Tập huấn nâng cao nghiệp vụ báo chí và truyền thông về phòng chống đuối nước cho trẻ em

Chia sẻ thông tin tại buổi tập huấn, bà Dương Khánh Vân, đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, cho biết: Đuối nước là nguyên nhân gây ra khoảng 300.000 ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm; là 1 trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nhóm 1 - 24 tuổi.

Tại Việt Nam, mỗi năm có gần 2.000 trẻ em bị đuối nước. Ở những vùng càng khó khăn thì nguy cơ đuối nước càng cao. Yếu tố nguy cơ gây đuối nước ở trẻ em, do trẻ chơi ở gần nước, thiếu sự giám sát của người lớn, thiếu kỹ năng bơi, an toàn trong môi trường nước; hoặc do sử dụng phương tiện di chuyển bằng đường thủy không an toàn, quá đông mà không có phương tiện bảo hộ, như: phao, áo phao…

Theo nhận định của các chuyên gia, đuối nước không diễn ra ngẫu nhiên mà hoàn toàn có thể dự báo và ngăn chặn được. Dựa trên quan điểm này, Tổ chức Y tế thế giới đã đưa ra 4 chiến lược, nhằm phòng chống đuối nước, như: Xây dựng Kế hoạch phòng chống đuối nước quốc gia; tăng cường phối hợp đa ngành; nghiên cứu phòng chống đuối nước thông qua thu thập dữ liệu và nghiên cứu; tăng cường nhận thức của người dân về đuối nước thông qua công tác truyền thông có chiến lược.

Cùng với đó là 6 can thiệp phòng chống đuối nước được khuyến nghị: Tạo môi trường an toàn, tránh xa nguồn nước cho trẻ lứa tuổi mầm non; làm rào kiểm soát trẻ tiếp cận với nguồn nước; dạy bơi và kỹ năng an toàn môi trường nước cho trẻ độ tuổi tiểu học trở lên; đào tạo người dân kỹ năng cứu hộ và sơ cứu; xây dựng khả năng chống chịu, quản lý rủi ro, hiểm họa khác ở cả cấp độ địa phương và quốc gia; xây dựng, thực thi các quy định về an toàn giao thông đường thủy (tàu, thuyền, phà).

Phát biểu tại buổi tập huấn, ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục Trẻ em thông tin, những năm gần đây, số trẻ tử vong do đuối nước có xu hướng giảm, tuy nhiên, số ca tử vong vẫn cao. Nguy cơ bị đuối nước cao nhất khi trẻ chơi đùa tại các sông, hồ, ao hoặc bãi biển, kể cả các vùng nước ở công trình đang thi công hoặc bể chứa nước.

“Bởi vậy, chúng ta cần đẩy mạnh truyền thông hơn nữa những giải pháp phòng chống đuối nước cho trẻ, như: Dạy bơi, dạy kỹ năng an toàn trong môi trường nước,.... Bên cạnh đó, truyền thông không chỉ ở câu chuyện thương cảm mà làm sao giúp mọi người cùng hành động, để không lặp lại những câu chuyện buồn về đuối nước như thời gian vừa qua” - ông Đặng Hoa Nam, nhấn mạnh.

Ông Đặng Hoa Nam cũng đưa ra một số mục tiêu truyền thông về phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em cho các cấp chính quyền, cộng đồng, cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em cần đạt được là: 90% trẻ em, cha, mẹ và người chăm sóc trẻ em được cung cấp kiến thức, kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích cho trẻ em năm 2025 và 95% vào năm 2030. 90% trẻ em từ 6 đến dưới 16 tuổi biết các quy định về an toàn giao thông đường bộ năm 2025 và 95% vào năm 2030; 60% trẻ em từ 6 đến dưới 16 tuổi biết kỹ năng an toàn trong môi trường nước năm 2025 và 70% vào năm 2030; 50% trẻ em từ 6 đến dưới 16 tuổi biết bơi an toàn vào năm 2025 và 60% vào năm 2030. 90% trẻ em sử dụng áo phao cứu sinh khi tham gia giao thông trên các phương tiện đường thủy nội địa có bắt buộc sử dụng phao cứu sinh năm 2025 và 95% vào năm 2030.

Để đạt được mục tiêu đề ra, giải pháp được đề cập đến, như: Tăng cường công tác truyền thông giáo dục, vận động xã hội nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng về phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em cho các cấp, các ngành và toàn xã hội; nghiên cứu, xây dựng, phát triển các sản phẩm truyền thông, đa dạng hóa phương thức truyền thông về phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em phù hợp với từng địa phương, vùng miền, dân tộc. Tổ chức, triển khai các hoạt động truyền thông thường xuyên và chiến dịch truyền thông trực tiếp tại cộng đồng, trường học, cơ sở giáo dục trẻ em, cơ sở nuôi dưỡng trẻ em; hướng dẫn, tư vấn, giáo dục cho trẻ em; thí điểm, nhân rộng các mô hình về tư vấn, giáo dục…

Tại buổi tập huấn, nhiều ý kiến cho rằng, để giảm thiểu nguy cơ đuối nước, cần thiết phải đào tạo bơi an toàn và kỹ năng an toàn trong môi trường nước cho trẻ em từ 6 - 15 tuổi; chuẩn hóa tài liệu và triển khai các lớp tập huấn, nâng cao năng lực cho công tác phòng chống đuối nước cho trẻ… Cần có sự chung tay của các ngành, đoàn thể, sự hiểu biết, nhận thức tốt của mỗi người; đồng thời, phát huy tối đa nguồn ngân sách và năng lực của các ngành chức năng trong công tác phòng chống đuối nước. 

Cùng với đó, cần tạo môi trường an toàn, tránh xa nguồn nước cho trẻ lứa tuổi mầm non, bảo đảm an toàn và phòng tránh đuối nước cho trẻ em tại gia đình, cộng đồng; ao, hồ sông ngòi, biển là nơi không được sử dụng để bơi, tắm; lập các điểm trông trẻ trong mùa lũ lụt, mùa nước lên; làm rào kiểm soát trẻ tiếp cận với nguồn nước; làm rào chắn quanh ao, hồ sông ngòi… Dạy bơi và kỹ năng an toàn trong môi trường nước cho trẻ; đào tạo người dân kỹ năng cứu hộ và sơ cứu; bảo đảm an toàn và phòng chống đuối nước cho trẻ em khi tham gia giao thông đường thủy.

Tại chương trình, các phóng viên, nhà báo đã cùng xây dựng ý tưởng, thông điệp, câu chuyện truyền thông cho các bài viết về phòng, chống đuối nước cho trẻ em. Nhiều nội dung được đề cập, trong đó phân tích một trong các nguyên nhân hàng đầu gây đuối nước là do trẻ em chơi ở gần nước, thiếu sự giám sát của người lớn và thiếu kỹ năng bơi và an toàn trong môi trường nước; sử dụng phương tiện di chuyển đường thủy không an toàn hoặc quá đông mà không có phương tiện bảo hộ, như: Phao, áo phao…

Các bài tập nhóm sinh động, hấp dẫn gợi mở cho sự tập trung, tư duy sáng tạo và giúp học viên ghi nhớ sâu kiến thức, đồng thời tạo kết nối giữa chuyên gia, nhà báo và không khí sôi nổi cho buổi tập huấn. Qua các hoạt động tập thể, nhấn mạnh thông điệp, câu chuyện truyền thông cho bài viết về phòng chống đuối nước trẻ em Việt Nam.