Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Tản mạn bên dòng sông Sê Pôn

Thanh Nguyễn - 16:35, 27/07/2021

Khi đặt chân đến bên bờ Sê Pôn tôi lại vấn vương câu hát “anh ở bên này Đông Trường Sơn, em ở bên này Tây Trường Sơn...”. Dòng sông ấy đã ôm trọn thị trấn Lao Bảo (Hướng Hóa, Quảng Trị) rồi chảy ngược về phía mặt trời lặn, qua đất nước Triệu Voi; mang trong mình tình hữu nghị của hai dân tộc Việt- Lào.

Người dân các bản thuộc hai nước Việt-Lào ở đôi bờ sông Sê Pôn thường qua lại, thăm thân trên những còn thuyền - ảnh chụp khi chưa có dịch Covid-19
Người dân các bản thuộc hai nước Việt-Lào ở đôi bờ sông Sê Pôn thường qua lại, thăm thân trên những còn thuyền - ảnh chụp khi chưa có dịch Covid-19

Nơi dòng Sê Pôn chảy qua đất Việt…

Tôi men theo những bản làng bên bờ Sê Pôn của đất nước Việt Nam để cảm nhận rõ hơn “nửa dòng sông trôi”.

Nép mình bên dòng sông Sê Pôn, là nhà tù Lao Bảo tại thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa (Quảng Trị). Từ con đường mòn bên cạnh nhà tù, cắt ngang tuyến đường tuần tra  thênh thang, xuống một con dốc là đến bờ sông Sê Pôn. 

Đi qua nhà tù Lao Bảo là trung tâm bản Ka Túp. Từ đây, trên con đường tuần tra sát biên được rải bê tông rộng rãi, là mái nhà của đồng bào Pa cô, Bru-Vân Kiều. Còn sau lưng họ là dòng Sê Pôn lờ lững trôi ngược về phía mặt trời lặn, rồi nhập vào dòng Mê Kông vĩ đại ngay tại thị xã Pakse của Lào…

Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa Đặng Trọng Vân là người gốc Nghệ, nhưng rành rẽ như dân bản địa thực thụ: Sông Sê Pôn chảy qua 8 xã, thị trấn vùng biên giới của huyện Hướng Hoá dài chừng 25 km. Mỗi xã, thị trấn ở bên này sông thuộc huyện Hướng Hoá, đối xứng với mỗi cụm bản bên kia sông thuộc hai huyện Sê Pôn, Mường Nòng, tỉnh Savannakhet, nước bạn Lào. Bên kia sông là dãy núi cao của Lào mà người Việt gọi bằng một cái tên rất đẹp - dãy Yên Mã Sơn, tiếng Lào là Samatẹt. 

Trưởng bản Ka Túp, thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa Hồ Văn Thảo là người Bru - Vân Kiều, kể chuyện: Khúc sông này đẹp nhất vì có dãy Yên Mã Sơn soi bóng lung linh, có cồn cát ở giữa, có những bến sông mơ màng ngủ dưới sương sớm đợi những chuyến đò từ nước bạn. Tuổi thơ của những người con Hướng Hoá, đã tắm trên một dòng sông là ranh giới chung của hai nước, nhưng không có đứa trẻ nào biết con sóng bên kia của Lào, con sóng bên này của ta.

Chuối được thu hoạch bên kia bờ Sê Pôn- Ảnh chụp trước khi có dịch
Chuối được thu hoạch bên kia bờ Sê Pôn- Ảnh chụp trước khi có dịch

Dọc theo dòng sông về phía Việt Nam là các thôn người Kinh, Bru - Vân Kiều, Pa Cô lên khai hoang lập ấp sau ngày Quảng Trị giải phóng. Những dải đất dọc sông là địa điểm đắc địa, ai cũng muốn ở vì gần nguồn nước sinh hoạt và tưới tiêu, đất đai lại màu mỡ. 

Cao hơn tí là những triền đồi ven sông Sê Pôn được bà con gieo trỉa lúa khô. Đây là thứ lúa nếp rất dẻo dùng để nấu xôi. Người Lào cũng như các dân tộc Việt Nam đều rất trân trọng hạt lúa, họ cũng quan niệm hạt lúa là hạt ngọc, là thứ thiêng liêng nhất của con người.

Triền sông Sê Pôn còn rợp màu xanh của những khóm chuối lúc lỉu. Thứ chuối mít móc thơm và ngọt nức tiếng của Quảng Trị, được đồng bào DTTS trồng sát mé sông.

Chúng tôi cũng đã gặp sát sông Sê Pôn là những rẫy sắn. Nhà máy Tinh bột sắn của công ty thương mại Quảng Trị thực sự đã là “cứu cánh” cho các dân tộc Việt-Lào sống sát bờ sông này. Từ khi có nhà máy thì các bản của người Lào cũng như các xã ven sông của đất Việt giàu lên không ngừng.

Dòng sông thắm tình hữu nghị

Bà con dân tộc Bru-Vân Kiều, Pa Cô ví dòng sông Sê Pôn là một dải lụa trời. Những đêm trăng, Sê Pôn càng trở nên thơ mộng. Chàng trai Bru Vân Kiều có giọng hát làm xiêu lòng cô gái Lào bên kia sông: “Cái siêng năng em hãy gác lại/ Cái lười biếng em hãy cất đi/ Ta cùng thức theo vầng trăng sáng đêm nay/Ta cùng vui theo năm tháng tròn đầy”. 

Đứng bờ bên kia, cô gái Lào sung sướng giơ tay vẫy rồi cất lời tình tứ: “Anh bắt được con nai/ Em muốn anh là con rể của mẹ./Anh săn được con gấu/ Em muốn anh là con rể của cha". Cứ thế, trăng Sê Pôn càng diễm lệ, bồng bềnh trong lời ca của đôi lứa hát giao duyên.

Lãnh đạo xã Thanh trao quà cho nhân dân bản Đen Vi Lay, huyện Sê Pôn, (Lào) - Ảnh chụp khi chưa có dịch Covid-19
Lãnh đạo xã Thanh trao quà cho nhân dân bản Đen Vi Lay, huyện Sê Pôn, (Lào) - Ảnh chụp khi chưa có dịch Covid-19

Ông Lê Bá Hùng, Chủ tịch UBND thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, cho biết: Nhiều đôi bạn trẻ hai bên có cảm tình với nhau qua tiếng kèn lời ca. Mỗi người đứng một bên bờ sông Sê Pôn đối diện và ra dấu hiệu chuyện trò. Không ít cô gái Lào đã thuộc những câu hát “sim” (giao duyên) của người Bru- Vân Kiều. Có nhiều đôi bạn trẻ của hai nước đã thành vợ thành chồng. Một dòng sông của tình yêu đôi lứa là thế.

Sê Pôn còn là dòng sông hữu nghị, thắm máu của hai dân tộc trong cuộc chiến đấu chống giặc Mỹ. Những trận chiến Khe Sanh, Nam Lào…, đã là minh chứng rõ nhất cho điều ấy. Dân tộc Lào, đã cùng Nhân dân Hướng Hoá gùi đạn pháo xe tăng tập kết ở xã Thuận, rồi vượt sông Sê Pôn bằng những tấm bè để đánh Làng Vây - cứ điểm quan trọng án ngữ phía tây Khe Sanh. 

Hình ảnh những chiếc xe tăng, cùng bộ binh quân giải phóng ở vùng lam sơn chướng khí này, đã khiến tướng lĩnh Mỹ và quân đội Sài Gòn kinh ngạc. Cũng phải, bởi lịch sử chiến tranh thế giới chắc chẳng nơi đâu mà đạn pháo, xe tăng lại được gùi cõng bằng những đôi chân trần của người dân, được đóng bè tre nứa vận chuyển để đảm bảo bí mật bất ngờ như ở Việt Nam.

Bộ đội Biên phòng đóng trên địa bàn Xã Thuận (Hướng Hóa) trò chuyện cùng bà con Bru -Vân Kiều
Bộ đội Biên phòng đóng trên địa bàn Xã Thuận (Hướng Hóa) trò chuyện cùng bà con Bru -Vân Kiều

Năm 1977, Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia Việt - Lào được ký kết, chia đôi bờ Sê Pôn sang hai quốc gia. Khi ấy, người dân Bru - Vân Kiều, Pa Cô hai bên sông mới thực sự hiểu khái niệm đường biên ngay trên con sông mà hàng ngày họ vẫn qua lại thăm thân, làm ăn, giúp nhau phát triển kinh tế, hỗ trợ khắc phục thiên tai... 

Con sông Sê Pôn mà cả hai bờ uống chung dòng nước đã là lãnh thổ của hai quốc gia nhưng với bà con Việt-Lào hai bên thì nó không bao giờ có khoảng cách. Sông kết nối 23 bản làng sống bên dãy Trường Sơn với những bản làng bên nước bạn Lào. Hàng chục năm qua, những bản ở hai bên bờ sông đối diện đều kết nghĩa anh em. Từ giữa dòng Sê Pôn, những bản làng Việt-Lào bình yên hai bên sông với khói bếp bay lên đầm ấm; lẫn trong tiếng chày giã gạo cứ nhịp nhàng, khoan thai…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tên con đường là tên em gửi lại…

Tên con đường là tên em gửi lại…

Phòng đón tiếp Khu di tích lịch sử quốc gia 60 liệt sỹ TNXP Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái hôm ấy lặng như tờ; chỉ còn lại tiếng sụt sùi, thổn thức nơi ngực trái… Đó hẳn là sự đồng điệu của những con tim yêu chuộng hòa bình, sự ngưỡng mộ của lớp lớp hậu thế… Còn tôi, thì cũng đã có những khoảng lặng khi cảm nghĩ về bản tráng ca bất tử hơn nửa thế kỷ trước.
Tin nổi bật trang chủ
Tin tưởng vào sự thành công của công tác dân tộc và tôn giáo trong giai đoạn mới

Tin tưởng vào sự thành công của công tác dân tộc và tôn giáo trong giai đoạn mới

Tại cuộc làm việc với với Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Dân tộc và Tôn giáo, ngày 20/3, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương khẳng định: Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn khẳng định, công tác dân tộc, tôn giáo là vấn đề chiến lược có tầm quan trọng đặc biệt; các chính sách dân tộc, tôn giáo được Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm; đồng thời tin tưởng vào sự thành công của công tác dân tộc và tôn giáo trong giai đoạn mới, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế -xã hội, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Steven David Daines

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Steven David Daines

Thời sự - PV - 21:36, 20/03/2025
Ngày 20/3, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Steven David Daines trong khuôn khổ chuyến thăm đầu tiên của ông tới Việt Nam. Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ tiếp tục phát triển mạnh mẽ sau khi được nâng cấp lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp các tập đoàn lớn của nước ngoài đang đầu tư tại miền Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp các tập đoàn lớn của nước ngoài đang đầu tư tại miền Nam

Thời sự - PV - 19:04, 20/03/2025
Chiều 20/3, nhân chuyến công tác tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp đại diện một số nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn tại Việt Nam với tổng số vốn đầu tư lên đến hàng chục tỷ USD, gồm: Công ty Hyosung Vina, Công ty TNHH Hóa dầu Long Sơn, Công ty TNHH Hồ Tràm. Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc.
Chủ tịch nước Lương Cường: Mối quan hệ tốt đẹp Việt Nam-Nhật Bản có sự đóng góp của nguyên Đại sứ đặc biệt Sugi Ryotaro

Chủ tịch nước Lương Cường: Mối quan hệ tốt đẹp Việt Nam-Nhật Bản có sự đóng góp của nguyên Đại sứ đặc biệt Sugi Ryotaro

Thời sự - PV - 18:53, 20/03/2025
Tiếp nguyên Đại sứ đặc biệt Việt Nam-Nhật Bản Sugi Ryotaro, chiều 20/3, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Lương Cường đánh giá cao các dự án của nguyên Đại sứ đặc biệt về bảo vệ sức khỏe cộng đồng tại vùng sâu vùng xa; trân trọng tấm lòng hảo tâm và những hoạt động hỗ trợ nhân đạo; đánh giá cao các sáng kiến quảng bá, kết nối du lịch Việt Nam tại Nhật Bản.
Tri thức dân gian trong lịch tre của người Mường

Tri thức dân gian trong lịch tre của người Mường

Media - Thúy Hồng - 18:40, 20/03/2025
Lịch Tre hay còn được gọi là lịch Đoi/Roi, có vai trò đặc biệt trong cuộc sống cộng đồng người Mường tỉnh Hòa Bình, là khối tài sản về tri thức dân gian vô giá. Tất cả mọi hoạt động sản xuất, sinh hoạt hàng ngày, phong tục, nghi lễ, lễ hội của cộng đồng, những việc quan trọng của mỗi người, mỗi gia đình người Mường ở Hòa Bình đều dựa vào cách tính cát, hung của bộ lịch Tre.
Quảng Nam: Kỳ vọng từ dự án nghìn tỷ “hồi sinh” bờ biển Hội An

Quảng Nam: Kỳ vọng từ dự án nghìn tỷ “hồi sinh” bờ biển Hội An

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 18:30, 20/03/2025
Thời gian qua, tình trạng sạt lở bờ biển ở Hội An (Quảng Nam) diễn ra nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống của người dân, cũng như việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trước hiện trạng này, Quảng Nam đã “rót” gần 1.000 tỷ đồng với kỳ vọng hồi sinh được bờ biển, tạo sự an tâm cho người dân và du khách.
Cung đường đẹp như tranh giữa đại ngàn Trường Sơn

Cung đường đẹp như tranh giữa đại ngàn Trường Sơn

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 20/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Hội tụ sắc màu văn hóa. Cung đường đẹp như tranh giữa đại ngàn Trường Sơn. Nghệ nhân A Hôă giữ nghề đan gùi truyền thống. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Quảng Bình: Xác định tiêu chí để hình thành mới các xã vùng DTTS

Quảng Bình: Xác định tiêu chí để hình thành mới các xã vùng DTTS

Chính sách Dân tộc - Khánh Ngân - 18:29, 20/03/2025
Nhiệm vụ sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã ở Quảng Bình đang được khẩn trương thực hiện. Đặc biệt, 2 tiêu chí: Dân số và diện tích tự nhiên ở cấp xã vùng miền núi, vùng đồng bào DTTS đã được quy định rõ ràng.
Đắk Lắk: Tạm dừng triển khai nhiều dự án, công trình trụ sở

Đắk Lắk: Tạm dừng triển khai nhiều dự án, công trình trụ sở

Trang địa phương - Hoàng Thùy - 18:25, 20/03/2025
Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Đắk Lắk Võ Ngọc Tuyên đã ký văn bản số 1172/STC-TH&QLNS ngày 19/3/2025 gửi các sở, ban ngành, địa phương, các chủ đầu tư về việc rà soát việc đầu tư xây dựng công trình trụ sở các cơ quan, đơn vị bảo đảm đồng bộ với việc sắp xếp tinh gọn tổ chức, bộ máy.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng: Đưa AI vào giáo dục nhanh hơn, mạnh mẽ hơn

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng: Đưa AI vào giáo dục nhanh hơn, mạnh mẽ hơn

Ứng dụng - Sáng tạo - Minh Anh - 18:22, 20/03/2025
Ngày 20/3, tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Tọa đàm “Tầm nhìn, định hướng tương lai cho giáo dục trong kỷ nguyên AI”.
Kỹ năng của nhà báo truyền hình trong môi trường số

Kỹ năng của nhà báo truyền hình trong môi trường số

Khoa học - Công nghệ - T.Nhân - N.Triều - 18:21, 20/03/2025
Ngày 20/3, tại Tp. Quy Nhơn (Bình Định) đã diễn ra Hội thảo “Kỹ năng của nhà báo truyền hình trong môi trường số”. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42. Hội thảo là dịp để khẳng định rằng, những kỹ năng hiện đại không chỉ là lợi thế, mà còn là yêu cầu bắt buộc cho các nhà báo truyền hình trong môi trường số hóa.
Ra mắt hệ thống các chỉ số đo lường khán giả VTVRatings

Ra mắt hệ thống các chỉ số đo lường khán giả VTVRatings

Khoa học - Công nghệ - T.Nhân-N.Triều - 18:12, 20/03/2025
Sáng 20/3, tại Tp. Quy Nhơn (Bình Định) đã diễn ra Lễ công bố hệ thống các chỉ số đo lường khán giả VTVRatings. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42.