Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cải khô muối ống lồ ô của người Gié Triêng

Tùng Lâm - 11:13, 05/06/2024

Được đi nhiều nơi, thưởng thức nhiều món ăn của đồng bào DTTS, nhưng tôi vẫn ấn tượng mãi với món cải khô muối ống lồ ô của người Gié Triêng ở thôn Nông Nội, xã Đắk Nông (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum). Món ăn đã trở thành sản phẩm OCOP cấp tỉnh hạng 3 sao, do HTX Y Tuân sản xuất.

Các thành viên nhồi cải vào ống lồ ô để muối
Các thành viên nhồi cải vào ống lồ ô để muối

Mang hương vị núi rừng

Khi tôi đến, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Y Tuân cùng 4 thành viên khác đang tất bật chuẩn bị mẻ dưa cải muối lồ ô mới để kịp đóng gói bán ra thị trường. Đon đả đón khách, các thành viên trong HTX vội tháo chiếc bao tay ni lông để trao tôi cái bắt tay đầy thân mật. Chị Y Tuân hóm hỉnh cười: “Làm gì thì làm, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm phải đặt lên hàng đầu, đặc biệt với những món ăn làm bằng tay như thế này. Khác với ngày xưa, ngày nay có loại bao tay nylon rất tiện lợi, giá bán phải chăng nên chúng tôi sử dụng cho hợp vệ sinh”.

Giới thiệu về món ăn, chị Y Tuân tự hào chia sẻ, cải khô muối ống lồ ô là món ăn truyền thống của cha ông bao đời nay, gắn bó với người dân trong những bữa cơm gia đình đầm ấm cũng như các bữa tiệc, lễ hội của người Gié Triêng. Từ khi còn bé, chị được ông bà, bố mẹ hướng dẫn cách làm những mẻ cải khô muối trong ống lồ ô. Theo đó, cách chế biến món cải khô được chị giữ gìn cho đến tận ngày nay. Món cải khô muối thường được gia đình được nấu với cá suối, chuột đồng.

Các ống lồ ô sau khi được nhồi chặt cứng cải sẽ được đặt trút miệng ống xuống để nước thoát ra ngoài
Các ống lồ ô sau khi được nhồi chặt cứng cải sẽ được đặt trút miệng ống xuống để nước thoát ra ngoài

Món cải khô muối do chị Y Tuân giới thiệu khác xa so với những gì tôi hình dung. Mới nhìn vào, khó nhận diện được đây là lá cải, càng không giống món cải muối chua bày bán ngoài chợ thường được mua về để kho với thịt heo. Bởi cải khô muối ống lồ ô trông như trà khô, màu nâu sẫm với từng sợi xoăn nhỏ.

Trông thì đơn giản, nhưng để có được món cải khô muối chuẩn màu, chuẩn mùi, những người “thợ” phải dày công chuẩn bị, tỉ mỉ trong từng công đoạn. Chị Y Tuân cho biết, không phải người Gié Triêng nào cũng có thể tự tay làm được món cải khô muối lồ ô, bởi để những cây cải xanh mơn mởn thành từng chùm sợi cải khô nâu sẫm ấy buộc người làm phải có kinh nghiệm dày dặn, được mài dũa theo năm tháng.

Từ thuở xa xưa, khi công nghệ chưa xuất hiện nhiều trong cuộc sống thì những thứ có sẵn trong tự nhiên được con người tận dụng để làm ra những món ăn mang đậm hương vị núi rừng, và cải khô muối ống lồ ô là một trong những món ăn ấy. Nguyên liệu chính để thực hiện món cải khô muối đó chính là cải cay được chăm sóc từ đôi tay cần mẫn của người Giẻ Triêng cùng những ống lồ ô to với đốt mắt dài để thuận tiện trong việc muối cải.

Để có một mẻ cải khô muối ống lồ ô đúng vị, người thợ phải trải qua 4 công đoạn quan trọng. Từ việc trồng và chọn những lá cải sạch đem phơi một nắng trên những chiếc nia tre để hấp thụ khí trời. Rồi đem những chiếc nia cải đã phơi một nắng để trong nhà kín hơn một ngày, sau đó mới cho cải vào những ống lồ ô để 2 ngày nữa. Trong 2 ngày đấy, cải trong ống lồ ô tự tiết ra chất làm chín cải. Sau đó, người “thợ’ chẻ đôi ống lồ ô, lấy từng lọn cải có mùi hơi ngai ngái, chua chua mùi men ra, thái sợi nhỏ, rồi đem phơi ngoài nắng đến khi cải khô.

Cải được phơi một nắng trong lồng màn để đảm bảo vệ sinh
Cải được phơi một nắng trong lồng màn để đảm bảo vệ sinh

Đưa sản phẩm vươn xa

Trong những ngày đầu năm mới, bên cạnh niềm vui một mùa màng bội thu thì các thành viên trong HTX Y Tuân còn vui mừng khi sản phẩm cải khô muối ống lồ ô được công nhận là sản phẩm OCOP cấp tỉnh hạng 3 sao vào tháng 1/2022.

Để đạt được kết quả trên là sự nỗ lực của cả tập thể bởi HTX chỉ mới thành lập vào tháng 7/2021 với 5 thành viên. Bên cạnh đó, là sự động viên, quan tâm của chính quyền địa phương muốn phát triển món ăn dân dã của người Gié Triêng trở thành sản phẩm phổ biến trên thị trường, được mọi người biết đến.

Ông Xiêng Thanh Thiên, Bí thư Đảng ủy xã Đắk Nông cho hay: Việc phát triển món cải khô muối ống lồ ô trở thành sản phẩm OCOP như một cái “duyên”. Trong một lần làm việc tại xã, có lãnh đạo tỉnh và huyện cùng tham dự, chúng tôi đã chuẩn bị bữa cơm thân mật và trong đó có món cải muối khô kho cá suối. Sau khi dùng thử, mọi người đều khen cải khô muối ngon vì có vị lạ lạ và động viên xã phát triển món này thành sản phẩm đặc trưng của địa phương. Và để đạt được điều này, suốt nhiều tháng qua, xã đã quan tâm sâu sát từng công đoạn, tạo điều kiện, hỗ trợ để HTX Y Tuân phát triển thành sản phẩm OCOP.

Để đưa sản phẩm vươn xa, HTX Y Tuân đã thiết kế mô hình phơi cải ngoài trời trong lồng màn để tránh sự tác động của côn trùng. Trong nhà kín, HTX xây dựng các khu kệ gác ống lồ ô, để nia tre hay khu vực bồn rửa… đều được xây dựng rất sạch sẽ.

Không những thế, khâu đóng gói cho sản phẩm cải khô muối cũng được đầu tư kỹ lưỡng, từ bao bì đóng gói có mẫu mã bắt mắt đến tem truy xuất nguồn gốc được dán trên bao bì.

Sau khi cải muối được thái nhỏ và phơi khô sẽ được đóng gói vào bao bì
Sau khi cải muối được thái nhỏ và phơi khô sẽ được đóng gói vào bao bì

Từ lúc thành lập HTX, nhiều chị em dân tộc Gié Triêng trong thôn có thêm thu nhập từ việc trồng cải sạch. Chị Y Tuân cho biết, để có 1kg cải muối khô phải cần 28 kg cải tươi. Số lượng người đặt hàng ngày càng nhiều, trung bình mỗi tháng, một thành viên trong HTX đưa ra thị trường khoảng 3 kg cải khô (tương ứng khoảng gần 1 tạ cải tươi), thu về hơn 2 triệu đồng.

“1 kg cải khô có giá bán là 800.000 đồng. Trong gia đình, 1 kg cải khô muối có thể để nấu ăn được rất nhiều lần. Chúng tôi mong rằng, trong thời gian tới, món cải khô muối ống lồ ô của Hợp tác xã sẽ được nhiều người biết đến, để mọi người được thưởng thức món ăn đặc trưng của núi rừng, mang đậm nét văn hóa của dân tộc Gié Triêng”, chị Y Tuân hy vọng.

Sau buổi làm việc, trưa hôm ấy, tôi cảm thấy mình thật may mắn khi được các chị em trong HTX mời thưởng thức món ăn độc đáo của người Gié Triêng - món cải khô muối xào với thịt heo. Và kể từ đó, món ẩm thực độc đáo này của người Gié Triêng vẫn còn đọng mãi trong ký ức tôi.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bình Định: Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đất biển năm 2024

Bình Định: Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đất biển năm 2024

Tối 11/7, tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành, Tp. Quy Nhơn, UBND tỉnh Bình Định tổ chức khai mạc Lễ hội Tinh hoa đất biển Bình Định năm 2024, với chủ đề “Bình Định - Khát vọng biển”. Sự kiện đã thu hút hàng ngàn người dân và du khách tham gia.
Tin nổi bật trang chủ
Lời cảm ơn của Ban Lễ tang Nhà nước và gia đình đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Lời cảm ơn của Ban Lễ tang Nhà nước và gia đình đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Thời sự - PV - 20:27, 26/07/2024
Ngày 26/7, ngay sau Lễ an táng, Ban Lễ tang Nhà nước và gia đình đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có Lời cảm ơn.
Lễ truy điệu và Lễ an táng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Lễ truy điệu và Lễ an táng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Thời sự - BDT - 13:23, 26/07/2024
13 giờ hôm nay (26/7), Lễ truy điệu Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được cử hành tại Nhà tang lễ Quốc gia - số 5 Trần Thánh Tông. Lễ an táng diễn ra lúc 15 giờ cùng ngày tại Nghĩa trang Mai Dịch, thành phố Hà Nội.
Những tiếng chiêng buồn trên cao nguyên Tu Mơ Rông !

Những tiếng chiêng buồn trên cao nguyên Tu Mơ Rông !

Thời sự - Ngọc Chí - 11:07, 26/07/2024
Mặc dù trời mưa lớn, nhưng 8 giờ sáng ngày 26/7, 86/86 thôn làng đồng bào Xơ Đăng huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum đã tổ chức lễ tưởng nhớ, tiễn đưa đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong niềm tiếc thương vô hạn, thể hiện tình cảm của đồng bào Xơ Đăng dành cho Tổng Bí thư, người lãnh đạo luôn một lòng vì nước, vì dân.
Sơn La, Điện Biên tập trung khắc phục hậu quả mưa lũ

Sơn La, Điện Biên tập trung khắc phục hậu quả mưa lũ

Xã hội - Minh Thu - 10:51, 26/07/2024
Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 2, những ngày qua, tại hai tỉnh Sơn La và Điện Biên đã có mưa to đến rất to, gây lũ quét, lũ ống, làm thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Hiện hai địa phương đang tập trung triển khai các biện pháp ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai.
Người dân xếp hàng từ sáng sớm viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Người dân xếp hàng từ sáng sớm viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Thời sự - PV - 10:50, 26/07/2024
Từ sáng sớm nay (26/7), hàng nghìn người dân tiếp tục xếp hàng vào viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Nhà tang lễ Quốc gia - số 5 Trần Thánh Tông (Hà Nội). Nhiều người bày tỏ niềm tiếc thương với Tổng Bí thư bằng những bức ảnh, bài thơ tự sáng tác.
Tin trong ngày - 25/7/2024

Tin trong ngày - 25/7/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 25/7, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Người dân bày tỏ niềm thương tiếc Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Tập trung khắc phục hậu quả mưa lũ do ảnh hưởng của bão số 2. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Tình cảm của lãnh đạo và Nhân dân Lào đối với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Tình cảm của lãnh đạo và Nhân dân Lào đối với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Thời sự - PV - 10:48, 26/07/2024
Đồng chí Nguyễn Phú Trọng ra đi không chỉ là mất mát to lớn của gia quyến, của Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam, mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân các dân tộc Lào cũng mất đi người bạn thân thiết nhất. Đất nước Lào sẽ giữ mãi trong tim những tình cảm chân thành, tình đồng chí trân trọng đối với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong trái tim người dân xứ Nghệ

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong trái tim người dân xứ Nghệ

Thời sự - Thanh Nguyễn - 07:21, 26/07/2024
Trong suốt sự nghiệp chính trị của mình, Tổng Bí thư Nguyễn Phú trọng đã dành những tình cảm đặc biệt cho quê hương Nghệ An. Bằng chứng là, trên cương vị người đứng đầu của Đảng, Tổng Bí thư đã 2 lần về thăm, làm việc tại tỉnh Nghệ An vào các năm 2012, 2017, đồng thời, chủ trì 3 cuộc làm việc của Bộ Chính trị về ban hành, sơ kết, tổng kết các Nghị quyết phát triển Nghệ An. Những cuộc gặp gỡ, tiếp xúc và làm việc của người đứng đầu Đảng đã để lại tình cảm, sự trân quý trong lòng người dân xứ Nghệ.
Vị Xuyên hôm nay...

Vị Xuyên hôm nay...

Phóng sự - Tào Đạt - 06:57, 26/07/2024
Trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, mặt trận Vị Xuyên (Hà Giang) từ một địa bàn được xác định là thứ yếu, trở thành một điểm nóng ác liệt. Ở đây, những câu chuyện về sự hi sinh của người lính đã trở thành một bản anh hùng ca bất diệt. Và sự “thay da đổi thịt” ở mảnh đất này ngày hôm nay làm càng tôn lên giá trị của hòa bình, mang theo đó là những ước vọng nơi biên cương Tổ quốc.
Những giọt nước mắt của sự kính trọng, tiếc thương!

Những giọt nước mắt của sự kính trọng, tiếc thương!

Thời sự - Nhóm PV - 22:31, 25/07/2024
Tại Nhà tang lễ Quốc gia số 5 Trần Thánh Tông, TP. Hà Nội; Hội trường Thống Nhất, TP. Hồ Chí Minh và tại quê nhà của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ở xã Đông Hội, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội, ngày 25/7, rất đông người dân đứng xếp hàng từ sớm, lặng lẽ chờ đợi để được vào viếng Tổng Bí thư trong niềm xúc động và tiếc thương vô hạn. Càng về đêm, dòng người hướng về Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội càng đông. Mọi người xếp hàng ngay ngắn, thành kính chờ đến lượt vào viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Đồng bào cả nước tiễn biệt Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong niềm tiếc thương vô hạn

Đồng bào cả nước tiễn biệt Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong niềm tiếc thương vô hạn

Thời sự - Thúy Hồng - 21:51, 25/07/2024
Ngay từ sáng sớm ngày 25/7, dòng người từ TP. Hà Nội và các tỉnh, thành lân cận trong cả nước đã đến xếp hàng dọc các con phố dẫn tới Nhà Tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, TP. Hà Nội và quê hương của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ở xã Đông Hội, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội để chờ được vào thắp nén tâm hương tỏ lòng thành kính đối với vị lãnh đạo hết lòng vì nước, vì dân, dành trọn cuộc đời cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước.