Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Gia Rai báo hiếu cha mẹ

Lam Anh (t/h) - 14:37, 10/03/2022

Trong đời sống của người Gia Rai, việc báo hiếu cha mẹ có ý nghĩa rất quan trọng, không chỉ thể hiện qua cách cư xử với cha mẹ hàng ngày mà còn thể hiện bằng một nghi lễ trang trọng. Khi một cặp vợ chồng đã thành một gia đình nhỏ, ăn bếp riêng và có kinh tế ổn định, đôi vợ chồng sẽ làm lễ tạ ơn để tỏ lòng hiếu nghĩa với cha mẹ.

Để chuẩn bị cho buổi Lễ, những cặp vợ chồng người Gia Rai cố gắng nuôi thật nhiều heo, gà và chuẩn bị các vật phẩm cần thiết để làm cỗ.
Để chuẩn bị cho buổi Lễ, những cặp vợ chồng người Gia Rai cố gắng nuôi thật nhiều heo, gà và chuẩn bị các vật phẩm cần thiết để làm cỗ.

Lễ tạ ơn cha mẹ của người Gia Rai thường được tổ chức vào dịp nông nhàn, đây là lễ của người con ruột đã có gia đình, có nhà riêng, kinh tế khấm khá. Trước khi tổ chức người con xin phép dòng tộc, bố mẹ về việc muốn tổ chức làm lễ để tạ ơn cha mẹ đã có công sinh thành, nuôi dưỡng con cái nên người.

Theo phong tục dân tộc Gia Rai, người con chỉ làm lễ tạ ơn, báo hiếu cha mẹ sau khi đã lập gia đình, có con và chỉ làm một lần trong đời. Anh chị em sẽ làm lần lượt theo thứ tự lớn trước, nhỏ sau. Quy mô tổ chức tùy thuộc vào kinh tế gia đình, điều kiện khó khăn thì mổ heo, gà. Người giàu có thì giết trâu, bò… Lễ thường được tổ chức vào dịp đầu xuân, khi mọi vật đâm chồi nảy lộc, khi muông thú về với đại ngàn.

Chuẩn bị lễ vật
Chuẩn bị lễ vật

Để chuẩn bị cho lễ báo hiếu, trước tiên, người con phải xin ý kiến của cha mẹ về thời gian tổ chức. Khi cha mẹ cho phép vào khoảng thời gian phù hợp, gia đình người con sẽ mang một số lễ vật đến nhà cha mẹ để tiến hành các nghi lễ.

Sáng sớm, người nhà bắt heo gà làm thịt. Phần thịt ngon nhất, theo quan niệm của người Gia rai là mông, thăn, tim, gan... được cắt riêng, một phần đem nấu chín, một phần để sống trộn với huyết heo, bỏ vào bát đặt bên cây cột chính giữa nhà cùng một ghè rượu mới, thơm ngon.

Bắt đầu buổi lễ, già làng sẽ chất vấn người con về lý do có cuộc gặp mặt này. Đối với người con nay đã trưởng thành, đã lập gia đình, sinh con đẻ cái, có nhà riêng, có ruộng riêng và làm ăn khấm khá., nên hôm nay, các con muốn tỏ một chút lòng hiếu thảo với cha mẹ về công ơn sinh thành và dưỡng dục. Tấm áo, tấm váy làm quà cho cha mẹ để tỏ lòng biết ơn của các con.

Được sự đồng ý của cha mẹ, vào ngày đã định, gia đình người con mang lễ vật đến, cúng thần linh và ông bà tổ tiên, sau đó lấy một nhánh lá rừng nhúng vào trong ghè rượu cúng để phẩy rượu lên cha mẹ và con với ý nghĩa cầu may mắn.
Được sự đồng ý của cha mẹ, vào ngày đã định, gia đình người con mang lễ vật đến, cúng thần linh và ông bà tổ tiên, sau đó lấy một nhánh lá rừng nhúng vào trong ghè rượu cúng để phẩy rượu lên cha mẹ và con với ý nghĩa cầu may mắn.

Tiếp theo, già làng cầu khấn tới các thần linh, tới các Yàng cai quản gia đình. Mời các Yàng về ăn con heo, con gà, uống rượu, các thần linh về chứng kiến xua đuổi tà ma và ban sức khỏe cho người cha người mẹ để được ở bên con cháu của mình lâu dài. Sau bài khấn, Già làng lấy một nhánh là rừng nhúng vào ghè rượu rồi vẩy lên người cha, người mẹ và các con. Điều này mang ý nghĩa thân linh sẽ ban sức khỏe và phước lộc cho gia đình.

Nghi thức tặng trang phục truyền thống cho bố mẹ của vợ chồng trẻ người Gia Rai trước sự chứng kiến của già làng và dân làng.
Nghi thức tặng trang phục truyền thống cho bố mẹ của vợ chồng trẻ người Gia Rai trước sự chứng kiến của già làng và dân làng.

Già làng nói xong, lần lượt người con trai đem bộ áo, khố trao cho cha, con dâu đem váy, vòng tay, vòng cổ trao cho mẹ. Tiếp theo, bà mối rót rượu mời từ cha mẹ hai bên cho đến đôi vợ chồng uống. Xong lượt, họ bắt đầu rót rượu mời lại bà mối.

Tiếp theo, cha mẹ và con sẽ lần lượt uống rượu cần, khấn thần linh, ông bà tổ tiên, mời họ về cùng hưởng và chứng kiến sự hiếu thuận của con cháu, cảm ơn họ đã ban cho sự giàu có, no đủ, gia đình bình yên, hạnh phúc…
Tiếp theo, cha mẹ và con sẽ lần lượt uống rượu cần, khấn thần linh, ông bà tổ tiên, mời họ về cùng hưởng và chứng kiến sự hiếu thuận của con cháu, cảm ơn họ đã ban cho sự giàu có, no đủ, gia đình bình yên, hạnh phúc…

Mặc dù là nghi lễ thực hiện trong phạm vi gia đình, nhưng lễ tạ ơn luôn được xem là dịp vui của cả buôn làng, có sự góp mặt của đông đảo bà con. Khi những người con thực hiện xong nghi thức tạ ơn cha mẹ, tất cả bà con cùng ăn uống, múa hát chung vui với gia đình chủ nhà trong cả ngày hôm đó.

Sau lễ hội đồng là màn dân ca, dân vũ để chúc mừng gia chủ
Sau lễ hội đồng là màn dân ca, dân vũ để chúc mừng gia chủ

Lễ tạ ơn, báo hiếu cha mẹ là một nét đẹp trong đời sống văn hóa của cộng đồng người Gia Rai, thể hiện sự hiếu nghĩa, kính trọng bề trên của những người con nơi đây. Với họ, nếu không tổ chức được lễ này, sẽ phải mang món nợ ân tình suốt đời với cha mẹ./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Bộ Dân tộc và Tôn giáo ký Bản Ghi nhớ hợp tác với UNDP

Bộ Dân tộc và Tôn giáo ký Bản Ghi nhớ hợp tác với UNDP

Chiều 4/11, tại Hà Nội đã diễn ra Lễ ký kết Biên bản Ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Dân tộc và Tôn giáo với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (UNDP). Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Thông cùng bà Ramla Khalidi - Trưởng Đại diện Thường trú UNDP tại Việt Nam đồng chủ trì buổi lễ.
Gia Lai kích hoạt kịch bản cao nhất ứng phó bão Kalmaegi

Gia Lai kích hoạt kịch bản cao nhất ứng phó bão Kalmaegi

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Chiều 4/11, UBND tỉnh Gia Lai tổ chức cuộc họp khẩn với các sở, ban, ngành và 58 xã, phường khu vực phía Đông tỉnh để triển khai công tác chuẩn bị ứng phó với bão Kalmaegi (bão số 13).
Sáng mai, bão Kalmaegi sẽ đổ bộ Biển Đông với sức gió mạnh cấp 13, giật cấp 16

Sáng mai, bão Kalmaegi sẽ đổ bộ Biển Đông với sức gió mạnh cấp 13, giật cấp 16

Tin tức - Anh Trúc - 3 giờ trước
Dự kiến, rạng sáng mai (5/11), bão Kalmaegi sẽ đi vào Biển Đông, mạnh cấp 13 và trở thành cơn bão thứ 13 trong năm nay. Từ tối hoặc đêm 6/11, bão có thể ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền khu vực từ Đà Nẵng - Khánh Hòa với sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 10 - 12, giật cấp 14 - 15.
Sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc tại Tuần lễ Đại đoàn kết các dân tộc

Sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc tại Tuần lễ Đại đoàn kết các dân tộc

Tin tức - Minh Anh - 4 giờ trước
Từ ngày 18 - 23/11/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội) sẽ diễn ra Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc - Di sản Văn hóa Việt Nam”. Sự kiện hứa hẹn mang đến một không gian văn hóa đa sắc màu và sống động giữa lòng Thủ đô.
Quảng Trị: Mưa lũ làm 7 người chết, hàng nghìn hộ dân bị ngập sâu

Quảng Trị: Mưa lũ làm 7 người chết, hàng nghìn hộ dân bị ngập sâu

Thời sự - Khánh Ngân - 4 giờ trước
Mưa lớn kéo dài trong các ngày qua khiến nhiều khu vực ở Quảng Trị bị ngập sâu, giao thông chia cắt, thiệt hại nặng về người và tài sản. Đến trưa 4/11, toàn tỉnh đã có 7 người chết, 1 người mất tích và hàng nghìn hộ dân phải sơ tán.
Xuất hiện vết nứt trên đồi, xã biên giới sẵn sàng di dời dân đến nơi an toàn

Xuất hiện vết nứt trên đồi, xã biên giới sẵn sàng di dời dân đến nơi an toàn

Trang địa phương - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Ngày 4/11, ông Bùi Thế Anh - Chủ tịch UBND xã La Dêê, TP. Đà Nẵng, cho biết, chính quyền địa phương vừa ban hành thông báo khẩn, yêu cầu các lực lượng sẵn sàng tổ chức sơ tán người dân ra khỏi khu vực có nguy cơ sạt lở.
Đảm bảo các mục tiêu bình đẳng giới trong kỷ nguyên mới

Đảm bảo các mục tiêu bình đẳng giới trong kỷ nguyên mới

Ở những bản làng vùng sâu, vùng xa - nơi cuộc sống còn nhiều thiếu thốn và định kiến giới vẫn âm ỉ tồn tại - hành trình bình đẳng giới chưa bao giờ là dễ dàng. Từ năm 2021, Dự án 8 Thực hiện Bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết của phụ nữ và trẻ em” được triển khai, những mô hình gần gũi và hiệu quả như “Tổ truyền thông cộng đồng”, “Địa chỉ tin cậy”, hay “Thủ lĩnh của sự thay đổi” đã thổi luồng sinh khí mới vào đời sống, từng bước làm thay đổi nhận thức và hành động của người dân, mở ra cơ hội để phụ nữ và trẻ em DTTS vươn lên khẳng định vai trò của mình trong cộng đồng.
Thủ tướng: Chính sách với trung tâm tài chính phải bám sát thông lệ quốc tế nhưng cạnh tranh hơn

Thủ tướng: Chính sách với trung tâm tài chính phải bám sát thông lệ quốc tế nhưng cạnh tranh hơn

Thời sự - PV - 5 giờ trước
Sáng 4/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về các Nghị định hướng dẫn thực hiện Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Xây dựng “Nhà tình nghĩa” tặng hộ gia đình đặc biệt khó khăn ở miền Tây xứ Nghệ

Xây dựng “Nhà tình nghĩa” tặng hộ gia đình đặc biệt khó khăn ở miền Tây xứ Nghệ

Tin tức - Hải Thượng - 5 giờ trước
Đồn Biên phòng Tam Quang (Bộ đội Biên phòng Nghệ An) phối hợp với UBND xã Tam Quang, Nghệ An và các nhóm thiện nguyện Tâm Anh, Đồng Tâm (Hà Nội) vừa tổ chức Lễ khởi công xây dựng “Nhà tình nghĩa” tặng hộ gia đình bà Vy Thị Thưởng, dân tộc Thái, trú tại bản Tân Hương, xã Tam Quang.
Mưa lớn gây sập tường Hoàng thành Huế

Mưa lớn gây sập tường Hoàng thành Huế

Tin tức - Anh Trúc - 5 giờ trước
Một đoạn tường thành dài 15m ở mặt phía Bắc của Hoàng thành Huế đã bị đổ sập do mưa lớn. Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế che bạt bảo vệ và rào chắn đảm bảo an toàn cho khu vực này.
Tăng phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục hành chính trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường

Tăng phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục hành chính trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường

Thời sự - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Sáng 4/11, tiếp tục chương trình Kỳ thi thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội nghe Chính phủ trình bày về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều luật trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường. Dự án Luật này đã bổ sung nhiều nội dung quan trọng, phù hợp sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy và tổ chức chính quyền 2 cấp.
Tổng Bí thư Tô Lâm gợi mở 7 nhóm nội dung để đại biểu Quốc hội góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV

Tổng Bí thư Tô Lâm gợi mở 7 nhóm nội dung để đại biểu Quốc hội góp ý dự thảo Văn kiện Đại hội XIV

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Chiều 4/11, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Tổng Bí thư Tô Lâm trao đổi, thông tin tại hội trường Quốc hội về một số điểm mới và những định hướng quan trọng trong dự thảo các Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.