Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát huy giá trị âm nhạc dân gian Mnông, tạo thành sản phẩm nghệ thuật cho du lịch

PV - 10:39, 30/01/2023

Sự tương tác cùng song hành giữa văn hóa và du lịch là sự hòa quyện tạo nên hiệu ứng cộng lực, thúc đẩy nhau cùng phát triển. Ðiều này, vừa bảo tồn, phát huy được bản sắc văn hóa truyền thống Mnông, vừa góp phần tạo nên nét đặc trưng để phát triển du lịch Ðắk Nông bền vững.

Đoàn Ca múa Dân tộc tỉnh biểu diễn tại Hội nghị quốc tế về Hang động núi lửa lần thứ 20, do tỉnh Đắk Nông đăng cai tổ chức (ảnh: Hồ Mai)
Đoàn Ca múa Dân tộc tỉnh biểu diễn tại Hội nghị quốc tế về Hang động núi lửa lần thứ 20, do tỉnh Đắk Nông đăng cai tổ chức (ảnh: Hồ Mai)

Xứ sở của những âm điệu

“Xứ sở của những âm điệu” là câu slogan, khi các nhà khoa học trong quá trình nghiên cứu về những giá trị của Công viên địa chất Đắk Nông đã nhìn thấy, lắng nghe và nhận ra đó là một trong những giá trị cấu thành hệ thống các giá trị hội đủ điều kiện để được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông.

Có thể hiểu rằng, đó chính là âm điệu của sông suối, thác ghềnh, thiên nhiên kỳ vĩ; âm điệu diễn tấu của các loại nhạc cụ được chế tác từ những nguyên liệu của núi rừng như Goong Rêng, Goong Lú, R’lét, M’Boat… (Mnông), Đinh Năm, Đinh Pút, Tăc Tà… (Ê Đê); âm điệu của cồng chiêng trong các lễ hội, và âm điệu diễn xướng của các làn điệu dân ca Nau M’pring; Tâm Pớt, Yơng Yơh… (Mnông), Ai rey, Kưưt… (Ê Đê), Nao ring lêu, Yal yau… (Chao Mạ). Trong những âm điệu đó, Nau M’pring (dân ca Mnông) đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia. Đặc biệt, chiêng Mnông là một vùng của Không gian Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên đã được UNESCO công nhận là kiệt tác truyền khẩu và Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại.

Các giá trị của nghệ thuật văn hóa dân tộc được đưa vào âm nhạc, biểu diễn (ảnh: Hồ Mai)
Các giá trị của nghệ thuật văn hóa dân tộc được đưa vào âm nhạc, biểu diễn (ảnh: Hồ Mai)

Bản sắc văn hóa trong âm nhạc

Bản sắc văn hoá của mỗi dân tộc được phản ánh thông qua những giá trị vật chất và tinh thần cụ thể, bao gồm: ngôn ngữ, tập quán, kiến trúc nhà ở, hoa văn, truyện cổ, sử thi, cồng chiêng, và các loại hình diễn xướng dân gian… Trong âm nhạc không thể làm cho người nghe thấy được ngôi nhà sàn của người Ê Đê khác với ngôi nhà trệt mái khum của người Mnông. Yếu tố bản sắc văn hóa trong âm nhạc là những quãng, thang âm, những nốt hoa mỹ luyến láy của các làn điệu dân ca, của các loại nhạc cụ dân tộc, hay tiết tấu, thanh âm, phong cách diễn tấu của cồng chiêng… tạo nên sự khác biệt, độc đáo của mỗi dân tộc.

Cũng là hát ru, hay hát giao duyên… nhưng chắc chắn một điều là, làn điệu của mỗi dân tộc đều có sự khác biệt không thể nhầm lẫn. Chẳng hạn như Ay Ray của Ê Đê nghe rất hừng hực, xao động; Pơlung của Ba Na thì mềm mại, dặt dìu; còn Tâm Pơt hay Yơng Yơ của Mnông phải lắng nghe một cách tinh tế thì mới cảm nhận được nỗi ưu tư, trong đó cũng có cả sự khát vọng, cháy bỏng từ sâu thẳm nội tâm con người. Hay đối với chiêng Mnông, không có tiết tấu dồn dập, rộn rã như dàn chiêng K’nah Ê Đê, hay thánh thót, vang vọng như dàn chiêng Aráp của Gia Rai... Nhưng tiết tấu và giai điệu của nó bồng bềnh như con sóng, những âm bồi như vẳng lại từ nơi xa xăm, làm cho người nghe có cảm giác như đang sống lại thời xa xưa huyền thoại. Sự khác biệt đó tạo nên màu sắc âm nhạc riêng, thành bản sắc văn hóa trong âm nhạc của mỗi tộc người.

Những âm điệu đó là cốt cách, tâm hồn của các tộc người trên cao nguyên Mnông, đã hình thành và được lưu truyền từ đời này sang đời khác. Những âm điệu trở thành tài sản tinh thần vô giá, tạo nên một kho tàng âm nhạc dân gian độc đáo, phong phú và đa dạng không thể thiếu trong đời sống tinh thần của đồng bào DTTS nơi đây.

 Tiết mục đạt giải A cá nhân Hát sử thi của Đoàn huyện Đắk Song tại Liên hoan dân ca các dân tộc tỉnh Đắk Nông lần thứ I năm 2022 với chủ đề "Thanh âm Đắk Nông" (ảnh: Hồ Mai)
Tiết mục đạt giải A cá nhân Hát sử thi của Đoàn huyện Đắk Song tại Liên hoan dân ca các dân tộc tỉnh Đắk Nông lần thứ I năm 2022 với chủ đề "Thanh âm Đắk Nông" (ảnh: Hồ Mai)

Để âm nhạc dân gian thành sản phẩm nghệ thuật cho du lịch

Sự phát triển của du lịch, không thể tách rời với bản sắc văn hóa vùng miền, sự gắn kết giữa văn hóa và du lịch sẽ phát huy được lợi thế để du lịch phát triển. Đó là kinh nghiệm của các địa phương có lợi thế về vùng văn hóa đặc trưng, như văn hóa các dân tộc Tây Bắc, bài chòi vùng duyên hải miền Trung, vùng văn hóa Nam Bộ...

Đắk Nông, với tiềm năng lợi thế của Hệ thống hang động núi lửa, hệ sinh thái đa dạng, cảnh quan thiên nhiên với vẻ đẹp hoang sơ lay động lòng người và một vùng văn hóa đầy bản sắc. Trong đó, âm nhạc dân gian Mnông là giá trị cốt lõi của “Xứ sở của những âm điệu”.

Để bảo tồn và phát huy toàn diện các giá trị của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông một cách hiệu quả, gắn liền với phát triển du lịch bền vững, từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho cộng đồng các dân tộc, thì âm nhạc dân gian cần phải được quan tâm ngang tầm với các giá trị khác. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của âm nhạc dân gian Mnông, nhằm tạo ra sản phẩm du lịch khác biệt với các địa chỉ du lịch ngay cả đối với vùng Tây Nguyên, làm phong phú hơn các sản phẩm đặc trưng của một vùng đất để phục vụ, níu chân du khách. Đáp ứng nhu cầu tham quan, thưởng ngoạn và tính hiếu kỳ, khám phá của du khách qua sự khác biệt của các sản phẩm du lịch trên Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông.

Sự tương tác cùng song hành giữa văn hóa và du lịch là sự hòa quyện tạo nên hiệu ứng cộng lực, thúc đẩy nhau cùng phát triển; vừa bảo tồn, phát huy được bản sắc văn hóa truyền thống Mnông, vừa phát triển du lịch bền vững./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Gia Lai: Tiếp tục xảy ra vụ phá rừng tự nhiên quy mô lớn gần 5ha

Gia Lai: Tiếp tục xảy ra vụ phá rừng tự nhiên quy mô lớn gần 5ha

Tỉnh Gia Lai vừa phát hiện vụ phá rừng tự nhiên quy mô lớn trên địa bàn huyện Kông Chro với tổng diện tích lên đến gần 5ha. Hiện Hạt Kiểm lâm huyện Kông Chro đang phối hợp với các ngành chức năng tiến hành mở rộng hiện trường, điều tra, xác minh làm rõ đối tượng để xử lý nghiêm theo quy định. Đồng thời, kiến nghị cấp trên làm rõ trách nhiệm của chủ rừng khi để xảy ra phá rừng.
Mang Tết Trung thu đến với trẻ em vùng cao biên giới Mèo Vạc

Mang Tết Trung thu đến với trẻ em vùng cao biên giới Mèo Vạc

Xã hội - Văn Hoa - Minh Đức - 22:51, 24/09/2023
Nhằm để các em thiếu nhi nơi vùng cao biên giới Mèo Vạc được tận hưởng một mùa Trung thu rộn ràng, ấm áp và đong đầy yêu thương, vừa qua, Đoàn thiện nguyện Thanh Maika và những người bạn (Thành phố Hà Nội) phối hợp UBND xã Pải Lủng tổ chức chương trình “Trung thu cao nguyên đá” cho hơn 1.000 em học sinh liên trường của xã.
Bình Thuận: Phổ biến, cung cấp thông tin cho Người có uy tín và cán bộ làm công tác dân tộc ở cơ sở

Bình Thuận: Phổ biến, cung cấp thông tin cho Người có uy tín và cán bộ làm công tác dân tộc ở cơ sở

Công tác Dân tộc - L.Phương - 22:46, 24/09/2023
Ngày 24/9, Ban Dân tộc tỉnh Bình Thuận đã tổ chức Hội nghị tập huấn phổ biến, cung cấp thông tin cho 87 Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS và cán bộ, công chức thuộc các Phòng Dân tộc trên địa bàn tỉnh.
An Giang: Khai Giảng lớp đào tạo kỹ năng tiếng Khmer cho cán bộ Bộ đội Biên phòng

An Giang: Khai Giảng lớp đào tạo kỹ năng tiếng Khmer cho cán bộ Bộ đội Biên phòng

Công tác Dân tộc - Như Tâm - Lê Vũ - 22:42, 24/09/2023
Ngày 24/9, tại Tiểu đoàn Huấn luyện - Cơ động, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang phối hợp với Sở Nội vụ và Trường Dân tộc nội trú - Trung học phổ thông tỉnh An Giang tổ chức Lễ khai giảng lớp 4 kỹ năng tiếng Khmer cho cán bộ trong đơn vị.
Đồng bào Dao cải thiện thu nhập từ các bài thuốc cổ truyền

Đồng bào Dao cải thiện thu nhập từ các bài thuốc cổ truyền

Media - Trọng Bảo - 22:33, 24/09/2023
Đồng bào Dao đỏ ở Lào Cai sở hữu một kho tàng tri thức về cây thuốc rất có giá trị trong tự nhiên. Trải qua bao thế hệ, kinh nghiệm về những cây thuốc dân gian vẫn được lưu truyền, gìn giữ. Các bài thuốc cổ truyền không chỉ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng trong thôn bản, mà hiện nay đã và đang được bà con khai thác, chế biến thành các sản phẩm đa dạng cũng ứng cho thị trường mang lại thu nhập, cải thiện đời sống.
Khám phá bảo tàng duy nhất về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định

Khám phá bảo tàng duy nhất về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định

Media - Lê Vũ – Trần Linh - 22:32, 24/09/2023
Vừa được chính thức đi vào hoạt động từ cuối tháng 8/2023, tuy nhiên, Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định đã thành địa chỉ tham quan thu hút đông đảo du khách, đặc biệt là các bạn trẻ trong thời gian gần đây. Cùng Báo Dân tộc và Phát triển khám phá bảo tàng duy nhất ở Việt Nam về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định.
Tin trong ngày - 22/9/2023

Tin trong ngày - 22/9/2023

Bản tin hôm nay, ngày 22/9, có những thông tin đáng chú ý sau: Giới thiệu sản phẩm OCOP gắn với văn hóa các tỉnh miền núi phía Bắc. Lễ hội trà Shan tuyết lớn nhất miền Bắc. Hủy hoại cây rừng bằng thuốc độc ở huyện Bác Ái (Ninh Thuận). Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bộ đội Biên phòng giúp đồng bào DTTS thay đổi nếp nghĩ, cách làm

Bộ đội Biên phòng giúp đồng bào DTTS thay đổi nếp nghĩ, cách làm

Media - Ngọc Chí - 22:32, 24/09/2023
Với phương châm “ba bám, bốn cùng”, lực lượng Bội đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Kon Tum đã và đang triển khai nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả, từng bước giúp cho đồng bào DTTS ở khu vực biên giới vươn lên thoát nghèo, có cuộc sống ấm no và hạnh phúc.
Ngày hội văn hóa, thể thao thanh niên Việt Nam - Lào tại Bình Định

Ngày hội văn hóa, thể thao thanh niên Việt Nam - Lào tại Bình Định

Tin tức - T.Nhân - 22:30, 24/09/2023
Ngày 24/9, tại huyện miền núi Vân Canh (Bình Định), Tỉnh đoàn Bình Định tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao thanh niên Việt Nam - Lào với sự tham gia hưởng ứng của hơn 250 đoàn viên, thanh niên, sinh viên Việt Nam và Lào.
Thanh Hóa: Ấm áp chương trình “Tết Trung thu - Tết của tình yêu thương”

Thanh Hóa: Ấm áp chương trình “Tết Trung thu - Tết của tình yêu thương”

Nhịp cầu nhân ái - Quỳnh Trâm - 22:30, 24/09/2023
Trung ương Hội Bảo trợ Người khuyết tật và trẻ mồ côi Việt Nam và Hội Bảo trợ Người khuyết tật, trẻ mồ côi và bảo vệ quyền trẻ em tỉnh Thanh Hóa vừa phối hợp với huyện miền núi Ngọc Lặc tổ chức Chương trình tặng quà “Tết Trung thu - Tết của tình yêu thương” dành cho học sinh khuyết tật, học sinh mồ côi, học sinh nghèo có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, nhân dịp Tết Trung thu và bước vào năm học mới.
Thể thao Việt Nam giành huy chương đầu tiên tại Asiad 19

Thể thao Việt Nam giành huy chương đầu tiên tại Asiad 19

Thể thao - PV - 22:27, 24/09/2023
Sáng 24/9, 4 cô gái Đinh Thị Hảo, Hà Thị Vui, Phạm Thị Huệ, Dư Thị Bông đã mang về tấm huy chương đầu tiên của Asiad 19 cho Đoàn thể thao Việt Nam ở môn Chèo thuyền Rowing.
Các lao động Việt Nam không nguy hiểm đến tính mạng trong vụ cháy tại Đài Loan (Trung Quốc)

Các lao động Việt Nam không nguy hiểm đến tính mạng trong vụ cháy tại Đài Loan (Trung Quốc)

Tin tức - L.Minh - 22:24, 24/09/2023
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội vừa có công văn Số: 3952/LĐTBXH-VP, về việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người lao động Việt Nam trong vụ hỏa hoạn tại Đài Loan (Trung Quốc).