Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tăng tốc giảm nghèo đa chiều vùng dân tộc thiểu số

Bà Caitlin Wiesen, Trưởng Đại diện Thường trú Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam - 07:45, 15/02/2021

Việt Nam có 53 DTTS, chiếm gần 15% tổng dân số cả nước. Tuy nhiên, đồng bào DTTS Việt Nam điều kiện sống còn khó khăn. Việt Nam được cộng đồng quốc tế ca ngợi về các chính sách và chương trình mục tiêu phát triển DTTS, cũng như cam kết mạnh mẽ về thu hẹp khoảng cách kinh tế - xã hội (KT-XH) giữa người DTTS với người dân trong cả nước. Để giải quyết tình trạng nghèo đói trong cộng đồng các DTTS, đòi hỏi các giải pháp sáng tạo và đầu tư bổ sung khi Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới.

Cần tăng tốc giảm nghèo đa chiều vùng DTTS để rút ngắn khoảng cách phát triển giữa các vùng, miền trong cả nước. (Ảnh chụp tại vùng đồng bào DTTS tỉnh Hà Giang)
Cần tăng tốc giảm nghèo đa chiều vùng DTTS để rút ngắn khoảng cách phát triển giữa các vùng, miền trong cả nước. (Ảnh chụp tại vùng đồng bào DTTS tỉnh Hà Giang)

Kết quả giảm nghèo ấn tượng

Các giải pháp can thiệp của Chính phủ đã cải thiện đáng kể về mức sống của người DTTS, cụ thể về sự kết nối cơ sở hạ tầng, tiếp cận các dịch vụ công, dịch vụ xã hội cơ bản. Tình trạng nghèo đói đã giảm mạnh từ gần 50% năm 1992 xuống 0,8% năm 2018 (Báo cáo của UNDP-TCTK 2019). Báo cáo cập nhật Phát triển con người và Nghèo đa chiều của UNDP 2019 cho thấy, Việt Nam đứng thứ 29 trong số 102 quốc gia về chỉ số nghèo đa chiều, và nằm trong số các quốc gia có thành tích cao nhất ở Đông Á và Thái Bình Dương về chỉ số này.

Mặc dù đã đạt được những thành tựu đáng kể, Việt Nam vẫn phải đối mặt với một số thách thức lớn trong giảm nghèo đa chiều (NĐC) và phát triển KT-XH ở vùng DTTS.

Đại dịch Covid-19 đã gây ra tình trạng nghèo tạm thời về thu nhập. Đánh giá gần đây của UNDP và UNWomen về tác động KT-XH của Covid-19 đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp dễ bị tổn thương ước tính tỷ lệ nghèo trước Covid-19 là 22% trong các hộ gia đình DTTS có thể đã tăng lên 76% vào tháng 4 năm 2020 và vẫn ở mức tương đối cao là 70% vào tháng 5 năm 2020.

Đời sống người DTTS còn gặp nhiều khó khăn. Họ đang nằm trong các “túi nghèo”. Điều này là do một số rào cản mà các DTTS phải đối mặt, gồm: Cư trú tại nơi thường bị cô lập về địa lý, thường xuyên xảy ra thiên tai và biến đổi khí hậu; hạn chế khả năng tiếp cận các dịch vụ kinh tế, tài chính và xã hội có chất lượng, cũng như các rào cản về văn hóa, ngôn ngữ đối với việc tham gia phát triển. Các “túi nghèo” này đòi hỏi phải có các phương pháp tiếp cận toàn diện, cùng với các giải pháp sáng tạo, thời gian và nguồn lực tài chính để giải quyết. Đặc biệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (gọi tắt là CTMTQG) phải thực hiện được mục tiêu đẩy nhanh tốc độ giảm nghèo ở vùng DTTS.

Tăng tốc giảm nghèo đa chiều ở vùng DTTS

Covid-19 dẫn đến tình trạng bất ổn, tạo ra các thách thức và cơ hội phải được giải quyết trong quá trình thực hiện CTMTQG. Thành công to lớn của Việt Nam trong việc ngăn chặn Covid-19 và những tác động tiêu cực đến KT-XH của nó đã được người dân Việt Nam và cộng đồng quốc tế ghi nhận. Tuy nhiên, những tác động tiêu cực của Covid-19 đã đẩy nhiều người vào cảnh đói nghèo hơn và thay đổi phương thức kiếm sống của người dân. Những thay đổi này phải được xem xét trong quá trình thực hiện CTMTQG để bảo đảm Chương trình phát huy hiệu quả trong bối cảnh “bình thường mới”.

Ngoài việc đẩy thêm nhiều người vào cảnh nghèo đói và thay đổi phương thức kiếm sống của những người dễ bị tổn thương, Covid-19 cũng đặt ra mức độ bất ổn cao cho giai đoạn sắp tới trên toàn cầu và tại Việt Nam. Tuy nhiên, các hỗ trợ của chúng tôi tại các tỉnh Bắc Kạn và Đăk Nông cho thấy, các Hợp tác xã do người DTTS quản lý được hỗ trợ sản xuất và kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử trước Covid-19, có khả năng chống chịu khá kiên cường trước những cú sốc của đại dịch. Một số Hợp tác xã thậm chí đã có thể nhanh chóng thích nghi và chuyển đổi sản xuất để đáp ứng các nhu cầu mới của thị trường.

CTMTQG cần tạo ra một hệ sinh thái, với không gian rộng lớn hơn cho các giải pháp sáng tạo tại địa phương. Nhiều sáng kiến được thí điểm thành công ở cấp địa phương, được UNDP và các đối tác phát triển khác hỗ trợ, cho thấy tiềm năng đổi mới to lớn của chính quyền và cộng đồng địa phương. Hệ sinh thái, các thử nghiệm chính sách và các cơ chế khuyến khích cần được áp dụng trong CTMTQG để tạo ra các giải pháp sáng tạo và nhân rộng các giải pháp thành công. Thúc đẩy sự đổi mới của địa phương là chìa khóa để bảo đảm rằng CTMTQG có thể giải quyết các nhu cầu đa dạng của người dân địa phương một cách hiệu quả nhất.

CTMTQG cần đưa ra các giải pháp khuyến khích tăng cường trách nhiệm giải trình trong việc đạt được các kết quả phát triển. Việc chuyển đổi từ cách tiếp cận dựa trên đầu ra và sự tuân thủ sang cách tiếp cận quản lý dựa trên kết quả, từ đó tạo cho chính quyền địa phương và người dân nhiều không gian và tính linh hoạt hơn để sáng tạo và thử nghiệm các giải pháp tích hợp và đổi mới. Đây là một trong những công cụ mạnh mẽ nhất mà CTMTQG có thể áp dụng để hỗ trợ các vùng DTTS và người dân trong bối cảnh “bình thường mới” đang thay đổi nhanh chóng.

Điều quan trọng là cần xây dựng khả năng tiếp thu nhanh từ các thử nghiệm địa phương. Việc học hỏi tích cực cần tạo điều kiện thuận lợi cho các trao đổi và đối thoại giữa các bên liên quan, chia sẻ và phổ biến kiến thức về các giải pháp đổi mới đã được thử nghiệm và thúc đẩy quá trình ra quyết định có sự tham gia của người dân.

UNDP sẵn sàng tăng cường hỗ trợ Chính phủ

Với sự hỗ trợ của Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc (DFAT), UNDP đang hỗ trợ kỹ thuật cho công tác thiết kế và thực hiện CTMTQG về Phát triển KT-XH vùng DTTS và miền núi, thông qua Dự án “Tăng tốc phát triển kinh tế KT-XH và giảm nghèo đa chiều trong vùng DTTS tại Việt Nam giai đoạn 2020-2025”. Dự án này nhằm xậy dựng một hệ sinh thái cho phép các bên tham gia ở tất cả các cấp tạo ra và thử nghiệm các giải pháp sáng tạo và tích hợp để đẩy nhanh giảm nghèo đa chiều ở các nhóm và vùng DTTS; khuyến khích các nhóm dễ bị tổn thương nhất, đặc biệt là phụ nữ DTTS, tham gia bình đẳng và hưởng lợi từ sự phát triển KT-XH của đất nước và khả năng ứng phó trong bối cảnh Covid-19 đang thay đổi nhanh chóng.

Tóm lại, Việt Nam đang phục hồi kinh tế trong bối cảnh “bình thường mới” với cơ hội xây dựng một tương lai không còn người DTTS nào bị đói nghèo. UNDP sẵn sàng tăng cường hỗ trợ Chính phủ trong việc tạo ra một Việt Nam thịnh vượng trong tương lai - ở đó không ai bị bỏ lại phía sau. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.