Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giải quyết đất sản xuất cho đồng bào DTTS ở Tây Nguyên: Vẫn là bài toán nan giải (Bài 1)

Lê Hường - 08:11, 10/12/2020

Những năm qua, Nhà nước đã có nhiều chương trình, chính sách hỗ trợ đất sản xuất để giúp đồng bào DTTS nói chung và đồng bào DTTS ở các tỉnh Tây Nguyên nói riêng có đất canh tác, vươn lên thoát nghèo. Tuy nhiên, trên thực tế, tình trạng đồng bào DTTS vùng sâu, vùng xa không có đất sản xuất hoặc thiếu đất sản xuất vẫn còn tồn tại khá nhiều. Đặc biệt, điệp khúc có đất rồi lại mất đất đang lặp đi lặp lại như chưa có hồi kết.

Bà H’Num Knul (bên trái) đã được cấp đất nhưng giờ vẫn không có đất sản xuất
Bà H’Num Knul (bên trái) đã được cấp đất nhưng giờ vẫn không có đất sản xuất

Nửa buôn thiếu đất sản xuất

Đất sản xuất là nhu cầu không thể thiếu đối với người nông dân nói chung và đồng bào các DTTS nói riêng. Gần 20 năm qua, rất nhiều chính sách hỗ trợ đất sản xuất cho đồng bào DTTS đã được triển khai. Tuy nhiên, đến nay tình trạng thiếu đất sản xuất vẫn là bài toán nan giải.

Buôn Trí B, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đăk Lăk có 234 hộ, với 846 nhân khẩu thì có đến 50% số hộ thiếu đất sản xuất, người dân chủ yếu sống bằng việc đi làm thuê, làm mướn theo mùa vụ nên đời sống vô cùng khó khăn. Toàn buôn hiện nay có 112 hộ nghèo, 46 hộ cận nghèo.

Chị H’Men Byă, buôn Trí B lập gia đình năm 2012, không có đất ở, đất sản xuất nên gia đình chị sống cùng bố mẹ. Chị H’Men chia sẻ: Cha mẹ hai bên đều ít đất sản xuất nên khi con cái lập ra đình không có đất để chia. Vợ chồng chị ở cùng  và làm chung 1ha đất của bố mẹ, năm trồng mía, năm trồng sắn, cả năm thu hoạch một vụ nhưng được khoảng hơn 10 triệu chẳng đủ trả tiền ứng mua giống, phân bón cho đại lý. Vợ chồng đi làm thuê theo mùa vụ, thu nhập không ổn định, kinh tế rất khó khăn. 

“Từ trước tới giờ mình chỉ làm nông nghiệp mà không có đất sản xuất nên mình rất mong muốn được cấp đất, dù ít, dù nhiều cũng còn có kế sinh nhai”, chị H’Men Byă mong muốn.

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Trưởng buôn Trí B, ngoài gia đình chị H Men, ở buôn Trí B hiện nay vẫn còn nửa số hộ thiếu đất sản xuất, trong đó có nhiều hộ đã thiếu từ xưa đến nay và cũng có những gia đình mới tách hộ nên không có đất sản xuất. Ngày xưa không có đất dân ở đây sống bám rừng, hàng ngày họ vào rừng lấy các loại lâm sản phụ như măng, nấm, lan… bán cũng trang trải được cuộc sống thường ngày. 5 năm nay, Nhà nước có lệnh đóng cửa rừng, đồng bào cũng muốn về làm nương rẫy ổn định cuộc sống, nhưng lại không có đất sản xuất, đời sống càng khó khăn hơn. 

Theo báo cáo triển khai Quyết định 132/QĐ-TTg, năm 2002, toàn xã Krông Na có 450 hộ cần giải quyết đất sản xuất. Xã đã cấp cho 205 hộ với 208,96 ha, số còn lại chưa có quỹ đất để giải quyết nên đã chuyên sang Chương trình 134 cấp đất cho đồng bào DTTS nghèo. 

Việc hỗ trợ đất sản xuất cho người dân ở Krông Na thời gian sau đó, chuyển tiếp sang thực hiện ở nhiều chương trình, chính sách khác như 755, 2085... Tuy nhiên, số hộ thiếu đất sản xuất đang ngày một tăng; hiện toàn xã Krông Na vẫn còn khoảng 350 hộ thiếu đất sản xuất, tập trung ở các buôn Trí A, Trí B, Yang Lành, Ea Ma, Ea Yông.

Điệp khúc có đất rồi lại mất

Người dân mong chờ được cấp đất để sản xuất ổn định cuộc sống, nhưng thực tế quỹ đất eo hẹp nên nhiều địa phương đành liều, cấp đất xấu không thể canh tác được cho dân. Cuối cùng, có đất dân vẫn phải đi làm thuê để sống qua ngày.

Năm 2003, buôn Ea Kmăt, xã Hòa Đông, Krông Păk, Đăk Lăk cũng có 30 hộ được cấp đất theo Quyết định 132/QĐ-TTg; đất được cấp tại vị trí buôn Ea Nông B, xã Vụ Bổn. Tuy nhiên, do đất xấu không thể canh tác, nên chỉ sau thời gian ngắn các hộ dân buôn Ea Kmăt đành bỏ hoang, đến nay, chỉ còn vài hộ bám trụ sản xuất.

Năm 2003, gia đình Y Son Êban, ở buôn Ea Kmăt được cấp 4 sào đất rẫy và 3 sào ruộng ở buôn Ea Nông B, xã Vụ Bổn theo Quyết định 132/QĐ-TTg. Anh trồng lúa và đậu để cải thiện kinh tế nhưng thiếu nước, đất cằn cỗi nên năng suất rất thấp. Sau 1 vụ, trừ chi phí chỉ còn vài triệu đồng, cộng với xa nhà, nước sinh hoạt cũng gặp khó nên gia đình quyết định bỏ đất về buôn làm rẫy và đi làm thuê trang trải cuộc sống.

"Đối với Quyết định 2085/QĐ-TTg tỉnh Đăk Lăk còn 9.878 hộ đồng bào DTTS có nhu cầu hỗ trợ đất sản xuất, 8.097 hộ cần đất ở. Từ năm 2017 đến nay, tỉnh chưa bố trí hỗ trợ đất sản xuất cho dân".

Ông Lê Ngọc Vinh, Phó trưởng Ban Dân tộc tỉnh Đăk Lăk

Tương tự, gia đình ông Y Kôm Knul cũng được cấp 2,3 sào đất sản xuất theo Quyết định 132/QĐ-TTg. Nhưng liên kết với doanh nghiệp trồng cây công nghiệp dài ngày nên nhiều năm qua, cả gia đình gần chục người chỉ trông chờ vào gần 1ha đất ông bà để lại, trồng mía mỗi năm chỉ thu khoảng chục triệu đồng, cả gia đình đi làm thuê, ngày nào đi thì có tiền nên bữa đói bữa no. 

“Dù đất ở đây có xấu đi nữa, thì bà con vẫn muốn có đất để làm. Chứ nghề nghiệp không có, đi làm thuê thời vụ bữa có việc bữa không, cuộc sống bấp bênh lắm”, ông Y Kôm chia sẻ.

Ông Lê Ngọc Vinh, Phó trưởng Ban Dân tộc tỉnh Đăk Lăk cho biết: Hiện nay, việc hỗ trợ đất sản xuất cho người dân đang gặp rất nhiều khó khăn. Điển hình như Quyết định 132, mặc dù hoàn thành 100% các nội dung, cấp đất ở, đất sản xuất cho hàng nghìn hộ dân. Tuy nhiên, qua gần 20 năm nhìn lại, phải thừa nhận việc cấp đất sản xuất cho đồng bào DTTS nghèo chưa thực sự hiệu quả. Bởi đất cấp cho dân được chuyển đổi từ đất rừng nghèo kiệt, đất xấu bà con canh tác không hiệu quả thì khó vươn lên thoát nghèo.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Chiến sĩ quân hàm xanh đưa công nghệ số đến với người dân vùng cao

Chiến sĩ quân hàm xanh đưa công nghệ số đến với người dân vùng cao

Ở những bản làng cheo leo ở vùng biên Lai Châu, hình ảnh người lính quân hàm xanh cầm chiếc điện thoại chỉ dẫn từng thao tác nhỏ không còn xa lạ với bà con nơi đây. Ở nơi vùng sâu, vùng xa, biên giới công nghệ số tưởng chừng xa vời, nay đã và đang trở nên hiện thực và hữu ích, nhờ sự kiên nhẫn và tận tụy của những người lính Biên phòng.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, 80 năm hành trình vì nước, vì dân

Thủ tướng: Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, 80 năm hành trình vì nước, vì dân

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Sáng 20/8, Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (28/8/1945 - 28/8/2025) được long trọng tổ chức tại Hà Nội. Đây là lần đầu tiên Chính phủ tổ chức kỷ niệm ngày thành lập.
Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Tin tức - Ngọc Thu - 2 giờ trước
Là xã biên giới nằm ở phía Tây của tỉnh Gia Lai, Ia Púch có gần 8,8 km đường biên giới tiếp giáp với Vương quốc Campuchia. Thời gian qua, xã Ia Púch đã tập trung phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân, thực hiện đạt chỉ tiêu đã được tỉnh định hướng và cụ thể hóa trong Nghị quyết của Đại hội.
Đặc khu Thổ Châu đặt mục tiêu xây dựng phên giậu tiền tiêu vững vàng và bứt phá kinh tế biển

Đặc khu Thổ Châu đặt mục tiêu xây dựng phên giậu tiền tiêu vững vàng và bứt phá kinh tế biển

Tin tức - Tào Đạt - 2 giờ trước
Trong 2 ngày 19 và 20/8, Đảng bộ Đặc khu Thổ Châu (tỉnh An Giang) đã tổ chức Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đại tá Nguyễn Văn Ngành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh dự và chỉ đạo Đại hội.
Thanh Hóa: Công bố khẩn cấp sạt lở bờ hữu suối Son đoạn qua bản Sa Ná

Thanh Hóa: Công bố khẩn cấp sạt lở bờ hữu suối Son đoạn qua bản Sa Ná

Tin tức - Quỳnh Trâm - 2 giờ trước
Cuộc sống của 78 hộ gia đình với 350 nhân khẩu bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tình trạng sạt lở bờ hữu suối Son, đoạn qua bản Sa Ná, xã Na Mèo, tỉnh Thanh Hóa.
Gia Lai: Phát hiện 40.000 sản phẩm giả nhãn hiệu nổi tiếng

Gia Lai: Phát hiện 40.000 sản phẩm giả nhãn hiệu nổi tiếng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai vừa phát hiện và xử lý vụ buôn bán hàng giả với hơn 40.000 sản phẩm tiêu dùng nhái nhiều nhãn hiệu nổi tiếng.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Phiên chợ 0 đồng ấm lòng đồng bào Xơ Đăng

Phiên chợ 0 đồng ấm lòng đồng bào Xơ Đăng

Xã hội - Ngọc Chí - 2 giờ trước
Sáng 20/8, UBND xã Tu Mơ Rông, tỉnh Quảng Ngãi tổ chức khánh thành Chợ trung tâm xã và Phiên chợ 0 đồng với nhiều phần quà tặng cho đồng bào Xơ Đăng. Đây là công trình được đầu tư từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719).
U23 Australia lần đầu đăng quang AFF Cup nữ 2025

U23 Australia lần đầu đăng quang AFF Cup nữ 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Tối 19/8, trên sân Lạch Tray (Hải Phòng), Đội tuyển U23 Australia đã vượt qua Myanmar với tỷ số tối thiểu 1-0 để chính thức trở thành nhà vô địch AFF Cup nữ 2025. Đây là lần đầu tiên U23 Australia bước lên bục cao nhất của giải đấu, đồng thời cũng là lần thứ hai bóng đá nữ Australia giành chức vô địch sau lần đầu vào năm 2008.
Đội tuyển nữ Việt Nam vượt qua Thái Lan, giành Huy chương Đồng AFF Cup 2025

Đội tuyển nữ Việt Nam vượt qua Thái Lan, giành Huy chương Đồng AFF Cup 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 21:21, 19/08/2025
Chiều 19/8, trên sân vận động Lạch Tray (Hải Phòng), Đội tuyển nữ Việt Nam đã xuất sắc đánh bại Thái Lan với tỷ số 3-1, qua đó khép lại hành trình tại Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á - AFF Cup 2025 với tấm Huy chương Đồng.
Lào Cai khởi công dự án phục vụ xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Lào Cai khởi công dự án phục vụ xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Kinh tế - Trọng Bảo - 19:01, 19/08/2025
Ngày 19/8, tỉnh Lào Cai đã tổ chức khởi công dự án san gạt mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật khu Bản Qua, phục vụ xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Đây là 1 trong 6 công trình, dự án trọng điểm được tỉnh Lào Cai đồng loạt khởi công chào mừng 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Cầu Mã Đà đã được khởi công xây dựng

Cầu Mã Đà đã được khởi công xây dựng

Tin tức - Duy Chí - 17:54, 19/08/2025
Sau nhiều lần kiến nghị và được sự chấp thuận chủ trương của Thủ tướng Chính phủ, ngày 19/8, UBND tỉnh Đồng Nai đã làm Lễ động thổ, khởi công xây dựng cầu Mã Đà nối liền Bình Phước cũ với Đồng Nai, hòa vào mạng lưới giao thông quốc gia, rút ngắn khoảng cách từ Tây Nguyên đến sân bay, cảng biển.