Sản phẩm thổ cẩm của cô gái Hrê ở Làng Teng được quảng bá ở nhiều nước

Quyết giữ nghề truyền thống

Theo lời kể của Y Hòa, chị bắt đầu theo mẹ, bà và các cô bác trong làng học nghề dệt thổ cẩm từ năm 12 tuổi. Đến năm 18 tuổi, Y Hoà đã nắm vững các kỹ thuật và có thể dệt nên những sản phẩm hoàn chỉnh. Dù còn trẻ tuổi và không theo học trường lớp thiết kế, hội họa nào, nhưng với bàn tay tài hoa, khéo léo Y Hòa dệt nên những sản phẩm thổ cẩm có hoa văn độc đáo, mang đậm nét đặc trưng văn hóa truyền thống của dân tộc Hrê.

Là một người con của đồng bào dân tộc Hrê, cũng là một nghệ nhân dệt thổ cẩm, Y Hòa hiểu rõ giá trị của nghề truyền thống mà cha ông để lại. Vì thế Y Hoà luôn nỗ lực hết mình để cho ra những sản phẩm đẹp, đồng thời tìm cách đưa sản phẩm thổ cẩm ra thị trường. Đây cũng là cách để Y Hoà góp phần bảo tồn và phát triển nghề dệt truyền thống, tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương.

Trò chuyện với chúng tôi, Y Hoà cho biết: Để được khách hàng đón nhận rộng rãi, bên cạnh tạo ra các dòng thổ cẩm truyền thống Hrê, trên một số sản phẩm tôi cũng cách tân, cách điệu về màu sắc, kiểu dáng để đáp ứng nhu cầu thị trường. Hiện nay, thổ cẩm Làng Teng có nhiều sản phẩm như: quần áo, khăn, khố, túi xách, cà vạt, áo dài, trang phục đám cưới, đồ cách tân…

Không chỉ quan tâm đến sản phẩm, Y Hoà còn chú tâm truyền thông, quảng bá, đầu tư chỉn chu hình ảnh khi đăng tải các sản phẩm mới của mình. “Khi tạo ra được sản phẩm mới, tôi thường chia sẻ rộng rãi lên trang cá nhân trước để mong nhận được những ý kiến đóng góp từ bạn bè, khách hàng. Đây cũng là cách để mình làm tốt hơn, đáp ứng thị hiếu và nhu cầu thị trường”, Y Hòa chia sẻ thêm.

Nhờ có tư duy nhạy bén, bước đi phù hợp nên sản phẩm của Y Hòa luôn tạo được hiệu ứng tốt từ khách hàng. Từ đó, các mối hàng dần mở rộng, không chỉ trong tỉnh Quảng Ngãi mà lan tỏa đến nhiều tỉnh, thành trong cả nước. 

Nhiều sản phẩm thổ cẩm của Y Hòa như cà vạt, khăn quàng, khăn trải bàn cũng được UBND tỉnh Quảng Ngãi lựa chọn để làm quà tặng, quảng bá đến nhiều nước, như Thụy Sĩ, Italy, Anh, Đức… 

Trong đó, sự kiện có dấu ấn lớn nhất trong chặng đường phát triển thổ cẩm Hrê của Y Hòa là lần hợp tác với các nhà thiết kế thời trang tên tuổi trong nước và thế giới để thực hiện các bộ sưu tập trưng bày, triển lãm tại EXPO 2020 diễn ra ở Dubai (cuối năm 2021, đầu năm 2022).

Y Hòa nhớ lại, mùa hè năm 2021, chị bắt đầu nhận lời các nhà thiết kế để thực hiện sản phẩm thổ cẩm Làng Teng phục vụ triển lãm. Công việc khó khăn, đòi hỏi tính mỹ thuật cao trong khi thời gian gấp gáp nên Y Hòa thấy rất áp lực. Nhưng với quyết tâm của mình, sau hơn 1 tháng làm việc cật lực, có thời điểm trắng đêm dệt thổ cẩm, Y Hòa đã tạo ra được 2 tấm thổ cẩm Hrê đẹp nhất cho các nhà thiết kế.

Cũng theo Y Hoà, năm 2023, là một năm vô cùng rực rỡ đối với thổ cẩm Làng Teng và bản thân mình khi các sản phẩm thổ cẩm Làng Teng như: khăn choàng, khăn trải bàn, cà vạt và khăn lót bình hoa được các cơ quan của tỉnh lựa chọn là sản phẩm quà tặng trong các sự kiện đối ngoại của tỉnh ở 17 quốc gia trên thế giới.

Đạt chứng nhận OCOP 4 sao cấp tỉnh

Hiện tại, thổ cẩm làng Teng rất đa dạng về sản phẩm và mẫu mã như: khăn trải bàn, khăn choàng cổ, cà vạt, ví hộ chiếu, túi xách, váy áo, khố, khăn choàng, túi xách, cà vạt, sổ tay. Trong số các sản phẩm thổ cẩm Hrê, có 2 sản phẩm là cà vạt thổ cẩm và khăn choàng thổ cẩm đạt chứng nhận OCOP 4 sao cấp tỉnh. Ngoài ra, cà vạt thổ cẩm của Làng Teng cũng được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh và khu vực miền trung-Tây Nguyên năm 2024.

Thông qua việc giới thiệu, quảng bá sản phẩm đến các sự kiện quốc tế và trong nước, các sản phẩm thổ cẩm Hrê Làng Teng nhận được rất nhiều các đơn đặt hàng từ các đối tác.

 Chỉ tính riêng trong năm 2023 và 2024, cơ sở của nghệ nhân Y Hòa đã sản xuất và bán 1.300 cà vạt và 700 bộ váy áo, khố nam với doanh thu hơn 1 tỷ đồng. Qua đó, tạo việc làm cho 30 lao động tại địa phương với mức thu nhập từ 3-5 triệu đồng/tháng.

Các nghệ nhân lớn tuổi cho biết: Nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc Hrê được hình thành từ rất lâu đời. Song, trải qua bao thăng trầm của lịch sử, nghề dệt thổ cẩm của dân tộc Hrê chỉ còn tồn tại duy nhất ở thôn Làng Teng, xã Ba Thành, huyện Ba Tơ, với số lượng người biết dệt thổ cẩm ở trong làng chưa đến 100 người.

Mặc dù đã có nhiều đóng góp cho việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản thổ cẩm Làng Teng, nhưng việc số lượng người biết dệt thổ cẩm vẫn ngày càng ít đi, cũng khiến cho Y Hoà trăn trở.

Điều mà Y Hoà, cũng như bà con Làng Teng mong muốn, là cần tăng cường khuyến khích, vận động lớp trẻ người dân tộc Hrê sử dụng trang phục truyền thống trong cuộc sống hàng ngày, từ đó thêm tự hào, yêu quý trang phục truyền thống, có nhiều hành động chung tay quảng bá, mở rộng thị trường để thổ cẩm của đồng bào vươn tới các thị trường rộng hơn.