Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giải quyết đất sản xuất cho đồng bào DTTS ở Tây Nguyên: Vẫn là bài toán nan giải (Bài 1)

Lê Hường - 08:11, 10/12/2020

Những năm qua, Nhà nước đã có nhiều chương trình, chính sách hỗ trợ đất sản xuất để giúp đồng bào DTTS nói chung và đồng bào DTTS ở các tỉnh Tây Nguyên nói riêng có đất canh tác, vươn lên thoát nghèo. Tuy nhiên, trên thực tế, tình trạng đồng bào DTTS vùng sâu, vùng xa không có đất sản xuất hoặc thiếu đất sản xuất vẫn còn tồn tại khá nhiều. Đặc biệt, điệp khúc có đất rồi lại mất đất đang lặp đi lặp lại như chưa có hồi kết.

Bà H’Num Knul (bên trái) đã được cấp đất nhưng giờ vẫn không có đất sản xuất
Bà H’Num Knul (bên trái) đã được cấp đất nhưng giờ vẫn không có đất sản xuất

Nửa buôn thiếu đất sản xuất

Đất sản xuất là nhu cầu không thể thiếu đối với người nông dân nói chung và đồng bào các DTTS nói riêng. Gần 20 năm qua, rất nhiều chính sách hỗ trợ đất sản xuất cho đồng bào DTTS đã được triển khai. Tuy nhiên, đến nay tình trạng thiếu đất sản xuất vẫn là bài toán nan giải.

Buôn Trí B, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đăk Lăk có 234 hộ, với 846 nhân khẩu thì có đến 50% số hộ thiếu đất sản xuất, người dân chủ yếu sống bằng việc đi làm thuê, làm mướn theo mùa vụ nên đời sống vô cùng khó khăn. Toàn buôn hiện nay có 112 hộ nghèo, 46 hộ cận nghèo.

Chị H’Men Byă, buôn Trí B lập gia đình năm 2012, không có đất ở, đất sản xuất nên gia đình chị sống cùng bố mẹ. Chị H’Men chia sẻ: Cha mẹ hai bên đều ít đất sản xuất nên khi con cái lập ra đình không có đất để chia. Vợ chồng chị ở cùng  và làm chung 1ha đất của bố mẹ, năm trồng mía, năm trồng sắn, cả năm thu hoạch một vụ nhưng được khoảng hơn 10 triệu chẳng đủ trả tiền ứng mua giống, phân bón cho đại lý. Vợ chồng đi làm thuê theo mùa vụ, thu nhập không ổn định, kinh tế rất khó khăn. 

“Từ trước tới giờ mình chỉ làm nông nghiệp mà không có đất sản xuất nên mình rất mong muốn được cấp đất, dù ít, dù nhiều cũng còn có kế sinh nhai”, chị H’Men Byă mong muốn.

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Trưởng buôn Trí B, ngoài gia đình chị H Men, ở buôn Trí B hiện nay vẫn còn nửa số hộ thiếu đất sản xuất, trong đó có nhiều hộ đã thiếu từ xưa đến nay và cũng có những gia đình mới tách hộ nên không có đất sản xuất. Ngày xưa không có đất dân ở đây sống bám rừng, hàng ngày họ vào rừng lấy các loại lâm sản phụ như măng, nấm, lan… bán cũng trang trải được cuộc sống thường ngày. 5 năm nay, Nhà nước có lệnh đóng cửa rừng, đồng bào cũng muốn về làm nương rẫy ổn định cuộc sống, nhưng lại không có đất sản xuất, đời sống càng khó khăn hơn. 

Theo báo cáo triển khai Quyết định 132/QĐ-TTg, năm 2002, toàn xã Krông Na có 450 hộ cần giải quyết đất sản xuất. Xã đã cấp cho 205 hộ với 208,96 ha, số còn lại chưa có quỹ đất để giải quyết nên đã chuyên sang Chương trình 134 cấp đất cho đồng bào DTTS nghèo. 

Việc hỗ trợ đất sản xuất cho người dân ở Krông Na thời gian sau đó, chuyển tiếp sang thực hiện ở nhiều chương trình, chính sách khác như 755, 2085... Tuy nhiên, số hộ thiếu đất sản xuất đang ngày một tăng; hiện toàn xã Krông Na vẫn còn khoảng 350 hộ thiếu đất sản xuất, tập trung ở các buôn Trí A, Trí B, Yang Lành, Ea Ma, Ea Yông.

Điệp khúc có đất rồi lại mất

Người dân mong chờ được cấp đất để sản xuất ổn định cuộc sống, nhưng thực tế quỹ đất eo hẹp nên nhiều địa phương đành liều, cấp đất xấu không thể canh tác được cho dân. Cuối cùng, có đất dân vẫn phải đi làm thuê để sống qua ngày.

Năm 2003, buôn Ea Kmăt, xã Hòa Đông, Krông Păk, Đăk Lăk cũng có 30 hộ được cấp đất theo Quyết định 132/QĐ-TTg; đất được cấp tại vị trí buôn Ea Nông B, xã Vụ Bổn. Tuy nhiên, do đất xấu không thể canh tác, nên chỉ sau thời gian ngắn các hộ dân buôn Ea Kmăt đành bỏ hoang, đến nay, chỉ còn vài hộ bám trụ sản xuất.

Năm 2003, gia đình Y Son Êban, ở buôn Ea Kmăt được cấp 4 sào đất rẫy và 3 sào ruộng ở buôn Ea Nông B, xã Vụ Bổn theo Quyết định 132/QĐ-TTg. Anh trồng lúa và đậu để cải thiện kinh tế nhưng thiếu nước, đất cằn cỗi nên năng suất rất thấp. Sau 1 vụ, trừ chi phí chỉ còn vài triệu đồng, cộng với xa nhà, nước sinh hoạt cũng gặp khó nên gia đình quyết định bỏ đất về buôn làm rẫy và đi làm thuê trang trải cuộc sống.

"Đối với Quyết định 2085/QĐ-TTg tỉnh Đăk Lăk còn 9.878 hộ đồng bào DTTS có nhu cầu hỗ trợ đất sản xuất, 8.097 hộ cần đất ở. Từ năm 2017 đến nay, tỉnh chưa bố trí hỗ trợ đất sản xuất cho dân".

Ông Lê Ngọc Vinh, Phó trưởng Ban Dân tộc tỉnh Đăk Lăk

Tương tự, gia đình ông Y Kôm Knul cũng được cấp 2,3 sào đất sản xuất theo Quyết định 132/QĐ-TTg. Nhưng liên kết với doanh nghiệp trồng cây công nghiệp dài ngày nên nhiều năm qua, cả gia đình gần chục người chỉ trông chờ vào gần 1ha đất ông bà để lại, trồng mía mỗi năm chỉ thu khoảng chục triệu đồng, cả gia đình đi làm thuê, ngày nào đi thì có tiền nên bữa đói bữa no. 

“Dù đất ở đây có xấu đi nữa, thì bà con vẫn muốn có đất để làm. Chứ nghề nghiệp không có, đi làm thuê thời vụ bữa có việc bữa không, cuộc sống bấp bênh lắm”, ông Y Kôm chia sẻ.

Ông Lê Ngọc Vinh, Phó trưởng Ban Dân tộc tỉnh Đăk Lăk cho biết: Hiện nay, việc hỗ trợ đất sản xuất cho người dân đang gặp rất nhiều khó khăn. Điển hình như Quyết định 132, mặc dù hoàn thành 100% các nội dung, cấp đất ở, đất sản xuất cho hàng nghìn hộ dân. Tuy nhiên, qua gần 20 năm nhìn lại, phải thừa nhận việc cấp đất sản xuất cho đồng bào DTTS nghèo chưa thực sự hiệu quả. Bởi đất cấp cho dân được chuyển đổi từ đất rừng nghèo kiệt, đất xấu bà con canh tác không hiệu quả thì khó vươn lên thoát nghèo.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.