Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát triển các dân tộc rất ít người từ việc sửa đổi Nghị định số 57/2017/NĐ-CP: Điều chỉnh chính sách tuyển sinh (Bài 2)

Sỹ Hào - 09:04, 19/11/2023

Ngoài được hỗ trợ học tập thì học sinh (HS), sinh viên (SV) thuộc các DTTS rất ít người được ưu tiên tuyển thẳng vào hệ thống các trường chuyên biệt và các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên, chính sách ưu tiên này không chỉ gây khó khăn cho một số trường chuyên biệt, mà còn khiến các cơ sở giáo dục đại học lo ngại về chất lượng đầu vào.

Việc xét tuyển thẳng HS thuộc dân tộc rất ít người khiến cơ hội được vào học tại các trường PTDTNT của HS thuộc các dân tộc khác bị hẹp đi. (Trong ảnh: Trường Mầm no Vàng San, xã Vàng San, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu)
Trường Mầm non Vàng San, xã Vàng San, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu

Lo ngại chất lượng đầu vào

Theo quy định tại Điều 3 – Nghị định số 57/2017/NĐ-CP ngày 9/5/2017 của Chính phủ (NĐ57), trẻ mẫu giáo, HS, SV thuộc các DTTS rất ít người được ưu tiên vào học tại các cơ sở giáo dục phù hợp theo nguyện vọng. Theo đó, trẻ mẫu giáo được học tại các trường mầm non, trường/lớp mẫu giáo công lập; HS tiểu học (TH) được học tại các trường phổ thông dân tộc bán trú (PTTBT), trường TH; hoàn thành chương trình TH được vào học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú (PTTNT), trường PTTBT, trường THCS; HS tốt nghiệp THCS được tuyển thẳng vào học tại các trường PTTNT, trường THPT, cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp và trung cấp.

Đặc biệt, khoản 5 – Điều 3 quy định, HS tốt nghiệp THPT được xét tuyển thẳng vào học tại các trường, khoa dự bị đại học, các cơ sở giáo dục đại học, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Trong Báo cáo số 1533/BC-UBDT ngày 11/11/2020 về kết quả rà soát chính sách, pháp luật liên quan đến vùng đồng bào DTTS và miền núi, Ủy ban Dân tộc (UBDT) cho rằng, chính sách ưu tiên tuyển thẳng này hiện không còn phù hợp với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong tình hình mới.

“Việc thực hiện chính sách xét tuyển thẳng vào học tại các trường, khoa dự bị đại học, các cơ sở giáo dục đại học, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp gây ra nhiều khó khăn trong việc kiểm soát chất lượng đào tạo”, Báo cáo số 1533/BC-UBDT cho biết.

Kết quả điều tra thu thập thông tin kinh tế - xã hội 53 DTTS do UBDT và Tổng cục Thống kê thực hiện đã phản ánh thực trạng càng lên cấp học cao hơn thì tỷ lệ tham gia của HS thuộc các dân tộc lại thấp xuống. Đơn cử như dân tộc Brâu, tỷ lệ người đi học chung cấp TH là 104,1%; tỷ lệ người đi học chung cấp THCS là 42,9%; tỷ lệ người đi học chung cấp THPT là 33,3%...

Tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông của 5 dân tộc đầu bảng và 5 dân tộc cuối bảng xếp hạng theo kết quả điều tra thu thập thông tin 53 DTTS do UBDT và Tổng cục Thống kê thực hiện năm 2019. (Nguồn: dangconsan.vn)
Tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông của 5 dân tộc đầu bảng và 5 dân tộc cuối bảng xếp hạng theo kết quả điều tra thu thập thông tin 53 DTTS do UBDT và Tổng cục Thống kê thực hiện năm 2019. (Nguồn: dangconsan.vn)

Với dân tộc Rơ Măm, kết quả thu thập thông tin cho thấy, tỷ lệ người đi học chung cấp TH là 106,1%; tỷ lệ người đi học chung cấp THCS là 77,1%; tỷ lệ người đi học chung cấp THPT là 58,3%. Đặc biệt, trong 5 năm (2017 – 2022), chỉ có 23 em người dân tộc Rơ Măm tốt nghiệp THPT, 11 sinh viên theo học đại học, cao đẳng.

Chất lượng đầu vào thấp sẽ là một rào cản trong việc thực hiện nhiệm vụ của Tiểu dự án 2 – Dự án 5 thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg; với nội dung đầu tư, hỗ trợ công tác đào tạo dự bị đại học, đại học và sau đại học nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho vùng đồng bào DTTS và miền núi. Do đó, cần phải điều chỉnh, sửa đổi chính sách gần như “cho không” một suất vào các trường, khoa dự bị đại học, các cơ sở giáo dục đại học theo quy định tại NĐ57 để bảo đảm chất lượng đào tạo.

Băn khăn chính sách hỗ trợ

Trong Báo cáo số 1533/BC-UBDT, UBDT cũng lưu ý, việc thực hiện chính sách ưu tiên tuyển thẳng cũng gây ra khó khăn trong công tác tuyển sinh cho các trường PTDTNT ở những địa phương tập trung đông HS thuộc các DTTS rất ít người. Việc xét tuyển thẳng HS thuộc dân tộc rất ít người khiến cơ hội được vào học tại các trường PTDTNT của HS thuộc các dân tộc khác bị hẹp đi rất nhiều.

Đơn cử như huyện Mường Tè (Lai Châu), ngoài dân tộc Kinh thì đây là địa bàn sinh sống của cộng đồng 8 DTTS: Thái, Hà Nhì, Si La, Mông, Cống, Giáy, Mảng, La Hủ. Theo NĐ57 thì HS các dân tộc: Mảng, La Hủ, Cống, Si La được thụ hưởng chính sách xét tuyển thẳng vào các trường PTNTNT, trong khi chỉ tiểu tuyển sinh hằng năm của nhà trường chỉ có 300 HS. Do đó, đại bộ phận HS của nhà trường đều thuộc các dân tộc rất ít người, HS thuộc các thành phần dân tộc khác rất ít.

Bảo đảm chất lượng đầu vào cho các trường dự bị đại học, đại học và sau đại học nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho vùng đồng bào DTTS và miền núi. (Trong ảnh: Một giờ học tại Trường Dự bị đại học dân tộc Trung ương – Nguồn ảnh: dangcongsan.vn)
Bảo đảm chất lượng đầu vào cho các trường dự bị đại học, đại học và sau đại học nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho vùng đồng bào DTTS và miền núi. (Trong ảnh: Một giờ học tại Trường Dự bị đại học dân tộc Trung ương – Nguồn ảnh: dangcongsan.vn)

Bên cạnh chính sách xét tuyển thẳng, trẻ em, HS, SV thuộc các dân tộc rất ít người được thụ hưởng chính sách hỗ trợ học tập trong 12 tháng/năm. Số liệu sơ kết 05 năm (2017 – 2022) thực hiện NĐ57 của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy, từ tháng 7/2017 đến tháng 7/2022, đã có hơn 104.219 lượt trẻ em, HS, SV thuộc các DTTS rất ít người được thụ hưởng chính sách hỗ trợ học tập, với tổng kinh phí đã chi trả gần 710 tỷ đồng.

Chỉ riêng tỉnh Kon Tum, thực hiện chính sách theo NĐ57 đối với dân tộc Brâu và dân tộc Rơ Măm, đã có 295 trẻ mẫu giáo được hưởng chính sách hỗ trợ học tập bằng 30% mức lương cơ sở/trẻ/tháng, kinh phí thực hiện hơn 1,188 tỷ triệu đồng; có 40 HS cấp TH, THCS hưởng chính sách hỗ trợ học tập 40% mức lương cơ sở/HS/tháng, kinh phí thực hiện là gần 316,9 triệu đồng; có 528 HS cấp TH, THCS DTBT hưởng chính sách hỗ trợ học tập 60% mức lương cơ sở/HS/tháng, kinh phí thực hiện là 4,651 tỷ đồng;…

Trong Báo cáo số 1533/BC-UBDT, UBDT khẳng định, việc thực hiện chính sách hỗ trợ học tập là hết sức cần thiết để phát triển giáo dục ở các dân tộc rất ít người. Tuy nhiên, chính sách chỉ áp dụng cho trẻ mẫu giáo 3 tuổi trở lên, còn trẻ nhà trẻ không có chế độ. Đây là quy định chưa phù hợp, cần được điều chỉnh bởi tỷ lệ hộ nghèo của các DTTS rất ít người hiện còn rất cao (nhiều dân tộc có tỷ lệ nghèo trên 50%, gồm: Mảng 66,3%, Chứt 60,6%, Ơ Đu 56,7%, Cống 54,0%, Lô Lô 53,9%, Pà Thẻn 50,2%), khi thu nhập bình quân đầu người của nhóm hộ nghèo nhất là 1,1 triệu đồng/tháng nên rất khó khăn trong công tác huy động trẻ nhà trẻ ra lớp và công tác quản lý, tổ chức hoạt động bán trú tại các trường mầm non có đông HS dân tộc ít người.

Theo số liệu trong dự thảo Đề án “Hỗ trợ giáo dục học tập theo vòng đời cho trẻ em, HS, SV người DTTS tại vùng DTTS và miền núi” do UBDT thực hiện, từ báo cáo của 32 tỉnh cho thấy, giai đoạn 2010 - 2021, thực trạng bỏ học của HS, SV người DTTS diễn gia ở cả các cấp học, bỏ học nhiều nhất là cấp THCS và THPT. Trong đó, riêng tại các xã khu vực III có 9.037 HS cấp TH bỏ học, cấp THCS là 40.892 HS, cấp THPT là 37.877 HS, sơ cấp là 364 HS, trung cấp là 1.148 HS, cao đẳng là 991 HS, đại học là 954 HS.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những vấn đề cấp bách của các dân tộc có khó khăn đặc thù: Tạo đột phá giảm nghèo cho đồng bào dân tộc Pà Thẻn (Bài 10)

Những vấn đề cấp bách của các dân tộc có khó khăn đặc thù: Tạo đột phá giảm nghèo cho đồng bào dân tộc Pà Thẻn (Bài 10)

Đời sống được nâng lên một bước; bản sắc văn hóa được gìn giữ, phát huy… là hiệu quả của các chính sách đặc thù phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc Pà Thẻn trong những năm qua. Thời gian tới, việc nâng cao năng lực sản xuất, trình độ của lực lượng lao động để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế là giải pháp đột phá để giảm nghèo bền vững cho đồng bào dân tộc Pà Thẻn.
Tin nổi bật trang chủ
Văn Lãng (Lạng Sơn): Đẩy mạnh tuyên truyền công tác thông tin đối ngoại

Văn Lãng (Lạng Sơn): Đẩy mạnh tuyên truyền công tác thông tin đối ngoại

Công tác Dân tộc - Văn Hoa - 4 giờ trước
Huyện Văn Lãng là huyện miền núi biên giới của tỉnh Lạng Sơn, có 5 xã biên giới tiếp giáp với thị Bằng Tường, Khu tự trị Dân tộc Choang-Quảng Tây, Trung Quốc, với đường biên giới dài 36km. Do đó, việc đẩy mạnh tuyên truyền công tác đối ngoại nói chung và đối ngoại với các huyện biên giới luôn được huyện Văn Lãng xác định là nhiệm vụ quan trọng đặc biệt.
Yên Bái: Nâng cao vị thế, vai trò của phụ nữ dân tộc thiểu số

Yên Bái: Nâng cao vị thế, vai trò của phụ nữ dân tộc thiểu số

Nhờ thực hiện nhiều giải pháp, khoảng cách chênh lệch về giới trong lĩnh vực chính trị, kinh tế, lao động, việc làm, giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) tỉnh Yên Bái ngày càng được rút ngắn. Việc thực hiện quyền năng của phụ nữ DTTS, thực hiện bình đẳng giới chuyển biến theo chiều hướng tích cực.
Độc đáo màn hát đối trên sông biên giới Việt - Trung

Độc đáo màn hát đối trên sông biên giới Việt - Trung

Ngày 30/11, trong khuôn khổ Hội chợ Quốc tế Việt - Trung lần thứ 15 diễn ra tại Quảng Ninh, Chương trình giao lưu hát đối trên sông biên giới giữa thanh niên hai thành phố Móng Cái (Việt Nam) và Đông Hưng (Trung Quốc) đã diễn ra tại cầu phao Km3+4, phường Hải Yên. Tham dự có hàng trăm diễn viên, ca sỹ, thanh niên của hai phía cùng đông đảo người dân, du khách, học sinh của Việt Nam và Trung Quốc.
Dự kiến gần 8.000 tỷ đồng xây dựng Cửa khẩu thông minh tại Lạng Sơn

Dự kiến gần 8.000 tỷ đồng xây dựng Cửa khẩu thông minh tại Lạng Sơn

Vừa qua, UBND tỉnh Lạng Sơn đã họp xem xét, cho ý kiến vào dự thảo Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh tại tuyến đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1119-1120 và đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2-1089 thuộc cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan, tỉnh Lạng Sơn.
Cao Bằng: Khôi phục hoạt động xuất nhập cảnh tại Cửa khẩu Sóc Giang

Cao Bằng: Khôi phục hoạt động xuất nhập cảnh tại Cửa khẩu Sóc Giang

Sau thời gian tạm dừng vì dịch COVID-19, hoạt động xuất nhập cảnh qua cặp cửa khẩu Sóc Giang (Cao Bằng, Việt Nam) - Bình Mãng (Quảng Tây, Trung Quốc) được khôi phục từ ngày 28/11.
Tin trong ngày - 1/12/2023

Tin trong ngày - 1/12/2023

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 1/12, có những thông tin đáng chú ý sau: Quy hoạch bảo quản, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt An toàn khu Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Tháp Thần Nông được ghép từ 1.012 chiếc cối đá nhận Bằng kỷ lục Châu Á. Người chế tác cây sáo 7 khúc độc đáo của người Khơ Mú. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho học sinh khu vực biên giới biển

Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho học sinh khu vực biên giới biển

Nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho các em học sinh khu vực biên giới biển do đơn vị quản lý, vừa qua, Đồn Biên phòng Trung Bình, BĐBP Sóc Trăng phối hợp với Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Trần Đề, huyện Trần Đề tổ chức tuyên truyền Luật Biên phòng Việt Nam và các văn bản pháp luật có liên quan đến chủ quyền biển, đảo Việt Nam cho các em học sinh.
An Giang: Quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để đồng bào Chăm phát triển và thực hành tôn giáo truyền thống

An Giang: Quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để đồng bào Chăm phát triển và thực hành tôn giáo truyền thống

Với đặc thù về sinh hoạt tôn giáo và dân tộc, đồng bào Chăm thường sống khép kín và sinh hoạt theo cộng đồng. Để đồng bào thay đổi, tăng cường giao lưu đoàn kết lương-giáo cùng hòa hợp phát triển với các dân tộc khác trên địa bàn, các cấp chính quyền địa phương tỉnh An Giang đã rất chú trọng triển khai nhiều chính sách thiết thực, phù hợp; đồng thời tăng cường lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, những vấn đề cấp thiết trong đời sống của đồng bào Chăm để kịp thời có giải pháp hỗ trợ. Qua đó làm chuyển biến trong cộng đồng người Chăm từ tư duy đến hành động. Đồng bào đồng lòng với chính quyền địa phương xây dựng và phát triển làng Chăm ngày một đổi mới và phồn vinh.
Bảo Yên (Lào Cai): Các Tổ truyền thông cộng đồng tăng cường giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm

Bảo Yên (Lào Cai): Các Tổ truyền thông cộng đồng tăng cường giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm

Tin tức - Trọng Bảo - 15 giờ trước
Vừa qua, Hội Phụ nữ huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đã tổ chức các buổi giao lưu cho các Tổ truyền thông cộng đồng tại các cụm xã.
Yên Bái: Phát huy sức mạnh đoàn kết, tinh thần tự lực, tự cường của Nhân dân để triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719

Yên Bái: Phát huy sức mạnh đoàn kết, tinh thần tự lực, tự cường của Nhân dân để triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - Văn Hoa - 16 giờ trước
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, Giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) có nguồn lực lớn nhất từ trước đến nay dành riêng cho vùng đồng bào DTTS&MN. Sau 3 năm triển khai Chương trình tại tỉnh Yên Bái đã từng bước thay đổi diện mạo, nâng cao đời sống Nhân dân, đáp ứng được nguyện vọng của đồng bào vùng DTTS và miền núi. Để hiểu thêm về những kết quả trong thực hiện Chương trình MTQG 1719 tại Yên Bái, phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có buổi trao đổi với ông Trần Xuân Thủy, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Yên Bái.
Các Chương trình MTQG thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội vùng DTTS ở Nho Quan (Ninh Bình)

Các Chương trình MTQG thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội vùng DTTS ở Nho Quan (Ninh Bình)

Sau gần 3 năm thực hiện các Chương trình MTQG giai đoạn 2021-2025, tại huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình đã có hàng nghìn gia đình là đồng bào DTTS được hưởng lợi, có sinh kế bền vững, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện năm 2022 còn 3,54%, hộ cận nghèo còn 4,25%. Đời sống Nhân dân từng bước được cải thiện, trình độ, năng lực cán bộ xã, thôn, bản từng bước được nâng lên rõ rệt.