Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Sông Đa Krông mùa nước cạn

Khánh Ngân - 18:28, 04/08/2021

Mùa khô, dòng Đa Krông cạn nước hiền như một con giun đất, nằm trơ đáy, trắng bạc giữa màu xanh mướt của rừng Trường Sơn. Nhiều nhà máy thủy điện ngừng hoạt động, đồng bào người Tà Ôi, Pa Cô trên đỉnh Trường sơn cũng chịu cảnh thiếu nước kéo dài.

Dòng Đa Krông cạn trơ đáy, hiền như một con giun đất, trắng bạc giữ nền xanh mướt rừng Trường Sơn
Dòng Đa Krông cạn trơ đáy, hiền như một con giun đất, trắng bạc giữ nền xanh mướt rừng Trường Sơn

Thủy điện “khát”

Sông Đa Krông bắt nguồn ở vùng động A Pong, ở phía đông Trường Sơn, thuộc địa phận huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế, gần biên giới Việt- Lào. Chảy hướng Nam- Bắc, đến chân đèo Khe Sanh (huyện Đa Krông, tỉnh Quảng Trị), thì nhập vào dòng Rào Quán, mở rộng lòng sông. Từ đây về xuôi, người Kinh gọi là dòng Thạch Hãn. 

Trên đường về xuôi, Đa Krông len lỏi, uốn mình giữa các sườn núi cao, nhận thêm nước ở nhiều khe, suối đổ vào nhập dòng. Sông Đa Krông có độ dốc cao, lưu lượng nước nhiều. Có lẽ vì thế mà đã có đến bốn nhà máy thủy điện được xây dựng trên sông để bắt sức nước sinh ra điện. Nhưng vào mùa khô, các nhà máy thủy điện này cũng “khát”.

Từ cuối dòng Đa Krông, nơi có nguồn nước dồi dào nhất của dòng sông mùa cạn, Nhà máy thủy điện Đa Krông 1 cũng đang "thất nghiệp", tua bin thong thả nghỉ quay. Nhà máy thủy điện Đa Krông 1 có công suất 12MW, được xây dựng và hòa vào lưới điện quốc gia vào năm 2018. Với 2 tổ máy, sản lượng điện trung bình hàng năm 45,65 triệu kWh. 

Thế nhưng nhiều tháng nay, thủy điện Đa Krông 1 không còn đủ nước để sản hết công suất. Nhà máy chỉ hoạt đồng cầm chừng, tích góp nước phát điện vào giờ cao điểm.

Những tảng đá to như những con trâu đầm lộ ra, lăn lóc cả lòng sông. Ngược dòng Đa Krông theo con đường huyền thoại Hồ Chí Minh, có đoạn đường và sông nằm kề bên nhau, song hành đi qua những thung lũng Trường Sơn. Đoạn lại rời nhau, sông đi duới chân núi, đường lại lên đến đỉnh mây phủ. Phóng tầm mắt, phía dưới là những bản làng người Pa Cô - Vân Kiều, Tà Ôi nằm tựa lưng vào dãy Trường Sơn hùng vĩ, nhìn ra dòng Đa Krông khô cạn, trơ đáy.

Đến thôn Xa Lăng, xã Đa Krông, nơi Nhà máy thủy điện Đa Krông 2 đã được xây dựng năm 2012, hoàn thành hòa vào lưới điện năm 2013. Với công suất thiết kế 18MW, nhưng cũng chung tình trạng hoạt động cầm chừng vì thiếu nước. Không riêng gì 2 nhà máy thủy điện này, Nhà máy thủy điện Đa Krông 3, Đa Krông 4 cũng chung tình trạng thiếu nước để sản xuất điện.

Ông Lê Văn Chỉ Trưởng phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Đa Krông, tỉnh Quảng Trị, cho biết: “Mùa khô, từ tháng 3- 7 âm lịch hàng năm, 4 nhà máy thủy điện Đa Krông1 đến Đa Krông 4 không hoạt động hết công suất do thiếu nước. Các nhà máy này chỉ hoạt động được mỗi ngày vài tiếng đồng hồ vào giờ cao điểm”.

Thiên nhiên kể cũng lạ, sinh ra mùa khô, mùa mưa để cho sự đối lập thiếu – thừa trên dòng Đa Krông khó lòng đoán định. Mùa mưa thì hung dữ, nước chảy ào ào làm cho thủy điện phải xả lũ, không ít phen dân phải chạy lao đao. Mùa khô thì trơ đáy, mặc cho thủy điện chờ đợi vì “khát”. 

Đồng bào người Pa Cô, Tà Ôi và cả người Chứt cũng chịu cảnh thiếu nước trong trồng trọt, thiếu cả nước sinh hoạt. Vượt lên dốc Mèo, rồi qua bên kia Đèo E Ke là địa phận huyện A Lưới, dòng Đa Krông cũng cạn trơ đáy, người Pa cô, người Tà Ôi cũng khát…

Người dân cũng khát

Đa Krông là dòng sông lớn nhất ở phía đông Trường Sơn, chảy xuyên qua những bản làng người Tà Ôi, người Pa Cô trên đỉnh Trường Sơn để về xuôi. Cuộc sống của đồng bào, từ nước ăn, nơi tắm giặt; từ con cá, con cua đến chiếc độc mộc đi lại, tất cả đều gắn liền với con nước dòng Đa Krông. Mỗi con người, mỗi bản làng vùng cao, dòng Đa Krông trở thành một phần không thể thiếu, một niềm yêu thương, một niềm ước vọng tươi đẹp cho cuộc sống. Thế nhưng, mùa khô sông cạn trơ đáy, mặc cho đồng bào khát!.

Nhà máy thủy điện Đa Krông 1 không thể hoạt động đủ công suất do thiếu nước
Nhà máy thủy điện Đa Krông 1 không thể hoạt động đủ công suất do thiếu nước

Anh Hồ Núi, dân tộc Pa Cô, ở xã A Ngo huyện Đa Krông (Quảng Trị) chia sẻ “Mùa khô năm nào dòng sông này cũng cạn nước, bà con hầu như là thiếu nước sinh hoạt, khoan giếng thì nhà có nước nhà không vì khô hạn, nắng nóng như mấy hôm nay, thì không có nước để dùng. Hầu hết các bản làng hai bên sông đều như vậy cả”.

Đa Krông chảy qua 9 xã của huyện Đa Krông, trong đó xã A Bung, A Ngo và xã Tà Rụt có 100% dân số là người Pa Cô. Qua dốc Mèo, Vượt đỉnh Đèo E Ke, là qua địa phận xã Hồng Thủy, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên - Huế. 

Thượng nguồn dòng Đa Krông dường như còn khô cạn hơn. Không chỉ sông Đa Krông những dòng khe, suối cung cấp nước vào các công trình nước tự chảy cho người dân sinh hoạt cũng khô cạn. Nhiều công trình thủy lợi phục vụ nước tưới tiêu trong trồng trọt  cũng không còn phát huy tác dụng. 

Hầu hết bà con sống hai bên bờ sông Đa Krông đều là người dân tộc thiểu số. Nhiều năm qua, Nhà nước đã có chính sách hỗ trợ bà con chống hạn như khoan giếng, tặng bồn chứa nước I-nốc… nhưng do nắng nóng kéo dài, mức ngầm xuống thấp nên giếng cũng không đủ nước.

Ông Thái Ngọc Châu, Chủ tịch UBND huyện Đa Krông, cho biết: Chính quyền cũng đã hỗ trợ bà con khoan giếng để có nước sinh hoạt, tuy nhiên do thời tiết ngày càng biến đổi khó lường nên những tháng nắng nóng vẫn thiếu nước sinh hoạt. Về sản xuất nông nghiệp, huyện đã có chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng để phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ những nơi đây để bà con yên tâm sinh sống…

Vẫn biết, dẫu còn nhiều khó khăn, nhưng đồng bào Pa Cô, Vân Kiều nơi đây vẫn luôn gắn bó với mảnh đất quê hương, cũng giống như bao đời gắn bó thủy chung với dòng Đa Krông.

Trên đỉnh đèo E Ke nhìn về phía Nam, dòng Đa Krông chạy ngoằn nghèo qua những bản làng người Pa Cô ở xã Hồng Thủy, huyện A Lưới, Tỉnh Thừa Thiên Huế, qua gần 100km ngược sông, lên đến vùng đầu nguồn, dòng Đa Krông chỉ còn như một sợi chỉ bạc, phơi mình trắng xóa…

 Người dân nơi đây đang thấp thỏm chờ những cơn mưa đầu mùa!.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.