Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Roàng ơi, ai đã về đây­?

Lê Na - 16:28, 18/02/2024

Hơn sáu mươi năm trước, những thanh niên nam, nữ phơi phới sức trẻ từ vùng xuôi Thái Bình, Ninh Bình, Nam Định, Hà Tây, Hải Dương… đã lên đây xây dựng kinh tế. Lâm trường Tân Tiến là mái nhà chung để họ tụ lại. Một vùng rừng núi hoang sơ, “khỉ ho, cò gáy”. Nơi được gọi là “rừng thiêng, nước độc”, chính là Roàng.

Đoàn công tác của Cục Lâm nghiệp kiểm tra rừng trồng của Công ty Lâm nghiệp Tuyên Bình, huyện Yên Sơn
Đoàn công tác của Cục Lâm nghiệp kiểm tra rừng trồng của Công ty Lâm nghiệp Tuyên Bình, huyện Yên Sơn

Người già kể lại một truyền thuyết

Theo người già kể lại, xưa, đã xưa lắm, có một con Rồng thiêng từ trời cao bay về đỉnh Mười. Bóng Rồng che rợp một vùng rừng núi. Thần Rồng ngự tại đây và từ đó, Thần Rồng khai thiên, lập địa, che chở cho dân lành. Đằng đẵng một mình canh giữ nơi Ba Xứ giữa đỉnh trời hoang vu, Rồng bỗng thấy cô đơn quá.

Một hôm, không thấy Mặt trời mọc, suốt cả ngày, bầu trời tối đen, u tịch. Bỗng sấm chớp dữ dội và gió lốc ào ạt. Mưa như trút nước tự trời cao. Dân bản ngước lên, thấy một tia chớp hình Thần Rồng, chói sáng, tan biến vào núi, hòa thành dòng suối tuôn chảy. Rồng đã về trời, để lại nương đồi, cây xanh, muông thú và suối mát cho hạ giới. Cũng từ đó, để tránh tên húy, dân bản gọi chệch sang là Roàng. Tên núi, tên suối vẫn còn cho đến tận hôm nay.

Năm 1961, Lâm trường Tân Tiến được thành lập. Từ năm 1968, tỉnh Tuyên Quang kết nghĩa với tỉnh Bình Thuận, để ghi dấu mốc này, Lâm trường đổi tên thành Lâm trường Tuyên Bình. Theo cơ chế mới, đổi thành Công ty Lâm Nghiệp, quản lý một vùng rừng, gồm sáu xã: Kiến Thiết, Trung Trực, Xuân Vân, Tân Long, Tân Tiến, huyện Yên Sơn và Tràng Đà, TP. Tuyên Quang. Tổng diện tích đất rừng là 1.720ha.

Ngày mới thành lập, cả ngàn người được biên chế thành công nhân lâm trường. Họ chủ yếu từ vùng đồng bằng Bắc Bộ. Ngày đó, nhiệm vụ chính của công nhân lâm trường là khai thác gỗ, lâm sản, mở tuyến lên rừng, làm đường cho xe ô tô vào vận chuyển gỗ và lâm thổ sản. Lao động chủ yếu bằng sức người. Rìu, dao, cưa, cuốc, xẻng là công cụ lao động chính.

Xóm núi với hơn một trăm hai mươi hộ dân. Ba dân tộc là Dao, Tày và Kinh, quây tụ hai bên sườn núi. Nhiều năm qua, thấy lợi từ lâm nghiệp, đồng bào đua nhau phát triển kinh tế rừng. Hộ ông Triệu Văn Huỳnh có 23ha rừng keo và mỡ; ông Phan Văn Đôn có 20ha; Hộ bà Nông Thị Lều và hộ anh Triệu Đức Thái đều có 15ha. Màu xanh rừng góp tô xanh màu núi. Ở Roàng, những người đã gắn bó với lâm nghiệp đều có cuộc sống ổn định, nhiều người giàu có.

Ở Roàng, những người đã gắn bó với lâm nghiệp đều có cuộc sống ổn định, nhiều người giàu có
Ở Roàng, những người đã gắn bó với lâm nghiệp đều có cuộc sống ổn định, nhiều người giàu có

Sức người làm lên tất cả

Bà Vũ Thị Thơm, sinh năm 1952, tuổi con rồng, tâm sự, quê bà ở huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Năm 1971, theo phong trào đi xây dựng kinh tế mới, bà lên Tuyên Quang làm công nhân lâm trường. Đến nay, cuộc sống đã ổn định và đủ đầy.

Còn ông Lê Tiến Hạm, 81 tuổi, một “lão lâm” khỏe mạnh, nhanh nhẹn và có chút hài hước. Quê ông ở Đan Phượng, Hà Nội. Năm 1963, chàng trai xứ Đoài lên Tuyên Quang theo tiếng gọi của Đảng; “Xây dựng kinh tế miền núi, tiến kịp miền xuôi”. Trong căn nhà gỗ, ấm trà thơm bốc khói. Ông Hạm ngân nga một giai điệu cũ:

“Anh đi khai phá miền Tây/Rừng núi bao la bừng giấc say/Anh khai đất hoang thành luống cày/Mai kia mừng ngô lúa nặng tay”…

Ông Hạm cưới vợ năm 1968 thì năm 1969 lên đường nhập ngũ. Đất nước chiến tranh, nhiều công nhân rừng lại khoác vào mình màu xanh áo lính. Bà Hợi (vợ ông) bám rừng, vò võ ngóng tin chồng. Những năm đó, đâu chỉ riêng bà, mà cả nước hướng về miền Nam ruột thịt.

Rất nhiều phụ nữ ở lâm trường và phụ nữ miền Bắc nói chung cùng cảnh ngộ. Giải phóng miền Nam, vợ chồng ông bà mới được sum họp. Ba người con lần lượt ra đời. Ông bà chung tay, chắt chiu gây dựng kinh tế, nuôi con ăn học và trưởng thành.

Nghỉ hưu, ông bà cùng 5 hộ dân nhận khoán 5ha rừng của Lâm trường. Cây rừng đã ngấm vào máu thịt của họ. Cây đã cho ông bà bóng mát, che chở khi về già. Tôi hỏi vui ông Hạm, nếu được một điều ước, ông chọn nơi nào để dưỡng già? Không phải suy nghĩ lâu, ông lão tươi cười bảo: Vẫn là nơi đây, nơi ngày xưa “khỉ ho cò gáy”. Mình ở rừng quen rồi, mở mắt là thấy màu xanh. Ở đây, không khí trong lành, xóm làng thân thiện. Bao đời cây gắn liền đời người.

Chia tay Roàng khi hoa mận, hoa đào đang khoe sắc chào đón mùa Xuân mới đang về, tôi theo suối Roàng ra tận cửa sông Lô. Tự nhiên, trong tôi thấy bùi ngùi. Tôi nhớ những cánh rừng, thương từng mạch nước đầu nguồn. Tôi nghĩ đến bao lớp người miền xuôi, miền ngược gắn đời mình với rừng, với suối. Tôi ôm đá vào lòng, và thầm hỏi: Roàng ơi, ai đã về đây?... 

Roàng là tên một đỉnh núi, cũng là tên một con suối, khởi nguồn từ đây. Núi và Suối mang trong mình một huyền tích, bí ẩn. Từ TP. Tuyên Quang đến đỉnh Roàng chỉ chừng ba chục cây số. Ngàn xưa tới nay, đỉnh núi vẫn mây sương bao phủ và suối dung nạp rất nhiều nguồn nước từ những cánh rừng đại ngàn, lượn vòng quanh rồi hòa vào dòng nước chảy ra sông Lô.”

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hương trầm của cô gái dân tộc Thái đất Phủ Quỳ

Hương trầm của cô gái dân tộc Thái đất Phủ Quỳ

"Bí quyết làm nên sản phẩm hương trầm, chính là tỷ lệ pha trộn nguyên liệu và chất lượng nguyên liệu. Các khâu chuẩn bị nguyên liệu chu đáo, chỉn chu bao nhiêu thì chất lượng sản phẩm càng cao bấy nhiêu”, cô gái dân tộc Thái Lương Thị Nga chia sẻ bí quyết về sản phẩm khởi nghiệp hương trầm của mình ở đất Phủ Quỳ
Tin nổi bật trang chủ
Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Công tác Dân tộc - Bảo Khánh - 22:20, 15/09/2025
Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà đề nghị tỉnh Bắc Ninh chủ động tham mưu chính sách phù hợp, thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 21:59, 15/09/2025
Ông Phạm Minh Tuấn - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh đã thăm hỏi, động viên chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer và đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đón Lễ Sene Dolta năm 2025 an lành, hạnh phúc.
Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Tin tức - Minh Anh - 17:53, 15/09/2025
Tỉnh Lạng Sơn đã ban hành cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường củng cố an ninh, quốc phòng; huy động hơn 12,8 tỷ đồng và trên 31.000 ngày công xây dựng đường kiểm tra cột mốc bảo vệ biên giới.
Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Tin tức - Minh Anh - 17:49, 15/09/2025
Bộ đội Biên phòng Lai Châu đã cấp cứu kịp thời cháu bé dân tộc Dao bị ngã xuống cầu chấn thương nặng
Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Nhịp cầu nhân ái - Nguyễn Hoàn - 17:21, 15/09/2025
Tại tổ dân phố Đạ Nghịch (phường 3 Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng) Ban Chỉ huy Phòng thủ Khu vực 3 - Bảo Lâm (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng) đã phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương tổ chức Lễ bàn giao Nhà tình nghĩa Quân - Dân cho gia đình bà Ka Dềm.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Kinh tế - Như Tâm - Tào Đạt - 17:20, 15/09/2025
Qua thống kê cho thấy, có 10/11 mô hình chuyên canh chất lượng cao ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có lợi nhuận từ 14,5 - 36,3 triệu đồng/ha, tăng 4,6 - 15,8 triệu đồng/ha so với diện tích lúa ngoài mô hình.
Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 17:06, 15/09/2025
Cuối năm nay, Việt Nam sẽ có bản cập nhật Chiến lược AI quốc gia và Luật AI. Đây không chỉ là khung pháp lý, mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, AI phải trở thành hạ tầng trí tuệ của đất nước, phục vụ Nhân dân, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 17:05, 15/09/2025
Trước nguy cơ sạt lở rất cao ở xã Mường Lý (Thanh Hóa), những năm qua, chính quyền địa phương đã nhanh chóng có giải pháp đầu tư để xây dựng các khu tái định cư đảm bảo cuộc sống của các hộ đồng bào DTTS nơi đây được an toàn, nhất là trong những ngày mưa lũ. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều hộ dân dù được bố trí nơi ở mới nhưng đến nay vẫn chưa thể dựng nhà...
Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Photo - Nguyễn Quang Vinh - 16:59, 15/09/2025
Mùa mưa lại đến trên những khoảnh rừng phòng hộ xã Đăk Sao, phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, bà con người Xơ Đăng hàng ngày cần mẫn bảo vệ chăm sóc rừng đã giao khoán, đồng thời phát triển mô hình kinh tế vườn rừng vun trồng giống sâm Ngọc Linh quý hiếm - Bảo vật Quốc gia.
Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Pháp luật - Minh Nhật - 16:55, 15/09/2025
Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an), Phòng Cảnh sát Hình sự Công an các tỉnh Lai Châu, Hà Tĩnh, Bắc Ninh và Hải Phòng, huy động gần 200 cán bộ, chiến sĩ để triệt phá đường dây này.