Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Trồng cây không chỉ để gây rừng...

Nguyên Thanh - 21:37, 09/05/2022

Những gốc cây pơ mu, sa mu nơi miền biên viễn xứ Nghệ đang ngày một dày thêm theo năm tháng. Từ những hộ tiên phong, đến nay đã có hàng trăm ha cây sa mu, pơ mu được người Mông trồng trên rẻo cao huyện Kỳ Sơn. Góp một cây là có rừng, trồng một cây là có rừng, nhưng với người Mông hôm nay, trồng cây không chỉ để gây rừng.

Những người con cụ Rê giữa cánh rừng của gia đình
Những người con cụ Rê giữa cánh rừng của gia đình

Xanh lại những cánh rừng pơ mu, sa mu

Cánh rừng pơ mu của ông Vừ Vả Chống (55 tuổi, bản Huồi Đun), nằm ngay cạnh tuyến đường từ Huồi Tụ đi xã Na Loi, Keng Đu. Từ xa, nom cánh rừng như một chiếc ô xanh khổng lồ nổi bật bên cạnh những dãy núi trọc lóc, nham nhở. Cánh rừng quý giá này, là cả một kì tích của ông Chống. Khoát tay vào khoảng không trước mặt, ông Chống kể: Ngày xưa, vùng đất này bạt ngàn sa mu và pơ mu. Nhưng khoảng những năm 80 của thế kỷ trước, đã bị đốn hạ rất nhiều. Chứng kiến những cây rừng ngã xuống, tôi đau xót lắm, cứ ấp ủ giấc mơ phải trồng lại rừng.

Thế rồi, ước mơ ấy đã đeo đuổi ông Chống suốt cả thời niên thiếu. Nhưng cũng phải đến năm 2000, Vừ Vả Chống mới có cơ hội thực hiện ý nguyện. Sau khi xuất ngũ, chàng trai trẻ làm đơn xin nhận 10ha để trồng rừng ở xã Huồi Tụ; rồi phải bán cả đàn bò để lấy tiền rong ruổi khắp nơi tìm mua giống cây pơ mu. Nhưng chẳng ai đồng tình ông Chống, kể cả người thân. Cái lý được mọi người đưa ra là: Bỏ ra một khoản tiền lớn để đầu tư nhưng biết bao giờ mới thu lại vốn?

Chỉ vào những gốc cây pơ mu hai người ôm mới xuể, ông Chống vui vẻ: Giai đoạn đầu, do chưa hiểu cách trồng nên cây chết nhiều. Thêm nữa, phần vì nhiều người không hưởng ứng nên tôi băn khoăn. Nay, 10 ha ấy đã được phủ kín bằng pơ mu rồi. Cả một góc rừng đã xanh lại rồi.

Ông Vừ Vả Chống bên cây pơ mu cổ thụ
Ông Vừ Vả Chống bên cây pơ mu cổ thụ

Để “trụ” lại với đam mê, ông Chống trồng chè Tuyết Shan, bo bo xen lẫn vào những dãy pơ mu. Ngoài ra, ông còn làm trang trại chăn nuôi với hàng chục con bò, lợn đen. Đến nay, thu nhập từ cây chè, bo bo mang lại cho ông Chống gần 100 triệu đồng mỗi năm. Còn cánh rừng pơ mu, sa mu có khoảng 8.000 cây, có những cây đường kính đã gần nửa mét.

Ông Chống cười hào sảng: Nhiều người hỏi mua và trả giá 3 triệu đồng mỗi cây đấy. Nhưng mình không bán đâu, phải giữ lại cho con cháu, cho đời sau để lớp trẻ hiểu vốn quý của rừng chứ.

Cách đó nhiều dãy núi, có một cụ ông đã từng sở hữu hàng chục ha rừng pơ mu, sa mu ở xã Tây Sơn. Ấy là cánh rừng hơn 25 tuổi của cụ Vừ Pà Rê, ở bản Huồi Giảng 3. Cụ Rê qua đời, 5 người con của cụ đã nối nghiệp, chăm sóc và thực hiện giấc mơ dang dở của bố, là nhân giống, phủ kín những đồi núi trọc bằng pơ mu, sa mu.

Hơn 30 năm trước, những cánh rừng pơ mu hàng trăm tuổi ở Tây Sơn và nhiều nơi khác của huyện Kỳ Sơn bị đốn hạ, vận chuyển về xuôi. Thế rồi, những nuối tiếc, xót xa của người con bản Mông nơi rẻo cao đã ăn sâu vào tâm khảm cụ Rê; trở thành niềm day dứt, thành động lực, quyết tâm để cụ Rê phục hồi lại rừng pơ mu.

Năm 1996, cụ Rê bắt đầu vào nơi những cánh rừng pơ mu đã bị đốn hạ, tìm cây con về trồng trên những quả đồi ở gần bản. Rồi cụ rủ thêm các con cùng đi. Khi đã nhặt hết cây con, cụ Rê còn tìm tòi, học cách nhân giống bằng hạt. Cứ như vậy, trong khoảng 3 năm, bố con cụ Rê đã trồng được hơn 31 ha. Đến nay, cả mấy người con cụ Rê đã trồng tổng cộng 48 ha cây pơ mu.

Tôi băn khoăn vì rừng trồng nhưng lại rất dày, ông Vừ Giống Phử, người con thứ 5 của cụ Rê, kể rằng: Do ngày xưa sợ cây trồng xong sẽ chết, nên bố tôi yêu cầu phải trồng dày, lỡ cây này chết thì còn có cây kia. Tuy nhiên, sau khi trồng xong, do hợp với thổ nhưỡng, lại được chăm sóc tốt nên tỷ lệ sống sót rất cao. Cũng vì thế mà rừng cây khá dày.

Về Kỳ Sơn hôm nay, ngoài những cánh rừng tràm, xoan đâu, lát… còn là những cánh rừng pơ mu, sa mu xanh tốt. Từ những người tiên phong như bố con cụ Rê, đến nay nhiều người Mông ở xã Tây Sơn đã mang những giống pơ mu, sa mu phủ kín đồi núi trọc. Toàn xã hiện đã có 99 ha rừng pơ mu, sa mu. Còn ở xã Huồi Tụ, đã có hơn 30 hộ học tập mô hình của Vừ Vả Chống với hơn 8 ha.

Du khách tham quan rừng trồng sa mu, pơ mu ở xã Huồi Tụ
Du khách tham quan rừng trồng sa mu, pơ mu ở xã Huồi Tụ

Du lịch từ rừng

Ông Nguyễn Mạnh Cường, Giám đốc Sở Du lịch Nghệ An hào hứng: Du lịch ở vùng cao nói chung và vùng có đồng bào người Mông sinh sống nói riêng có tiềm năng rất lớn. Du lịch rất có triển vọng, những mô hình du lịch hiện nay không chỉ thúc đẩy phát triển kinh tế mà còn nâng cao ý thức bảo vệ rừng, bảo vệ thiên nhiên

Lời ông Cường đã khẳng định cho một hướng đi mới mẻ, nhưng hiệu quả nhiều mặt, đối với bà con người Mông nơi miền biên viễn xứ Nghệ. Đó là làm du lịch từ rừng. Cùng với khí hậu mát mẻ, có những vùng như Huồi Tụ, Mường Lống… được ví như “Sa Pa xứ Nghệ”, có nhiều bản làng còn giữ được mái nhà thâm nâu thời gian của gỗ pơ mu, sa mu; thì những cánh rừng pơ mu, sa mu… bạt ngàn đang là điểm dừng chân trong nhiều tuor du lịch trải nghiệm của du khách gần xa.

Nhận thấy cánh rừng pơ mu có nhiều tiềm năng du lịch, ông Vừ Vả Chống đã có ý định táo bạo, là xây dựng mô hình du lịch sinh thái. Ông Chống không giấu giếm: Nhà mình mới bắt tay làm du lịch thôi, còn sơ sài lắm nên vừa làm vừa học hỏi đã.

Nói rồi ông Chống chỉ tay lên phía đỉnh núi, nơi ông chừa lại một khoảnh đất trống với nhiều dự định. Ở trên đó, ông vừa thuê máy móc làm mặt bằng để xây một khu nghỉ dưỡng với hệ thống phòng nghỉ, bãi đậu xe, sân bóng đá, bóng chuyền…

Kể về dự định xa hơn, ông Chống nói: Mình nhất quyết không bán rừng mà còn có dự định nhân rộng, để những dãy núi đã bị cạo trọc như hiện nay được phủ kín bởi sa mu, pơ mu như ngày xưa.

Một cây pơ mu cổ thụ có đường kính hơn 40cm trong rừng của cụ Vừ Pà Rê
Một cây pơ mu cổ thụ có đường kính hơn 40cm trong rừng của cụ Vừ Pà Rê

Còn mấy người con cụ Rê, cũng đang rục rịch cho những dự định làm du lịch sinh thái dưới cánh rừng pơ mu, sa mu của gia đình mình. Hiện con đường dẫn lên cánh rừng đã được ông Phử cho máy xúc san mặt bằng, để các phương tiện dễ dàng lên tới đỉnh. Anh em nhà ông Phử còn đóng những dãy ghế dài, xích đu để người tham quan nghỉ ngơi. Thời gian gần đây, cánh rừng đã trở thành điểm check-in nổi tiếng, thu hút nhiều người đến tham quan dù vẫn chưa được đầu tư nhiều.

Anh em ông Phử dự định, sắp tới sẽ đầu tư thêm nhiều hạng mục như các bậc tam cấp, nhà vệ sinh, các chòi nghỉ dưỡng… để bắt đầu phục vụ du lịch một cách chuyên nghiệp dịp hè sắp tới. Tôi tin lời ông Phử, tin những người Mông nơi rẻo cao xứ Nghệ: Người Mông mình lâu nay không quen làm cái này đâu (làm du lịch sinh thái). Không biết buôn bán, làm dịch vụ. Nhưng rồi cũng phải thay đổi, phải học thôi. Làm du lịch, ngoài có thêm thu nhập còn là cách để giữ rừng, quảng bá những giá trị từ rừng đến mọi người và muôn đời sau.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Mưa lớn gây nhiều thiệt hại ở Lai Châu và Lào Cai

Mưa lớn gây nhiều thiệt hại ở Lai Châu và Lào Cai

Đêm 14 và sáng 15/5, tại khu vực hai tỉnh Lai Châu và Lào Cai đã xảy ra mưa lớn kéo dài, gây sạt lở đất, khiến 1 người tử vong, thiệt hại nặng nề về cơ sở hạ tầng và sản xuất nông nghiệp trên địa bàn.
Tin nổi bật trang chủ
Gắn kết chặt chẽ việc học tập, làm theo Bác với xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Gắn kết chặt chẽ việc học tập, làm theo Bác với xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Chiều 19/5, Đảng ủy Công an Trung ương tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và đánh giá kết quả thực hiện Quy định số 09-QĐ/ĐUCA ngày 19/5/2023 của Đảng ủy Công an Trung ương về chế độ học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.
Trao giải sáng tác về “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Trao giải sáng tác về “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh"

Tin tức - Minh Nhật - 7 phút trước
Tối 19/5, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức Lễ Trao giải thưởng sáng tác, quảng bá tác phẩm, văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” đợt II, giai đoạn 2021-2025.
Kon Tum: Giao gần 5,9ha đất cho huyện Đăk Glei phục vụ chỗ ở ổn định cho người dân di cư tự phát

Kon Tum: Giao gần 5,9ha đất cho huyện Đăk Glei phục vụ chỗ ở ổn định cho người dân di cư tự phát

Chính sách Dân tộc - Ngọc Chí - 1 giờ trước
UBND tỉnh Kon Tum vừa có Quyết định giao gần 5,9ha đất cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Đăk Glei, để thực hiện dự án bố trí ổn định dân di cư tự phát tại các xã biên giới Đăk Long, Đăk Nhoong, Đăk Plô, huyện Đăk Glei.
Hà Giang: Phát hiện số lượng lớn thực phẩm không rõ nguồn gốc

Hà Giang: Phát hiện số lượng lớn thực phẩm không rõ nguồn gốc

Pháp luật - Vũ Mừng - 1 giờ trước
Ngày 19/5, lực lượng chức năng tỉnh Hà Giang đã phát hiện số lượng lớn thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng.
Huyện Bảo Yên triển khai hiệu quả các giải pháp giảm nghèo bền vững

Huyện Bảo Yên triển khai hiệu quả các giải pháp giảm nghèo bền vững

Xã hội - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Là địa phương có nhiều lợi thế về phát triển nông lâm nghiệp, theo đó trong những năm qua, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đã đưa nhiều giống cây con mới có giá trị kinh tế vào nuôi trồng và từng bước hướng tới nền sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nâng cao thu nhập cho người dân.
Ninh Thuận khai thác giá trị văn hoá Chăm để phát triển du lịch

Ninh Thuận khai thác giá trị văn hoá Chăm để phát triển du lịch

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 4 giờ trước
Tỉnh Ninh Thuận có nhiều di sản văn hóa Chăm đặc sắc thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng nét đẹp các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể. Với mục tiêu xây dựng vùng đất nắng gió trở thành điểm đến du lịch văn hóa hấp dẫn, địa phương đã quan tâm quảng bá di tích lịch sử, kiến trúc đền tháp, các lễ hội gắn với làng nghề truyền thống và các Bảo vật quốc gia của đồng bào Chăm. Đặc biệt chương trình dân ca dân vũ độc đáo trở thành điểm nhấn quan trọng thu hút du khách đến với Ninh Thuận.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 20:25, 19/05/2025
Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai trồng gần 5.000 cây xanh

Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai trồng gần 5.000 cây xanh

Xã hội - Ngọc Thu - 19:10, 19/05/2025
Nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), ngày 19/5, Đồn Biên phòng Ia Pnôn, Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai, đã tổ chức Lễ phát động trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” năm 2025.
Thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của người DTTS

Thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của người DTTS

Thời sự - Hoàng Quý - 19:05, 19/05/2025
Chiều 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội đã nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự, để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương, hoặc bảo vệ lợi ích công.
Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tin tức - Minh Nhật - 17:50, 19/05/2025
Theo thông tin từ Đài khí tượng thủy văn tỉnh Tuyên Quang, trong 24 giờ qua, trên địa bàn đã có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to, báo động mức độ thiên tai ở cấp rất nguy hiểm, đồng thời cảnh báo nguy cơ sạt lở cao trong 6 giờ tới.
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 16:22, 19/05/2025
Dưới cái nắng tháng 5, chúng tôi trở lại vùng chồng lấn địa giới hành chính (ĐGHC) xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) và xã Đăk Nên (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum). Hàng chục năm nay, người dân nơi đây bị cái nghèo đu bám do việc chồng lấn địa giới hành chính chưa được giải quyết.