Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cả đời gắn bó với văn hóa dân tộc

Trương Vui - Thôi Đông Sơn - 15:50, 03/04/2023

Nghệ nhân Vi Văn Thong là người đã dành gần như cả cuộc đời để lưu giữ, truyền dạy văn hóa truyền thống của dân tộc Lào ở bản Na Sang, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên.

Ông Vì Văn Thoong bên những nhạc cụ truyền thống dân tộc Lào
Nghệ nhân Vì Văn Thoong bên những nhạc cụ truyền thống dân tộc Lào

Dân tộc Lào là 1 trong 19 dân tộc tại tỉnh Điện Biên. Đời sống kinh tế của đồng bào chủ yếu dựa vào canh tác lúa nước, làm nông nghiệp và đánh bắt cá. Chính vì vậy, các bản người Lào thường sống quần tụ dọc theo các con sông, con suối. Tại bản Na Sang, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, đồng bào Lào sống dọc bên dòng Nậm Núa hiền hòa.

Mới đây, có dịp đến thăm Na Sang, theo chỉ dẫn của người dân, chúng tôi đến nhà nghệ nhân Vì Văn Thoong - người được bà con dân bản coi là “cây đại thụ” lưu giữ, truyền dạy các làn điệu dân ca, dân vũ và nhạc cụ truyền thống của đồng bào dân tộc Lào tại bản Na Sang. Khi biết chúng tôi muốn tìm hiểu về các nhạc cụ và các điệu múa Lào truyền thống, ông hồ hởi giới thiệu từng nhạc cụ mà ông đã sưu tầm và gìn giữ như đứa con tinh thần của ông.

Các nhạc cụ truyền thống được sưu tầm và cất giữ
Các nhạc cụ truyền thống được sưu tầm và cất giữ

Ông kể, người dân tộc Lào có nhiều nhạc cụ truyền thống, từ khèn bè, trống, chiêng… Các loại nhạc cụ đa số đều được dùng trong các dịp bản có lễ hội, tết hoặc các dịp giao lưu văn hóa, văn nghệ. Trước kia khi còn rất nhỏ, ông thường được bố dẫn đi chơi trong các lễ tết, ngày hội của bản. Chứng kiến bố ông thổi khèn bè, múa lăm vông rất dẻo, ông học theo, rồi dần dần ông có tình cảm sâu đậm với nhạc cụ truyền thống, với những điệu múa uyển chuyển nhịp nhàng của chàng trai, cô gái Lào.

Được sự chỉ dạy, truyền nghề của bố, ông Thoong học thêm các loại nhạc cụ khác như trống, chiêng... Đến nay, ông đã có 40 năm học và chơi nhuần nhuyễn các loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc Lào. Ông bảo, dân ca, dân vũ hay các loại nhạc cụ truyền thống của người Lào là kết tinh của quá trình lao động, sản xuất và nhu cầu với cuộc sống hàng ngày của đồng bào dân tộc Lào. Đây là cách thể hiện tâm tư, tình cảm của người chơi, gắn liền với đời sống tinh thần, vật chất của đồng bào dân tộc Lào.

Chiếc khèn bè gia truyền, được gìn giữ thờ cúng trong phòng thờ của gia đình
Chiếc khèn bè gia truyền, được gìn giữ thờ cúng trong phòng thờ của gia đình

"Hiện nay còn rất ít người trong cộng đồng dân tộc Lào còn lưu trữ, cũng như biết chơi các loại nhạc cụ truyền thống. Qua tìm hiểu, đồng bào dân tộc Lào ở đây thường nghe, xem các bài dân ca, âm nhạc truyền thống trên Internet, mạng xã hội, chứ ít ai biết và hiểu để cấu thành một bài nhạc truyền thống cần những nhạc cụ gì, chơi theo tiết tấu nào. Người chơi được các nhạc cụ truyền thống, múa được điệu lăm vông cổ thì cũng còn rất ít", ông Thoong chia sẻ.

Nặng lòng với những nhạc cụ, những năm qua, nghệ nhân Vi Văn Thoong đã tham gia rất nhiều cuộc thi giao lưu và biểu diễn nhạc cụ truyền thống của đồng bào dân tộc Lào trong và ngoài tỉnh, với mục đích lớn nhất là quảng bá, phổ biến âm nhạc truyền thống dân tộc Lào. Với ông, được chơi những nhạc cụ truyền thống, hòa mình vào điệu lăm vông, được cất lời ca những làn điệu dân ca truyền thống là niềm hạnh phúc.

Đồng thời, khi trong bản, xã có các lễ hội hoặc các hoạt động văn nghệ, văn hóa, ông luôn tranh thủ trao đổi, động viên và cho thế hệ trẻ tiếp xúc nhiều hơn với các làn điệu dân ca, nhạc cụ, điệu múa truyền thống; dậy lớp trẻ cách chơi, chia sẻ về cái hay, cái đẹp mà các nét văn hóa truyền thống của dân tộc Lào, để tạo sự hứng thú về văn hóa truyền thống cho các em.

Ông Vì Văn Thoong (trái) hướng dẫn học viên phối hợp chơi các nhạc truyền thống
Ông Vì Văn Thoong (trái) hướng dẫn học viên phối hợp chơi các nhạc truyền thống

Đối với những người yêu thích, có hứng thú với các loại nhạc cụ truyền thống dân tộc Lào, cứ cách 4 ngày ông thường tụ họp mọi người tại sân nhà, dạy mọi người cách chơi từng loại nhạc cụ truyền thống, giảng giải những thắc mắc, cũng như chia sẻ những hiểu biết của mình đến mọi người. Việc này đã duy trì được hơn 10 năm, nhờ đó mà trong bản đã có thêm 4 người được ông hướng dẫn đã chơi tốt các nhạc cụ dân tộc.

Ông Vì Văn Ten - bản Na Sang 1, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên, một trong những người được ông Thoong dạy về cách sử dụng nhạc cụ và các bài dân ca, điệu múa Lào. Ông Ten cho biết: Trước kia, chỉ bập bẹ chơi, vì yêu thích nên thường đến nhà ông Thoong để học thêm. Đến nay, mình cũng đã có 20 năm chơi nhạc truyền thống ở địa phương rồi. Ông Thoong rất tận tình chỉ bảo nên càng tìm hiểu, mình càng cảm thấy gắn bó, yêu quý, tự hào về truyền thống văn hóa của dân tộc mình.

Những người như ông Vì Văn Thoong chính là sợi chỉ xuyên suốt kết nối với nguồn cội, khắc ghi những truyền thống quý báu của dân tộc, lan tỏa tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ, để những thanh âm đẹp đẽ ấy sẽ mãi ngân vang.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.