Nhiều sản phẩm du lịch đặc sắc
Nhằm từng bước đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của địa phương, năm 2023, từ nguồn lực đầu tư của Chương trình MTQG 1719, chính quyền huyện Pác Nặm đã triển khai xây dựng Làng du lịch cộng đồng thuộc thôn Khâu Đấng, xã Bộc Bố. Đây là nơi sinh sống của 36 hộ đồng bào Sán Chỉ với không gian đậm đà bản sắc văn hóa.
Trong công tác bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS gắn với phát triển du lịch, tỉnh Bắc Kạn đã và đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ du lịch Việt Nam. Điều này không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống của đồng bào DTTS tỉnh Bắc Kạn mà còn tạo động lực cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đặc biệt, với nguồn lực từ Chương trình MTQG 1719, tỉnh Bắc Kạn đang có nhiều cơ hội để hiện thực hóa điều này".
Theo đó, huyện đã dành nguồn lực đầu tư cho Khâu Đấng về đường giao thông, điện lưới, các công trình phúc lợi xã hội; nâng cấp tuyến đường Khâu Đấng - Thôm Bon. Đồng thời, hỗ trợ và hướng dẫn 5 hộ dân kinh doanh dịch vụ homestay, chỉnh trang nhà cửa, khuôn viên, hàng rào, trưng bày các vật dụng truyền thống của đồng bào Sán Chỉ; thực hiện mô hình trồng rau sạch, chăn nuôi các loại vật nuôi để phục vụ du khách tham quan, trải nghiệm.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Pác Nặm cho biết: Thông qua hình thức xã hội hóa, huyện sẽ tiếp tục hỗ trợ các loại cơ sở vật chất như chăn, màn, đệm…. cho những hộ thực hiện kinh doanh dịch vụ homestay. Từ đó, góp phần thúc đẩy hoạt động du lịch gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân địa phương.
Trong thời gian qua, các cấp, ngành chức năng trong tỉnh Bắc Kạn đặc biệt chú trọng phát huy giá trị các di sản văn hóa trong phát triển du lịch. Như tại “Tuần Văn hóa - Du lịch” tỉnh Bắc Kạn năm 2024, du khách ấn tượng sâu sắc với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng. Trong đó, điểm nhấn là màn trình diễn di sản văn hóa phi vật thể quốc gia múa bát của đồng bào Tày Bắc Kạn với sự tham gia của 1.000 người, tạo nhiều cung bậc cảm xúc cho du khách.
Cùng với đó, tỉnh Bắc Kạn còn quan tâm, xây dựng các sản phẩm du lịch gắn với các di sản văn hóa bằng việc phát triển các tour du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch cộng đồng tại các bản làng của đồng bào DTTS. Hoạt động du lịch sinh thái tại các khu bảo tồn thiên nhiên cũng được quan tâm, đẩy mạnh; từ đó tạo sự đa dạng trong sản phẩm du lịch của các địa phương. Điều này đã góp phần mang lại giá trị kinh tế, đồng thời bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS trong tỉnh Bắc Kạn.
Như ở huyện Ba Bể, từ năm 2022 đến nay, đã có hơn 100 nghìn lượt khách đến tham quan, du lịch, trải nghiệm tại đây. Không chỉ thăm quan, du ngoạn trên hồ Ba Bể, Vườn Quốc gia Ba Bể, du khách còn có thể tham gia phiên chợ đêm Pác Ngòi, thưởng thức các tiết mục dân ca, dân vũ, hát Then, đàn Tính... mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc do 20 tổ, đội văn nghệ địa phương biểu diễn.
Động lực phát triển du lịch từ các di sản văn hóa
Từ lâu, tỉnh Bắc Kạn đã là một trong những địa phương hội tụ nhiều di sản văn hóa quý báu của các DTTS. Điển hình, như di sản Lượn cọi và Lượn slương, hát Then - đàn Tính, múa bát của người Tày, hát Sli của người Nùng, nghệ thuật thêu hoa văn trang trí trên trang phục của người Dao đỏ, nghi lễ cấp sắc của người Dao tiền, nghệ thuật múa khèn của người Mông... đã tạo nên bức tranh đa sắc, phản ánh sinh động vẻ đẹp truyền thống của đồng bào các DTTS tỉnh Bắc Kạn…
Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo tồn văn hóa, UBND tỉnh Bắc Kạn đã có nhiều giải pháp, chính sách hỗ trợ cho các địa phương bảo tồn, lưu giữ kiến trúc nhà ở truyền thống, bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa kết hợp với phát triển du lịch; tạo điều kiện cho việc xây dựng các cơ sở lưu trú du lịch mang đậm bản sắc.
Các thôn bản văn hóa du lịch cũng đẩy mạnh phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo như homestay, ẩm thực đặc trưng. Các hợp tác xã du lịch cộng đồng được khuyến khích phát triển, với mô hình kinh doanh gắn kết giữa du lịch trải nghiệm văn hóa và nông nghiệp...
Tiểu biểu như, khách du lịch đến với Bắc Kạn có thể tham gia trải nghiệm trồng và thu hoạch Bí xanh thơm và khám phá những nét văn hóa truyền thống của đòng bào Dao tại xã Yến Dương, huyện Ba Bể; hay khám phá vườn dâu tây và thưởng thức những nét văn hóa đặc sắc của bà con quanh vùng hồ Ba Bể ở thôn Cọn Poỏng, xã Nam Cường, huyện Chợ Đồn…
Có thể khẳng định, trong công tác bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS gắn với phát triển du lịch, tỉnh Bắc Kạn đã và đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ du lịch Việt Nam. Điều này không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống của đồng bào DTTS tỉnh Bắc Kạn, mà còn tạo động lực cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đặc biệt, với nguồn lực từ Chương trình MTQG 1719, tỉnh Bắc Kạn đang có nhiều cơ hội để hiện thực hóa điều này.
Triển khai thực hiện Dự án 6, Chương trình MTQG 1719, từ đầu năm đến nay, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Kạn đã tổ chức 1 cuộc Liên hoan dân vũ và nhảy flashmob; tổ chức 1 chương trình biểu diễn di sản văn hóa phi vật thể; xây dựng 6 đội văn nghệ tuyên truyền cổ động cơ sở; thực hiện 845 buổi chiếu phim phục vụ Nhân dân; tổ chức 80 buổi tuyên truyền đưa thông tin về cơ sở. Thực hiện hỗ trợ, cung cấp 371 cuốn sách đến các Thư viện Trường tiểu học trên địa bàn các huyện…