Nâng cao nhận thức và quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc

Sau 5 năm thực hiện Quyết tâm thư của Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Lào Cai lần thứ III, năm 2019, vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Lào Cai đã đạt được những kết quả quan trọng, toàn diện trên các lĩnh vực. Sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), giảm nghèo đạt được kết quả nổi bật, nhất là ở địa bàn KT-XH đặc biệt khó khăn. Đời sống của đồng bào DTTS được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh và bền vững hơn. 

Bên cạnh đó, sự nghiệp giáo dục, đào tạo, dạy nghề; y tế, chăm sóc sức khỏe Nhân dân; văn hóa, thông tin, truyền thông tiếp tục được quan tâm đầu tư phát triển về cả số lượng và chất lượng, góp phần nâng cao mặt bằng dân trí và chất lượng nguồn nhân lực. An ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững; phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc được phát triển sâu rộng, không để xảy ra các “điểm nóng” về an ninh, trật tự. Niềm tin của đồng bào DTTS đối với sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước không ngừng được củng cố và tăng cường, đồng thuận xã hội được nâng lên, khối Đại đoàn kết toàn dân tộc được xây dựng vững chắc hơn.

Giai đoạn 2019 đến nay, Trung ương, tỉnh Lào Cai đã dành trên 18.400 tỷ đồng để đầu tư cho vùng đồng bào DTTS và miền núi nhằm phát triển KT-XH, giảm nghèo bền vững và nâng cao mức sống cho người dân. Nhiều chương trình, dự án của Trung ương được triển khai thực hiện, như: Chương trình 135; Quyết định 2086/QĐ-TTg; Quyết định 2085/QĐ-TTg; Quyết định 12/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững; Chương trình MTQG Xây dựng nông thôn mới; Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi... 

Tỉnh Lào Cai đã ban hành nhiều chính sách đặc thù đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi về y tế, giáo dục... để giải quyết những vấn đề khó khăn, tạo điều kiện đẩy mạnh phát triển KT-XH, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, nhất là đồng bào DTTS. Từ năm 2021, hầu hết các chương trình, chính sách trên địa bàn vùng đồng bào DTTS được tích hợp vào 3 Chương trình MTQG với tổng nguồn lực trên 7.300 tỷ đồng. Trong đó khoảng 5.100 tỷ đồng để đầu tư trên 1.000 công trình xây dựng cơ bản; 2.200 tỷ đồng để hỗ trợ các lĩnh vực: Hỗ trợ đất ở, nhà ở, đất sản xuất, sinh kế, chuyển đổi nghề, phát triển y tế, văn hóa, giáo dục, đạo tạo nâng cao năng lực...

Đến nay, các chương trình đã giải ngân trên 3.000 tỷ đồng, đạt khoảng 41% kế hoạch; việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ đạt được nhiều kết quả tích cực: Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều của toàn tỉnh giảm sâu từ 25,19% vào năm 2021 xuống còn 14,94% vào năm 2023 (đứng thứ 6 trong 14 tỉnh Trung du miền núi phía Bắc); trong đó, tỷ lệ hộ nghèo trong vùng đồng bào DTTS giảm từ 31,3% xuống còn 18,8%; 60 xã vùng đồng bào DTTS được công nhận “Xã đạt chuẩn Nông thôn mới”…

Bên cạnh đó, việc triển khai các chính sách dân tộc cho đội ngũ Người có uy tín được tỉnh Lào Cai quan tâm triển khai bảo đảm đúng quy định; qua đó, đã phát huy vai trò của Người có uy tín tham gia vào mọi mặt của đời sống xã hội. Việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, ngôn ngữ, chữ viết, phong tục, tập quán, tín ngưỡng truyền thống tốt đẹp của đồng bào được coi trọng. Đến nay trên địa bàn tỉnh có 41 di sản văn hóa được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 2 di sản văn hóa được UNESCO đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Công tác phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống gắn với bình đẳng giới trong vùng đồng bào DTTS đã được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm, chỉ đạo sát sao, đưa các quy định về độ tuổi kết hôn, đăng ký kết hôn, cam kết không tảo hôn, thực hiện đăng ký kết hôn, đăng ký khai sinh theo đúng quy định và đảm bảo thực hiện các nội dung chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe bà mẹ, trẻ em… vào hương ước, quy ước thôn bản, tiêu chuẩn gia đình văn hóa, làng bản văn hóa.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh Lào Cai còn một số tồn tại, hạn chế như: Tỷ lệ hộ nghèo là người DTTS so với tổng số hộ nghèo của toàn tỉnh còn cao (chiếm 95%). Thu nhập của đồng bào DTTS ở nông thôn còn thấp so với mặt bằng chung của tỉnh. Một số tập tục lạc hậu chưa được cải tạo triệt để; kết cấu hạ tầng nông thôn chưa đồng bộ, chưa đáp ứng nhu cầu phục vụ mục tiêu phát triển KT-XH…

Đại hội đã dành nhiều thời gian để các đại biểu tham gia đóng góp ý kiến về phát huy tính tự lực, tự cường của đồng bào DTTS; việc vận động đồng bào DTTS tham gia bảo vệ đường biên mốc giới; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong phát triển KT-XH và tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh…

Tới dự và phát biểu chỉ đạo tại Đại hội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh biểu dương và đánh giá cao những kết quả mà tỉnh Lào Cai đã đạt được trong thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc. Những thành tựu đạt được của tỉnh trong thực hiện Quyết tâm thư của Đại hội Đại biểu các DTTS lần thứ III rất đáng tự hào, là quyết tâm chính trị và sự chỉ đạo, lãnh đạo quyết liệt của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp và sự nỗ lực, vượt khó vươn lên của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh Lào Cai. 

Bộ trưởng nêu rõ, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đầu tư phát triển vùng đồng bào DTTS, được cụ thể hóa thông qua các Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc, các Nghị quyết chuyên đề và luôn xác định công tác dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, cấp bách, là nhiệm vụ của Đảng, toàn dân, toàn quân và của cả hệ thống chính trị… Thể chế hóa các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 triển khai thực hiện “Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030”, đồng thời Quốc hội, Chính phủ đã ưu tiên dành nguồn lực lớn để phát triển KT-XH, đầu tư trọng tâm, trọng điểm xóa đói, giảm nghèo đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Thời gian tới, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh đề nghị các cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội và cán bộ, đảng viên cần tiếp tục nghiên cứu, nâng cao nhận thức và quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc, đại đoàn kết dân tộc và chính sách dân tộc. Tiếp tục đổi mới tư duy, hành động quyết liệt, với quyết tâm chính trị cao nhất, phát huy tiềm năng, lợi thế của tỉnh, tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển KT-XH, đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các DTTS; thực hiện hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030. 

Tập trung xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vùng đồng bào DTTS và miền núi, nhất là ở các xã vùng sâu, vùng xa, biên giới, vùng đặc biệt khó khăn. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, nhất là cán bộ người DTTS tại chỗ và cán bộ DTTS rất ít người, tăng cường cán bộ có năng lực, tâm huyết đến công tác tại các địa bàn khó khăn. Kết hợp phát triển KT-XH với bảo đảm quốc phòng, an ninh, nhất là các địa bàn xung yếu, vùng sâu, vùng xa, biên giới; chủ động xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, gắn với thế trận lòng dân vững chắc.

Quan tâm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của các DTTS; xóa bỏ các hủ tục; nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục, đào tạo, đặc biệt là đào tạo, bồi dưỡng, dạy nghề cho thanh niên người DTTS. Chú trọng xây dựng, vun đắp khối Đại đoàn kết các dân tộc, đây là cội nguồn sức mạnh, là truyền thống quý báu của dân tộc ta, được bao thế hệ cha ông bền bỉ xây dựng, vun đắp, phát huy tính tự lực, tự cường của các dân tộc, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau, tin tưởng và chung sức, đồng lòng cùng cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh thực hiện thắng lợi Quyết tâm thư của Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh lần thứ IV, năm 2024, thiết thực lập thành tích chào mừng Đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và các sự kiện chính trị, lịch sử lớn của đất nước…

Tại Đại hội, 1 tập thể và 5 các nhân đã vinh dự được nhận Bằng khen của Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT; 1 tập thể, 32 cá nhân được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai.

Đại hội đã thông qua Quyết tâm thư với chỉ tiêu, nhiệm vụ quan trọng hướng tới chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ XVII, đẩy mạnh hơn nữa phong trào thi đua yêu nước, lao động sáng tạo, gắn với thực hiện tốt Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, góp phần cùng cả tỉnh, cả nước thực hiện thắng lợi mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.