Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bảo tồn, phát triển những nét đặc sắc trong văn hóa của người Mông xanh

Trọng Bảo - 05:28, 30/11/2023

Dân tộc Mông có nhiều nhóm ngành; trong đó, người Mông xanh có dân số rất ít hiện sinh sống duy nhất ở xã Nậm Xé, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai. Từ nhiều đời nay, người Mông xanh luôn nỗ lực, đoàn kết cùng nhau gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống độc đáo của dân tộc mình.


Se lanh, dệt vải là một trong những nết văn hóa truyền thống đặc sắc của người Mông xanh
Se lanh, dệt vải là một trong những nét văn hóa truyền thống đặc sắc của người Mông xanh

Tranh thủ thời gian nông nhàn, bà Vàng Thị Mai ở bản Tu Thượng, xã Nậm Xé lại cùng con cháu ngồi lại để thêu, dệt trang phục truyền thống cho các thành viên trong gia đình. Trang phục của người Mông xanh được làm hoàn toàn thủ công từ chất liệu cây lanh với hai gam màu xanh và trắng là chủ đạo. 

Nếu như trang phục của các dân tộc khác thường cầu kì về hoa văn và màu sắc thì người Mông xanh lại đề cao sự giản đơn trong họa tiết, thể hiện sự gần gũi với thiên nhiên, đất trời. Theo bà Mai, trang phục của người Mông xanh được thiết kế từ chất liệu vải lanh, do người phụ nữ tự trồng cây lanh, dệt vải, nhuộm chàm và thêu, may bằng tay. 

Để làm được một bộ trang phục truyền thống, cần phải trải qua rất nhiều công đoạn từ trồng lanh để róc lấy vỏ, đem tước nhỏ rồi se thành sợi; sợi lanh được dệt thủ công bằng khung cửi để tạo ra những mảnh vải... Nói là vậy, nhưng mỗi công đoạn lại đòi hỏi sự tỷ mỷ, khéo léo của đôi tay người phụ nữ. 

Cũng chính bởi vậy, việc trồng lanh, dệt vải và may quần áo truyền thống, là một trong những tiêu chí đánh giá phẩm hạnh của phụ nữ Mông xanh. Khi phụ nữ về nhà chồng phải biết may những bộ quần áo cho mình, cho chồng và con.

“Trong trang phục của người Mông xanh có tấm vải trắng thì khác hẳn với các dân tộc khác. Cùng với đó, thắt lưng và mũ đội đầu cũng rất khác để nhận biết với các dân tộc khác. Đi ăn hỏi, đám cưới rồi đến khi mất đi cũng phải có bộ trang phục truyền thống để mặc, không có là không được. Mà có muốn lấy bộ quần áo mua ở ngoài về mặc cũng không được, phải là bộ quần áo do người Mông xanh mình dệt lên. Trong nhà mình bây giờ các con dâu, con gái đều biết xe lanh dệt vải”, bà Mai cho biết thêm.

Phụ nữ Mông xanh tham gia các hoạt động thể thao
Phụ nữ Mông xanh tham gia các hoạt động thể thao

Ở bản Tu Thượng, hiện có gần 60 hộ dân sinh sống, người Mông xanh ở Tu Thượng đang gìn giữ một kho tàng văn hóa độc đáo. Từ các nghề thủ công đan lát, dệt vải, làm chài lưới… được sử dụng nguyên liệu có sẵn trong thiên nhiên. Đến ngôn ngữ, tiếng nói và các trò chơi dân gian như ném còn, đu quay, hát ống, đánh cù, thổi khèn. Các sản phẩm văn hóa người Mông Xanh đều mộc mạc, giản dị và mang tính cộng đồng cao.

“Sau những ngày lao động vất vả, bà con ai cũng háo hức chờ đến ngày lễ, tết để cùng tham gia các trò chơi dân gian của dân tộc mình. Trong ngày hội không kể già, trẻ, lớn bé đều nhiệt tình tham gia tạo lên không khí vui tươi, đoàn kết”, chị Vàng Thị Nam, bản Tu Thượng cho biết.

Thời gian qua, cùng với việc đầu tư thúc đẩy phát triển kinh tế trong đồng bào Mông xanh, thì công tác bảo tồn, phát triển những nét đặc sắc trong văn hóa của người Mông xanh cũng đã và đang được các cấp, các ngành quan tâm. 

Ông Dương Tuấn Nghĩa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao tỉnh Lào Cai cho biết: Trải qua hàng trăm năm sinh sống và phát triển, cộng đồng người Mông xanh có kho tàng văn hóa truyên thống vô cũng phong phú và đặc sắc. Cùng với sự phát triển chung của xã hội thì công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của cộng đồng người Mông xanh là vô cùng quan trọng và cấp thiết.

 Thông qua nhiều hình thức như tập huấn, hướng dẫn bà con có thêm phương pháp, cách thức để gìn giữ, bảo tồn bản sắc văn hóa trong trang phục, sinh hoạt và nghi lễ... Đặc biệt, những nét văn hóa đặc sắc, trò chơi dân gian của người Mông xanh đã được ngành văn hóa Lào Cai khảo sát và đề nghị xây dựng hồ sơ công nhận văn hóa phi vật thể quốc gia.

“Thời gian qua, chúng tôi đã tiến hành khảo sát, kiểm kê toàn bộ những di sản văn hóa của đồng bào Mông xanh. Cùng với đó, xây dựng kế hoạch cũng như bố trí kinh phí để hỗ trợ bà con phục dựng, bảo tồn các lễ hội dân gian”, ông Nghĩa thông tin thêm.

Bản làng người Mông xanh đang thay đổi từng ngày
Bản làng người Mông xanh đang thay đổi từng ngày

Người Mông xanh ở xã Nậm Xé hiện có trên 120 hộ, với gần 1 nghìn khẩu; sinh sống chủ yếu ở 2 bản Tu Thượng và Tu Hạ. Trải qua các thế hệ, người Mông xanh luôn đoàn kết, cùng nhau gìn giữ những văn hóa riêng có của dân tộc mình. Đó không chỉ là những thành tựu kết tinh trong lao động mà còn thể hiện đời sống sinh hoạt phong phú và gắn bó mật thiết giữa con người với thiên nhiên vùng cao.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Những năm qua, tỉnh Khánh Hoà dành nhiều sự quan tâm cho giáo dục miền núi, đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ học sinh có điều kiện ăn ở ổn định. Ngoài các chính sách theo quy định của Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa thực hiện hỗ trợ chi phí từ khi học mẫu giáo đến tốt nghiệp đại học; hỗ trợ gạo, miễn, giảm học phí…; tặng quà, học bổng từ các tổ chức chính trị xã hội, cá nhân trong và ngoài tỉnh dành cho học sinh, sinh viên DTTS.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.