Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Việc làm và "lỗ hổng" về an toàn lao động đối với đồng bào DTTS !?

Sỹ Hào - 08:31, 12/05/2024

Hiện lao động người DTTS có xu hướng dịch chuyển đến các vùng trọng điểm kinh tế, các khu công nghiệp, khu chế xuất và các làng nghề ven đô thị lớn để làm việc. Tuy nhiên, việc làm của lao động (LĐ) người DTTS vẫn chủ yếu là công việc giản đơn; phần lớn LĐ chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về an toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ). Vì vậy, rủi ro luôn thường trực đối với LĐ người DTTS.

Việc làm và an toàn lao động cho đồng bào DTTS
Nghi thức phát động Tháng hành động về ATVSLĐ và Tháng Công nhân năm 2024 được tổ chức ngày 26/4.

“Lỗ hổng” trong phòng ngừa tai nạn lao động

Tháng 4/2024, ở một số địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi đã xảy ra những vụ TNLĐ nghiêm trọng, khiến nhiều LĐ người DTTS bị thương vong. Gần đây là vụ TNLĐ xảy ra ngày 22/4 tại Công ty Cổ phần Xi măng và Khoáng sản Yên Bái, làm chết 7 công nhân và 3 người bị thương.

Theo lời kể của anh Nông Văn Tuấn (29 tuổi), công nhân bị thương trong vụ TNLĐ này, sau giờ ăn trưa ngày 22/4, kíp thợ gồm 10 người tiến hành sửa chữa, bảo dưỡng dây chuyền máy nghiền; gồm 3 người sửa chữa bên ngoài máy nghiền (trong đó có anh Tuấn), 7 thợ vào bên trong máy nghiền để thay các tấm lát bị mòn.

Công việc sửa chữa, bảo dưỡng máy nghiền không đòi hỏi kỹ thuật cao, chủ yếu cần kíp thợ bên ngoài phối hợp 7 người bên trong bắt vít cố định tấm lát. Vào thời điểm xảy ra tai nạn, quá trình bảo dưỡng máy nghiền diễn ra bình thường. Nhưng sau đó khoảng 30 phút, máy nghiền đang dừng hoạt động bỗng quay mạnh, hất văng 3 người ở bên ngoài xuống đất và làm tử vong 7 người ở bên trong máy nghiền.

Năm 2023, toàn quốc đã xảy ra 7.394 vụ TNLĐ, làm 7.553 người bị nạn, trong đó có 1.720 người bị thương nặng; 699 người tử vong. Sang năm 2024, nhiều vụ TNLĐ đặc biệt nghiêm trọng tiếp tục xảy ra, điều này cho thấy tính bức thiết của việc bảo đảm an toàn lao động tại các đơn vị, doanh nghiệp.

TS. Nguyễn Anh Thơ, Viện trưởng Viện Khoa học An toàn vệ sinh lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho rằng, qua vụ việc ở Yên Bái vừa qua và ở nhiều vụ TNLĐ khác trước đây, công tác huấn luyện ATVSLĐ cần phải được kiểm tra, làm rõ. 

Pháp luật hiện quy định rất rõ, tất cả các nơi làm việc đều phải có nội quy LĐ, nội quy an toàn và quy trình cho từng máy, thiết bị, công việc; người lao động (NLĐ) phải được tập huấn, huấn luyện về ATVSLĐ một cách thành thục.

Tuy nhiên, việc thực hiện các quy định về ATVSLĐ vẫn còn “lỗ hổng”, đặc biệt là đối với những công việc mang tính phụ trợ như sửa chữa, bảo dưỡng. 

Không yêu cầu cao về trình độ của LĐ, lại chỉ mang tính chất “phụ trợ” nên khi việc sửa chữa, bảo dưỡng máy móc đều có tâm lý chủ quan của người sử dụng LĐ và của chính NLĐ.

TS. Nguyễn Anh Thơ cho rằng, chính những công việc phụ trợ là yếu tố gây TNLĐ nhiều nhất vì thiếu những quy trình, thiếu sự giám sát, thiếu những công nhân thường xuyên làm công việc đó, dẫn đến người được giao công việc đó là công việc làm thêm. Công nhân thiếu được huấn luyện thành thục trước khi vào làm việc nên rất dễ chủ quan, dễ xảy ra tai nạn.

“Từ các vụ tai nạn cho thấy, yếu tố lỗi do con người cần được xem xét ở cả chủ doanh nghiệp đến đơn vị huấn luyện, người lao động...”, TS. Nguyễn Anh Thơ nhấn mạnh.

Vụ TNLĐ xảy ra ngày 22/4/2024 tại Công ty Cổ phần Xi măng và Khoáng sản Yên Bái, làm chết 7 công nhân và 3 người bị thương
Vụ TNLĐ xảy ra ngày 22/4/2024 tại Công ty Cổ phần Xi măng và Khoáng sản Yên Bái, làm chết 7 công nhân và 3 người bị thương

“Lỗ hỏng” trong phòng ngừa TNLĐ do yếu tố con người đã và đang được các cấp ngành liên quan nỗ lực “vá”. Vào tháng Năm hằng năm, trên khắp mọi vùng, miền đều rầm rộ tổ chức Tháng “Hành động về ATVSLĐ” gắn với “Tháng Công nhân”, được tuyên truyền rộng rãi. Tuy nhiên, vẫn còn một số doanh nghiệp, người sử dụng LĐ và NLĐ chưa thực sự quan tâm; công tác huấn luyện ATVSLĐ, đào tạo kỹ năng cho NLĐ một số nơi còn hình thức, chưa sát với thực tiễn.

Bài toán nâng cao kỹ năng cho lao động

Như Viện trưởng Viện Khoa học An toàn vệ sinh lao động – TS. Nguyễn Anh Thơ, đã khẳng định, công việc phụ trợ, mở rộng ra là những công việc giản đơn, không yêu cầu cao về trình độ, là "địa chỉ" thường xảy ra TNLĐ. Trong khi đó, với xu hướng dịch chuyển đến các vùng trọng điểm kinh tế, các khu công nghiệp, khu chế xuất và các làng nghề ven đô thị lớn để làm việc, nhưng việc làm của LĐ người DTTS vẫn chủ yếu là công việc giản đơn, hầu hết chưa qua đào tạo.

Cách đây 5 năm, kết quả điều tra thực trạng kinh tế - xã hội 53 DTTS cho thấy, trong gần 8 triệu LĐ người DTTS trên ca nước thì chỉ có 10,3% đã qua đào tạo, còn lại đều không có trình độ chuyên môn kỹ thuật.

Đến thời điểm này chưa có số liệu cụ thể về tỷ lệ LĐ người DTTS đã qua đào tạo đã tăng lên như thế nào (từ ngày 1/7/2024, Tổng cục Thống kê và Ủy ban Dân tộc mới tiến hành cuộc Điều tra thu thập thông tin thực trạng kinh tế - xã hội 53 DTTS, dự kiến công bố vào năm 2025). Tuy nhiên, dựa vào báo cáo tình hình lao động – việc làm năm 2023 của Tổng cục Thống kê cũng có thể thấy, LĐ người DTTS chủ yếu vẫn làm công việc giản đơn.

Cụ thể, trong báo cáo này, Tổng cục Thống kê cho biết, LĐ có việc làm năm 2023 của cả nước là 51,3 triệu người, nhưng có tới 38,0 triệu LĐ chưa qua đào tạo từ sơ cấp trở lên. Số LĐ chưa qua đào tạo chủ yếu ở khu vực nông thôn, miền núi, lao động người DTTS.

Việc chưa qua bất cứ một khóa đào tạo nào khiến nhiều LĐ nông thôn, lao động người DTTS càng phải đối diện với nhiều rủi ro hơn khi làm việc trong môi trường công nghiệp. Khi kỹ năng làm việc an toàn của LĐ còn hạn chế, công tác huấn luyện ATVSLĐ chưa được người sử dụng LĐ quan tâm đúng mức khiến nguy cơ TNLĐ luôn thường trực.

Việc làm và an toàn lao động cho đồng bào DTTS 3
Công việc phụ trợ, mở rộng ra là những công việc giản đơn, không yêu cầu cao về trình độ, nếu không quan tâm huấn luyện ATVSLĐ, chú trọng phòng ngừa thì nguy cơ xảy ra TNLĐ luôn thường trực. (Ảnh minh họa)

Vấn đề bảo đảm ATVSLĐ cho LĐ nói chung, LĐ người DTTS nói riêng cần được quan tâm chặt chẽ hơn. Bởi hiện nay, trước xu hướng dịch chuyển cơ cấu LĐ ở vùng đồng bào DTTS và miền núi, nhiều chính sách hỗ trợ LĐ người DTTS tiếp cận với sản xuất công nghiệp đã và đang được triển khai, tạo cơ hội việc làm cho LĐ.

Trong đó, nổi bật là chính sách giải quyết việc làm thuộc Tiểu dự án 3 - Dự án 5 của Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 20203. Triển khai chính sách này, các địa phương đã tăng cường kết nối để hỗ trợ LĐ người DTTS có cơ hội việc làm tại các công ty trong nước và cả ngoài nước.

Đây là giải pháp để tạo sinh kế cho lao động người DTTS. Tuy nhiên, cùng với triển khai chính sách hỗ trợ LĐ kết nối việc làm, thì các cấp ngành, địa phương cần tăng cường nâng cao nhận thức về ATVSLĐ; chú trọng tuyên truyền phòng ngừa TNLĐ.

Các doanh nghiệp cũng cần tăng cường công tác bảo đảm ATVSLĐ; chú trọng đến các hoạt động tự kiểm tra, chủ động kiểm soát phòng ngừa các yếu tố nguy hiểm tại doanh nghiệp; đồng thời tích cực phòng ngừa TNLĐ; tổ chức huấn luyện ATVSLĐ cho NLĐ.

Trong tháng 4/2024, cả nước liên tiếp xảy ra một số vụ TNLĐ nghiêm trọng. Đó là vụ cháy khí metan trong hầm lò ở Quảng Ninh làm 4 công nhân tử vong ngày 3/4; vụ nổ tại cụm công nghiệp Phú Lâm (Bắc Ninh) làm 1 người chết, 2 người bị thương ngày 9/4; vụ TNLĐ tại Công ty Cổ Xi măng và Khoáng sản Yên Bái làm chết 7 công nhân và 3 người bị thương ngày 22/4; vụ nổ lò hơi tại Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại gỗ Bình Minh thuộc ấp Vàm, xã Thiện Tân, huyện Vĩnh Cửu (Đồng Nai) làm 6 người tử vong, 5 người bị thương nặng ngày 1/5.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Báo chí đồng hành trong hành trình thực hiện chính sách cho vùng đồng bào DTTS

Báo chí đồng hành trong hành trình thực hiện chính sách cho vùng đồng bào DTTS

Những năm qua, báo chí luôn đồng hành cùng quá trình triển khai thực hiện các chính sách dành cho vùng đồng bào DTTS và miền núi. Qua đó, kịp thời tuyên truyền những mô hình hay, cách làm hiệu quả và phát hiện những vấn đề bất cập, phản ánh kịp thời để các cấp chính quyền vào cuộc, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của đồng bào DTTS. Minh chứng tại tỉnh Kon Tum đã cho thấy điều đó.
Tin nổi bật trang chủ
Ninh Thuận: Nông dân no ấm từ cây nha đam

Ninh Thuận: Nông dân no ấm từ cây nha đam

Kinh tế - Thái Sơn Ngọc - 14 phút trước
Cây nha đam thích nghi sinh trưởng tốt trên vùng đất cát trắng ven biển thuộc phường Văn Hải, TP. Phan Rang-Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận. Những năm qua, từ giá trị kinh tế của cây nha đam đem lại, hàng trăm nông hộ có cuộc sống bảo đảm no ấm, nuôi con ăn học thành đạt. Đây là loài cây xóa đói giảm nghèo bền vững, nâng cao thu nhập, giúp nông dân vùng đất khô hạn Văn Hải vươn lên làm giàu từ nha đam.
Ninh Thuận: 28 xã vùng đồng bào DTTS đạt chuẩn quốc gia về y tế

Ninh Thuận: 28 xã vùng đồng bào DTTS đạt chuẩn quốc gia về y tế

Sức khỏe - Thái Sơn Ngọc - 15 phút trước
Ông Bạch Văn Dương, Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Ninh Thuận cho biết, toàn tỉnh hiện có 28/28 xã vùng đồng bào DTTS đạt chuẩn quốc gia về y tế. Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021- 2030 (giai đoạn 1: 2021- 2025), gọi tắt là Chương trình MTQG 1719, đầu tư hàng chục tỷ đồng xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, chăm sóc tốt sức khỏe ban đầu cho 181.219 người dân vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn tỉnh.
Đánh thức giấc mơ làng cổ

Đánh thức giấc mơ làng cổ

Sắc màu 54 - Bùi Nguyên Khôi - 16 phút trước
Làng Mơ H’ra - Đáp vốn là 2 làng cổ nằm sát nhau của đồng bào Ba Na vẫn giữ vẹn nguyên nếp sống trăm năm. Trong giấc mơ làng cổ, Mơ H’ra - Đáp được phục hồi di sản quý của cộng đồng để phát triển du lịch với truyền thống và vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ và hùng vĩ của khu vực này.
An Giang: BĐBP tỉnh đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhì và kỷ niệm 49 năm Ngày truyền thống đơn vị

An Giang: BĐBP tỉnh đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhì và kỷ niệm 49 năm Ngày truyền thống đơn vị

Tin tức - Như Tâm - 17 phút trước
Ngày 17/6, tại Tp. Châu Đốc (An Giang), Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh An Giang, tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhì và kỷ niệm 49 năm Ngày truyền thống BĐBP tỉnh An Giang (17/6/1976 - 17/6/2025). Đến dự có ông Lê Hồng Quang - Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; ông Hồ Văn Mừng - Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang; cùng đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành; đại diện lãnh đạo các huyện biên giới của tỉnh.
Nông dân thủ phủ sầu riêng thấp thỏm vì thời tiết

Nông dân thủ phủ sầu riêng thấp thỏm vì thời tiết

Kinh tế - Hoàng Thùy - 18 phút trước
Thời tiết diễn biến bất thường khiến tỷ lệ đậu trái thấp, nông dân thủ phủ sầu riêng huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk thấp thỏm lo âu sản lượng sầu riêng giảm. Trong khi đó, nông dân chưa có giải pháp nào để đối phó với diễn biến thất thường của thời tiết.
Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin hôm nay ngày 11/6, có những thông tin đáng chú ý sau: Ruộng bậc thang Y Tý mùa đổ ải. Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh . Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Kon Tum: Ổn định dân cư từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719

Kon Tum: Ổn định dân cư từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719

Chuyên đề - Ngọc Chí - 19 phút trước
Những ngôi nhà mới khang trang đang dần hình thành tại các điểm dân cư được đầu tư đầy đủ cơ sở hạ tầng thiết yếu. Mơ ước có căn nhà ở ổn định của các hộ đồng bào DTTS nghèo tại tỉnh Kon Tum đã trở thành hiện thực. Kết quả đó thể hiện sự quyết tâm cao của cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Kon Tum trong việc triển khai thực hiện Dự án 1 và Dự án 2, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 – 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719).
Sáp nhập tỉnh, giảm từ 63 xuống 34: Biển số xe giữ nguyên hay phải đổi?

Sáp nhập tỉnh, giảm từ 63 xuống 34: Biển số xe giữ nguyên hay phải đổi?

Tin tức - Minh Nhật - 19 phút trước
Từ ngày 15/6/2025, sau khi sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh, số lượng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ giảm từ 63 xuống còn 34. Trong bối cảnh đó, một trong những vấn đề được người dân đặc biệt quan tâm là việc sử dụng biển số xe cũ sau sáp nhập: có phải đổi biển số mới hay không?
Các xã mới trên địa bàn tỉnh Lào Cai vận hành thử nghiệm từ ngày 17/6

Các xã mới trên địa bàn tỉnh Lào Cai vận hành thử nghiệm từ ngày 17/6

Tin tức - Trọng Bảo - 28 phút trước
Thực hiện Thông báo số 4695 của tỉnh ủy Lào Cai, từ ngày 17 đến ngày 30/6, 48/48 xã mới sẽ vận hành thử nghiệm gắn với chuẩn bị hoạt động cấp xã sau sáp nhập trên địa bàn tỉnh.
Báo chí Việt Nam - Trung thành, Sáng tạo, Bản lĩnh, Đổi mới vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Báo chí Việt Nam - Trung thành, Sáng tạo, Bản lĩnh, Đổi mới vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Tin tức - Hoàng Quý - 32 phút trước
Sáng 16/6, tại Hà Nội, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Họp báo Hội Báo toàn quốc 2025, với chủ đề "Báo chí Việt Nam - Trung thành, Sáng tạo, Bản lĩnh, Đổi mới vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc" và Lễ trao Giải báo chí Quốc gia lần thứ XIX, năm 2024.
Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương làm việc với Thành ủy TP. Hồ Chí Minh về lĩnh vực dân tộc, tôn giáo

Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương làm việc với Thành ủy TP. Hồ Chí Minh về lĩnh vực dân tộc, tôn giáo

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 36 phút trước
Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa đề nghị TP. Hồ Chí Minh kiện toàn bộ máy, nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác dân tộc, tôn giáo; tiếp tục chăm lo đời sống cho đồng bào DTTS, đồng bào có đạo, quyết tâm đưa các hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn thoát nghèo bền vững.