Ngôi trường 2 tầng khang trang ở vùng đất nằm sâu trong dãy Trường Sơn này vừa là nơi học tập của các em học sinh, vừa là nhà tránh lũ an toàn của bà con Bru - Vân Kiều trong mùa mưa bão. Trở lại bản Lâm Ninh, xã biên giới Trường Xuân, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) lần này, tôi không khỏi bỡ ngỡ. Bỡ ngỡ trước sự “chuyển mình” mạnh mẽ của vùng đất nằm sâu giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ. Nếu trước đây phải đi mem theo bờ sông Long Đại mới lên được Lâm Ninh, thì giờ đây, con đường bê tông thẳng tắp đã nối từ đường mòn Hồ Chí Minh để về với bà con Bru - Vân Kiều ở bản.
Điểm nhấn là ngôi trường mầm non 2 tầng khang trang; Công trình thủy lợi nội đồng và cả con đường bê tông nội bản cũng đã được làm mới. Đặc biệt, những ngôi nhà kiên cố của người Bru - Vân Kiều vừa mới xây, nằm bao quang như ôm lấy đồng lúa xanh mơn mởn đang thì con gái, càng làm cho bức tranh sơn thủy nơi đây nên thơ và hữu tình hơn.
Ngay đầu bản Lâm Ninh, hiển hiện trước mắt chúng tôi là điểm trường mầm non hai tầng khang trang. Được biết, trường được xây dựng từ nguồn kinh phí của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719), với kinh phí hơn 3,8 tỷ đồng.
Đây vừa là nơi học tập của con em, vừa trở thành nhà tránh lũ an toàn của bà con Bru - Vân Kiều trong mùa mưa bão. Rồi đây, điểm trường mầm non sẽ trở thành một dấu ấn về sự phát triển của bản trong ký ức của nhiều thế hệ học sinh và đồng bào Bru - Vân Kiều ở Lâm Ninh.
Những ngôi nhà kiên cố mọc lên ở Lâm Ninh ngày một nhiều hơnCũng từ nguồn lực đầu tư của Chương trình MTQG 1719, UBND xã Trường Xuân đã cấp kinh phí 300 triệu đồng để sửa chữa, nâng cấp nhà văn hóa bản Lâm Ninh. Rồi công trình cải tạo hệ thống kênh mương nội đồng 250 triệu đồng đã tạo ra bước đột phá trong canh tác lúa nước của đồng bào Bru - Vân Kiều. Đến xây dựng đập thủy lợi phục vụ nước sinh hoạt, tưới tiêu trị giá 800 triệu đồng...cũng đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng. Sau 4 năm Thực hiện Chương trình MTQG 1719, Lâm Ninh đã “khoác lên mình” diện mạo hoàn toàn mới.
Nếp nhà sàn sờn cũ ngày xưa đã ít hơn trước, thay vào đó là những ngôi nhà kiên cố mọc lên ở Lâm Ninh ngày một nhiều hơn. Trước hết, phải nói “cú húych” từ Chương trình MTQG 1719 đã đầu tư xây dựng được 10 căn nhà “3 cứng” ở bản.
Cùng với đó, những mô hình sinh kế như, trồng keo, nuôi trâu bò và tiền tri trả dịch vụ bảo vệ rừng, đã giúp nhiều hộ đồng bào vươn lên trở thành hộ khá. Có tiền, bà con đầu tư xây dựng nhà cửa khang trang để “an cư” ngay trên chính bản làng của mình.
Những ngôi nhà có lối kiến trúc hiện đại cũng đã góp phần làm đẹp hơn diện mạo ở Lâm NinhÔng Hồ Hơn, Trưởng bản Lâm Ninh hồ hởi khoe, hiện cả bản có 5 căn nhà khang trang vừa mới được xây dựng có giá trị từ 800 triệu trở lên. Cùng với 10 căn nhà “3 cúng” được nhà nước hỗ trợ xây dựng nên cả bản chỉ còn 9 hộ dân chưa có nhà ở kiên cố. Nhưng với cái đà trồng keo, nuôi trâu bò nhiều như hiện nay,thì một vài năm nữa ai cũng có nhà kiên cố để ở.
Lâm Ninh là bản có 54 hộ, 202 nhân khẩu người Bru - Vân Kiều sinh sống. Trong cơ cấu kinh tế ở Lâm Ninh, trồng rừng và chăn nuôi đại gia súc chiếm tỷ trọng cơ bản. Hiện ở bản có 213 ha keo tràm, 240 con trâu bò và nhận bảo vệ hơn 200ha rừng tự nhiên.
Những thửa ruộng lúa đang thì con gái xanh mơn mởn ở bảnĐiều khiến tôi vui không kém khi ngắm nhìn cánh đồng lúa xanh mơn mởn đang thì con gái bao quanh bản. Hỏi Trưởng bản Hồ Hơn mới hay, đồng bào Bru Vân Kiều ở bản hiện có gần 6 ha lúa nước. Dù cây lúa chưa giúp bà con ở Lâm Ninh trở nên giàu có, nhưng chí ít, cây lúa đã giúp đồng bào no cái bụng.
Cả bản quyết tâm duy trì cày cấy 2 vụ lúa/năm, đồng thời quyết tâm giữ vững năng suất đứng đầu trong xã. Quyết tâm này thành hiện thực khi Nhà nước quan tâm đầu tư giúp bản hoàn thiện hệ thống đập thủy lợi và kênh mương nội đồng.
Chủ tịch UBND xã Trường Xuân, ông Phạm Văn Quang nhấn mạnh: “Chương trình MTQG 1719 đã trở thành nguồn lực lớn tạo ra “cú huých” mạnh để Trường Xuân phát triển toàn diện. Ông Quang cho biết thêm: Ở 4 bản Khe Dây; Khe Ngang; Hang Chuồn- Na Lâm và bản Lâm Ninh hiện có 252 hộ, 856 nhân khẩu người Bru - Vân Kiều sinh sống. Sau 4 năm thực hiện Chương trình MTQG 1719, Lâm Ninh trở thành điểm sáng về xây dựng hạ tầng, xóa đói giảm nghèo và xây dựng đời sống văn hóa mới.
Dù cây lúa chưa giúp bà con ở Lâm Ninh trở nên giàu có nhưng cũng đã giải quyết bài toán lương thực ở bản. Hiện nay, ở bản Lâm Ninh, bà con duy trì cấy 2 vụ lúa/nămTừ xa xôi cách trở, giờ đây Lâm Ninh đã trở nên gần gũi hơn trước nhờ cơ sở hạ tầng từng bước được đầu tư đồng bộ, đường giao thông về tới tận bản. Đồng bào Bru - Vân Kiều ở Lâm Ninh cũng đã thay đổi nếp nghĩ, cách làm để phát triển sản xuất vươn lên khá giả.
Với đà này thì lần trở lại tiếp theo tôi tin sẽ còn được chứng kiến nhiều điều mới mẻ hơn nữa trong hành trình “vươn mình” của Lâm Ninh.
