Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người giữ lửa âm nhạc dân tộc Lô Lô

Kim Anh - 22:33, 20/05/2022

Ở tuổi 65, Nghệ nhân Là Sè Páo (xã Sủng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang) vẫn ngày đêm miệt mài tìm cách bảo tồn và truyền dạy âm nhạc truyền thống cho thế hệ trẻ. Ông Là Sè Páo còn được mệnh danh là “bảo tàng sống” về văn hoá của dân tộc Lô Lô.

Nghệ nhân ưu tú Là Sè Páo thổi khèn trong ngày vui vào nhà mới. (Ảnh: Đức Ninh)
Nghệ nhân ưu tú Là Sè Páo (bên phải) (Ảnh: Đức Ninh)

Mê dân ca, dân vũ

Những ngày này, ghé thăm thôn Đoàn Kết (xã Sủng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang), du khách không khỏi bất ngờ trước khung cảnh thiên nhiên ban tặng. Vẻ đẹp hoang sơ của vùng đất với những ngôi nhà trình tường, lợp ngói âm dương, phía trước là bờ rào đá mang đậm bản sắc của dân tộc Lô Lô thu hút, níu chân nhiều người.

Tìm hiểu kỹ hơn về dân tộc Lô Lô, người trong xã Sủng Là đều nhắc đến tên ông Là Sè Páo (thôn Đoàn Kết). Ông được phong danh là “bảo tàng sống” về văn hoá dân tộc Lô Lô với những tâm huyết, trăn trở tìm cách bảo tồn và truyền dạy âm nhạc cho thế hệ trẻ.

Dáng người nhỏ nhắn, da hơi sạm đen vì sương gió, khuôn mặt đôn hậu, ông Là Sè Páo kể, tuổi thơ của ông sinh ra và lớn lên rồi gắn bó với cao nguyên đá Đồng Văn, gắn với những phong tục tập quán của đồng bào nơi đây. "Văn hóa truyền thống của dân tộc Lô Lô từ đời các cụ ngày xưa truyền lại có hát dân ca. Dân ca của người Lô Lô thường có 2-3 giai điệu, chủ yếu và 5 bài múa truyền thống", Nghệ nhân ưu tú Là Sè Páo cho biết.

Ông Páo yêu những làn điệu dân ca, dân vũ trong không khí âm nhạc vui tươi, bên những cây khèn, nhị, hồ, thanh la và những điệu múa sạp truyền thống của dân tộc. Người Lô Lô có thể hát, múa ở khắp mọi nơi, trên khoảng sân trước nhà, trên nương rẫy, hát trong các lễ hội tín ngưỡng cầu mùa, cầu mưa, hát khi xuống chợ phiên, hát trong lễ cưới… Từ khi lên 10 tuổi, ông đã được những người già làng truyền dạy cho cảm thụ âm nhạc, âm thanh của tiếng sáo cùng với những làn điệu múa của quê hương.

Đồng bào Lô Lô ở xã Sủng Là, huyện Đồng Văn tiến hành nghi lễ cầu mưa (Ảnh minh họa)
Đồng bào Lô Lô ở xã Sủng Là, huyện Đồng Văn tiến hành nghi lễ cầu mưa (Ảnh minh họa)

Sau này, ông Páo tham gia vào việc truyền dạy những kiến thức về âm nhạc dân tộc cho học sinh. Ông cũng là Chủ tịch Hội văn nghệ dân gian của xã Sủng Là. Với đồng bào nơi đây, âm nhạc là sự chân thành, là một phần sinh hoạt không thể thiếu trong những hoạt động lớn của  dân tộc Lô Lô.

“Trong đám ma của người Lô Lô, những điệu hát mo đưa đường, tiễn người quá cố về thế giới bên kia vẫn được cất lên. Chính vì vậy, trong các cuộc họp sinh hoạt câu lạc bộ, tôi luôn cố gắng hướng dẫn bà con tìm hiểu và gìn giữ văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc nơi đây”, ông Páo nói.

Tâm huyết bảo tồn, phát huy văn hoá dân tộc 

Với niềm say mê, tình yêu mãnh liệt với văn hóa dân tộc mình, ông Páo là người tham gia rất nhiệt tình trong các hoạt động văn hóa của cộng đồng. Không để những nét văn hoá truyền thống của dân tộc Lô Lô bị mai một, trong suốt 4 năm qua, ông Páo tham gia giảng dạy, hướng dẫn truyền dạy nghề cho học sinh Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Sủng Là. Thông qua đó, các em học sinh không chỉ được gặp gỡ, giao lưu, vui chơi, giải trí mà còn được tìm hiểu về các nét đẹp văn hóa của dân tộc mình.

Ông Là Sè Páo là một trong 3 nghệ nhân tiêu biểu tại Hà Giang vinh dự tham dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X năm 2020.
Ông Là Sè Páo là một trong 3 nghệ nhân tiêu biểu tại Hà Giang vinh dự tham dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X năm 2020.

“Một năm tôi dạy các cháu vào 2 đợt, 2 tháng đầu năm và 2 tháng cuối năm. Các hoạt động văn nghệ được truyền dạy chủ yếu là nhảy múa sạp, nhảy múa võ nhị và thổi sáo. Trong quá trình dạy, các cháu học sinh đều học tập hăng say và yêu thích môn học này. Tôi phải tìm hiểu và lựa chọn hình thức truyền dạy sao cho dễ hiểu và đúng phương ngữ của các cháu”, ông Páo nói.

Mới đây, trong “Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam” năm 2022 tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam, ông Là Sè Páo có cơ hội cùng trao đổi với lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cơ quan chức năng  về những nét văn hoá của đồng bào dân tộc Lô Lô.

Ông bày tỏ những trăn trở về văn hóa truyền thống của các DTTS ở xã Sủng Là, huyện Đồng Văn đang bị mai một dần theo thời gian và sự ảnh hưởng ồ ạt từ các luồng văn hóa khác. Ông Páo cho rằng, những già làng, những người có trách nhiệm cần phải thường xuyên tuyên truyền, giữ gìn nét đặc sắc của văn hoá dân tộc Lô Lô tới thế hệ trẻ. Cùng với đó là các hình thức sinh hoạt để nét văn hoá có sức sống trong chính cộng đồng của mình trong cuộc sống hiện đại.

Ông Là Mí Kha, Phó Chủ tịch UBND xã Sủng Là cho biết, ông Là Sè Páo là một trong những người dày công, dành nhiều tâm huyết trong việc giữ gìn truyền thống văn hoá của cộng đồng dân tộc Lô Lô. Ông Páo dành nhiều thời gian, truyền dạy văn hoá, văn nghệ cho thế hệ trẻ cũng như tạo sức sống cho các hoạt động phong trào.

“Ông Là Sè Páo luôn nhắc nhở thế hệ trẻ dân tộc Lô Lô về tầm quan trọng văn hóa dân tộc, cũng như trách nhiệm của cộng đồng trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Đặc biệt là ngôn ngữ và chữ viết, trang phục truyền thống của người dân tộc Lô Lô”, ông Kha thông tin.

Với những cống hiến trong việc bảo tồn và truyền dạy văn hóa dân tộc, ông Là Sè Páo được UBND tỉnh Hà Giang tặng Bằng khen là Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS tỉnh Hà Giang giai đoạn 2018-2020 và Giấy khen của UBND huyện Đồng Văn trong Phong trào thi đua “Dân vận khéo” giai đoạn 2016-2017.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Tối 16/5, tại xã Phước Đại, UBND huyện Bác Ái đã diễn ra Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Đêm hội Raglay”. Đây là chuỗi hoạt động nằm trong chương trình Lễ hội Văn hóa Raglay huyện Bác Ái lần thứ III- năm 2025. Chương trình có sự tham gia biểu diễn của trên 200 nghệ nhân, diễn viên đến từ các xã trên địa bàn huyện và diễn viên Trung tâm Văn hóa- Nghệ thuật tỉnh. Đến dự có ông Phạm Văn Hậu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy- Chủ tịch HĐND tỉnh; lãnh đạo các sở ngành và đông đảo người dân địa phương.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Chiều 17/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp triển khai kế hoạch rà soát các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền thuộc phạm vi lĩnh vực của các bộ, cơ quan ngang bộ khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 4 giờ trước
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 5 giờ trước
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 5 giờ trước
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 7 giờ trước
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 7 giờ trước
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 7 giờ trước
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Tin tức - Trọng Bảo - 7 giờ trước
Sáng ngày 17/5, tại Trưởng Phổ thông DTNT Trung học cơ sở và THPT huyện Bảo Thắng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Lào Cai tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025. Tham dự buổi lễ có lãnh đạo một số bộ, ban ngành, lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai và một số tỉnh khu vực Tây Bắc, đại diện UNICEF tại Việt Nam cùng đông đảo các em học sinh các trường học trên địa bàn.