Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Nhà thơ trẻ Lữ Mai với đề tài người lính

Hồng Phúc - 15:26, 28/07/2021

“Tôi là con của một người lính. Trong gia đình tôi, cũng đã có những ngôi mộ bị thất lạc vì chiến tranh; đã có người cô bé nhỏ mong manh mặc tấm áo hoa mới đến trường, bom vùi ngay trong ngày khai giảng...” - nhà văn, nhà thơ, nhà báo Lữ Mai chia sẻ. Cảm giác yêu thương cũng như mắc nợ những người nằm xuống luôn thường trực ấy đã thôi thúc chị cầm bút viết về người lính.

Nhà văn Lữ Mai với tác phẩm Ngang qua bình minh
Nhà văn Lữ Mai với tác phẩm Ngang qua bình minh

Tôi không biết đã bao lần mình khóc

"Quê hương tôi là mảnh đất nhiều gian khó mà cũng rất nên thơ nên hình như những điều đó ngấm vào tôi rất sâu nặng. Bây giờ bố mẹ tôi vẫn ở đó, trong ngôi nhà ven sườn đồi toàn sim mua và rất nhiều ngôi mộ liệt sĩ chưa biết tên, chưa ai về nhận, vẫn được những người nông dân như bố mẹ và dân làng tôi hương khói", nhà thơ Lữ Mai bộc bạch.

Từ nhỏ, qua những câu chuyện ký ức của bố - một người lính trở về từ chiến trường Campuchia nỗi ám ảnh chiến tranh, niềm trăn trở, hy sinh lớn lao mà thầm lặng của họ đã ngấm sâu vào Lữ Mai. Đề tài về người lính đã trở nên quen thuộc trong văn chương của chị. 

“Chúng ta không thể đau thay những nỗi đau của người lính”, Lữ Mai chia sẻ. 

Trong chị, lòng biết ơn và sự tri ân đối với những người lính không bao giờ đủ. Dẫu thừa nhận mình là cây viết trẻ còn nhiều thiếu sót và hạn chế, nhất là với thể loại trường ca, một đề tài khó, cần có chiều sâu… nhưng với Lữ Mai, sự rung động và trắc ẩn khiến chị không thể không cầm bút.

Với trường ca “Chư Tankra mây trắng”, Lữ Mai không khai thác sử liệu về trận chiến oanh liệt mà đi sâu vào tình cảm, tâm lý, câu chuyện của những cựu chiến binh thời bình;  qua đó khẳng định khí chất, tinh thần dũng cảm, hào hoa, sống và hành động đầy ý nghĩa của các thế hệ người lính. Đó là các cựu chiến binh Chư Tan Kra, với hành trình hơn 10 năm qua đi tìm đồng đội, tiết kiệm từng đồng lương hưu, chia nhau từng chút lương khô và nước uống.

Trong suốt quá trình sáng tác trường ca này, tôi không biết mình đã khóc bao nhiêu lần, Lữ Mai kể lại.Thật nghẹn ngào, đau xót khi nghe những câu chuyện từ ông Hồ Đại Đồng, Cựu chiến binh Trung đoàn 209, Trưởng ban liên lạc CCB tìm liệt sĩ Sư đoàn 1, là nhân chứng trực tiếp có lần phải cùng đồng đội chia răng đều cho các gói hài cốt (vì không thể phân biệt được riêng từng người)... Những điều ấy đã đi vào trong trang viết của Lữ Mai một cách chân thật, đau đớn nhưng ẩn chứa sự cảm phục, tự hào.

“Tiếng bom cũ xô những người lính già/suối đêm róc rách như hờn trách/bảy mươi ngại gì sông suối núi đèo/sẽ khai quật hầm hào/sẽ biết trước muỗi vắt nhiều vô kể/sẽ chằng chịt ngã ba không ở trong bản đồ/còn sức còn đicòn thương còn nghĩ”…

Ở tác phẩm trường ca “Ngang qua bình minh”, người đọc lại cảm nhận được điệp trùng những câu chuyện của người lính biển, không chỉ là câu chuyện của những người đang sống mà còn có rất nhiều câu chuyện của những người lính đã hy sinh. Nhưng họ vẫn hiện diện trên sóng nước Tổ quốc, với những suy tư tâm sự đời thường mà rất đỗi thiêng liêng:

“Lửa bùng lên sẽ mặc nhiên tro tàn/ phía sau tro tàn vẫn tình yêu thuần khiết/ vẫn đoàn người hành quân từ miền khác/ không về quê mình mà tới biển mênh mông”…

Quãng thời gian 2019-2021, là quãng nhà thơ Lữ Mai ra sách nhiều và liên tục nhất, chị trở về từ Trường Sa và viết “Ngang qua bình minh”; tản văn Nơi đầu sóng”, “Mắt trùng khơi” rồi tiếp tục là “Chư Tan Kra mây trắng". Sự viết cần mẫn ấy, như một chứng minh cho mối duyên nợ của nghiệp viết Lữ Mai với đề tài người lính.

Dấu gạch nối giữa quá khứ và hiện tại

Đã có một giai đoạn, khi nhận xét về người viết trẻ, nhiều ý kiến cho rằng, người trẻ chỉ sáng tác quanh quẩn về cái tôi cá nhân, những chi tiết nhỏ lẻ, hạn hẹp; thiếu tinh thần dân tộc, … Thế nên trong buổi trò chuyện với chúng tôi, tác giả cho rằng, ngày nay việc các tác giả trẻ xuất hiện nhiều hơn về đề tài lịch sử là một tín hiệu đáng mừng.

Chư Tankra mây trắng là trường ca đầy xúc động về hành trình đi tìm đồng đội của những người lính "trung đoàn mũ sắt”
Chư Tankra mây trắng là trường ca đầy xúc động về hành trình đi tìm đồng đội của những người lính "trung đoàn mũ sắt”

Tuy nhiên, khó khăn về mặt lứa tuổi, tiếp cận với sử liệu, thể loại, và những “cái bóng” lớn, cũng là vấn đề khiến người viết phải suy ngẫm. Nhưng không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải quan sát, trăn trở, nung nấu…bằng sự nỗ lực viết.

“Khi viết những tác phẩm về người lính, tôi thấy mình “được” quá nhiều, đó là những xúc cảm mạnh mẽ sâu thẳm trong con người mình, không chỉ là ở tư cách người viết, mà tôi còn là một người Việt Nam. Viết trường ca này (Chư Tankra mây trắng), tôi cũng phát hiện ra thêm nhiều góc cạnh của tâm hồn mình”, Lữ Mai chia sẻ.

Tại sao có lúc chúng ta lo lắng khi người trẻ ít hứng thú với sách về lịch sử? Trên thực tế, người lớn, cũng khó cầm được lòng trước những cám dỗ của thế giới giải trí hiện đại chứ chưa nói đến người trẻ.

Nhà thơ Lữ Mai cho rằng, mỗi một tác phẩm đều có đời sống riêng của nó, nhưng chị mong muốn những gì mình viết sẽ mang lại một góc nhìn khác về lịch sử, nhân văn và ý nghĩa đối với độc giả, đặc biệt là những người trẻ. Những cuốn sách sẽ là những dấu gạch nối giữa quá khứ và hiện tại, khơi gợi lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, nhắc nhớ chúng ta không bao giờ được phép quên đi lịch sử dân tộc mình.

Cũng chính vì mục đích ấy, sau mỗi cuốn sách, tác giả đều tặng sách cho nhiều trường học, chị còn trích lợi nhuận để thực hiện những chương trình cộng đồng ý nghĩa như: Tặng những mô hình biển đảo cho nhiều trường học, tổ chức chương trình viết thư, tặng những món quà nhỏ cho các chiến sỹ ngoài đảo xa với học sinh nhiều địa phương trên cả nước. 

Với trường ca “Chư Tankra mây trắng”, toàn bộ kinh phí thu được tác giả sẽ công khai chi tiết và gửi tặng lại Ban Liên lạc Cựu chiến binh tìm liệt sĩ Sư đoàn 1, đang thực hiện công việc đi tìm đồng đội…

“Đó là sự tri ân nhỏ bé của chúng tôi tới những con người vĩ đại”, Lữ Mai chia sẻ.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.