Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đặc sắc lễ cúng năm mới của đồng bào Ba Na

Ngọc Thu - 09:35, 06/02/2023

Với mong ước năm mới đến mọi việc được thuận lợi, cuộc sống sung túc, thóc lúa đầy kho, đồng bào Ba Na ở làng Kte Kchăng (huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai) đã làm lễ cúng năm mới trong không khí rộn ràng, phấn khởi.

Lễ Cúng năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào Ba Na. Đây là dịp để xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, đôi chân rắn rỏi để lên nương rẫy
Lễ Cúng năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào Ba Na. Đây là dịp để xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, đôi chân rắn rỏi để lên nương rẫy

Kte Kchăng là ngôi làng vùng sâu nhất của huyện Kông Chro, có 112 hộ/520 nhân khẩu, hơn 90% là người Ba Na sinh sống. Đến với làng Kte Kchăng vào những ngày đầu năm mới, chúng tôi cảm nhận được không khí vui tươi của mùa Xuân đang len lỏi khắp các ngôi nhà sàn. Trên con đường làng bê tông phẳng phiu, bà con đang tập trung quét dọn sạch sẽ, chung tay chuẩn bị lễ vật để thực hiện nghi lễ quan trọng, khởi nguồn cho một năm bình an, đủ đầy đó là lễ “Cúng năm mới”. 

Già làng Đinh Blin cho biết: Tết đến, dân làng chuẩn bị những lễ vật trang trọng nhất như heo, gà, rượu để dâng lên thần linh với mong ước năm mới đến mọi việc được thuận lợi, cuộc sống sung túc, đủ đầy. Nghi lễ này là dịp để dân làng xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, không bị bệnh tật, giúp rắn rỏi đôi chân lên nương, lên rẫy.

 Để cho việc cúng diễn ra thuận lợi, trước đó, tất cả dân làng phải có mặt đông đủ để Hội đồng già làng chỉ định, thống nhất công việc. Đầu tiên là dọn vệ sinh nhà cửa, nhà rông, đường làng sạch sẽ, tươm tất. Tiếp đến, là việc làm gà, heo, lấy nước, giã gạo, nấu nướng… Riêng phần cúng lễ sẽ do Hội đồng già làng đảm nhận (gồm 3 người). Trong đó, sẽ cử một già làng làm chủ tế, đứng ra cầu khẩn thần linh với nội dung sang năm mới mọi việc được thuận lợi, dân làng có sức khỏe, bình an và sung túc.

Dân làng cùng nhau quét dọn đường làng, nhà sàn chuẩn bị nghi lễ Cúng năm mới
Dân làng cùng nhau quét dọn đường làng, nhà sàn chuẩn bị nghi lễ Cúng năm mới

Theo thông lệ, dân làng Kte Kchăng tổ chức đón năm mới trong 3 ngày, đầu tiên tổ chức tại nhà rông, sau đó, tổ chức riêng từng hộ gia đình. Vật hiến tế thần linh, gồm: 1 con heo, 3 con gà, 3 ghè rượu. Mâm cúng gồm: 1 đầu heo, 1 đùi heo, 3 ghè rượu, 1 xô nước (đựng hỗn hợp rượu và tiết heo) dựng lên giữa nhà rông. 

Hoàn thành việc cúng, già làng sẽ rót tiết heo, rượu phân phát cho mọi người mang về nhà. Hôm sau, già làng sẽ tiếp tục được mời đến từng gia đình để tiến hành thủ tục lấy  tiết heo, rượu ghè bôi lên nhà cửa, thiết bị máy móc, dụng cụ lao động… và bôi lên trán của các thành viên trong gia đình, với mong muốn năm mới sẽ xua tan mọi tai ương, xui xẻo, đồng thời rước phước lành, ăn nên làm ra.

Những ché rượu ghè, thịt heo, gà… được dân làng cùng góp để dâng lên thần linh.
Những ché rượu ghè, thịt heo, gà… được dân làng cùng góp để dâng lên thần linh

Cùng mọi người thưởng thức ché rượu cần thơm nồng mới cúng xong, ông Đinh Alêng - Bí thư Chi bộ làng Kte Kchăng vui mừng nói: Hàng năm, dân làng luôn được chính quyền địa phương quan tâm hỗ trợ kinh phí vui Xuân đón Tết. Riêng Tết Quý Mão năm nay, địa phương hỗ trợ làng 7 triệu đồng và các nhu yếu phẩm khác, dân làng cũng gom góp thêm heo, gà, ghè rượu để tổ chức 1 cái Tết đầy đủ, ấm áp. Mọi người ai cũng phấn khởi, hào hứng vững tin một năm mới sung túc, có lúa ăn, có bắp để dành”.

Đối với cộng đồng dân tộc Ba Na ở huyện Kông Chro, năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần. Vì vậy, "Cúng năm mới" là nghi lễ vừa bày tỏ tấm lòng thành của dân làng đối với các thần linh, đồng thời thể hiện tình đoàn kết gắn bó giữa các thành viên tạo nên sức mạnh của cộng đồng, là sự giao hòa giữa người với người, giữa con người với thiên nhiên tạo vật, và đáp ứng nhiều mong mỏi khác từ cuộc sống sinh hoạt và lao động sản xuất từ xa xưa đến nay.

Già làng Đinh Blin chia sẻ: Sau nghi lễ, mọi người sẽ hân hoan đánh chiêng, nhảy múa, uống rượu ghè chúc nhau những điều tốt đẹp, góp phần thắt chặt thêm tình đoàn kết, cùng hướng đến cuộc sống phát triển hơn. Đồng thời, cũng là nét văn hóa truyền thống của dân tộc Ba Na từ xa xưa đến nay, nhắc nhở các thế hệ tiếp nối không được quên lãng mà phải tiếp tục duy trì những văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Tin nổi bật trang chủ
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 1 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Vấn đề - Sự kiện - Đức Việt - 23:56, 18/05/2025
Với lòng tôn kính và biết ơn, suốt hàng chục năm qua, hàng trăm gia đình người đồng bào dân tộc Vân Kiều ở xã Linh Trường, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, đã lập bàn thờ Bác Hồ một cách trang trọng. Vào mỗi dịp Tết, lễ kỷ niệm của quê hương, đất nước, hay những sự kiện quan trọng trong gia đình, người dân nơi đây luôn chăm sóc, thắp hương trên bàn thờ Bác với tấm lòng thành kính.
Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Sức khỏe - Minh Nhật - 23:30, 18/05/2025
Việc tiến hành nghiên cứu khoa học, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và triển khai các mô hình kết hợp trong thực tiễn, xây dựng bộ tiêu chí chuẩn hóa năng lực bác sĩ y học cổ truyền là các bước quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế tại Việt Nam.
Sắc hoa thổ cẩm trên

Sắc hoa thổ cẩm trên "vùng đất khô" Cán Tỷ

Sắc màu 54 - Vũ Mừng - 18:46, 18/05/2025
Những năm qua, HTX Dệt lanh Cán Tỷ, xã Cán Tỷ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang đã xây dựng và khẳng định thương hiệu trên thị trường bởi những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Tin tức - Minh Nhật - 18:43, 18/05/2025
Ngày 18/5, tại phường Vân Sơn, thị xã Mộc Châu, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 18:39, 18/05/2025
Trong 2 ngày (17 - 18/5), tại xã Hải Sơn, Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra Lễ hội “Hoa sim biên giới năm 2025”, với chủ đề “Sắc tím biên cương - Kết nối di sản”. Đây là năm thứ 4 sự kiện được tổ chức, thu hút đông đảo người dân, du khách trong và ngoài tỉnh tham gia, trải nghiệm.
Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Tin tức - Minh Anh - 18:37, 18/05/2025
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức hoạt động trải nghiệm “Giữ màu di sản”, nơi người tham gia có cơ hội tìm hiểu một kỹ thuật tạo hoa văn trên vải của phụ nữ dân tộc Mông ở Mù Cang Chải, Yên Bái, mang đến cơ hội khám phá và kết nối sâu sắc với di sản văn hóa địa phương.
Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 18:33, 18/05/2025
Theo thông tin từ Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, sau chùa Tam Chúc (Hà Nam), dự kiến Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni - Bảo vật quốc gia của Ấn Độ, sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (huyện Tân Yên, Bắc Giang) trong 2 ngày (20, 21/5).
Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Xã hội - Văn Hoa - 18:29, 18/05/2025
Sáng 18/5, tại Công viên Biên Hùng Tp. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam, Tỉnh đoàn Đồng Nai phối hợp cùng Công ty TNHH TCP Việt Nam (Nhãn hàng Red Bull) và các đơn vị tổ chức Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực” năm 2025.
Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Tin tức - Minh Nhật - 18:26, 18/05/2025
Theo thống kê từ Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai tỉnh Bắc Kạn, đã có 4 người thiệt mạng do lũ quét và sạt lở đất do mưa lũ xảy ra đêm 17 và sáng 18/5.