Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Rừng thiêng che chở bản làng

Thiên An - 09:08, 21/07/2023

Đối với đồng bào Tày tại thôn Đông Đằng, xã Bắc Quỳnh, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn, việc gìn giữ, bảo vệ rừng là công việc chung của tất cả người dân trong thôn. Bảo vệ rừng, cũng chính là bảo vệ cuộc sống bình yên của bản làng, bảo vệ nguồn sống nuôi dưỡng bao thế hệ dân bản...

Khu rừng nghiến nguyên sinh bao quanh thôn Đông Đằng
Khu rừng nghiến nguyên sinh bao quanh thôn Đông Đằng

Sau 3 năm trở lại thôn Đông Đằng, vẫn trên con đường được bao bọc bởi trùng điệp núi, đồi và những cánh đồng trải dài dường như vô tận. Đông Đằng ngày nay có nhiều đổi thay, với những con đường được bê tông hóa sạch sẽ, 2 bên đường vẫn là những nếp nhà sàn truyền thống cổ kính đến nên thơ.

Nằm ở phía Đông Nam huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn, cách trung tâm huyện 3 km, thôn Đông Đằng có khoảng 140 hộ dân, hơn 600 nhân khẩu, chủ yếu là người dân tộc Tày, mang họ Dương, định cư quanh dãy núi đá vôi Bắc Sơn. Theo những người cao niên nơi đây, cánh rừng nghiến cổ ngay sát làng là một khu rừng thiêng. Nơi đây, thờ ba vị thần: Ông Đuôi, Ông Voi và thần Bò Bá Mò.

Dân làng có niềm tin rằng, thần rừng sẽ che chở, bảo vệ bản làng, phù hộ cho mùa màng tốt tươi, con người khỏe mạnh, làng bản chung sống thuận hòa, đoàn kết.

Điều mong ước lớn nhất của dân bản, đó là không có thiên tai, dịch họa. Muốn làm được điều đó, cánh rừng nơi các ngài thần rừng ngự phải thật yên tĩnh. Mọi cỏ cây, chim thú do các ngài cai quản phải được tự do, tự nhiên phát triển. Người dân không được vào kiếm củi săn thú. Nếu có cây đổ cây ngã cũng để nguyên trong rừng cho thối mục tự nhiên, làm phân bón chăm các cây con khác, nhất định không được lấy đem về nhà.

Ông Nguyễn Ngọc Thiều - Chủ tịch UBND huyện Bắc Sơn cho biết, đây là cánh rừng gỗ nghiến nguyên sinh (loài cây gỗ quý thuộc nhóm 1) rộng khoảng 13 ha, với hàng trăm cá thể gỗ nghiến có đường kính hơn 2m. Là rừng cộng đồng, nên hằng năm, bà con được hưởng nguồn chi phí dịch vụ môi trường rừng để bảo vệ rừng. Đây cũng là khu rừng nghiến tự nhiên hiếm hoi còn sót lại trên địa bàn xứ Lạng, được cộng đồng dân cư gìn giữ như báu vật.

Thôn Đông Đằng cũng đã thành lập các tổ, đội thường xuyên tuần rừng, bảo vệ rừng.
Thôn Đông Đằng cũng đã thành lập các tổ, đội thường xuyên tuần rừng, bảo vệ rừng

Năm 2018, khu rừng nghiến nguyên sinh Đông Đằng đã được công nhận là khu bảo tồn loài - sinh cảnh Bắc Sơn được quy hoạch, bảo vệ. Cây nghiến thường được dùng làm các sản phẩm nội thất, đồ thủ công mỹ nghệ bởi độ bền và tính thẩm mỹ. Bởi thế, cánh rừng nghiến nguyên sinh rộng lớn này, như một “kho vàng lộ thiên” giữa núi rừng, khiến nhiều đối tượng lâm tặc nhòm ngó.

Theo ông Dương Hữu Chung, Trưởng thôn Đông Đằng, để giúp cánh rừng nghiến Đông Đằng được bảo tồn nguyên vẹn đến ngày hôm nay, tất cả chỉ nhờ một số quy định trong hương ước của thôn. Hương ước thôn Đông Đằng có 9 chương, 29 điều, quy định chi tiết từ việc hiếu, hỉ, xây dựng khu dân cư, bảo đảm an ninh trật tự, bảo vệ môi trường, bảo vệ rừng…

Trong đó, tại Chương VI, Điều 25 quy định rõ: Tất cả người dân có trách nhiệm bảo vệ rừng, không chặt phá, đốt cháy, khai thác trái phép; không bẫy, săn, bắt động vật trong rừng; từng hộ phải có biện pháp chủ động phòng chống cháy rừng trong mùa khô hanh; không phát rừng làm nương rẫy.

Tiếp theo, tại Chương VIII hương ước cũng nêu rõ các hình thức khen thưởng với hộ có thành tích trong gìn giữ, bảo vệ rừng; các hình thức nghiêm khắc xử phạt với người vi phạm. Cụ thể, vi phạm lần 1 phạt hành chính, nhắc nhở trước toàn thôn; lần 2 đưa ra cộng đồng dân cư và các tổ chức, đoàn thể của người vi phạm có hình thức kỷ luật; lần 3 sẽ bị loại khỏi “phe làng, hội hiếu”, tước hết quyền lợi của hộ gia đình trong thôn.

Khu rừng nghiến nguyên sinh Đông Đằng đã được công nhận là khu bảo tồn loài - sinh cảnh Bắc Sơn được quy hoạch, bảo vệ
Khu rừng nghiến nguyên sinh Đông Đằng đã được công nhận là khu bảo tồn loài - sinh cảnh Bắc Sơn được quy hoạch, bảo vệ

Giải thích rõ hơn, Trưởng thôn Đông Đằng cho biết, nếu ai lên rừng lấy gỗ, lấy củi, sẽ bị đuổi ra khỏi hội hiếu. Nghĩa là nếu gia đình gặp tang gia, cả làng không ai tới giúp, không ai đưa tiễn người đã khuất trong gia đình về với tổ tiên. Nếu có việc cưới xin, dân làng cũng tẩy chay không tới mừng, không làm cỗ giúp.

Có thể thấy, từ ý thức gắn kết cộng đồng, cộng sinh với rừng, mà khu rừng nghiến nguyên sinh Đông Đằng, huyện Bắc Sơn luôn luôn nhận được sự bảo vệ của người dân nơi đây. Và cũng chính vì vậy, bao đời nay rừng thiêng Đông Bằng cũng đã che chở, cung cấp nguồn sống cho người dân...

Ý kiến độc giả
Tin cùng chuyên mục
Những người lính với hành trình làm sạch đất

Những người lính với hành trình làm sạch đất

Ngoài thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng đơn vị chính quy, những người lính công binh tại nơi biên ải Hà Giang đang từng ngày, từng giờ quyết tâm làm sạch những mảnh đất bị ô nhiễm bom mìn, vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh để trả lại sự bình yên cho vùng đất biên cương Tổ quốc.
Tin nổi bật trang chủ
Cần Thơ: Khai mạc Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ năm 2025

Cần Thơ: Khai mạc Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ năm 2025

Ẩm thực - Tào Đạt - 1 giờ trước
Tối 6/4, tại Quảng trường quận Bình Thủy (TP. Cần Thơ) đã diễn ra Lễ khai mạc Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ lần thứ XII, năm 2025, với chủ đề “Bảo tồn và phát huy giá trị bánh dân gian Nam Bộ”.
Malaysia và nhiều nước đánh giá cao Tổng Bí thư Tô Lâm điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ, ủng hộ cách tiếp cận của Việt Nam

Malaysia và nhiều nước đánh giá cao Tổng Bí thư Tô Lâm điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ, ủng hộ cách tiếp cận của Việt Nam

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Chiều 6/4, theo đề nghị của phía Malaysia, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim để trao đổi về tình hình quan hệ song phương và đánh giá về một số vấn đề khu vực, quốc tế mới nổi gần đây.
Khai mạc giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025

Khai mạc giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025

Thể thao - Ngọc Chí - 1 giờ trước
Tối 6/4, tại Nhà thi đấu tổng hợp tỉnh Kon Tum, Cục Thể dục Thể thao Việt Nam phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum tổ chức Lễ khai mạc Vòng bảng giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025.
Bất chấp mưa giông, hàng nghìn người đổ về xem đua thuyền rồng trên Đất Tổ

Bất chấp mưa giông, hàng nghìn người đổ về xem đua thuyền rồng trên Đất Tổ

Photo - PV - 6 giờ trước
Bất chấp mưa giông, rét, hàng nghìn người dân vẫn nô nức đổ về khu vực hồ Văn Lang (Tp. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) theo dõi, cổ vũ giải bơi chải Việt Trì mở rộng chào mừng lễ Giỗ Tổ Hùng Vương.
Xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông làm 32 người chết trong ngày đầu kỳ nghỉ lễ

Xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông làm 32 người chết trong ngày đầu kỳ nghỉ lễ

Xã hội - Hồng Phúc - 7 giờ trước
Cục Cảnh sát Giao thông cho biết, ngày 5/4, toàn quốc xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông, làm chết 32 người, bị thương 22 người.
Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam

Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 5/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Hành trang Văn hóa truyền thống. Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam. Chuỗi hạt cườm và bản sắc văn hóa người Co. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phú Yên: Huy động nguồn vốn xã hội hóa xóa nhà tạm, nhà dột nát

Phú Yên: Huy động nguồn vốn xã hội hóa xóa nhà tạm, nhà dột nát

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 7 giờ trước
Với mục tiêu xóa hơn 1.600 nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025, bên cạnh nguồn lực của Nhà nước, các cấp ngành của tỉnh Phú Yên đã huy động tối đa các nguồn xã hội hóa để hoàn thành mục tiêu như kế hoạch tỉnh đề ra.
Việt Nam đón khách quốc tế đông kỷ lục trong quý I/2025

Việt Nam đón khách quốc tế đông kỷ lục trong quý I/2025

Du lịch - Anh Trúc - 7 giờ trước
Việt Nam đón hơn 6 triệu lượt khách quốc tế trong quý I/2025. Đây là lượng khách quốc tế trong một quý cao nhất từ trước đến nay.
Thu hồi gần 9.800 tỷ đồng từ án tham nhũng, kinh tế trong 6 tháng

Thu hồi gần 9.800 tỷ đồng từ án tham nhũng, kinh tế trong 6 tháng

Tin tức - Anh Trúc - 7 giờ trước
Bộ Tư pháp cho biết, 6 tháng qua, cơ quan chức năng đã thi hành xong 2.061 việc, với số tiền hơn 9.781 tỷ đồng từ các vụ án tham nhũng, kinh tế.
Thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia

Thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia

Tin tức - Tào Đạt - Tiến Vinh - 7 giờ trước
Từ ngày 3 đến ngày 8/4, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Kiên Giang đã thành lập các Đoàn công tác đi thăm, tặng quà, chúc Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia.
Kon Tum: Xóa gần 1.900 căn nhà tạm, nhà dột nát

Kon Tum: Xóa gần 1.900 căn nhà tạm, nhà dột nát

Trang địa phương - Ngọc Chí - 12 giờ trước
Tính đến nay, đã có gần 1.900 hộ dân của tỉnh Kon Tum, chủ yếu là đồng bào DTTS thoát cảnh phải sinh sống trong những căn nhà tạm, nhà dột nát, nhờ chương trình xóa nhà tạm được tỉnh triển khai nhanh chóng.