Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Trang địa phương

Bất cập trong quản lý, sử dụng đất lâm nghiệp được giao theo Nghị định 02 và Nghị định 163: Giao đất, giao rừng để bỏ hoang (Bài 1)

Khánh Ngân - 11:20, 26/04/2022

Không như mong đợi, hàng ngàn ha đất rừng sản xuất, đất lâm nghiệp ở Nghệ An được giao theo Nghị định 02 và Nghị định 163 của Chính phủ chưa phát huy được hiệu quả. Thậm chí, đồng bào đã bỏ hoang ngay trong giai đoạn đầu được giao đất, giao rừng cho đến nay.

Nghệ An đã giao cho các hộ gia đình, cá nhân quản lý theo Nghị định số 02/CP và Nghị định 163/1999/NĐ-CP trên 240.000 ha
Nghệ An đã giao cho các hộ gia đình, cá nhân quản lý theo Nghị định số 02/CP và Nghị định 163/1999/NĐ-CP trên 240.000 ha

Mục tiêu lớn

Nghị định số 02/CP ngày 15/01/1994 của Chính phủ về việc giao đất lâm nghiệp cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định, lâu dài vào mục đích lâm nghiệp và Nghị định số 163/1999/NĐ-CP ngày 16/01/1999 của Chính phủ về giao đất, cho thuê đất lâm nghiệp cho tổ chức, hộ gia đình và cá nhân sử dụng ổn định, lâu dài vào mục đích lâm nghiệp là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, nhằm tạo điều kiện cho hộ gia đình, cá nhân yên tâm đầu tư sản xuất kinh doanh trên diện tích đất rừng sản xuất, đất lâm nghiệp. Đảm bảo cho người dân sống ở khu vực miền núi, đồng bào DTTS có đất, có rừng để sản xuất phát triển kinh tế.

Sau khi Nghị định được ban hành, tỉnh Nghệ An đã nhanh chóng kiểm kê phân loại rừng, đất lâm nghiệp. Đồng thời, thực hiện giao đất, giao rừng cho Nhân dân theo Nghị định 02 và Nghị định 163 của Chính phủ.

Theo Quyết định số 1731/QĐ-UBND ngày 21/4/2016 của UBND tỉnh Nghệ An về việc phê duyệt kết quả kiểm kê rừng năm 2015, toàn tỉnh có 1.236.259,31 ha rừng và đất lâm nghiệp. Trong đó, đã giao cho các hộ gia đình, cá nhân quản lý theo Nghị định số 02 và Nghị định 163 trên 240.000 ha. Chính quyền địa phương đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người sử dụng được trên 50,8%, trong tổng số diện tích rừng và đất lâm nghiệp được giao.

Giao đất lâm nghiệp, giao rừng có ý nghĩa lớn trong việc thúc đẩy kinh tế, xã hội vùng đồng bào DTTS, miền núi phát triển. Chấm dứt nghịch lý “người dân sống ở rừng nhưng không có đất để sản xuất”.

Chỉ tính riêng ở huyện Quỳ Châu (Nghệ An), đến hết tháng 5/2021 đã có 34.313,45 ha rừng, đất lâm nghiệp được giao cho hộ gia đình và cộng đồng, thôn bản quản lý và sử dụng. Là huyện miền núi, Quỳ Châu có 12 xã thị trấn, với 77,5% dân số là người DTTS. Nghị định 02 và Nghị định 163, như mở ra một cánh cửa mới để đồng bào DTTS phát triển kinh tế từ diện tích đất rừng sản xuất, đất lâm nghiệp được giao.

Đã có những hộ gia đình người dân tộc Thái, được giao hàng chục ha đất, trong đó có nhiều diện tích đất là rừng sản xuất. Như hộ gia đình ông Vi Văn Phong ở bản Lìm, xã Châu Phong (Quỳ Châu), được giao 52,3 ha đất lâm nghiệp từ những năm 1997. Diện tích đất này của ông Phong đã được Nhà nước cấp lâm bạ (bìa xanh).

Cùng với hộ ông Phong, 36 hộ gia đình người Thái tại bản Lìm cũng được cấp đất đồng loạt với tổng diện tích là 2.312,9 ha đất lâm nghiệp.

Không riêng gì huyện Quỳ Châu, hầu hết các huyện miền núi ở Nghệ An như Tân Kỳ, Con Cuông, Quế Phong, Tương Dương,… người dân địa phương, đặc biệt là đồng bào các DTTS đã được cấp đất lâm nghiệp, đất rừng sản xuất. Điều đó thể hiện những chính sách ưu việt của Đảng và Nhà nước đối với Nhân dân vùng miền núi, đặc biệt là đồng bào các DTTS.

Tuy nhiên, để đất rừng sản xuất, đất lâm nghiệp thực sự đã mở ra cánh cửa, giúp đồng bào phát triển kinh tế hay không phần lớn phụ thuộc vào cách sử dụng quỹ đất, diện tích rừng đã được giao.

Đất, rừng được giao, giai đoạn đầu bà con chỉ bỏ hoang và chăn thả gia súc
Nhiều diện tích đất, rừng bà con bỏ hoang ngay từ khi mới được giao

Hiệu quả chưa cao

Kỳ vọng đất và rừng được giao theo Nghị định 02 và Nghị định 163, là “cần câu” để bà con phát triển kinh tế hộ gia đình;Từng bước giúp đồng bào các DTTS phát triển toàn diện, để miền ngược dần theo kịp miền xuôi. Thế nhưng trên thực tế, kỳ vọng đó chưa đạt được khi đồng bào chưa phát huy được hiệu quả kinh tế trên diện tích đất rừng đã được Nhà nước giao.

Theo kết quả xác minh ngày 21/07/2021 của đoàn công tác UBND huyện Quỳ Châu phối hợp với đoàn công tác của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nghệ An đã kết luận: “Công tác giao đất lâm nghiệp chưa đảm bảo đúng quy định, quy trình, cụ thể: Lập hồ sơ, tài liệu chưa đầy đủ. Nội dung giữa bản đồ và thực địa không trùng nhau. Khi giao đất cho các chủ rừng không đi nhận thực địa, nên không biết đất của mình ở đâu…”.

Việc không trồng trọt hay trồng trọt không hiệu quả trên diện tích đất được giao, gây ra một sự lãng phí rất lớn về tài nguyên đất. Kỳ vọng để “miền ngược dần theo kịp miền xuôi” từ chủ trương giao đất, giao rừng của Nghị định 02 và Nghị định 163 khó đạt được. Lý do đưa ra nghe rất hợp lý “đồng bào” không đủ tiềm lực!

Trao đổi với phóng viên báo Dân tộc và Phát triển, ông Nguyễn Thanh Hoài, Chủ tịch UBND huyện Quỳ Châu thừa nhận: “Đối với diện tích đất rừng sản xuất được giao theo Nghị định 02 và Nghị định 163, thời gian đầu đồng bào chỉ dùng để chăn thả gia súc, nhưng đến nay bà con đã trồng keo nguyên liệu. Còn đối với diện tích rừng tự nhiên, khi giao cho bà con thì còn nhiều băn khoăn. Đã có một vài trường hợp phải xử lý hình sự vì vi phạm trong việc bảo vệ rừng…”.

Trên thực tế, giao đất rừng cho đồng bào, để rồi bà con bỏ hoang là thực trạng có thật. Đơn cử, hộ ông Vi Văn Phong ở bản Lìm, xã Châu Phong được giao 53,2 ha đất từ năm 1997, thế nhưng mãi đến những năm 2018-2020, ông mới phối hợp với Hợp tác xã Nông nghiệp Tâm Phúc để trồng keo.

Không chỉ ông Phong, ở bản Lìm nhiều hộ gia đình người Thái sau khi được giao đất giao rừng theo Nghị định 02 và Nghị định 163 cũng chỉ để bỏ hoang. Thậm chí, có những gia đình còn không biết đất của mình nằm đâu!

Ngay cả chính quyền địa phương, cũng đã thể hiện nhiều nội dung bất cập trong việc giao, quản lý diện tích đất lâm nghiệp được cấp theo Nghị định 02 và Nghị định 163.

Theo kết quả xác minh ngày 21/07/2021 của đoàn công tác UBND huyện Quỳ Châu phối hợp với đoàn công tác của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nghệ An đã kết luận: “Công tác giao đất lâm nghiệp chưa đảm bảo đúng quy định, quy trình, cụ thể: Lập hồ sơ, tài liệu chưa đầy đủ. Nội dung giữa bản đồ và thực địa không trùng nhau. Khi giao đất cho các chủ rừng không đi nhận thực địa, nên không biết đất của mình ở đâu…”.

Đây cũng được xem là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc sử dụng chưa hiệu quả diện tích đất, rừng được giao tại huyện miền núi Quỳ Châu. Hệ lụy từ việc làm tắc trách này cũng đã hiện hữu, đã có đơn thư khiếu kiện, tranh chấp… chính quyền địa phương lại rơi vào tình trạng “bối rối” do thiếu căn cứ pháp lý để giải quyết khi phát sinh tranh chấp. Bên cạnh đó, một số diện tích rừng, đất rừng được giao đã bị sang nhượng trái phép, khó khăn trong công tác quản lý.

Bài 2: Báo động tình trạng chuyển nhượng đất lâm nghiệp trái phép

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 12 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 12 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 12 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 12 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 12 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 12 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 13 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 13 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 13 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 13 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.