẽ, chung tay chuẩn bị lễ vật để thực hiện nghi lễ quan trọng, khởi nguồn cho một năm bình an, đủ đầy đó là lễ “Cúng năm mới”. 

Già làng Đinh Blin cho biết: Tết đến, dân làng chuẩn bị những lễ vật trang trọng nhất như heo, gà, rượu để dâng lên thần linh với mong ước năm mới đến mọi việc được thuận lợi, cuộc sống sung túc, đủ đầy. Nghi lễ này là dịp để dân làng xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, không bị bệnh tật, giúp rắn rỏi đôi chân lên nương, lên rẫy.

 Để cho việc cúng diễn ra thuận lợi, trước đó, tất cả dân làng phải có mặt đông đủ để Hội đồng già làng chỉ định, thống nhất công việc. Đầu tiên là dọn vệ sinh nhà cửa, nhà rông, đường làng sạch sẽ, tươm tất. Tiếp đến, là việc làm gà, heo, lấy nước, giã gạo, nấu nướng… Riêng phần cúng lễ sẽ do Hội đồng già làng đảm nhận (gồm 3 người). Trong đó, sẽ cử một già làng làm chủ tế, đứng ra cầu khẩn thần linh với nội dung sang năm mới mọi việc được thuận lợi, dân làng có sức khỏe, bình an và sung túc.

Dân làng cùng nhau quét dọn đường làng, nhà sàn chuẩn bị nghi lễ Cúng năm mới
Dân làng cùng nhau quét dọn đường làng, nhà sàn chuẩn bị nghi lễ Cúng năm mới

Theo thông lệ, dân làng Kte Kchăng tổ chức đón năm mới trong 3 ngày, đầu tiên tổ chức tại nhà rông, sau đó, tổ chức riêng từng hộ gia đình. Vật hiến tế thần linh, gồm: 1 con heo, 3 con gà, 3 ghè rượu. Mâm cúng gồm: 1 đầu heo, 1 đùi heo, 3 ghè rượu, 1 xô nước (đựng hỗn hợp rượu và tiết heo) dựng lên giữa nhà rông. 

Hoàn thành việc cúng, già làng sẽ rót tiết heo, rượu phân phát cho mọi người mang về nhà. Hôm sau, già làng sẽ tiếp tục được mời đến từng gia đình để tiến hành thủ tục lấy  tiết heo, rượu ghè bôi lên nhà cửa, thiết bị máy móc, dụng cụ lao động… và bôi lên trán của các thành viên trong gia đình, với mong muốn năm mới sẽ xua tan mọi tai ương, xui xẻo, đồng thời rước phước lành, ăn nên làm ra.

Những ché rượu ghè, thịt heo, gà… được dân làng cùng góp để dâng lên thần linh.
Những ché rượu ghè, thịt heo, gà… được dân làng cùng góp để dâng lên thần linh

Cùng mọi người thưởng thức ché rượu cần thơm nồng mới cúng xong, ông Đinh Alêng - Bí thư Chi bộ làng Kte Kchăng vui mừng nói: Hàng năm, dân làng luôn được chính quyền địa phương quan tâm hỗ trợ kinh phí vui Xuân đón Tết. Riêng Tết Quý Mão năm nay, địa phương hỗ trợ làng 7 triệu đồng và các nhu yếu phẩm khác, dân làng cũng gom góp thêm heo, gà, ghè rượu để tổ chức 1 cái Tết đầy đủ, ấm áp. Mọi người ai cũng phấn khởi, hào hứng vững tin một năm mới sung túc, có lúa ăn, có bắp để dành”.

Đối với cộng đồng dân tộc Ba Na ở huyện Kông Chro, năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần. Vì vậy, "Cúng năm mới" là nghi lễ vừa bày tỏ tấm lòng thành của dân làng đối với các thần linh, đồng thời thể hiện tình đoàn kết gắn bó giữa các thành viên tạo nên sức mạnh của cộng đồng, là sự giao hòa giữa người với người, giữa con người với thiên nhiên tạo vật, và đáp ứng nhiều mong mỏi khác từ cuộc sống sinh hoạt và lao động sản xuất từ xa xưa đến nay.

Già làng Đinh Blin chia sẻ: Sau nghi lễ, mọi người sẽ hân hoan đánh chiêng, nhảy múa, uống rượu ghè chúc nhau những điều tốt đẹp, góp phần thắt chặt thêm tình đoàn kết, cùng hướng đến cuộc sống phát triển hơn. Đồng thời, cũng là nét văn hóa truyền thống của dân tộc Ba Na từ xa xưa đến nay, nhắc nhở các thế hệ tiếp nối không được quên lãng mà phải tiếp tục duy trì những văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.