Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Roàng ơi, ai đã về đây­?

Lê Na - 16:28, 18/02/2024

Hơn sáu mươi năm trước, những thanh niên nam, nữ phơi phới sức trẻ từ vùng xuôi Thái Bình, Ninh Bình, Nam Định, Hà Tây, Hải Dương… đã lên đây xây dựng kinh tế. Lâm trường Tân Tiến là mái nhà chung để họ tụ lại. Một vùng rừng núi hoang sơ, “khỉ ho, cò gáy”. Nơi được gọi là “rừng thiêng, nước độc”, chính là Roàng.

Đoàn công tác của Cục Lâm nghiệp kiểm tra rừng trồng của Công ty Lâm nghiệp Tuyên Bình, huyện Yên Sơn
Đoàn công tác của Cục Lâm nghiệp kiểm tra rừng trồng của Công ty Lâm nghiệp Tuyên Bình, huyện Yên Sơn

Người già kể lại một truyền thuyết

Theo người già kể lại, xưa, đã xưa lắm, có một con Rồng thiêng từ trời cao bay về đỉnh Mười. Bóng Rồng che rợp một vùng rừng núi. Thần Rồng ngự tại đây và từ đó, Thần Rồng khai thiên, lập địa, che chở cho dân lành. Đằng đẵng một mình canh giữ nơi Ba Xứ giữa đỉnh trời hoang vu, Rồng bỗng thấy cô đơn quá.

Một hôm, không thấy Mặt trời mọc, suốt cả ngày, bầu trời tối đen, u tịch. Bỗng sấm chớp dữ dội và gió lốc ào ạt. Mưa như trút nước tự trời cao. Dân bản ngước lên, thấy một tia chớp hình Thần Rồng, chói sáng, tan biến vào núi, hòa thành dòng suối tuôn chảy. Rồng đã về trời, để lại nương đồi, cây xanh, muông thú và suối mát cho hạ giới. Cũng từ đó, để tránh tên húy, dân bản gọi chệch sang là Roàng. Tên núi, tên suối vẫn còn cho đến tận hôm nay.

Năm 1961, Lâm trường Tân Tiến được thành lập. Từ năm 1968, tỉnh Tuyên Quang kết nghĩa với tỉnh Bình Thuận, để ghi dấu mốc này, Lâm trường đổi tên thành Lâm trường Tuyên Bình. Theo cơ chế mới, đổi thành Công ty Lâm Nghiệp, quản lý một vùng rừng, gồm sáu xã: Kiến Thiết, Trung Trực, Xuân Vân, Tân Long, Tân Tiến, huyện Yên Sơn và Tràng Đà, TP. Tuyên Quang. Tổng diện tích đất rừng là 1.720ha.

Ngày mới thành lập, cả ngàn người được biên chế thành công nhân lâm trường. Họ chủ yếu từ vùng đồng bằng Bắc Bộ. Ngày đó, nhiệm vụ chính của công nhân lâm trường là khai thác gỗ, lâm sản, mở tuyến lên rừng, làm đường cho xe ô tô vào vận chuyển gỗ và lâm thổ sản. Lao động chủ yếu bằng sức người. Rìu, dao, cưa, cuốc, xẻng là công cụ lao động chính.

Xóm núi với hơn một trăm hai mươi hộ dân. Ba dân tộc là Dao, Tày và Kinh, quây tụ hai bên sườn núi. Nhiều năm qua, thấy lợi từ lâm nghiệp, đồng bào đua nhau phát triển kinh tế rừng. Hộ ông Triệu Văn Huỳnh có 23ha rừng keo và mỡ; ông Phan Văn Đôn có 20ha; Hộ bà Nông Thị Lều và hộ anh Triệu Đức Thái đều có 15ha. Màu xanh rừng góp tô xanh màu núi. Ở Roàng, những người đã gắn bó với lâm nghiệp đều có cuộc sống ổn định, nhiều người giàu có.

Ở Roàng, những người đã gắn bó với lâm nghiệp đều có cuộc sống ổn định, nhiều người giàu có
Ở Roàng, những người đã gắn bó với lâm nghiệp đều có cuộc sống ổn định, nhiều người giàu có

Sức người làm lên tất cả

Bà Vũ Thị Thơm, sinh năm 1952, tuổi con rồng, tâm sự, quê bà ở huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Năm 1971, theo phong trào đi xây dựng kinh tế mới, bà lên Tuyên Quang làm công nhân lâm trường. Đến nay, cuộc sống đã ổn định và đủ đầy.

Còn ông Lê Tiến Hạm, 81 tuổi, một “lão lâm” khỏe mạnh, nhanh nhẹn và có chút hài hước. Quê ông ở Đan Phượng, Hà Nội. Năm 1963, chàng trai xứ Đoài lên Tuyên Quang theo tiếng gọi của Đảng; “Xây dựng kinh tế miền núi, tiến kịp miền xuôi”. Trong căn nhà gỗ, ấm trà thơm bốc khói. Ông Hạm ngân nga một giai điệu cũ:

“Anh đi khai phá miền Tây/Rừng núi bao la bừng giấc say/Anh khai đất hoang thành luống cày/Mai kia mừng ngô lúa nặng tay”…

Ông Hạm cưới vợ năm 1968 thì năm 1969 lên đường nhập ngũ. Đất nước chiến tranh, nhiều công nhân rừng lại khoác vào mình màu xanh áo lính. Bà Hợi (vợ ông) bám rừng, vò võ ngóng tin chồng. Những năm đó, đâu chỉ riêng bà, mà cả nước hướng về miền Nam ruột thịt.

Rất nhiều phụ nữ ở lâm trường và phụ nữ miền Bắc nói chung cùng cảnh ngộ. Giải phóng miền Nam, vợ chồng ông bà mới được sum họp. Ba người con lần lượt ra đời. Ông bà chung tay, chắt chiu gây dựng kinh tế, nuôi con ăn học và trưởng thành.

Nghỉ hưu, ông bà cùng 5 hộ dân nhận khoán 5ha rừng của Lâm trường. Cây rừng đã ngấm vào máu thịt của họ. Cây đã cho ông bà bóng mát, che chở khi về già. Tôi hỏi vui ông Hạm, nếu được một điều ước, ông chọn nơi nào để dưỡng già? Không phải suy nghĩ lâu, ông lão tươi cười bảo: Vẫn là nơi đây, nơi ngày xưa “khỉ ho cò gáy”. Mình ở rừng quen rồi, mở mắt là thấy màu xanh. Ở đây, không khí trong lành, xóm làng thân thiện. Bao đời cây gắn liền đời người.

Chia tay Roàng khi hoa mận, hoa đào đang khoe sắc chào đón mùa Xuân mới đang về, tôi theo suối Roàng ra tận cửa sông Lô. Tự nhiên, trong tôi thấy bùi ngùi. Tôi nhớ những cánh rừng, thương từng mạch nước đầu nguồn. Tôi nghĩ đến bao lớp người miền xuôi, miền ngược gắn đời mình với rừng, với suối. Tôi ôm đá vào lòng, và thầm hỏi: Roàng ơi, ai đã về đây?... 

Roàng là tên một đỉnh núi, cũng là tên một con suối, khởi nguồn từ đây. Núi và Suối mang trong mình một huyền tích, bí ẩn. Từ TP. Tuyên Quang đến đỉnh Roàng chỉ chừng ba chục cây số. Ngàn xưa tới nay, đỉnh núi vẫn mây sương bao phủ và suối dung nạp rất nhiều nguồn nước từ những cánh rừng đại ngàn, lượn vòng quanh rồi hòa vào dòng nước chảy ra sông Lô.”

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tìm lại vẻ đẹp Trung thu xưa tại miền Tây sông nước

Tìm lại vẻ đẹp Trung thu xưa tại miền Tây sông nước

Trong khi có nhiều cách đón Trung thu hiện đại, một số gia đình trẻ miền Tây Nam Bộ lại chọn dành nhiều ngày để tái hiện mùa trăng xưa, để gợi nhớ những ký ức đẹp.
Tin nổi bật trang chủ
Cấm xe khách trên 29 chỗ và xe tải trên 7,5 tấn đi làn tốc độ cao nhất ở cao tốc

Cấm xe khách trên 29 chỗ và xe tải trên 7,5 tấn đi làn tốc độ cao nhất ở cao tốc

Xã hội - Minh Nhật - 1 giờ trước
Cục Cảnh sát Giao thông dùng xe chuyên dụng điều tiết trên 7 tuyến cao tốc, xe ô tô khách trên 29 chỗ và xe tải trên 7,5 tấn không đi vào làn 1 ở cao tốc 2 làn.
Khai mạc Phiên chợ nông sản, đặc sản vùng miền năm 2025 tại Hà Nội

Khai mạc Phiên chợ nông sản, đặc sản vùng miền năm 2025 tại Hà Nội

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Minh - 1 giờ trước
Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) vừa tổ chức khai mạc Phiên chợ nông sản, đặc sản vùng miền năm 2025. Sự kiện diễn ra từ ngày 18 đến 21/9, với khoảng 60 gian hàng, thu hút sự tham gia của nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp, hội nông dân đến từ khắp các tỉnh, thành trên cả nước.
Suối Khe Chậm liên tục sạt lở, người dân nơm nớp lo

Suối Khe Chậm liên tục sạt lở, người dân nơm nớp lo

Xã hội - Quỳnh Trâm - 2 giờ trước
Hơn 480 người dân thôn Tân Giao, xã Thăng Bình (Thanh Hóa) đang phải sống trong cảnh nơm nớp lo sợ, khi bờ tả suối Khe Chậm liên tục sạt lở, cuốn trôi đất đai, đường bê tông và đe dọa trực tiếp nhà cửa.
Lào Cai phát triển nông, lâm nghiệp bền vững theo chuỗi giá trị từ Dự án 3

Lào Cai phát triển nông, lâm nghiệp bền vững theo chuỗi giá trị từ Dự án 3

Chính sách Dân tộc - Trọng Bảo - 2 giờ trước
Việc triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) đã và đang góp phần thúc đẩy phát triển toàn diện vùng cao Lào Cai. Trong đó, nguồn lực từ Dự án 3 góp phần đưa nông, lâm nghiệp của Lào Cai phát triển theo hướng bền vững.
Gia Lai: Tăng cường bảo đảm an toàn thực phẩm dịp Tết Trung thu

Gia Lai: Tăng cường bảo đảm an toàn thực phẩm dịp Tết Trung thu

Sức khỏe - Ngọc Thu - 2 giờ trước
Từ ngày 16/9 đến 15/10, tỉnh Gia Lai tăng cường triển khai công tác kiểm tra, bảo đảm an toàn thực phẩm trong dịp Tết Trung thu 2025 trên địa bàn.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Cẩm Thanh lọt Top 50 ngôi làng đẹp nhất thế giới năm 2025

Cẩm Thanh lọt Top 50 ngôi làng đẹp nhất thế giới năm 2025

Du lịch - Anh Trúc - 7 giờ trước
Việc Cẩm Thanh lọt Top 50 ngôi làng đẹp nhất thế giới không chỉ là niềm tự hào của địa phương, mà còn khẳng định sức hấp dẫn của du lịch Việt Nam trên bản đồ thế giới.
Champions League: Van Dijk tỏa sáng phút bù giờ, Liverpool hạ gục Atlético Madrid 3-2 tại Anfield

Champions League: Van Dijk tỏa sáng phút bù giờ, Liverpool hạ gục Atlético Madrid 3-2 tại Anfield

Thể thao - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Liverpool có màn ra quân kịch tính tại vòng bảng Champions League 2025/26, khi đánh bại Atlético Madrid với tỷ số 3-2 trên sân Anfield. Trung vệ đội trưởng Virgil van Dijk trở thành người hùng, với bàn thắng quyết định ở phút bù giờ, giúp “Lữ đoàn đỏ” khởi đầu hoàn hảo tại đấu trường châu Âu.
Bộ Giáo dục và Đào tạo bỏ các hình thức kỷ luật đình chỉ học tập, cảnh cáo đối với học sinh vi phạm kỷ luật

Bộ Giáo dục và Đào tạo bỏ các hình thức kỷ luật đình chỉ học tập, cảnh cáo đối với học sinh vi phạm kỷ luật

Giáo dục - Anh Trúc - 7 giờ trước
Từ thời điểm ngày 31/10 trở đi, học sinh vi phạm kỷ luật sẽ bị nhắc nhở, phê bình hoặc viết bản tự kiểm điểm, thay vì các hình thức kỷ luật được áp dụng từ nhiều năm qua, như: Đình chỉ học tập, cảnh cáo trước lớp, cảnh cáo trước toàn trường…
Champions League: Allianz Arena rực lửa trong ngày Bayern quật ngã Chelsea 3-1

Champions League: Allianz Arena rực lửa trong ngày Bayern quật ngã Chelsea 3-1

Thể thao - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Trên sân Allianz Arena, Bayern Munich đã có màn khởi đầu ấn tượng tại vòng bảng Champions League 2025/26 khi giành chiến thắng 3-1 trước Chelsea. Tiền đạo người Anh Harry Kane trở thành tâm điểm với một cú đúp bàn thắng, giúp đại diện nước Đức khẳng định sức mạnh.
Cảnh báo về cây ngoại lai “Kỳ Hải Nam” bảo vệ đa dạng sinh học và quyền lợi của người dân

Cảnh báo về cây ngoại lai “Kỳ Hải Nam” bảo vệ đa dạng sinh học và quyền lợi của người dân

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 7 giờ trước
Thời gian gần đây, một số địa phương xuất hiện giống cây “Kỳ Hải Nam” không rõ nguồn gốc, được quảng bá là cây “làm giàu”, khiến nhiều người dân chặt bỏ cây trồng khác để thay thế, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đã ban hành văn bản yêu cầu các địa phương tăng cường kiểm tra, rà soát và siết chặt công tác quản lý giống cây trồng lâm nghiệp.