Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cả đời gắn bó với văn hóa dân tộc

Trương Vui - Thôi Đông Sơn - 15:50, 03/04/2023

Nghệ nhân Vi Văn Thong là người đã dành gần như cả cuộc đời để lưu giữ, truyền dạy văn hóa truyền thống của dân tộc Lào ở bản Na Sang, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên.

Ông Vì Văn Thoong bên những nhạc cụ truyền thống dân tộc Lào
Nghệ nhân Vì Văn Thoong bên những nhạc cụ truyền thống dân tộc Lào

Dân tộc Lào là 1 trong 19 dân tộc tại tỉnh Điện Biên. Đời sống kinh tế của đồng bào chủ yếu dựa vào canh tác lúa nước, làm nông nghiệp và đánh bắt cá. Chính vì vậy, các bản người Lào thường sống quần tụ dọc theo các con sông, con suối. Tại bản Na Sang, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, đồng bào Lào sống dọc bên dòng Nậm Núa hiền hòa.

Mới đây, có dịp đến thăm Na Sang, theo chỉ dẫn của người dân, chúng tôi đến nhà nghệ nhân Vì Văn Thoong - người được bà con dân bản coi là “cây đại thụ” lưu giữ, truyền dạy các làn điệu dân ca, dân vũ và nhạc cụ truyền thống của đồng bào dân tộc Lào tại bản Na Sang. Khi biết chúng tôi muốn tìm hiểu về các nhạc cụ và các điệu múa Lào truyền thống, ông hồ hởi giới thiệu từng nhạc cụ mà ông đã sưu tầm và gìn giữ như đứa con tinh thần của ông.

Các nhạc cụ truyền thống được sưu tầm và cất giữ
Các nhạc cụ truyền thống được sưu tầm và cất giữ

Ông kể, người dân tộc Lào có nhiều nhạc cụ truyền thống, từ khèn bè, trống, chiêng… Các loại nhạc cụ đa số đều được dùng trong các dịp bản có lễ hội, tết hoặc các dịp giao lưu văn hóa, văn nghệ. Trước kia khi còn rất nhỏ, ông thường được bố dẫn đi chơi trong các lễ tết, ngày hội của bản. Chứng kiến bố ông thổi khèn bè, múa lăm vông rất dẻo, ông học theo, rồi dần dần ông có tình cảm sâu đậm với nhạc cụ truyền thống, với những điệu múa uyển chuyển nhịp nhàng của chàng trai, cô gái Lào.

Được sự chỉ dạy, truyền nghề của bố, ông Thoong học thêm các loại nhạc cụ khác như trống, chiêng... Đến nay, ông đã có 40 năm học và chơi nhuần nhuyễn các loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc Lào. Ông bảo, dân ca, dân vũ hay các loại nhạc cụ truyền thống của người Lào là kết tinh của quá trình lao động, sản xuất và nhu cầu với cuộc sống hàng ngày của đồng bào dân tộc Lào. Đây là cách thể hiện tâm tư, tình cảm của người chơi, gắn liền với đời sống tinh thần, vật chất của đồng bào dân tộc Lào.

Chiếc khèn bè gia truyền, được gìn giữ thờ cúng trong phòng thờ của gia đình
Chiếc khèn bè gia truyền, được gìn giữ thờ cúng trong phòng thờ của gia đình

"Hiện nay còn rất ít người trong cộng đồng dân tộc Lào còn lưu trữ, cũng như biết chơi các loại nhạc cụ truyền thống. Qua tìm hiểu, đồng bào dân tộc Lào ở đây thường nghe, xem các bài dân ca, âm nhạc truyền thống trên Internet, mạng xã hội, chứ ít ai biết và hiểu để cấu thành một bài nhạc truyền thống cần những nhạc cụ gì, chơi theo tiết tấu nào. Người chơi được các nhạc cụ truyền thống, múa được điệu lăm vông cổ thì cũng còn rất ít", ông Thoong chia sẻ.

Nặng lòng với những nhạc cụ, những năm qua, nghệ nhân Vi Văn Thoong đã tham gia rất nhiều cuộc thi giao lưu và biểu diễn nhạc cụ truyền thống của đồng bào dân tộc Lào trong và ngoài tỉnh, với mục đích lớn nhất là quảng bá, phổ biến âm nhạc truyền thống dân tộc Lào. Với ông, được chơi những nhạc cụ truyền thống, hòa mình vào điệu lăm vông, được cất lời ca những làn điệu dân ca truyền thống là niềm hạnh phúc.

Đồng thời, khi trong bản, xã có các lễ hội hoặc các hoạt động văn nghệ, văn hóa, ông luôn tranh thủ trao đổi, động viên và cho thế hệ trẻ tiếp xúc nhiều hơn với các làn điệu dân ca, nhạc cụ, điệu múa truyền thống; dậy lớp trẻ cách chơi, chia sẻ về cái hay, cái đẹp mà các nét văn hóa truyền thống của dân tộc Lào, để tạo sự hứng thú về văn hóa truyền thống cho các em.

Ông Vì Văn Thoong (trái) hướng dẫn học viên phối hợp chơi các nhạc truyền thống
Ông Vì Văn Thoong (trái) hướng dẫn học viên phối hợp chơi các nhạc truyền thống

Đối với những người yêu thích, có hứng thú với các loại nhạc cụ truyền thống dân tộc Lào, cứ cách 4 ngày ông thường tụ họp mọi người tại sân nhà, dạy mọi người cách chơi từng loại nhạc cụ truyền thống, giảng giải những thắc mắc, cũng như chia sẻ những hiểu biết của mình đến mọi người. Việc này đã duy trì được hơn 10 năm, nhờ đó mà trong bản đã có thêm 4 người được ông hướng dẫn đã chơi tốt các nhạc cụ dân tộc.

Ông Vì Văn Ten - bản Na Sang 1, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên, một trong những người được ông Thoong dạy về cách sử dụng nhạc cụ và các bài dân ca, điệu múa Lào. Ông Ten cho biết: Trước kia, chỉ bập bẹ chơi, vì yêu thích nên thường đến nhà ông Thoong để học thêm. Đến nay, mình cũng đã có 20 năm chơi nhạc truyền thống ở địa phương rồi. Ông Thoong rất tận tình chỉ bảo nên càng tìm hiểu, mình càng cảm thấy gắn bó, yêu quý, tự hào về truyền thống văn hóa của dân tộc mình.

Những người như ông Vì Văn Thoong chính là sợi chỉ xuyên suốt kết nối với nguồn cội, khắc ghi những truyền thống quý báu của dân tộc, lan tỏa tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ, để những thanh âm đẹp đẽ ấy sẽ mãi ngân vang.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Tối 16/5, tại xã Phước Đại, UBND huyện Bác Ái đã diễn ra Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Đêm hội Raglay”. Đây là chuỗi hoạt động nằm trong chương trình Lễ hội Văn hóa Raglay huyện Bác Ái lần thứ III- năm 2025. Chương trình có sự tham gia biểu diễn của trên 200 nghệ nhân, diễn viên đến từ các xã trên địa bàn huyện và diễn viên Trung tâm Văn hóa- Nghệ thuật tỉnh. Đến dự có ông Phạm Văn Hậu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy- Chủ tịch HĐND tỉnh; lãnh đạo các sở ngành và đông đảo người dân địa phương.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Chiều 17/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp triển khai kế hoạch rà soát các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền thuộc phạm vi lĩnh vực của các bộ, cơ quan ngang bộ khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Nhịp cầu nhân ái - Văn Long - Tào Đạt - 21:00, 17/05/2025
Nhân dịp Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), Đồn Biên phòng Lai Hòa, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng, đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, chăm lo cho người nghèo trên địa bàn khu vực biên giới biển do đơn vị quản lý.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 17:23, 17/05/2025
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 16:40, 17/05/2025
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 16:16, 17/05/2025
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 16:04, 17/05/2025
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 15:33, 17/05/2025
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 15:31, 17/05/2025
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 13:34, 17/05/2025
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 13:30, 17/05/2025
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 13:27, 17/05/2025
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.