Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hà Giang: Đồng bào các dân tộc “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”

Dương Ngọc Đức - 14:23, 15/10/2024

Để bài trừ những hủ tục không còn phù hợp với đời sống văn hóa mới, năm 2022, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Giang đã ban hành Nghị quyết số 27-NQ/TU về thực hiện xoá bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang, giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030 (Nghị quyết 27). Chủ trương "đúng" và "trúng" đã được đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh hưởng ứng, đồng thuận.

Tỉnh Hà Giang phát huy việc bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc gắn với việc xóa bỏ hủ tục, xây dựng nếp sống văn minh trên địa bàn. (Trong ảnh: Biểu diễn múa khèn của người Mông)
Tỉnh Hà Giang phát huy việc bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc gắn với việc xóa bỏ hủ tục, xây dựng nếp sống văn minh trên địa bàn. (Trong ảnh: Biểu diễn múa khèn của người Mông)

Nhiều năm trước đây, trong các bản làng vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Hà Giang còn tồn tại nhiều hủ tục trong việc tang, việc cưới, cúng bái lúc ốm đau... gây lãng phí, tốn kém tiền của, thời gian. Đơn cử như ở thôn Chúng Mung, xã Thài Phìn Tủng, huyện Đồng Văn có 55 hộ với 345 nhân khẩu, 100% đều là dân tộc Mông với 6 dòng họ. Đây là thôn tồn tại nhiều hủ tục nhất nhì xã Thài Phìn Tủng. 

Trong việc cưới, nhiều gia đình nhà gái thách cưới rất cao; đám cưới tổ chức cưới dài ngày, ăn uống linh đình gây lãng phí, tốn kém. Trong việc tang, đồng bào tổ chức đám tang dài ngày, người chết không được đưa vào áo quan; mổ nhiều gia súc để cúng bái, đốt nhiều vàng mã gây rất tốn kém, lãng phí và ảnh hưởng vệ sinh môi trường. Nhiều gia đình có tư tưởng trọng nam khinh nữ, cấm con dâu ngồi ăn cơm chung với bố chồng, cùng với đó là tệ nạn uống rượu, tảo hôn khiến tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo ở thôn luôn cao nhất nhì xã.

Ông Vàng Chìa Ly đã có hơn 15 năm làm Bí thư Chi bộ thôn Chúng Mung chia sẻ: Sau khi có Chỉ thị số 09-CT/TU, ngày 10/05/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về “Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng bài trừ các hủ tục lạc hậu ở vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Hà Giang” giai đoạn 2021 - 2025 (Chỉ thị 09) và Nghị quyết 27 của Tỉnh uỷ, thôn chúng tôi đã thành lập Tổ vận động bài trừ các hủ tục lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân. 

Tổ vận động cũng đã tổ chức nhiều cuộc họp bàn với từng nhánh dòng họ, trưởng dòng họ, các thầy mo, thầy cúng để thảo luận, bàn bạc thống nhất về nhận thức, cải tiến, đổi mới việc tang, việc cưới; thay đổi tư duy trong tổ chức lễ hội và nếp sống sinh hoạt với phương châm "lấy cái đẹp dẹp cái xấu"...

Ông Ly cũng chia sẻ lại câu chuyện “gương mẫu” trong việc tang của gia đình ông. Cụ thể là khi mẹ ông qua đời, gia đình đã đưa mẹ vào áo quan ngay khi làm tang lễ tại nhà. Gia đình ông cũng đồng thời thực hiện “4 không”: Không nhận trả lễ bằng gia súc (bò); không tổ chức tang ma rườm rà, dài ngày; không ăn uống linh đình; không đốt nhiều vàng mã.

Ban đầu, khi gia đình ông đưa ra quyết định này, một số gia đình trong dòng họ đã phản đối, bỏ về vì cho rằng như vậy là không đúng với truyền thống của người Mông từ trước đến nay. Sau khi nghe ông Ly chân thành giải thích, mọi người trong dòng họ hiểu ra và chấp nhận làm theo “cái mới”.

Ông Vàng Chìa Ly thông tin thêm, qua hơn 2 năm thực hiện Nghị quyết 27, nhiều hủ tục đã được loại bỏ, nhận thức của người dân được nâng lên. Đến nay, thôn Chúng Mung đã có 4/6 dòng họ thực hiện đưa người chết vào áo quan ngay khi làm tang lễ tại nhà. Nhiều nét đẹp văn hoá của đồng bào dân tộc Mông được khôi phục, phát huy; tỷ lệ hộ nghèo hằng năm ngày càng giảm, đời sống vật chất, tinh thần của người dân dần được nâng cao.

Nhiều hoạt động văn hoá, văn nghệ được tỉnh Hà Giang tổ chức gắn với việc xóa bỏ hủ tục, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân.
Nhiều hoạt động văn hoá, văn nghệ được tỉnh Hà Giang tổ chức gắn với việc xóa bỏ hủ tục, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân

Còn tại thôn Sủng Lủ, xã Lũng Chinh, huyện Mèo Vạc có 202 hộ, với 1.206 nhân khẩu, với 8 dòng họ. Trước khi có Nghị quyết 27, trong thôn còn tồn tại nhiều hủ tục như tảo hôn, sinh nhiều con, thách cưới cao, đám tang dài ngày, ăn uống linh đình, tốn kém... Tuy nhiên, sau khi có Nghị quyết 27 thì những hủ tục này dần đã được loại bỏ khỏi cộng đồng.

Ông Sùng Chứ Mua, Trưởng dòng họ Sùng cho biết: Dòng họ của ông có 63 hộ, 323 khẩu. Sau khi được cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động, giải thích, dòng họ Sùng thống nhất sẽ thay đổi, cải tiến cái cũ, làm theo cái mới, tiến bộ. Dòng họ Sùng có 17 đảng viên, đông nhất ở thôn này, do đó, chúng tôi phát huy vai trò tiên phong "đảng viên đi trước, làng nước theo sau". 

Dòng họ Sùng đã thống nhất, thời gian tổ chức lễ tang từ 12 tiếng đến 36 tiếng, chỉ mổ 1 con lợn; con cháu phải được bố mẹ tạo điều kiện cho đi học đến nơi, đến chốn, không được tảo hôn. Trong việc cưới, chỉ tổ chức gọn nhẹ, trang trọng tiết kiệm trong 1 ngày. 

Nhờ thực hiện nếp sống văn hóa mới mà các gia đình trong dòng họ làm ăn kinh tế cũng khấm khá hơn. Đến nay, đã có 4 dòng họ trong thôn thực hiện đưa người chết vào áo quan ngay khi làm tang ma tại nhà, đời sống sinh hoạt đã có nhiều thay đổi tiến bộ.

Ông Trần Mạnh Lợi, Trưởng ban Dân vận cho biết thêm: Hơn 2 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 27, tỉnh Hà Giang đã đạt được nhiều thành tựu trong thực hiện nếp sống văn hóa mới; việc cưới, việc tang đã có chuyển biến tích cực; nhiều mô hình, cách làm hiệu quả được quan tâm thực hiện.

Tiêu biểu như Huyện ủy Đồng Văn chỉ đạo tổ chức Đoàn các cấp định hướng, vận động đoàn viên, thanh niên tổ chức đăng ký kết hôn tập thể; thành lập Câu lạc bộ (CLB) sức khỏe sinh sản; CLB phòng chống tảo hôn; CLB “Gia đình hạnh phúc”, CLB gia đình “Nuôi con khỏe dạy con ngoan”, CLB “Phòng chống mua bán người” tại 9/9 xã biên giới; CLB nông dân phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; huyện Bắc Mê xây dựng mô hình cưới tiết kiệm, gia đình trẻ và thanh niên với việc cưới theo nếp sống mới tại 13/13 xã, thị trấn; các huyện Hoàng Su Phì, Xín Mần làm tốt công tác vận động mọi người không dự lễ cưới đối với các cặp đôi tảo hôn.

Trong việc tang cũng có sự chuyển biến theo hướng tích cực. Nhiều nét đẹp văn hóa, tín ngưỡng truyền thống trong đời sống của Nhân dân các dân tộc trong tỉnh được bảo tồn và phát huy. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.