Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đừng để di tích thành phế tích

Lê Phương - 15:53, 26/09/2020

Hơn 22 năm, kể từ ngày được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia, di tích Nhà tù số 9 - Đào Duy Từ, TP. Quy Nhơn (Bình Định) vẫn chưa được quan tâm tu bổ nên đã xuống cấp nghiêm trọng, đang dần bị quên lãng. Thậm chí nhiều người dân sống gần khu vực cũng không biết đến sự tồn tại của di tích lịch sử này.

Di tích lịch sử quốc gia Nhà tù số 9 Đào Duy Từ (màu vàng) nhìn không khác gì một ngôi nhà hoang
Di tích lịch sử quốc gia Nhà tù số 9 Đào Duy Từ (màu vàng) nhìn không khác gì một ngôi nhà hoang

Nơi ghi dấu những ký ức khó quên

Nhà tù số 9 - Đào Duy Từ do chế độ cũ lập ra từ năm 1955 để giam cầm cán bộ, đảng viên, những người kháng chiến cũ, những đồng bào yêu nước. Tính đến tháng 4/1957, số tù nhân nơi đây lên đến 2.000 người. Tại xà lim này, nhiều chiến sĩ cách mạng đã hy sinh vì thiếu ăn, thiếu nước uống và thiếu không khí để thở; những người còn sống sót thì bệnh tật, tàn phế suốt đời.

Với diện tích khoảng 120m2, di tích gồm 2 nhà: Nhà trước và Nhà sau. Giữa hai nhà là một sân cát. Bên cạnh sân cát có 2 buồng, nguyên trước đó là buồng bếp (4,87m2) và buồng vệ sinh (3,19m2) của ngôi nhà này. Địch đã sử dụng 2 căn buồng này làm hai xà lim, gọi là xà lim 1 và xà lim 2, để nhốt những tù nhân mà chúng cho là thành phần nguy hiểm. Tại đây, bọn quản đốc phân tù nhân thành 3 loại: loại 1, chúng nhốt trong các xà lim (biệt phòng); loại 2, là tù quản thúc quản chế; loại 3, là tù phải đi lao công hành dịch. Nhắc đến Xà lim 1 của Nhà tù số 9 là một nơi khủng khiếp nhất. Diện tích chỉ có 4,87m2, nhưng địch nhốt thường xuyên hơn 20 người. Có đợt cao điểm, chúng tống giam vào đây cả nam lẫn nữ lên đến 37 người.

Theo hồi ức của các cựu tù chính trị đã từng bị giam giữ nơi đây, cái ngột ngạt, nóng bức, hôi thối trong xà lim còn khó chịu hơn cả mùi xác chết lâu ngày. Hằng ngày hơi người bốc đọng lên vách, lên trần, đọng thành nước nhỏ xuống nền nhà suốt ngày đêm. Những người bị nhốt vào đây chỉ trong vòng một tuần lễ là hình thù biến dạng, tóc rụng, sói đầu, mắt trõm sâu, ù tai, ghẻ lở mọc đầy người.

Ngoài giam cầm, chúng còn sử dụng nhiều hình thức tra tấn man rợ khác để hành hạ tù chính trị. Di tích Nhà tù số 9 - Đào Duy Từ là bằng chứng khẳng định tội ác dã man của kẻ thù, minh chứng hùng hồn cho tinh thần đấu tranh bất khuất của tập thể tù nhân. Vì thế, năm 1998, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận Nhà tù số 9 - Đào Duy Từ là di tích lịch sử quốc gia để cho các thế hệ hôm nay và mai sau đến tưởng nhớ vong linh các Anh hùng liệt sĩ - những người đã xả thân, hy sinh vì Tổ quốc.

 Một số hiện vật ít ỏi còn sót lại được trưng bày tại Di tích nhà tù số 9 Đào Duy Từ
Một số hiện vật ít ỏi còn sót lại được trưng bày tại Di tích nhà tù số 9 Đào Duy Từ

Đừng để di tích thành phế tích

Theo Bảo tàng Bình Định, sau khi được công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia, Nhà tù số 9 - Đào Duy Từ đã được tu sửa, phục chế. Tuy nhiên, qua nhiều năm, đến nay hiện trạng di tích đang bị xuống cấp nặng. Các vách tường bị bong rộp từng mảng, thấm ướt mỗi khi có mưa; hệ thống đà gỗ, mái ngói bị mục, hư hỏng nghiêm trọng… ảnh hưởng đến công tác lưu trữ, bảo vệ các tài liệu, hiện vật đang trưng bày trong di tích.

Đến tìm hiểu hiện trạng của di tích, chúng tôi không vào được bên trong vì cửa đã khóa. Nhìn bên ngoài, di tích này không khác gì một ngôi nhà hoang. Trước cổng di tích, nền bê tông bị bong tróc và bị lấn chiếm bởi các chậu cây trồng của người dân; bảng hiệu bị cây cối che khuất; tường gạch mốc meo. Một số hộ dân sống gần di tích cho hay: Đã lâu lắm rồi, không thấy một ai trông coi và mở cửa để người dân, du khách đến thăm quan. Ngôi nhà lúc nào cũng tối om, ẩm thấp, chúng tôi sống ở đây lâu năm nhưng nhìn vào cũng thấy sợ.

Tuy là di tích lịch sử quốc gia nhưng thường xuyên trong tình trạng “cửa đóng, then cài”. Lý giải về điều này, ông Bùi Tĩnh, Giám đốc Bảo tàng Bình Định cho biết: Sau khi được xếp hạng, chúng tôi đã tiến hành sửa chữa lại và bổ sung trưng bày thêm hiện vật cho di tích để tái hiện lại phần nào không gian của nhà tù. “Tuy nhiên, để di tích này được mở cửa thường xuyên thì cần tu bổ các hạng mục bị xuống cấp, phục dựng lại các dụng cụ và hình thức tra tấn tù nhân. Làm được như vậy, nơi đây sẽ trở thành một điểm đến thu hút học sinh và du khách đến thăm quan”, ông Bùi Tĩnh chia sẻ thêm. 

Trong khi đó, ông Tạ Xuân Chánh, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Bình Định cho biết, mới đây, các ngành chức năng của tỉnh đã họp, cho ý kiến sẽ khảo sát, kiểm tra và đánh giá lại thực trạng, nhằm sớm tham mưu, đề xuất UBND tỉnh cho chủ trương sửa chữa, nâng cấp lại di tích Nhà tù số 9 - Đào Duy Từ. Mong rằng chủ trương này sớm trở thành hiện thực. Bởi nếu không tiến hành nhanh thì không bao lâu nữa di tích này có nguy cơ thành phế tích.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.