Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghệ nhân A Huynh - Người "truyền lửa" đam mê âm nhạc dân tộc

Kim Anh - 15:38, 03/12/2021

Với mong muốn gìn giữ các giá trị âm nhạc truyền thống của dân tộc, nhiều năm qua, chàng trai A Huynh, dân tộc Gia Rai luôn nỗ lực “truyền lửa” đam mê cho những người trẻ thông qua việc sáng tạo, giữ gìn những nhạc cụ truyền thống của dân tộc.

A Huynh cùng thanh niên trong làng biểu diễn cồng chiêng
A Huynh cùng thanh niên trong làng biểu diễn cồng chiêng

Đôi tay tài hoa

Trong căn nhà tại làng Chốt, thị trấn Sa Thầy, huyện Sa Thầy (Kon Tum) với đa dạng các loại nhạc cụ dân tộc, nghệ nhân trẻ A Huynh đang say sưa chế tác, cảm nhận từng âm sắc trong veo của các loại đàn.

Trên tay anh đang cầm cây đàn Ting ning - loại đàn mà anh yêu thích và say mê nhất. Vừa chơi đàn anh vừa kể, ngay từ khi còn nhỏ, anh được làm quen với cồng chiêng, nhạc cụ truyền thống của người Gia Rai. Rồi chẳng biết từ bao giờ, tình yêu với nhạc cụ dân tộc, với âm nhạc cứ lớn dần lên trong anh theo thời gian.

Hằng ngày, ngoài công việc chính là lên nương làm rẫy, anh còn dành thời gian cho việc sáng tác nhạc, chế tác nhạc cụ, lưu giữ những giá trị văn hóa của đồng bào mình. Không chỉ bảo tồn cồng chiêng, A Huynh còn mày mò chế tác và sử dụng thành thạo nhiều loại nhạc cụ truyền thống như ting ning, T’rưng, sáo, K’ní…; sưu tầm và hát những bài dân ca, tạc tượng gỗ, chế tác và biểu diễn đàn đá.

Nhờ năng khiếu âm nhạc cùng đôi bàn tay khéo léo, nên A Huynh đã tự mày mò, sáng chế ra nhiều loại nhạc cụ khác nhau. Mỗi loại nhạc cụ lại mang một màu sắc riêng, đậm dấu ấn của người nghệ nhân trẻ.

Đàn Đinh Pút được nghệ nhân trẻ A Huynh sáng tạo và chế tác trong thời gian 1 ngày
Đàn Đinh Pút được nghệ nhân trẻ A Huynh chế tác

A Huynh cho biết, đàn ting ning là loại đàn được làm từ các vật liệu đơn giản như ống nứa, thanh tre, gỗ, dây kẽm, dây mây, quả bầu khô, song đòi hỏi khả năng kết hợp khéo léo của người chế tác. Ting ning không dễ chơi, vì phải sử dụng cả hai tay để bấm trên “phím đàn”.

“Với đàn T’rưng, đòi hỏi kỹ thuật cao hơn. Để làm được đàn T’rưng, người làm phải biết cảm âm và khéo tay, tương tự như một người biết chỉnh cồng chiêng. Thời gian để hoàn thành 1 cây đàn T’rưng là hơn 3 tháng”, A Huynh nói.

Ngoài các nhạc cụ dân tộc bằng tre nứa, với A Huynh, đàn đá chính là “báu vật”. Những phiến đá thô mộc, vô tri, thế nhưng qua bàn tay khéo léo và bằng nhạc cảm tinh tế của anh, đã thành giàn hòa âm đặc sắc, mới lạ, cuốn hút.

Một bộ đàn đá thường có 3 - 15 thanh đá với kích thước dài, ngắn, dày, mỏng khác nhau, được ghép lại để tạo ra những giai điệu âm thanh trầm bổng, thánh thót như tiếng suối chảy. Tiếng đàn đá như thay cho lời kể, niềm an ủi, lúc vui, lúc buồn trong cuộc sống của người dân địa phương nơi đây.

Nghệ nhân ưu tú A Huynh chế tác nhạc cụ
Nghệ nhân ưu tú A Huynh chế tác nhạc cụ

“Truyền lửa” đam mê

Trước thực tế, các nhạc cụ của đồng bào DTTS ở Việt Nam đang ngày càng bị mai một, trong khi những người biết chế tác và sử dụng các nhạc cụ này thì còn lại rất ít.

Với mong muốn gìn giữ và lan tỏa niềm say mê, sáng tạo văn hóa dân gian đến thế hệ trẻ, thời gian qua, A Huynh đã tập hợp các thanh thiếu niên ở làng Chốt để truyền dạy diễn xướng cồng chiêng, đàn hát dân ca và chỉ dẫn chế tác một số nhạc cụ dân tộc.

“Trong làng hiện nay có 3 đội cồng chiêng vừa biết chơi cồng chiêng, vừa sử dụng các loại nhạc cụ dân tộc khác. Tuy nhiên, loại đàn K’ni và đàn ting ning thì mọi người ít chơi, có nguy cơ bị lãng quên. Loại đàn này thường được dùng để đệm khi hát dân ca, hay diễn xướng sử thi nên mình cố gắng để duy trì, truyền dạy cho lớp thanh niên học”, A Huynh chia sẻ.

Với những đóng góp trong việc bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, năm 2015, A Huynh đã được công nhận là Nghệ nhân Ưu tú.

“Người làng rất yêu mến và ủng hộ A Huynh. Nhờ có ngọn lửa đam mê với âm nhạc truyền thống trong A Huynh luôn bùng cháy mà những âm thanh của đàn đá, ting ning, K’ní, T’rưng… vẫn vang mãi nơi núi rừng Tây Nguyên”, anh A Ken Trưởng thôn làng Chốt nói về A Huynh.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bảo vệ "tính thiêng" trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu

Bảo vệ "tính thiêng" trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu

Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại 7 năm qua. Việc khai thác và tiếp lửa di sản văn hóa này là một việc nên làm, và cần được khuyến khích. Tuy nhiên, làm sao để bảo tồn, quảng bá nghi thức cho phù hợp với đời sống đương đại, mà không làm mất đi giá trị linh thiêng vốn có, vẫn là câu chuyện trăn trở của các nhà quản lý văn hóa, chuyên gia và những người thực hành di sản.
Tin nổi bật trang chủ
Thay đổi nếp nghĩ, cách làm để đồng bào DTTS ở Kon Tum vươn lên thoát nghèo bền vững: Chủ trương hợp lòng dân (Bài 1)

Thay đổi nếp nghĩ, cách làm để đồng bào DTTS ở Kon Tum vươn lên thoát nghèo bền vững: Chủ trương hợp lòng dân (Bài 1)

Tỉnh Kon Tum có 43 dân tộc anh em cùng sinh sống. Đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm hơn 54% dân số toàn tỉnh, sinh sống chủ yếu ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới. Mặc dù Nhà nước đã có nhiều chương trình, dự án chính sách đầu tư hỗ trợ, tạo động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bào DTTS, nhưng với xuất phát điểm thấp, điều kiện tự nhiên, hạ tầng kinh tế - xã hội vẫn còn nhiều khó khăn; đặc biệt đồng bào DTTS vẫn còn duy trì phương thức sản xuất và những phong tục lạc hậu, dẫn đến kinh tế - xã hội chậm phát triển, cần có những cách làm, giải pháp phù hợp, hiệu quả hơn...
“Cánh hoa bay” - Đêm nhạc gây quỹ khuyến học cho các nạn nhân vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội

“Cánh hoa bay” - Đêm nhạc gây quỹ khuyến học cho các nạn nhân vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội

Nhịp cầu nhân ái - Thanh Nguyên - 23:09, 04/10/2023
Vào hồi 20 giờ ngày 10/10, tại Nhà văn hóa Trường Đại học Văn hóa Hà Nội (418 La Thành Đống Đa, Hà Nội) sẽ diễn ra đêm nhạc “Cánh hoa bay” nhằm gây quỹ khuyến học cho các học sinh, sinh viên là nạn nhân trong vụ cháy chung cư mini tại Khương Hạ (Thanh Xuân, Hà Nội).
Khánh Hòa: Tổ chức Lớp bồi dưỡng kiến thức về công tác dân tộc cho nhóm đối tượng 4

Khánh Hòa: Tổ chức Lớp bồi dưỡng kiến thức về công tác dân tộc cho nhóm đối tượng 4

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 23:05, 04/10/2023
Ngày 4/10, Ban Dân tộc tỉnh Khánh Hòa, phối hợp với Trường Chính trị tỉnh tổ chức Khai giảng lớp bối dưỡng kiến thức về công tác dân tộc cho 99 học viên là cán bộ, công chức huyện Cam Lâm (nhóm đối tượng 4 được hưởng lương).
Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh ra chỉ đạo sau vụ ngộ độc hàng loạt trong tiệc Trung thu

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh ra chỉ đạo sau vụ ngộ độc hàng loạt trong tiệc Trung thu

Tin tức - Lê Vũ - 23:02, 04/10/2023
Ngày 4/10, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đã yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương tăng cường các biện pháp ngăn chặn kịp thời các trường hợp ngộ độc thực phẩm trên địa bàn, sau vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra ở tiệc Trung thu tại chung cư Palm Heights (TP. Thủ Đức) khiến dư luận quan tâm trong những ngày qua.
Hội Sách Hà Nội 2023 có quy mô gần 250 gian hàng

Hội Sách Hà Nội 2023 có quy mô gần 250 gian hàng

Xã hội - Trương Vui - 22:56, 04/10/2023
Theo Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội, Hội Sách Hà Nội lần thứ VIII, năm 2023, sẽ được tổ chức trong 3 ngày, từ ngày 6 - 8/10, tại không gian phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm với chủ đề “Thắp lửa tri thức - Kiến tạo tương lai”.
Bạc Liêu có Trưởng Ban Dân tộc Tôn giáo mới

Bạc Liêu có Trưởng Ban Dân tộc Tôn giáo mới

Dân tộc- Tôn giáo - Lê Vũ - 22:55, 04/10/2023
UBND tỉnh Bạc Liêu vừa tổ chức Hội nghị triển khai Quyết định 1809 ngày 27/9/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh về công tác cán bộ. Theo đó, ông Tô Thành Phương - Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh đã được điều động, bổ nhiệm giữ chức vụ Trưởng Ban Dân tộc và Tôn giáo tỉnh; thời hạn bổ nhiệm 5 năm.
Lần đầu tiên, gần 100 nhà báo cùng chinh phục đỉnh Tà Chì Nhù

Lần đầu tiên, gần 100 nhà báo cùng chinh phục đỉnh Tà Chì Nhù

Tà Chì Nhù là ngọn núi cao thứ 7 tại Việt Nam, với độ cao 2.979m, là "nóc nhà" của Yên Bái và là một trong những điểm săn mây đẹp nhất tại miền Bắc. Đây cũng là một trong những đỉnh núi khó leo nhất tại Việt Nam.
Bình Phước: Mưa lũ gây sập cầu, cống, chia cắt giao thông, ảnh hưởng hàng nghìn hộ dân

Bình Phước: Mưa lũ gây sập cầu, cống, chia cắt giao thông, ảnh hưởng hàng nghìn hộ dân

Tin tức - Lê Vũ - 22:53, 04/10/2023
Mưa lớn liên tục kéo dài khiến nhiều xã của huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước ngập sâu, cầu, cống bị sập, giao thông chia cắt, hàng nghìn hộ dân bị ảnh hưởng.
Tin trong ngày - 4/10/2023

Tin trong ngày - 4/10/2023

Media - BDT - 20:00, 04/10/2023
Bản tin hôm nay, 04/10 có những thông tin đáng chú ý sau: Sắp diễn ra Tuần Văn hóa - Du lịch Tây Bắc và TP.HCM tại Luông Pha Băng. Sáng kiến của UAE giúp cung cấp nước ngọt bền vững cho người dân miền núi Quảng Nam. Độc đáo làng nghề dệt thổ cẩm gắn với du lịch của người Thái. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hành tinh nhỏ nhất hệ Mặt Trời đang dần co lại

Hành tinh nhỏ nhất hệ Mặt Trời đang dần co lại

Khoa học - Công nghệ - PV - 15:45, 04/10/2023
Các nhà khoa học cho biết Sao Thủy, hành tinh nhỏ nhất trong hệ Mặt Trời và gần Mặt Trời nhất, đang dần co lại.
Thông cáo báo chí ngày làm việc thứ ba của Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII

Thông cáo báo chí ngày làm việc thứ ba của Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII

Tin tức - BĐT - 15:25, 04/10/2023
Ngày 4/10, Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII bước vào ngày làm việc thứ ba.
Học sinh Việt Nam giành 2 huy chương vàng tại Olympic Hóa học ứng dụng quốc tế

Học sinh Việt Nam giành 2 huy chương vàng tại Olympic Hóa học ứng dụng quốc tế

Giáo dục - T.Hợp - 15:10, 04/10/2023
Kỳ thi Olympic Hóa học ứng dụng quốc tế năm 2023 vừa được tổ chức tại Indonesia, vượt qua các đội tuyển học sinh đến từ các nước trên thế giới, với sự thông minh, sáng tạo và tư duy phản biện sắc bén, cũng như niềm đam mê mãnh liệt với khoa học, đội tuyển học sinh Việt Nam đã xuất sắc giành 2 huy chương Vàng và 1 huy chương Bạc.