Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nét đẹp trang nhã trên trang phục của người Mường

Nguyệt Anh (T/h) - 17:03, 07/07/2021

Khi mô tả về trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Mường, Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Từ Chi đã từng viết: "Họ không khắc lên gỗ, lên đá, lên đồ gốm, lên kim loại, không tạc tượng gỗ, tượng đá, không nặn tượng đất, không đúc tượng đồng mà họ dệt cái quan niệm thẩm mỹ của mình lên cạp váy phụ nữ! Cạp váy ở đây, là như tượng, như tranh!”. Quả thật cái hay, cái đẹp, tinh túy và thâm sâu nhất đã được khắc họa trên bộ trang phục truyền thống của phụ nữ Mường.

Trang phục truyền thống của người phụ nữ Mường trong các ngày lễ hội (Ảnh TL)
Trang phục truyền thống của người phụ nữ Mường trong các ngày lễ hội (Ảnh TL)

Một bộ trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Mường về cơ bản gồm những yếu tố sau: Chiếc khăn trắng thắt trên đầu, người Mường gọi là bít trôốc (hoặc mũ); Áo pắn (áo ngắn) có độ dài vừa chấm eo lưng; Áo chùng, tương tự như áo ngắn nhưng được kéo dài xuống ngang đầu gối, phía dưới hơi xoè rộng, hai vạt áo buông tự do, tạo cảm giác mềm mại (ngày nay thường chỉ thấy trong các lễ hội); Yếm; Váy, gồm hai phần chính là cạp váy và chân váy, cạp váy có màu sắc rực rỡ, được dệt rất công phu và là bộ phận nổi bật trên trang phục; Bộ tênh (khăn thắt ở eo) và đồ trang sức (gồm: vòng bạc đeo tay, chuỗi hạt cườm và bộ xà tích).

Phụ nữ Mường mặc yếm bên trong, áo pắn (áo ngắn) bên ngoài có độ dài vừa chấm eo lưng để làm nổi bật cạp váy
Phụ nữ Mường mặc yếm bên trong, áo pắn (áo ngắn) bên ngoài có độ dài vừa chấm eo lưng để làm nổi bật cạp váy

Nhưng trang phục truyền thống chủ yếu có 4 màu sắc chính là nâu, trắng, xanh và hồng. Áo pắn (áo ngắn) có cánh thân ngắn đến chấm eo lưng, xẻ ngực, ống tay dài. Bên trong là loại áo báng (yếm) cùng với đầu váy nổi lên giữa hai vạt áo ngắn.

Nghệ thuật trang trí cạp váy trong trang phục truyền thống của phụ nữ Mường mang đậm nét văn hóa Đông Sơn
Nghệ thuật trang trí cạp váy trong trang phục truyền thống của phụ nữ Mường mang đậm nét văn hóa Đông Sơn

Điểm nhấn của bộ trang phục nằm ở đầu váy và cạp váy. Khi mặc, mảng hoa văn nổi lên giữa trung tâm cơ thể. Đặc biệt, phần cạp váy thể hiện sự tinh tế, khéo léo, sâu sắc của người dệt. Phần này thường do ba bộ phận dệt riêng rồi can lại với nhau. Đi đôi với váy là bộ tênh, thường bằng vải đũi, màu xanh hoặc màu vàng, dài hơn sải tay, khâu nối hai đầu, thắt đúng giữa eo trên nền cao váy, làm nổi eo người mặc. Bộ sà tích bằng bạc được móc vào tênh từ bên hông đeo vòng về phía trước.

Màu sắc bộ trang phục phụ nữ Mường trang nhã, thể hiện tính cách của người phụ nữ Mường - chân thành, trầm lắng và tinh tế. (Ảnh TL)
Màu sắc bộ trang phục phụ nữ Mường trang nhã, thể hiện tính cách của người phụ nữ Mường - chân thành, trầm lắng và tinh tế. (Ảnh TL)

Màu sắc bộ trang phục phụ nữ Mường không rực rỡ nhưng trang nhã, sâu sắc, thể hiện tính cách của người phụ nữ Mường - chân thành, trầm lắng và hết sức tinh tế. Qua bộ trang phục truyền thống xưa kia cũng thể hiện rõ được gia thế, độ tuổi, tầng lớp phụ nữ và các vùng Mường.

Đồng bào dân tộc Mường mặc trang phục truyền thống tái hiện Lễ hội Kéo si
Đồng bào dân tộc Mường mặc trang phục truyền thống tái hiện Lễ hội Kéo si (Ảnh Ngọc Ánh)

Đặc biệt, trong bộ trang phục của phụ nữ Mường, chiếc khăn đội đầu có ý nghĩa quan trọng. Khăn có màu trắng. Người Mường quan niệm màu trắng như một sự tinh khiết, thanh cao, là bầu trời, một cõi cực lạc và thoát tục nên phụ nữ Mường đội đầu bằng chiếc khăn màu trắng để thể hiện lòng kính trọng và tôn vinh. Bên cạnh ý nghĩa về màu sắc, nét tinh tế, độc đáo, mang đậm tính triết học về nhân sinh quan của văn hóa Mường còn được thể hiện rất rõ trong cách đội khăn. Chiếc nút thắt của khăn nằm ở vị trí phía trên búi tóc thể hiện cho sự yên bình. Ngoài ra, bộ trang phục còn có áo chùng (chỉ mặc trong ngày lễ hội), khăn thắt áo, cạp cấu váy, vòng bạc, vòng cườm đeo cổ, đeo tay…

Những thiếu nữ dân tộc Mường trở nên mềm mại, uyển chuyển khi mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình
Những thiếu nữ dân tộc Mường trở nên mềm mại, uyển chuyển khi mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình

Phụ nữ Mường khi diện trang phục truyền thống gắn kết với phong thái nhẹ nhàng, duyên dáng cảm thấy tự tin, mềm mại và uyển chuyển hơn. Mỗi chi tiết trên trang phục không chỉ thể hiện giá trị văn hóa mà còn cho thấy sự khéo léo của những cô gái. Những cô gái Mường khoác trên mình bộ trang phục rực rỡ, tựa như những bông hoa đủ màu sắc rực rỡ giữa đại ngàn Tây Bắc. Và có lẽ chính những điều này đã khiến người phụ nữ Mường  luôn cảm thấy tự hào khi khoác lên mình bộ trang phục truyền thống của dân tộc mình.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Trao sinh kế cho đồng bào khu vực biên giới

Trao sinh kế cho đồng bào khu vực biên giới

Kinh tế - Hoàng Trung - 2 phút trước
Những ngày này, đến sân vận động UBND các xã Lâm Đớt, A Roàng, Đông Sơn, Hương Phong trong Khu Kinh tế Quốc phòng A So, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế, chúng tôi được hoà vào niềm vui của bà con nơi đây. Bởi những ngày này, bà con Nhân dân nơi biên cương xứ Huế phấn khởi được Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 92 (Đoàn 92), Quân khu 4 hỗ trợ trâu, bò sinh sản.
Thực hiện Chương trình MTQG 1719 ở Thanh Hóa: Triển khai nhiều hoạt động phổ biến giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý đến vùng DTTS và miền núi

Thực hiện Chương trình MTQG 1719 ở Thanh Hóa: Triển khai nhiều hoạt động phổ biến giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý đến vùng DTTS và miền núi

Công tác Dân tộc - Quỳnh Trâm - 6 phút trước
Nâng cao hiệu quả tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật và khả năng tiếp cận và thụ hưởng trợ giúp pháp lý (TLPL), là một mục tiêu của Tiểu dự án 1, Dự án 10 của Chương trình MTQG 1719. Theo đó, từ nguồn kinh phí của Chương trình, tỉnh Thanh Hóa đã triển khai được nhiều hoạt động, với nhiều hình thức, nhằm góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật của các tầng lớp Nhân dân ở các địa bàn vùng DTTS và miền núi,
Người có uy tín tỉnh Hòa Bình: Thể hiện vai trò nòng cốt trong giữ gìn an ninh trật tự cơ sở

Người có uy tín tỉnh Hòa Bình: Thể hiện vai trò nòng cốt trong giữ gìn an ninh trật tự cơ sở

Người có uy tín - Văn Hoa - 14 phút trước
Tỉnh Hòa Bình hiện có 1.276 Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS. Bao năm qua, đội ngũ những Người có uy tín vẫn luôn phát huy vai trò, là lực lượng nòng cốt trong các phong trào thi đua yêu nước, là hạt nhân trong việc tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, và góp phần bảo đảm an ninh, trật tự tại địa phương.
TP. Cần Thơ: Triển vọng về đô thị

TP. Cần Thơ: Triển vọng về đô thị "hạt nhân" vùng Đồng bằng Sông cửu Long

Kinh tế - Minh Triết - 30 phút trước
TP. Cần Thơ đang đứng trước kỳ vọng trở thành vùng đất "đá hóa vàng" nhờ những chính sách và cơ chế theo Nghị quyết 45/2022/QH15 của Quốc hội. Với những nỗ lực trong việc phát huy tiềm năng, lợi thế để phát triển nhanh và bền vững, triển vọng TP. Cần Thơ sẽ sớm trở thành Trung tâm vùng, văn minh, hiện đại, là đô thị "hạt nhân" vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Biến rơm, rạ, chất thải chăn nuôi thành sản phẩm có ích

Biến rơm, rạ, chất thải chăn nuôi thành sản phẩm có ích

Kinh tế - Nguyễn Hưởng - 1 giờ trước
Thời gian gần đây, tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã và đang duy trì nhiều cách làm hay nhằm khai thác lợi thế từ nguồn phế, phụ phẩm chất hữu cơ trong quá trình sản xuất nông nghiệp.
Bí quyết vàng để có giấc ngủ sâu

Bí quyết vàng để có giấc ngủ sâu

Giấc ngủ có vai trò quan trọng đối với sức khỏe của con người. Một giấc ngủ sâu sẽ mang lại một tinh thần phấn chấn, thư giãn, thoải mái, đồng thời giúp tái tạo và phục hồi sức lực cho cơ thể. Nếu bạn đang thường xuyên phải đối mặt với tình trạng ngủ không ngon giấc, ngủ không sâu mỗi tối thì sau đây là bí quyết vàng giúp bạn có giấc ngủ sâu.
Đồng Tháp: Hiện thực hóa mô hình “Người Nông dân chuyên nghiệp”

Đồng Tháp: Hiện thực hóa mô hình “Người Nông dân chuyên nghiệp”

Kinh tế - Trần Thắng - 1 giờ trước
Mô hình thi đua phấn đấu trở thành “Người Nông dân chuyên nghiệp” phù hợp với đặc điểm, tính chất của người nông dân đất Sen hồng (Đồng Tháp), nên bà con đồng thuận hưởng ứng. Bước đầu, mô hình đạt những kết quả rất khả quan trên nhiều lĩnh vực, góp phần thực hiện hiệu quả Đề án tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới của địa phương.
Bí quyết vàng để có giấc ngủ sâu

Bí quyết vàng để có giấc ngủ sâu

Media - Hoàng Quý - 1 giờ trước
Giấc ngủ có vai trò quan trọng đối với sức khỏe của con người. Một giấc ngủ sâu sẽ mang lại một tinh thần phấn chấn, thư giãn, thoải mái, đồng thời giúp tái tạo và phục hồi sức lực cho cơ thể. Nếu bạn đang thường xuyên phải đối mặt với tình trạng ngủ không ngon giấc, ngủ không sâu mỗi tối thì sau đây là bí quyết vàng giúp bạn có giấc ngủ sâu.
Bắc Giang: Gặp mặt, đối thoại với 200 Người có uy tín trên địa bàn tỉnh

Bắc Giang: Gặp mặt, đối thoại với 200 Người có uy tín trên địa bàn tỉnh

Người có uy tín - Trí Phương - 1 giờ trước
Ngày 25/9, Ủy ban MTTQ tỉnh Bắc Giang phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tổ chức Hội nghị Gặp mặt, tiếp xúc, đối thoại với 200 Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh.
Việt Nam có Huy chương Bạc đầu tiên tại Asiad 19

Việt Nam có Huy chương Bạc đầu tiên tại Asiad 19

Thể thao - PV - 1 giờ trước
Chiều 25/9, xạ thủ Ngô Hữu Vương đã mang về tấm Huy chương Bạc đầu tiên cho đoàn Thể thao Việt Nam tại Đại hội thể thao châu Á (Asiad) 19.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang làm việc tại thành phố Móng Cái (Quảng Ninh)

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang làm việc tại thành phố Móng Cái (Quảng Ninh)

Thời sự - Mỹ Dung - 1 giờ trước
Ngày 25/9, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang làm việc tại Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) về tình hình xuất nhập khẩu; công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và phòng, chống tội phạm trên địa bàn.