Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đặc sắc lễ cúng năm mới của đồng bào Ba Na

Ngọc Thu - 09:35, 06/02/2023

Với mong ước năm mới đến mọi việc được thuận lợi, cuộc sống sung túc, thóc lúa đầy kho, đồng bào Ba Na ở làng Kte Kchăng (huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai) đã làm lễ cúng năm mới trong không khí rộn ràng, phấn khởi.

Lễ Cúng năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào Ba Na. Đây là dịp để xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, đôi chân rắn rỏi để lên nương rẫy
Lễ Cúng năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào Ba Na. Đây là dịp để xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, đôi chân rắn rỏi để lên nương rẫy

Kte Kchăng là ngôi làng vùng sâu nhất của huyện Kông Chro, có 112 hộ/520 nhân khẩu, hơn 90% là người Ba Na sinh sống. Đến với làng Kte Kchăng vào những ngày đầu năm mới, chúng tôi cảm nhận được không khí vui tươi của mùa Xuân đang len lỏi khắp các ngôi nhà sàn. Trên con đường làng bê tông phẳng phiu, bà con đang tập trung quét dọn sạch sẽ, chung tay chuẩn bị lễ vật để thực hiện nghi lễ quan trọng, khởi nguồn cho một năm bình an, đủ đầy đó là lễ “Cúng năm mới”. 

Già làng Đinh Blin cho biết: Tết đến, dân làng chuẩn bị những lễ vật trang trọng nhất như heo, gà, rượu để dâng lên thần linh với mong ước năm mới đến mọi việc được thuận lợi, cuộc sống sung túc, đủ đầy. Nghi lễ này là dịp để dân làng xin thần linh ban cho người dân được mạnh khỏe, không bị bệnh tật, giúp rắn rỏi đôi chân lên nương, lên rẫy.

 Để cho việc cúng diễn ra thuận lợi, trước đó, tất cả dân làng phải có mặt đông đủ để Hội đồng già làng chỉ định, thống nhất công việc. Đầu tiên là dọn vệ sinh nhà cửa, nhà rông, đường làng sạch sẽ, tươm tất. Tiếp đến, là việc làm gà, heo, lấy nước, giã gạo, nấu nướng… Riêng phần cúng lễ sẽ do Hội đồng già làng đảm nhận (gồm 3 người). Trong đó, sẽ cử một già làng làm chủ tế, đứng ra cầu khẩn thần linh với nội dung sang năm mới mọi việc được thuận lợi, dân làng có sức khỏe, bình an và sung túc.

Dân làng cùng nhau quét dọn đường làng, nhà sàn chuẩn bị nghi lễ Cúng năm mới
Dân làng cùng nhau quét dọn đường làng, nhà sàn chuẩn bị nghi lễ Cúng năm mới

Theo thông lệ, dân làng Kte Kchăng tổ chức đón năm mới trong 3 ngày, đầu tiên tổ chức tại nhà rông, sau đó, tổ chức riêng từng hộ gia đình. Vật hiến tế thần linh, gồm: 1 con heo, 3 con gà, 3 ghè rượu. Mâm cúng gồm: 1 đầu heo, 1 đùi heo, 3 ghè rượu, 1 xô nước (đựng hỗn hợp rượu và tiết heo) dựng lên giữa nhà rông. 

Hoàn thành việc cúng, già làng sẽ rót tiết heo, rượu phân phát cho mọi người mang về nhà. Hôm sau, già làng sẽ tiếp tục được mời đến từng gia đình để tiến hành thủ tục lấy  tiết heo, rượu ghè bôi lên nhà cửa, thiết bị máy móc, dụng cụ lao động… và bôi lên trán của các thành viên trong gia đình, với mong muốn năm mới sẽ xua tan mọi tai ương, xui xẻo, đồng thời rước phước lành, ăn nên làm ra.

Những ché rượu ghè, thịt heo, gà… được dân làng cùng góp để dâng lên thần linh.
Những ché rượu ghè, thịt heo, gà… được dân làng cùng góp để dâng lên thần linh

Cùng mọi người thưởng thức ché rượu cần thơm nồng mới cúng xong, ông Đinh Alêng - Bí thư Chi bộ làng Kte Kchăng vui mừng nói: Hàng năm, dân làng luôn được chính quyền địa phương quan tâm hỗ trợ kinh phí vui Xuân đón Tết. Riêng Tết Quý Mão năm nay, địa phương hỗ trợ làng 7 triệu đồng và các nhu yếu phẩm khác, dân làng cũng gom góp thêm heo, gà, ghè rượu để tổ chức 1 cái Tết đầy đủ, ấm áp. Mọi người ai cũng phấn khởi, hào hứng vững tin một năm mới sung túc, có lúa ăn, có bắp để dành”.

Đối với cộng đồng dân tộc Ba Na ở huyện Kông Chro, năm mới có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần. Vì vậy, "Cúng năm mới" là nghi lễ vừa bày tỏ tấm lòng thành của dân làng đối với các thần linh, đồng thời thể hiện tình đoàn kết gắn bó giữa các thành viên tạo nên sức mạnh của cộng đồng, là sự giao hòa giữa người với người, giữa con người với thiên nhiên tạo vật, và đáp ứng nhiều mong mỏi khác từ cuộc sống sinh hoạt và lao động sản xuất từ xa xưa đến nay.

Già làng Đinh Blin chia sẻ: Sau nghi lễ, mọi người sẽ hân hoan đánh chiêng, nhảy múa, uống rượu ghè chúc nhau những điều tốt đẹp, góp phần thắt chặt thêm tình đoàn kết, cùng hướng đến cuộc sống phát triển hơn. Đồng thời, cũng là nét văn hóa truyền thống của dân tộc Ba Na từ xa xưa đến nay, nhắc nhở các thế hệ tiếp nối không được quên lãng mà phải tiếp tục duy trì những văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người sở hữu bộ nhạc cụ gia truyền ở Thuốc Hạ

Người sở hữu bộ nhạc cụ gia truyền ở Thuốc Hạ

Trong nhà Phàn Văn Phú, thôn 3, Thuốc Hạ, xã Tân Thành, huyện Hàm Yên (Tuyên Quang) dường như tồn tại cả một “bảo tàng” sống động gồm những “linh vật” của người Dao như kèn pí lè, thanh la, chiêng, trống... Hàng ngày, nghệ nhân Phú gìn giữ những thanh âm đặc biệt của dân tộc mình, xem đó như là cách chuyển cả tiếng thở của rừng, tiếng réo rắt của con suối vặn mình ra khỏi rừng già, chở theo bao tiếng lòng của con trai, con gái bản người Dao nơi đây.
Tin nổi bật trang chủ
Người sở hữu bộ nhạc cụ gia truyền ở Thuốc Hạ

Người sở hữu bộ nhạc cụ gia truyền ở Thuốc Hạ

Sắc màu 54 - Giang Lam - 1 phút trước
Trong nhà Phàn Văn Phú, thôn 3, Thuốc Hạ, xã Tân Thành, huyện Hàm Yên (Tuyên Quang) dường như tồn tại cả một “bảo tàng” sống động gồm những “linh vật” của người Dao như kèn pí lè, thanh la, chiêng, trống... Hàng ngày, nghệ nhân Phú gìn giữ những thanh âm đặc biệt của dân tộc mình, xem đó như là cách chuyển cả tiếng thở của rừng, tiếng réo rắt của con suối vặn mình ra khỏi rừng già, chở theo bao tiếng lòng của con trai, con gái bản người Dao nơi đây.
Từ 1/4, Tổng cục Thống kê tiến hành điều tra doanh nghiệp năm 2023

Từ 1/4, Tổng cục Thống kê tiến hành điều tra doanh nghiệp năm 2023

Kinh tế - PV - 7 phút trước
Đơn vị điều tra gồm 64 tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp có hoạt động hạch toán toàn ngành (bao gồm 3 tập đoàn, tổng công ty thuộc quản lý của Bộ Quốc phòng).
Nhìn lại 3 trận đấu đầu tiên của đội tuyển Việt Nam dưới hai triều đại

Nhìn lại 3 trận đấu đầu tiên của đội tuyển Việt Nam dưới hai triều đại

Thể thao - Giải trí - PV - 9 phút trước
Tuy áp lực đang là rất lớn sau ba thất bại đầu tiên, nhưng câu trả lời về năng lực thật sự của huấn luyện viên người Pháp sẽ có tại SEA Games 32, khởi tranh vào tháng Năm tới.
Cơ hội mới cho nghề dệt truyền thống của đồng bào Ba Na

Cơ hội mới cho nghề dệt truyền thống của đồng bào Ba Na

Sắc màu 54 - Ngọc Thu - 12 phút trước
Nghề dệt thủ công truyền thống của dân tộc Ba Na (tỉnh Kon Tum) vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là động lực để tỉnh Kon Tum tiếp tục thực hiện hiệu quả hơn nữa công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống nói chung, nghề dệt thủ công truyền thống của dân tộc Ba Na nói riêng trên địa bàn.
Đảo Ó - Đồng Trường: Điểm check in lãng mạn cho giới trẻ

Đảo Ó - Đồng Trường: Điểm check in lãng mạn cho giới trẻ

Du lịch - Mai Thắng - 20 phút trước
Những năm qua, nhiều bạn trẻ ở khắp mọi miền Tổ quốc đã chọn đi “phượt” tại Đảo Ó- Đồng Trường (thuộc thị trấn Vĩnh An, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai). Đến đây, du khách được check in với những hàng cây cao vút, được lắng nghe chim ó gọi bầy, làm duyên trước các Bungalow có thiết kế độc lạ và đắm mình ngắm cánh rừng nguyên sinh giữa bạt ngàn sóng nước.
Vai trò của vitamin K với cơ thể con người

Vai trò của vitamin K với cơ thể con người

Vitamin K là một chất dinh dưỡng quan trọng có vai trò trong nhiều hoạt động của cơ thể. Vitamin K giúp cải thiện nồng độ insulin, giảm nguy cơ ung thư và bảo vệ tim mạch. Không chỉ vậy, vitamin K cũng có thể thúc đẩy sự hình thành cục máu đông và giữ cho xương chắc khỏe. Việc cung cấp đủ vitamin K là không thể thiếu đối với sức khỏe chúng ta.
Xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt Nam - Bài toán vẫn chưa tìm được lời giải

Xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt Nam - Bài toán vẫn chưa tìm được lời giải

Kinh tế - Thúy Hồng - 1 giờ trước
Trong những năm qua, xuất khẩu nông sản của Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Nguyên nhân là do Việt Nam chưa làm tốt công tác xây dựng được thương hiệu cho các mặt hàng nông sản.
Trao giải Cuộc thi “Khoảnh khắc Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 8”

Trao giải Cuộc thi “Khoảnh khắc Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 8”

Tin tức - Lê Hường - 1 giờ trước
Sáng 1/4, Ban Tổ chức cuộc thi ảnh “Khoảnh khắc Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 8, năm 2023” tổ chức trao giải cho các tác phẩm đạt giải. Đây là cuộc thi dành cho các tác giả chuyên, không chuyên, các du khách và người dân với mục đích ghi lại những khoảnh khắc đẹp nhằm quảng bá và lan tỏa tinh thần của Lễ hội Cà phê lần thứ 8.
Nghệ An: Những tồn tại ở các công trình thủy điện bao giờ giải quyết dứt điểm?

Nghệ An: Những tồn tại ở các công trình thủy điện bao giờ giải quyết dứt điểm?

Xã hội - An Yên - 1 giờ trước
Người dân vùng chịu ảnh hưởng hẳn đã rất ngán ngẩm mỗi khi phải nhắc tới cụm từ “dự án thủy điện”. Thực tế thì những vướng mắc, tồn tại chưa giải quyết trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư các dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh Nghệ An tựa như một “ung nhọt” cần phải được giải quyết dứt điểm, thay vì cứ rềnh ràng như nhiều năm qua.
Gia Lai: Báo động tử vong do bệnh dại

Gia Lai: Báo động tử vong do bệnh dại

Sức khỏe - Ngọc Thu - 1 giờ trước
Trong những năm gần đây, Gia Lai có số ca tử vong do bệnh dại thuộc tốp đầu cả nước và đứng đầu khu vực Tây Nguyên. Hiện nay, thời tiết ở Gia Lai đã bắt đầu bước vào mùa nắng nóng, đây là một trong những điều kiện thuận lợi phát sinh bệnh dại ở chó, mèo; đồng thời nguy cơ gia tăng bệnh dại ở người dẫn đến tử vong nếu người dân vẫn còn tâm lý chủ quan.
Vai trò của vitamin K với cơ thể con người

Vai trò của vitamin K với cơ thể con người

Media - Hoàng Quý - 1 giờ trước
Vitamin K là một chất dinh dưỡng quan trọng có vai trò trong nhiều hoạt động của cơ thể. Vitamin K giúp cải thiện nồng độ insulin, giảm nguy cơ ung thư và bảo vệ tim mạch. Không chỉ vậy, vitamin K cũng có thể thúc đẩy sự hình thành cục máu đông và giữ cho xương chắc khỏe. Việc cung cấp đủ vitamin K là không thể thiếu đối với sức khỏe chúng ta.