Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cải khô muối ống lồ ô của người Gié Triêng

Tùng Lâm - 11:13, 05/06/2024

Được đi nhiều nơi, thưởng thức nhiều món ăn của đồng bào DTTS, nhưng tôi vẫn ấn tượng mãi với món cải khô muối ống lồ ô của người Gié Triêng ở thôn Nông Nội, xã Đắk Nông (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum). Món ăn đã trở thành sản phẩm OCOP cấp tỉnh hạng 3 sao, do HTX Y Tuân sản xuất.

Các thành viên nhồi cải vào ống lồ ô để muối
Các thành viên nhồi cải vào ống lồ ô để muối

Mang hương vị núi rừng

Khi tôi đến, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Y Tuân cùng 4 thành viên khác đang tất bật chuẩn bị mẻ dưa cải muối lồ ô mới để kịp đóng gói bán ra thị trường. Đon đả đón khách, các thành viên trong HTX vội tháo chiếc bao tay ni lông để trao tôi cái bắt tay đầy thân mật. Chị Y Tuân hóm hỉnh cười: “Làm gì thì làm, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm phải đặt lên hàng đầu, đặc biệt với những món ăn làm bằng tay như thế này. Khác với ngày xưa, ngày nay có loại bao tay nylon rất tiện lợi, giá bán phải chăng nên chúng tôi sử dụng cho hợp vệ sinh”.

Giới thiệu về món ăn, chị Y Tuân tự hào chia sẻ, cải khô muối ống lồ ô là món ăn truyền thống của cha ông bao đời nay, gắn bó với người dân trong những bữa cơm gia đình đầm ấm cũng như các bữa tiệc, lễ hội của người Gié Triêng. Từ khi còn bé, chị được ông bà, bố mẹ hướng dẫn cách làm những mẻ cải khô muối trong ống lồ ô. Theo đó, cách chế biến món cải khô được chị giữ gìn cho đến tận ngày nay. Món cải khô muối thường được gia đình được nấu với cá suối, chuột đồng.

Các ống lồ ô sau khi được nhồi chặt cứng cải sẽ được đặt trút miệng ống xuống để nước thoát ra ngoài
Các ống lồ ô sau khi được nhồi chặt cứng cải sẽ được đặt trút miệng ống xuống để nước thoát ra ngoài

Món cải khô muối do chị Y Tuân giới thiệu khác xa so với những gì tôi hình dung. Mới nhìn vào, khó nhận diện được đây là lá cải, càng không giống món cải muối chua bày bán ngoài chợ thường được mua về để kho với thịt heo. Bởi cải khô muối ống lồ ô trông như trà khô, màu nâu sẫm với từng sợi xoăn nhỏ.

Trông thì đơn giản, nhưng để có được món cải khô muối chuẩn màu, chuẩn mùi, những người “thợ” phải dày công chuẩn bị, tỉ mỉ trong từng công đoạn. Chị Y Tuân cho biết, không phải người Gié Triêng nào cũng có thể tự tay làm được món cải khô muối lồ ô, bởi để những cây cải xanh mơn mởn thành từng chùm sợi cải khô nâu sẫm ấy buộc người làm phải có kinh nghiệm dày dặn, được mài dũa theo năm tháng.

Từ thuở xa xưa, khi công nghệ chưa xuất hiện nhiều trong cuộc sống thì những thứ có sẵn trong tự nhiên được con người tận dụng để làm ra những món ăn mang đậm hương vị núi rừng, và cải khô muối ống lồ ô là một trong những món ăn ấy. Nguyên liệu chính để thực hiện món cải khô muối đó chính là cải cay được chăm sóc từ đôi tay cần mẫn của người Giẻ Triêng cùng những ống lồ ô to với đốt mắt dài để thuận tiện trong việc muối cải.

Để có một mẻ cải khô muối ống lồ ô đúng vị, người thợ phải trải qua 4 công đoạn quan trọng. Từ việc trồng và chọn những lá cải sạch đem phơi một nắng trên những chiếc nia tre để hấp thụ khí trời. Rồi đem những chiếc nia cải đã phơi một nắng để trong nhà kín hơn một ngày, sau đó mới cho cải vào những ống lồ ô để 2 ngày nữa. Trong 2 ngày đấy, cải trong ống lồ ô tự tiết ra chất làm chín cải. Sau đó, người “thợ’ chẻ đôi ống lồ ô, lấy từng lọn cải có mùi hơi ngai ngái, chua chua mùi men ra, thái sợi nhỏ, rồi đem phơi ngoài nắng đến khi cải khô.

Cải được phơi một nắng trong lồng màn để đảm bảo vệ sinh
Cải được phơi một nắng trong lồng màn để đảm bảo vệ sinh

Đưa sản phẩm vươn xa

Trong những ngày đầu năm mới, bên cạnh niềm vui một mùa màng bội thu thì các thành viên trong HTX Y Tuân còn vui mừng khi sản phẩm cải khô muối ống lồ ô được công nhận là sản phẩm OCOP cấp tỉnh hạng 3 sao vào tháng 1/2022.

Để đạt được kết quả trên là sự nỗ lực của cả tập thể bởi HTX chỉ mới thành lập vào tháng 7/2021 với 5 thành viên. Bên cạnh đó, là sự động viên, quan tâm của chính quyền địa phương muốn phát triển món ăn dân dã của người Gié Triêng trở thành sản phẩm phổ biến trên thị trường, được mọi người biết đến.

Ông Xiêng Thanh Thiên, Bí thư Đảng ủy xã Đắk Nông cho hay: Việc phát triển món cải khô muối ống lồ ô trở thành sản phẩm OCOP như một cái “duyên”. Trong một lần làm việc tại xã, có lãnh đạo tỉnh và huyện cùng tham dự, chúng tôi đã chuẩn bị bữa cơm thân mật và trong đó có món cải muối khô kho cá suối. Sau khi dùng thử, mọi người đều khen cải khô muối ngon vì có vị lạ lạ và động viên xã phát triển món này thành sản phẩm đặc trưng của địa phương. Và để đạt được điều này, suốt nhiều tháng qua, xã đã quan tâm sâu sát từng công đoạn, tạo điều kiện, hỗ trợ để HTX Y Tuân phát triển thành sản phẩm OCOP.

Để đưa sản phẩm vươn xa, HTX Y Tuân đã thiết kế mô hình phơi cải ngoài trời trong lồng màn để tránh sự tác động của côn trùng. Trong nhà kín, HTX xây dựng các khu kệ gác ống lồ ô, để nia tre hay khu vực bồn rửa… đều được xây dựng rất sạch sẽ.

Không những thế, khâu đóng gói cho sản phẩm cải khô muối cũng được đầu tư kỹ lưỡng, từ bao bì đóng gói có mẫu mã bắt mắt đến tem truy xuất nguồn gốc được dán trên bao bì.

Sau khi cải muối được thái nhỏ và phơi khô sẽ được đóng gói vào bao bì
Sau khi cải muối được thái nhỏ và phơi khô sẽ được đóng gói vào bao bì

Từ lúc thành lập HTX, nhiều chị em dân tộc Gié Triêng trong thôn có thêm thu nhập từ việc trồng cải sạch. Chị Y Tuân cho biết, để có 1kg cải muối khô phải cần 28 kg cải tươi. Số lượng người đặt hàng ngày càng nhiều, trung bình mỗi tháng, một thành viên trong HTX đưa ra thị trường khoảng 3 kg cải khô (tương ứng khoảng gần 1 tạ cải tươi), thu về hơn 2 triệu đồng.

“1 kg cải khô có giá bán là 800.000 đồng. Trong gia đình, 1 kg cải khô muối có thể để nấu ăn được rất nhiều lần. Chúng tôi mong rằng, trong thời gian tới, món cải khô muối ống lồ ô của Hợp tác xã sẽ được nhiều người biết đến, để mọi người được thưởng thức món ăn đặc trưng của núi rừng, mang đậm nét văn hóa của dân tộc Gié Triêng”, chị Y Tuân hy vọng.

Sau buổi làm việc, trưa hôm ấy, tôi cảm thấy mình thật may mắn khi được các chị em trong HTX mời thưởng thức món ăn độc đáo của người Gié Triêng - món cải khô muối xào với thịt heo. Và kể từ đó, món ẩm thực độc đáo này của người Gié Triêng vẫn còn đọng mãi trong ký ức tôi.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Đắk Nông: Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân giao nộp vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ

Đắk Nông: Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân giao nộp vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ

Pháp luật - Lê Hường - Quỳnh Minh - 2 giờ trước
Những năm gần đây, lực lượng Công an trên địa bàn Đắk Nông đã nỗ lực triển khai thực hiện có hiệu quả công tác quản lý, vận động, thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ. Bằng nhiều hình thức, cách làm sáng tạo phù hợp với đặc điểm tình hình địa bàn, nhiều người dân tình nguyện giao nộp vũ khí, góp phần giữ gìn ANTT ở từng thôn, buôn, bon và hạn chế các tai nạn đáng tiếc trong Nhân dân do sử dụng súng tự chế.
Chung tay vì mục tiêu Bảo hiểm y tế toàn dân

Chung tay vì mục tiêu Bảo hiểm y tế toàn dân

Tin tức - Minh Thu - 2 giờ trước
Ngày 16/6/2009, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 823/QĐ-TTg về Ngày BHYT Việt Nam. Theo đó, ngày 1/7 hằng năm trở thành Ngày BHYT Việt Nam với mục tiêu nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các tổ chức, cá nhân trong thực thi chính sách, pháp luật về BHYT, thực hiện BHYT toàn dân.
Diện mạo mới trên bản người Mảng

Diện mạo mới trên bản người Mảng

Công tác Dân tộc - Tào Đạt - 2 giờ trước
Pá Sập thuộc xã Nậm Pì, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu là bản có đông đồng bào Mảng sinh sống. Pá Sập từng là bản khó khăn, nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và của tỉnh Lai Châu thông qua các chương trình, dự án, chính sách dân tộc, cuộc sống của đồng bào Mảng cũng như diện mạo cơ sở hạ tầng của bản đang dần đổi thay.
Dự án

Dự án "GenZ dệt ZènG": Lan tỏa và phát triển văn hóa dân tộc Tà Ôi

Tin tức - Vàng Ni - 2 giờ trước
Dự án nhằm mục tiêu góp phần bảo tồn và lan tỏa nét đẹp di sản văn hóa và nâng cao nhận thức của người trẻ về Zèng, đồng thời khuyến khích thế hệ trẻ tìm hiểu về văn hóa dệt Zèng và di sản văn hóa Việt Nam nói chung thông qua nhiều hoạt động nổi bật.
Thông cáo báo chí chung Việt Nam - Hàn Quốc

Thông cáo báo chí chung Việt Nam - Hàn Quốc

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Nhân chuyến thăm chính thức Hàn Quốc của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân, hai bên đã ra Thông cáo báo chí chung. Báo Dân tộc và Phát triển trân trọng giới thiệu toàn văn Thông cáo báo chí chung Việt Nam - Hàn Quốc.
Tin trong ngày - 1/7/2024

Tin trong ngày - 1/7/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 1/7, có những thông tin đáng chú ý sau: Ra quân điều tra, thu thập thông tin về kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2024. Lạng Sơn: Hai vợ chồng tử vong do ngạt khí. Già làng... "trẻ" người Ca Dong. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Nguyên Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc: Việt Nam sẽ tăng trưởng cao nhất khu vực

Nguyên Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc: Việt Nam sẽ tăng trưởng cao nhất khu vực

Thời sự - PV - 2 giờ trước
Chiều 2/7, tại Thủ đô Seoul, trong chương trình thăm chính thức Hàn Quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp Chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu đổi mới sáng tạo toàn cầu Hàn Quốc Kim Jin Pyo, nguyên Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc.
Đại hội DTTS tỉnh Quảng Nam lần thứ IV sẽ được tổ chức trong tháng 9/2024

Đại hội DTTS tỉnh Quảng Nam lần thứ IV sẽ được tổ chức trong tháng 9/2024

Chính sách dân tộc - Minh Thu - 3 giờ trước
Thông tin từ Ban Dân tộc tỉnh Quảng Nam cho biết: Sau ba tháng nỗ lực triển khai, Đại hội đại biểu các DTTS cấp huyện trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã hoàn tất.
Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Lào Cai lần thứ IV, năm 2024 được tổ chức vào tháng 8

Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Lào Cai lần thứ IV, năm 2024 được tổ chức vào tháng 8

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Đây là nội dung được thống nhất tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Lào Cai lần thứ IV, năm 2024, được tổ chức ngày 1/7.
Vietcombank là ngân hàng đầu tiên khai thác Dịch vụ xác thực điện tử của Bộ Công an

Vietcombank là ngân hàng đầu tiên khai thác Dịch vụ xác thực điện tử của Bộ Công an

Kinh tế - Khánh Sơn - 3 giờ trước
Chiều ngày 01/7/2024, tại trụ sở Bộ Công an (số 47 Phạm Văn Đồng, Hà Nội), trong khuôn khổ “Lễ phát động triển khai Luật Căn cước năm 2023 và Nghị định số 69/2024/NĐ-CP về Định danh và xác thực điện tử”, đã diễn ra lễ ký kết “Dịch vụ xác thực điện tử” giữa Vietcombank và Trung tâm Nghiên cứu, ứng dụng dữ liệu dân cư và căn cước công dân (RAR) thuộc Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư - Cục cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) - Bộ Công an.
Ngân hàng CSXH: Trên 1,3 triệu lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn trong 6 tháng đầu năm

Ngân hàng CSXH: Trên 1,3 triệu lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn trong 6 tháng đầu năm

Tin tức - Phan Anh –Mai Hương - 3 giờ trước
Mới đây, tại Hà Nội, Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) đã tổ chức Hội nghị triển khai nhiệm vụ những tháng cuối năm 2024. Bí thư Đảng ủy Ngân hàng CSXH, Ủy viên HĐQT - Tổng Giám đốc Dương Quyết Thắng chủ trì Hội nghị. Hội nghị được triển khai trực tuyến đến các điểm cầu tại Ngân hàng CSXH các tỉnh, thành phố và cấp huyện.