Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát triển các dân tộc rất ít người từ việc sửa đổi Nghị định số 57/2017/NĐ-CP: Điều chỉnh chính sách tuyển sinh (Bài 2)

Cù Hương - Sỹ Hào - 09:04, 19/11/2023

Ngoài được hỗ trợ học tập thì học sinh (HS), sinh viên (SV) thuộc các DTTS rất ít người được ưu tiên tuyển thẳng vào hệ thống các trường chuyên biệt và các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên, chính sách ưu tiên này không chỉ gây khó khăn cho một số trường chuyên biệt, mà còn khiến các cơ sở giáo dục đại học lo ngại về chất lượng đầu vào.

Việc xét tuyển thẳng HS thuộc dân tộc rất ít người khiến cơ hội được vào học tại các trường PTDTNT của HS thuộc các dân tộc khác bị hẹp đi. (Trong ảnh: Trường Mầm no Vàng San, xã Vàng San, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu)
Trường Mầm non Vàng San, xã Vàng San, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu

Lo ngại chất lượng đầu vào

Theo quy định tại Điều 3 – Nghị định số 57/2017/NĐ-CP ngày 9/5/2017 của Chính phủ (NĐ57), trẻ mẫu giáo, HS, SV thuộc các DTTS rất ít người được ưu tiên vào học tại các cơ sở giáo dục phù hợp theo nguyện vọng. Theo đó, trẻ mẫu giáo được học tại các trường mầm non, trường/lớp mẫu giáo công lập; HS tiểu học (TH) được học tại các trường phổ thông dân tộc bán trú (PTTBT), trường TH; hoàn thành chương trình TH được vào học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú (PTTNT), trường PTTBT, trường THCS; HS tốt nghiệp THCS được tuyển thẳng vào học tại các trường PTTNT, trường THPT, cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp và trung cấp.

Đặc biệt, khoản 5 – Điều 3 quy định, HS tốt nghiệp THPT được xét tuyển thẳng vào học tại các trường, khoa dự bị đại học, các cơ sở giáo dục đại học, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Trong Báo cáo số 1533/BC-UBDT ngày 11/11/2020 về kết quả rà soát chính sách, pháp luật liên quan đến vùng đồng bào DTTS và miền núi, Ủy ban Dân tộc (UBDT) cho rằng, chính sách ưu tiên tuyển thẳng này hiện không còn phù hợp với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong tình hình mới.

“Việc thực hiện chính sách xét tuyển thẳng vào học tại các trường, khoa dự bị đại học, các cơ sở giáo dục đại học, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp gây ra nhiều khó khăn trong việc kiểm soát chất lượng đào tạo”, Báo cáo số 1533/BC-UBDT cho biết.

Kết quả điều tra thu thập thông tin kinh tế - xã hội 53 DTTS do UBDT và Tổng cục Thống kê thực hiện đã phản ánh thực trạng càng lên cấp học cao hơn thì tỷ lệ tham gia của HS thuộc các dân tộc lại thấp xuống. Đơn cử như dân tộc Brâu, tỷ lệ người đi học chung cấp TH là 104,1%; tỷ lệ người đi học chung cấp THCS là 42,9%; tỷ lệ người đi học chung cấp THPT là 33,3%...

Tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông của 5 dân tộc đầu bảng và 5 dân tộc cuối bảng xếp hạng theo kết quả điều tra thu thập thông tin 53 DTTS do UBDT và Tổng cục Thống kê thực hiện năm 2019. (Nguồn: dangconsan.vn)
Tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông của 5 dân tộc đầu bảng và 5 dân tộc cuối bảng xếp hạng theo kết quả điều tra thu thập thông tin 53 DTTS do UBDT và Tổng cục Thống kê thực hiện năm 2019. (Nguồn: dangconsan.vn)

Với dân tộc Rơ Măm, kết quả thu thập thông tin cho thấy, tỷ lệ người đi học chung cấp TH là 106,1%; tỷ lệ người đi học chung cấp THCS là 77,1%; tỷ lệ người đi học chung cấp THPT là 58,3%. Đặc biệt, trong 5 năm (2017 – 2022), chỉ có 23 em người dân tộc Rơ Măm tốt nghiệp THPT, 11 sinh viên theo học đại học, cao đẳng.

Chất lượng đầu vào thấp sẽ là một rào cản trong việc thực hiện nhiệm vụ của Tiểu dự án 2 – Dự án 5 thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg; với nội dung đầu tư, hỗ trợ công tác đào tạo dự bị đại học, đại học và sau đại học nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho vùng đồng bào DTTS và miền núi. Do đó, cần phải điều chỉnh, sửa đổi chính sách gần như “cho không” một suất vào các trường, khoa dự bị đại học, các cơ sở giáo dục đại học theo quy định tại NĐ57 để bảo đảm chất lượng đào tạo.

Băn khăn chính sách hỗ trợ

Trong Báo cáo số 1533/BC-UBDT, UBDT cũng lưu ý, việc thực hiện chính sách ưu tiên tuyển thẳng cũng gây ra khó khăn trong công tác tuyển sinh cho các trường PTDTNT ở những địa phương tập trung đông HS thuộc các DTTS rất ít người. Việc xét tuyển thẳng HS thuộc dân tộc rất ít người khiến cơ hội được vào học tại các trường PTDTNT của HS thuộc các dân tộc khác bị hẹp đi rất nhiều.

Đơn cử như huyện Mường Tè (Lai Châu), ngoài dân tộc Kinh thì đây là địa bàn sinh sống của cộng đồng 8 DTTS: Thái, Hà Nhì, Si La, Mông, Cống, Giáy, Mảng, La Hủ. Theo NĐ57 thì HS các dân tộc: Mảng, La Hủ, Cống, Si La được thụ hưởng chính sách xét tuyển thẳng vào các trường PTNTNT, trong khi chỉ tiểu tuyển sinh hằng năm của nhà trường chỉ có 300 HS. Do đó, đại bộ phận HS của nhà trường đều thuộc các dân tộc rất ít người, HS thuộc các thành phần dân tộc khác rất ít.

Bảo đảm chất lượng đầu vào cho các trường dự bị đại học, đại học và sau đại học nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho vùng đồng bào DTTS và miền núi. (Trong ảnh: Một giờ học tại Trường Dự bị đại học dân tộc Trung ương – Nguồn ảnh: dangcongsan.vn)
Bảo đảm chất lượng đầu vào cho các trường dự bị đại học, đại học và sau đại học nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho vùng đồng bào DTTS và miền núi. (Trong ảnh: Một giờ học tại Trường Dự bị đại học dân tộc Trung ương – Nguồn ảnh: dangcongsan.vn)

Bên cạnh chính sách xét tuyển thẳng, trẻ em, HS, SV thuộc các dân tộc rất ít người được thụ hưởng chính sách hỗ trợ học tập trong 12 tháng/năm. Số liệu sơ kết 05 năm (2017 – 2022) thực hiện NĐ57 của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy, từ tháng 7/2017 đến tháng 7/2022, đã có hơn 104.219 lượt trẻ em, HS, SV thuộc các DTTS rất ít người được thụ hưởng chính sách hỗ trợ học tập, với tổng kinh phí đã chi trả gần 710 tỷ đồng.

Chỉ riêng tỉnh Kon Tum, thực hiện chính sách theo NĐ57 đối với dân tộc Brâu và dân tộc Rơ Măm, đã có 295 trẻ mẫu giáo được hưởng chính sách hỗ trợ học tập bằng 30% mức lương cơ sở/trẻ/tháng, kinh phí thực hiện hơn 1,188 tỷ triệu đồng; có 40 HS cấp TH, THCS hưởng chính sách hỗ trợ học tập 40% mức lương cơ sở/HS/tháng, kinh phí thực hiện là gần 316,9 triệu đồng; có 528 HS cấp TH, THCS DTBT hưởng chính sách hỗ trợ học tập 60% mức lương cơ sở/HS/tháng, kinh phí thực hiện là 4,651 tỷ đồng;…

Trong Báo cáo số 1533/BC-UBDT, UBDT khẳng định, việc thực hiện chính sách hỗ trợ học tập là hết sức cần thiết để phát triển giáo dục ở các dân tộc rất ít người. Tuy nhiên, chính sách chỉ áp dụng cho trẻ mẫu giáo 3 tuổi trở lên, còn trẻ nhà trẻ không có chế độ. Đây là quy định chưa phù hợp, cần được điều chỉnh bởi tỷ lệ hộ nghèo của các DTTS rất ít người hiện còn rất cao (nhiều dân tộc có tỷ lệ nghèo trên 50%, gồm: Mảng 66,3%, Chứt 60,6%, Ơ Đu 56,7%, Cống 54,0%, Lô Lô 53,9%, Pà Thẻn 50,2%), khi thu nhập bình quân đầu người của nhóm hộ nghèo nhất là 1,1 triệu đồng/tháng nên rất khó khăn trong công tác huy động trẻ nhà trẻ ra lớp và công tác quản lý, tổ chức hoạt động bán trú tại các trường mầm non có đông HS dân tộc ít người.

Theo số liệu trong dự thảo Đề án “Hỗ trợ giáo dục học tập theo vòng đời cho trẻ em, HS, SV người DTTS tại vùng DTTS và miền núi” do UBDT thực hiện, từ báo cáo của 32 tỉnh cho thấy, giai đoạn 2010 - 2021, thực trạng bỏ học của HS, SV người DTTS diễn gia ở cả các cấp học, bỏ học nhiều nhất là cấp THCS và THPT. Trong đó, riêng tại các xã khu vực III có 9.037 HS cấp TH bỏ học, cấp THCS là 40.892 HS, cấp THPT là 37.877 HS, sơ cấp là 364 HS, trung cấp là 1.148 HS, cao đẳng là 991 HS, đại học là 954 HS.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Lai Châu hiện có 20 dân tộc sinh sống, với dân số khoảng trên 484.000 người, trong đó có 4 dân tộc Mảng, Cống, Lự, Si La là thuộc nhóm dân tộc có khó khăn đặc thù. Nhờ các chính sách đối với của Đảng, Nhà nước, bộ mặt các bản làng dân tộc rất ít người của tỉnh Lai Châu dần thay đổi. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2025, Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã thiết kế tiểu dự án 1, Dự án 9 về đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn nhằm giải quyết toàn diện những vấn đề cấp thiết của đồng bào.
Tin nổi bật trang chủ
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Thách thức mới trên tinh thần ham học của người Dao (Bài cuối)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Thách thức mới trên tinh thần ham học của người Dao (Bài cuối)

Dù đã trải qua bao thế hệ, dòng suối hiếu học của người Dao vẫn không ngừng tuôn chảy, từ mái nhà tranh vang tiếng ê a kinh Nôm, đến giảng đường đại học rộn ràng bước chân người trẻ. Nhưng ở thế kỷ XXI, tinh thần ham học ấy đang đối diện với những thử thách chưa từng có. Trước những giá trị cũ dần mai một, môi trường sống thay đổi, thế hệ trẻ người Dao - đặc biệt là Gen Z - đứng giữa ngã ba thời đại: tiếp nối hay đứt đoạn? hội nhập hay tan loãng? Và để truyền thống ham học tập của dân tộc không sụp đổ, điều gì là then chốt?
Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Media - PV - 2 giờ trước
Dân tộc Xtiêng còn có nhiều tên gọi khác, như: Điêng, Xa Điêng, Xơ Điêng, Xa Chiêng, là dân tộc sinh sống lâu đời ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ.
Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Phóng sự - Mỹ Dung - 3 giờ trước
Giữa trập trùng núi rừng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh), đồng bào Sán Chỉ xã vùng cao Đại Dực đang viết nên câu chuyện mới cho vùng đất nghèo khó, với nhiều thay đổi ấn tượng từ nhận thức đến hành động. Đặc biệt là việc gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng, góp phần cho sự phát triển bền vững tại vùng cao nơi đây.
“Tôi luôn nhớ mãi lời Bác dạy”

“Tôi luôn nhớ mãi lời Bác dạy”

Phóng sự - Thanh Hải - 3 giờ trước
Đời người, có những ký ức không thể nào quên, như là động lực, là niềm tin, là tự hào, là hãnh diện mãi mãi. Khoảnh khắc gặp Bác, khi thì ở Phủ Chủ tịch, khi lại ở quê nhà… với một cụ bà đã vượt qua hơn một thế kỷ cuộc đời, là tất cả như thế. Cụ là Nguyễn Thị Thức, 106 tuổi, ở làng Hồng Lĩnh, xã Hậu Thành, Yên Thành (Nghệ An).
70 năm nhìn lại cuộc chia tay lịch sử tại Cảng Quy Nhơn

70 năm nhìn lại cuộc chia tay lịch sử tại Cảng Quy Nhơn

Tin tức - T.Nhân - N.Triều - 3 giờ trước
Tối 16/5, tại quảng trường Nguyễn Tất Thành, Tp. Quy Nhơn, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm hoàn thành việc chuyển quân tập kết ra Bắc của cán bộ, chiến sĩ, đồng bào và học sinh miền Nam (16/5/1955 - 16/5/2025). Đây là dịp để ôn lại một chặng đường lịch sử hào hùng, nơi hàng vạn cán bộ, chiến sĩ, đồng bào miền Nam rời quê hương trong niềm tin “ra đi để trở về”, góp phần làm nên thắng lợi vẻ vang của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Dân tộc - Tôn giáo - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Ngày 16/5, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025. Tham dự hội nghị có hơn 50 đại biểu là chức sắc, chức việc, nhà tu hành đại diện các tổ chức tôn giáo.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Ý nghĩa chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại xã biên giới của Long An

Ý nghĩa chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại xã biên giới của Long An

Nhịp cầu nhân ái - Tào Đạt - Sa Rây - 3 giờ trước
Ngày 16/5, tại xã Bình Thạnh (huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An), Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) tỉnh Trà Vinh và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Trà Vinh phối hợp với Hội LHPN tỉnh Long An và Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Long An đã tổ chức Chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” năm 2025.
Các nạn nhân bị thương vụ sạt lở tại huyện Phong Thổ đang được điều trị tích cực

Các nạn nhân bị thương vụ sạt lở tại huyện Phong Thổ đang được điều trị tích cực

Thời sự - Trọng Bảo - 4 giờ trước
Vụ sạt lở tại công trường thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, thuộc bản Lản Nhì Thàng, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu đã làm 05 người mất tích và 04 người bị thương. Hiện, các nạn nhân bị thương đang được điều trị tích cực tại Bệnh viên Đa khoa tỉnh Lai Châu.
Xác định danh tính các nạn nhân mất tích vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Xác định danh tính các nạn nhân mất tích vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Thời sự - Trọng Bảo - 4 giờ trước
Vụ sạt lở đất tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, thuộc bản Lản Nhì Thàng, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, ngày 16/5 làm 9 người bị thương và mất tích.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Media - BDT - 4 giờ trước
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Ánh sáng từ bi lan tỏa nơi vùng cao A Lưới

Ánh sáng từ bi lan tỏa nơi vùng cao A Lưới

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Minh Ngọc - 23:08, 16/05/2025
Không chỉ làm tốt Phật sự, nhiều tăng ni và Phật tử Phật giáo ở A Lưới, TP. Huế còn chung tay với chính quyền và các ban ngành đoàn thể làm tốt công tác xóa đói giảm nghèo, xóa nhà tạm, nhà dột nát giúp đồng bào DTTS miền biên giới ngày càng no ấm hơn.