Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Xa ngái… Cà Moong

An Yên - 14:27, 22/08/2024

Quả là không quá lời khi nói rằng, để đến với bản Cà Moong của người Khơ Mú ở xã Lượng Minh, huyện Tương Dương (Nghệ An) phải qua “chín suối mười đèo”. Hành trình non 20km từ trung tâm xã về bản, là nham nhở những vết tích còn sót lại của dự án mở đường hơn 10 năm trước, dường như cũng đã bị lãng quên theo giấc mơ miên trường của người dân ở Cà Moong.

Bản Cà Moong nhìn từ lòng hồ thủy điện Bản Vẽ
Bản Cà Moong nhìn từ lòng hồ thủy điện Bản Vẽ

Khốn khổ một vùng đất

Chiếc xe máy chở chúng tôi lúc trồi lên, hụp xuống. Cứ thế, đường vào bản Cà Moong phập phồng theo bánh xe, một bên núi, một bên sông. Có đoạn, tôi phải cuốc bộ, còn người đồng hành cưỡi xe máy cài số 1, rồ ga vượt những quãng dốc lổn nhổn đá to bằng nắm tay.

Đi được chừng mươi km, cả một quãng đồi sụt xuống, nước chảy thành dọc, bào mòn mặt đường thành những rãnh sâu… Vậy là kẻ dắt, người đẩy; chúng tôi cùng hè nhau như khiêng xe qua.

“Ấy là ngày nắng ráo, còn mưa xuống thì đành chịu. Chúng tôi là dân ở đây, quen với núi rừng, nhưng đi bộ ở quãng nãy cũng chẳng dám, vì đất sạt lở cùng với nước chảy từ trên núi xuống như thác”, một người đi rừng nhìn chúng tôi ái ngại.

Và rồi, bản Cà Moong hiện ra sau chặng đường chẳng thể tả đủ bằng lời. Giao thông cách trở, thành ra bản làng như một vùng biệt lập trong thời hiện đại. Ba bề bao quanh bản là lòng hồ thủy điện Bản Vẽ, mênh mang nước.

Dự án thi công đường vào bản Cà Moong giờ ngập đầy cỏ dại
Dự án thi công đường vào bản Cà Moong giờ ngập đầy cỏ dại

Bí thư Chi bộ bản Cà Moong- Moong Văn Tình trần tình: Chưa có vùng đất nào khổ như ở đây. Cứ sau mỗi trận mưa lớn, đất đá từ trên núi tràn xuống, khiến cho con đường mòn gồ ghề vào bản bị tắc cứng. Mưa lũ xói mòn nhiều năm, khiến cho con đường rất khó đi. Vì thế mà bản tôi, gần như quên luôn con đường này, chỉ thông thương với bên ngoài bằng đường thủy trên lòng hồ thủy điện Bản Vẽ.

Hỏi chuyện phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống thì được biết, bản có đến 74% là hộ nghèo. Cuộc sống của bà con dựa vào làm rẫy, trồng ngô, sắn, chăn nuôi gia súc… nhưng mang nặng tự cung tự cấp. “Giá nông sản các loại gần như rất rẻ, có lúc rẻ đến gần một nửa, do quãng đường vận chuyển quá xa, lại phải đi thuyền bè rất bất tiện”, người dân bản Cà Moong than thở.

Tại bản Cà Moong có điểm trường PTDTBT tiểu học Lượng Minh, nhưng chỉ có hai khối lớp 1 và 2. Từ lớp 3, lũ trẻ đã phải ngồi thuyền máy, rẽ sóng lòng hồ Bản Vẽ chừng 50 phút ra điểm chính ở trung tâm xã để theo học con chữ trong bao nỗi bất an, nguy hiểm.

... và rất khó đi, nhất là mỗi khi mưa lũ
... và rất khó đi, nhất là mỗi khi mưa lũ

Về lịch sử của bản Cà Moong, những người già kể rằng, bản Cà Moong vốn thuộc xã Kim Đa (xã cũ thuộc huyện Tương Dương, nay không còn). Sau khi Thủy điện Bản Vẽ được xây dựng, xã này đã bị xóa sổ hoàn toàn. Bản cũ Cà Moong cũng dần chìm dưới lòng hồ thủy điện, tuyến đường bộ dẫn vào bản cũng bị ngập nước. Không muốn tái định cư xuống huyện Thanh Chương, người dân Cà Moong đã ở di vén lên vùng đất cao hơn, rồi được nhập vào xã Lượng Minh. Thế nhưng, địa điểm mới này lại bị cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài.

Giấc mơ dang dở

Để người dân Khơ Mú ở Cà Moong đi lại thuận tiện hơn, năm 2011, huyện Tương Dương đã khởi công xây dựng tuyến đường từ bản Côi đi Cà Moong. Tuyến đường dài hơn 18km, với tổng kinh phí khoảng 195 tỷ đồng, bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước; do UBND huyện Tương Dương làm chủ đầu tư, dự kiến hoàn thành trong vòng 30 tháng.

Nhưng, sau một thời gian ngắn thi công, với số tiền giải ngân hơn 72 tỷ đồng thì hết vốn và công trình đã phải dừng lại. Đến nay, dự án mới chỉ hoàn thành xong hạng mục nền đường và một số công trình trên tuyến, các hạng mục còn lại như mặt đường, cống, hệ thống an toàn giao thông… chưa thi công. Do không bố trí được vốn, năm 2021, UBND huyện Tương Dương đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Nghệ An và Sở KH&ĐT Nghệ An xem xét cho dừng thực hiện dự án.

Xuất phát từ bến thượng lưu lòng hồ thủy điện Bản Vẽ, hải trình vào bản Cà Moong non 1 giờ ngồi thuyền máy
Xuất phát từ bến thượng lưu lòng hồ thủy điện Bản Vẽ, hải trình vào bản Cà Moong non 1 giờ ngồi thuyền máy

Những người già ở Cà Moong thở dài: Thời điểm công nhân về làm đường, dân bản chúng tôi phấn khởi lắm. Nhưng sau bao nhiêu năm chờ đợi mà đường vẫn chẳng thấy đâu. Chúng tôi cứ ước làm sao sớm có con đường, thì dù có nhắm mắt cũng mãn nguyện lắm rồi.

Chủ tịch UBND xã Lượng Minh Vi Đình Phúc bộc bạch: Chúng tôi thấy lãng phí vì đã có hàng chục tỷ đồng đầu tư, nhưng chưa phát huy hiệu quả. Xã thì rất đau đầu vì cuộc họp nào dân cũng có ý kiến. Nhưng chúng tôi chỉ biết kiến nghị lên huyện, lên tỉnh bố trí tiếp nguồn vốn để thi công. Địa phương mong muốn nếu không có kinh phí để thi công đường, thì cho cải tạo lại nền đường đất để người dân có thể chạy xe máy, chủ động hơn trong sinh hoạt, nhưng đến nay vẫn chưa thể bố trí được kinh phí.

Rồi vị chủ trì địa phương vắn tắt rằng, khốn khổ và khó khăn nhất ở Cà Moong vẫn là đường giao thông. Vì lẽ này mà vùng đất này gần như biệt lập, khổ sở vô cùng.

Rời Cà Moong, người tôi như rã rời. Càng buồn bã hơn khi không biết kết cục số phận con đường vào bản Cà Moong có được tiếp tục đầu tư, sửa chữa hay không. Những vết tích nham nhở còn sót lại của dự án mở đường hơn 10 năm trước, dường như cũng đã bị lãng quên theo giấc mơ miên trường của người dân Cà Moong./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đắk Tuôr – Vùng đất lửa thành buôn làng no ấm

Đắk Tuôr – Vùng đất lửa thành buôn làng no ấm

Ẩn mình dưới chân dãy Chư Yang Sin hùng vĩ, buôn Đắk Tuôr, xã Cư Pui, tỉnh Đắk Lắk từng là căn cứ trọng yếu trong kháng chiến chống Mỹ, cũng là chiến trường ác liệt, nơi thấm đẫm máu xương của quân và dân các dân tộc tỉnh Đắk Lắk. Nửa thế kỷ đã trôi qua, vùng đất bom đạn ngày nào giờ đây đã hồi sinh mạnh mẽ, khoác lên mình tấm áo mới của hòa bình, hạnh phúc và no ấm.
Tin nổi bật trang chủ
Vinamilk mang các công nghệ và tiêu chuẩn hàng đầu thế giới đến Triển lãm thành tựu Đất nước 80 năm

Vinamilk mang các công nghệ và tiêu chuẩn hàng đầu thế giới đến Triển lãm thành tựu Đất nước 80 năm

Thời sự - H.P - 22:47, 27/08/2025
Vinamilk – doanh nghiệp sữa hàng đầu Việt Nam – vinh dự được lựa chọn là một trong những đơn vị tiêu biểu tham gia Triển lãm thành tựu Đất nước, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (1945–2025).
Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Hồ Chí Minh thăm hội quán của đồng bào Hoa tại phường Chợ Lớn

Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Hồ Chí Minh thăm hội quán của đồng bào Hoa tại phường Chợ Lớn

Công tác Dân tộc - Tào Đạt - 22:42, 27/08/2025
Chiều 27/8, Đoàn công tác của Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Hồ Chí Minh đã đến thăm và làm việc tại Hội quán Nghĩa An, một trong những hội quán tiêu biểu của cộng đồng dân tộc Hoa trên địa bàn thành phố.
Nghệ An: Khẩn trương sửa chữa trường học, quyết tâm khai giảng đúng lịch

Nghệ An: Khẩn trương sửa chữa trường học, quyết tâm khai giảng đúng lịch

Giáo dục - Phạm Tiến - 17:08, 27/08/2025
Sau khi bão số 5 đổ bộ, toàn tỉnh Nghệ An có 83 trường học bị hư hỏng. Hiện ngành Giáo dục và chính quyền địa phương đang khẩn trương sửa chữa để kịp khai giảng năm học mới.
Tuyên Quang đặt mục tiêu 50% xã, phường “không ma túy” vào năm 2030

Tuyên Quang đặt mục tiêu 50% xã, phường “không ma túy” vào năm 2030

Pháp luật - Vũ Mừng - 17:01, 27/08/2025
UBND tỉnh Tuyên Quang vừa ban hành văn bản chỉ đạo tăng cường các giải pháp phòng, chống ma túy trong tình hình mới. Nội dung của văn bản nhấn mạnh, năm 2025 toàn tỉnh phấn đấu có trên 25% xã, phường “không có ma túy” và tiến tới đạt 50% vào năm 2030.
Thanh Hóa: Khẩn trương khôi phục điện sau bão số 5

Thanh Hóa: Khẩn trương khôi phục điện sau bão số 5

Trang địa phương - Quỳnh Trâm - 16:54, 27/08/2025
Bão số 5 đã gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống điện Thanh Hóa, khiến 55/166 xã, phường bị mất điện, hàng trăm cột điện, dây dẫn và thiết bị hư hỏng.
Hà Nội: Mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, nhiều tuyến đường ở Tây Mỗ và Đại lộ Thăng Long tê liệt

Hà Nội: Mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, nhiều tuyến đường ở Tây Mỗ và Đại lộ Thăng Long tê liệt

Cơn mưa lớn kéo dài suốt hai ngày qua đã khiến nhiều khu vực tại Hà Nội chìm trong biển nước. Tính đến 15h ngày 27/8, các tuyến đường huyết mạch như Quốc lộ 70 và Đại lộ Thăng Long đoạn qua phường Tây Mỗ (quận Nam Từ Liêm cũ) bị ngập sâu nghiêm trọng, gây tê liệt giao thông và ảnh hưởng nặng nề đến đời sống người dân.
Nhìn lại hành trình vượt gian khó giúp đồng bào an cư ở Đồng Tháp

Nhìn lại hành trình vượt gian khó giúp đồng bào an cư ở Đồng Tháp

Xã hội - Tào Đạt - 16:42, 27/08/2025
Thực hiện tốt chương trình "xóa nhà tạm, nhà dột nát", hàng nghìn căn nhà xiêu vẹo, lụp xụp của các hộ nghèo, gia đình chính sách tại Đồng Tháp đã được thay bằng những căn nhà kiên cố, ấm áp nghĩa tình đồng bào.
Khánh Hòa tiếp tục hỗ trợ sữa học đường cho trẻ em miền núi

Khánh Hòa tiếp tục hỗ trợ sữa học đường cho trẻ em miền núi

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:37, 27/08/2025
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa cho biết, các trường mầm non công lập và các cơ sở giáo dục mầm non độc lập tư thục, thuộc phạm vi quản lý của UBND các xã mới sáp nhập, sẽ tiếp tục được thụ hưởng Đề án Sữa học đường từ tháng 9/2025 đến hết năm 2030, theo Nghị quyết số 130 ngày 14/12/2023 của HĐND tỉnh.
Cảnh sát dùng mô tô nước giải cứu người đàn ông bị lũ cuốn trôi

Cảnh sát dùng mô tô nước giải cứu người đàn ông bị lũ cuốn trôi

Trang địa phương - Quỳnh Trâm - 16:32, 27/08/2025
Ngày 27/8, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, lực lượng Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ đã kịp thời cứu sống một người đàn ông bị nước lũ cuốn trôi.
Không kiểm tra chất lượng, xếp lớp chọn đầu năm học để tránh tạo áp lực cho học sinh

Không kiểm tra chất lượng, xếp lớp chọn đầu năm học để tránh tạo áp lực cho học sinh

Giáo dục - Tào Đạt - 16:31, 27/08/2025
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cà Mau yêu cầu, các trường không tổ chức kiểm tra chất lượng đầu năm học; không xếp lớp chọn, lớp nâng cao (trừ các lớp chuyên ở trường THPT chuyên) dưới mọi hình thức, nhằm tránh tạo áp lực cho học sinh.
Đàn tính “đứa con tinh thần” của người Tày Lào Cai

Đàn tính “đứa con tinh thần” của người Tày Lào Cai

Sắc màu 54 - Tuấn Ninh - Hoàng Yên - 15:53, 27/08/2025
Lào Cai không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa dân gian đặc sắc của các dân tộc thiểu số. Trong đó, đàn tính của đồng bào Tày là một trong những nét văn hóa độc đáo, làm say lòng du khách bởi âm điệu êm dịu, sâu lắng, thể hiện thế giới tâm hồn phong phú và đời sống tinh thần của người Tày.