Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Mapuche - dân tộc thiểu số bản địa lớn nhất ở Chile

Nguyệt Anh (T/h) - 15:37, 07/03/2022

Với dân số ước tính hiện nay khoảng 1,7 triệu người, người Mapuche là dân tộc thiểu số bản địa lớn nhất Chile. Người Mapuche sống tập trung tại vùng Araucania- một khu vực được hình thành bởi núi lửa, sông và hồ, cách thành phố Santiago (Chile) 700km về phía Nam.

Phụ nữ Mapuche trong trang phục truyền thống. Ảnh: COPE.ES
Phụ nữ Mapuche trong trang phục truyền thống. Ảnh: COPE.ES

Trong ngôn ngữ bản địa, “Mapuche” có nghĩa là “người của trái đất”. Đúng như tên gọi của bộ tộc, nhiều nghi lễ thực hành tôn giáo và tín ngưỡng của người Mapuche có mối liên hệ sâu sắc với thế giới tự nhiên và vùng đất tổ tiên của họ. Ví dụ, các nghi lễ chữa bệnh và sử dụng thuốc thảo dược là hai tập tục văn hóa phổ biến của người Mapuche. Pháp sư (hay còn có tên gọi là Machi) chiếm một vai trò quan trọng trong xã hội người Mapuche. Các Machi, thường là nữ, hay thực hiện các nghi lễ để xua đuổi bệnh tật hoặc ma quỷ và bảo vệ cộng đồng, mùa màng của bộ tộc. Machi am hiểu về y học tự nhiên và các phương pháp chữa bệnh khác nhau.

Y học cổ truyền của người Mapuche là một trong những khía cạnh dễ thấy nhất của nền văn hóa bộ tộc Mapuche hiện diện tại Chile ngày nay. Các phương pháp y học cổ truyền của người Mapuche cũng thường được sử dụng như một phương pháp điều trị chính và thay thế cho y học phương Tây tại Chile.

Người Mapuche chơi nhạc cụ đón mừng năm mới
Người Mapuche chơi nhạc cụ đón mừng năm mới

Người Mapuche cũng có truyền thống dệt may với các sản phẩm phong phú. Ngành dệt may đã là một tập quán tồn tại từ rất lâu đời. Những người phụ nữ lớn tuổi trong các cộng đồng người Mapuche thường truyền lại các kỹ thuật và mẫu dệt cho các thế hệ trẻ. Những mặt hàng dệt thường là khăn piêu và chăn, được coi là các mặt hàng kinh doanh quan trọng.

Ngoài sản xuất hàng dệt may, người Mapuche còn được biết đến với các đồ mỹ nghệ kim loại. Vào giữa thế kỷ 18, nhiều người Mapuche bắt đầu sản xuất đồ mỹ nghệ bằng bạc với những sản phẩm thiết kế cầu kỳ như băng đô và vòng cổ. Nghề chạm khắc gỗ cũng rất phát triển trong cộng đồng bộ tộc Mapuche. Khi một người Mapuche qua đời, một bức tượng khắc gỗ hình người sẽ được dựng lên để đánh dấu ngôi mộ. Mỗi bức chạm khắc được tạc giống người đã khuất và thường cao hơn 2 mét.

Người Mapuche nói ngôn ngữ bản địa Mapundungu. Vào thời điểm người Tây Ban Nha đến xâm chiếm, ngôn ngữ Mapundungu là ngôn ngữ truyền miệng vì vậy bảng chữ cái Latinh đã được áp dụng cho ngôn ngữ Mapundungu. Hiện nay, chỉ có 20.000 người Mapuche vẫn thường xuyên nói ngôn ngữ Mapundungu, tập trung chủ yếu ở miền Nam Chile.

Người Mapuche rất quan tâm bảo tồn, lưu giữ văn hóa bản địa của dân tộc mình
Người Mapuche rất quan tâm bảo tồn, lưu giữ văn hóa bản địa của dân tộc mình

Người Mapuche rất quan tâm bảo tồn, lưu giữ văn hóa bản địa. Những hoạt động như giảng dạy ngôn ngữ Mapudungun trong trường học, xuất bản sách ngôn ngữ Mapudungun và đầu tư phát triểncho các nghệ nhân người Mapuche đang có ý nghĩa thúc đẩy văn hóa Mapuche hòa nhập trong xã hội Chile.

Những năm gần đây, dịch vụ du lịch thăm quan vùng Araucania ngày càng phát triển. Khách du lịch có cơ hội thăm quan nơi người Mapuche sinh sống, tìm hiểu ngôn ngữ Mapudungun và hiểu rõ hơn về một số tín ngưỡng chính của người Mapuche thông qua các buổi sinh hoạt nghi lễ.

Người tổ chức nghi lễ đón mừng năm mới bắt đầu vào tối ngày 23/6 để thể hiện lòng biết ơn, thành tâm cầu nguyện và lòng tôn kính đối với mặt trời: Nguồn gốc của trí tuệ và sự đổi mới. Các gia đình quây quần bên bếp lửa và ăn một số món ăn đặc trưng. Người già kể cho con cháu những giai thoại và câu chuyện của họ từ thuở xa xưa. Vào những giờ đầu của ngày 24/6, tất cả các thành viên trong nhóm bắt đầu rời xa hơi ấm của ngọn lửa để tiếp xúc với làn nước lạnh giá của những con sông, kênh rạch và suối gần đó. Đây là cách họ trút bỏ mọi điều xui xẻo trước khi mặt trời của năm mới xuất hiện và năm mới bắt đầu từ đó.

Phụ nữ Mapuche trước ngôi nhà lá truyền thống của họ
Phụ nữ Mapuche trước ngôi nhà lá truyền thống của họ

Buổi lễ đi kèm với những lời cầu nguyện và tiếp đó, mỗi gia đình trở về nhà chơi các nhạc cụ truyền thống và hát các làn điệu dân ca. Ở một số nơi, còn tổ chức các trò chơi, lễ rửa tội và nghi thức thể hiện niềm tin tín ngưỡng cũng như bày tỏ tinh thần đoàn kết của anh em trong một nhà. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.