Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người giữ lửa âm nhạc dân tộc Lô Lô

Kim Anh - 22:33, 20/05/2022

Ở tuổi 65, Nghệ nhân Là Sè Páo (xã Sủng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang) vẫn ngày đêm miệt mài tìm cách bảo tồn và truyền dạy âm nhạc truyền thống cho thế hệ trẻ. Ông Là Sè Páo còn được mệnh danh là “bảo tàng sống” về văn hoá của dân tộc Lô Lô.

Nghệ nhân ưu tú Là Sè Páo thổi khèn trong ngày vui vào nhà mới. (Ảnh: Đức Ninh)
Nghệ nhân ưu tú Là Sè Páo (bên phải) (Ảnh: Đức Ninh)

Mê dân ca, dân vũ

Những ngày này, ghé thăm thôn Đoàn Kết (xã Sủng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang), du khách không khỏi bất ngờ trước khung cảnh thiên nhiên ban tặng. Vẻ đẹp hoang sơ của vùng đất với những ngôi nhà trình tường, lợp ngói âm dương, phía trước là bờ rào đá mang đậm bản sắc của dân tộc Lô Lô thu hút, níu chân nhiều người.

Tìm hiểu kỹ hơn về dân tộc Lô Lô, người trong xã Sủng Là đều nhắc đến tên ông Là Sè Páo (thôn Đoàn Kết). Ông được phong danh là “bảo tàng sống” về văn hoá dân tộc Lô Lô với những tâm huyết, trăn trở tìm cách bảo tồn và truyền dạy âm nhạc cho thế hệ trẻ.

Dáng người nhỏ nhắn, da hơi sạm đen vì sương gió, khuôn mặt đôn hậu, ông Là Sè Páo kể, tuổi thơ của ông sinh ra và lớn lên rồi gắn bó với cao nguyên đá Đồng Văn, gắn với những phong tục tập quán của đồng bào nơi đây. "Văn hóa truyền thống của dân tộc Lô Lô từ đời các cụ ngày xưa truyền lại có hát dân ca. Dân ca của người Lô Lô thường có 2-3 giai điệu, chủ yếu và 5 bài múa truyền thống", Nghệ nhân ưu tú Là Sè Páo cho biết.

Ông Páo yêu những làn điệu dân ca, dân vũ trong không khí âm nhạc vui tươi, bên những cây khèn, nhị, hồ, thanh la và những điệu múa sạp truyền thống của dân tộc. Người Lô Lô có thể hát, múa ở khắp mọi nơi, trên khoảng sân trước nhà, trên nương rẫy, hát trong các lễ hội tín ngưỡng cầu mùa, cầu mưa, hát khi xuống chợ phiên, hát trong lễ cưới… Từ khi lên 10 tuổi, ông đã được những người già làng truyền dạy cho cảm thụ âm nhạc, âm thanh của tiếng sáo cùng với những làn điệu múa của quê hương.

Đồng bào Lô Lô ở xã Sủng Là, huyện Đồng Văn tiến hành nghi lễ cầu mưa (Ảnh minh họa)
Đồng bào Lô Lô ở xã Sủng Là, huyện Đồng Văn tiến hành nghi lễ cầu mưa (Ảnh minh họa)

Sau này, ông Páo tham gia vào việc truyền dạy những kiến thức về âm nhạc dân tộc cho học sinh. Ông cũng là Chủ tịch Hội văn nghệ dân gian của xã Sủng Là. Với đồng bào nơi đây, âm nhạc là sự chân thành, là một phần sinh hoạt không thể thiếu trong những hoạt động lớn của  dân tộc Lô Lô.

“Trong đám ma của người Lô Lô, những điệu hát mo đưa đường, tiễn người quá cố về thế giới bên kia vẫn được cất lên. Chính vì vậy, trong các cuộc họp sinh hoạt câu lạc bộ, tôi luôn cố gắng hướng dẫn bà con tìm hiểu và gìn giữ văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc nơi đây”, ông Páo nói.

Tâm huyết bảo tồn, phát huy văn hoá dân tộc 

Với niềm say mê, tình yêu mãnh liệt với văn hóa dân tộc mình, ông Páo là người tham gia rất nhiệt tình trong các hoạt động văn hóa của cộng đồng. Không để những nét văn hoá truyền thống của dân tộc Lô Lô bị mai một, trong suốt 4 năm qua, ông Páo tham gia giảng dạy, hướng dẫn truyền dạy nghề cho học sinh Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Sủng Là. Thông qua đó, các em học sinh không chỉ được gặp gỡ, giao lưu, vui chơi, giải trí mà còn được tìm hiểu về các nét đẹp văn hóa của dân tộc mình.

Ông Là Sè Páo là một trong 3 nghệ nhân tiêu biểu tại Hà Giang vinh dự tham dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X năm 2020.
Ông Là Sè Páo là một trong 3 nghệ nhân tiêu biểu tại Hà Giang vinh dự tham dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X năm 2020.

“Một năm tôi dạy các cháu vào 2 đợt, 2 tháng đầu năm và 2 tháng cuối năm. Các hoạt động văn nghệ được truyền dạy chủ yếu là nhảy múa sạp, nhảy múa võ nhị và thổi sáo. Trong quá trình dạy, các cháu học sinh đều học tập hăng say và yêu thích môn học này. Tôi phải tìm hiểu và lựa chọn hình thức truyền dạy sao cho dễ hiểu và đúng phương ngữ của các cháu”, ông Páo nói.

Mới đây, trong “Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam” năm 2022 tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam, ông Là Sè Páo có cơ hội cùng trao đổi với lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cơ quan chức năng  về những nét văn hoá của đồng bào dân tộc Lô Lô.

Ông bày tỏ những trăn trở về văn hóa truyền thống của các DTTS ở xã Sủng Là, huyện Đồng Văn đang bị mai một dần theo thời gian và sự ảnh hưởng ồ ạt từ các luồng văn hóa khác. Ông Páo cho rằng, những già làng, những người có trách nhiệm cần phải thường xuyên tuyên truyền, giữ gìn nét đặc sắc của văn hoá dân tộc Lô Lô tới thế hệ trẻ. Cùng với đó là các hình thức sinh hoạt để nét văn hoá có sức sống trong chính cộng đồng của mình trong cuộc sống hiện đại.

Ông Là Mí Kha, Phó Chủ tịch UBND xã Sủng Là cho biết, ông Là Sè Páo là một trong những người dày công, dành nhiều tâm huyết trong việc giữ gìn truyền thống văn hoá của cộng đồng dân tộc Lô Lô. Ông Páo dành nhiều thời gian, truyền dạy văn hoá, văn nghệ cho thế hệ trẻ cũng như tạo sức sống cho các hoạt động phong trào.

“Ông Là Sè Páo luôn nhắc nhở thế hệ trẻ dân tộc Lô Lô về tầm quan trọng văn hóa dân tộc, cũng như trách nhiệm của cộng đồng trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Đặc biệt là ngôn ngữ và chữ viết, trang phục truyền thống của người dân tộc Lô Lô”, ông Kha thông tin.

Với những cống hiến trong việc bảo tồn và truyền dạy văn hóa dân tộc, ông Là Sè Páo được UBND tỉnh Hà Giang tặng Bằng khen là Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS tỉnh Hà Giang giai đoạn 2018-2020 và Giấy khen của UBND huyện Đồng Văn trong Phong trào thi đua “Dân vận khéo” giai đoạn 2016-2017.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.