Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đôi tay tạc những vóc nhà

Diên Khánh - 09:26, 17/01/2020

Từ hàng trăm năm qua, ở nước ta đã có những làng thợ mộc chuyên dựng nhà gỗ, sau này là nhà cổ. Dưới đôi bàn tay của những nghệ nhân, người thợ, mỗi công trình dựng lên không chỉ có giá trị sử dụng mà còn có giá trị rất cao về mặt thẩm mỹ, chứa đựng tâm sức rất lớn của mỗi người thợ...

Ông Nguyễn Chí Điền cần mẫn đục các họa tiết.
Ông Nguyễn Chí Điền cần mẫn đục các họa tiết

Tài hoa những đôi tay

Đi theo Quốc lộ 6, qua thị trấn Chúc Sơn, không khó để tìm thấy làng Phù Yên, thuộc xã Trường Yên (Chương Mỹ - Hà Nội), ngôi làng nổi tiếng với nghề dựng nhà cổ. Ở nơi đây, có hàng chục “đại gia” có tiếng với nghề cha truyền con nối, như các ông Nguyễn Chí Điền, Nguyễn Chí Nguyên, Nguyễn Quảng Bình, Nguyễn Chí Mười, Nguyễn Chí Quân… Thậm chí có nghệ nhân được ca ngợi là có đôi bàn tay siêu đẳng về chạm trổ, đục hoa văn và tính toán mức độ cân xứng cho mỗi bộ kèo, mỗi ngôi nhà.

Buổi sáng cuối tháng 11, ông Nguyễn Chí Điền đang nỗ lực cùng các người thợ hoàn thành một số chi tiết cho ngôi nhà thờ họ ở trong khu vực xã. Tôi hỏi, các chi tiết về gỗ đều được đục và làm từ xưởng này ạ? Ông Điền trả lời: “Tất cả được thiết kế từ bản vẽ. Các cột, kèo, chi tiết, họa tiết đều được làm tại xưởng nhà, sau đó mới chuyển đến công trình mà khách đặt để dựng lại”.

Trò chuyện với những người dân, người thợ, được biết gia đình ông Điền (73 tuổi) là một trong những hộ đầu tiên nhận công việc dựng nhà về cho người dân địa phương làm và gây dựng cho gia đình mình danh tiếng trong nghề. “Đúng ra đây là nghề dựng nhà giả cổ. Ngôi nhà đầu tiên chúng tôi dựng là ở Từ Liêm - Hà Nội, cách nay đã mấy chục năm rồi. Ngày ấy do thiếu kinh nghiệm nên cần tới 20 thợ làm ròng rã suốt 6 tháng mới xong. Từ ngôi nhà đầu tiên, chúng tôi đã rút được những kinh nghiệm nhất định, và tự học để nâng cao tay nghề”, ông Điền cho hay.

Tìm hiểu ra, trung bình một ngôi nhà cổ phải làm mất 6 tháng với hơn 13 thợ. Một người thợ giỏi phải nắm bắt được kỹ thuật đục đẽo chuẩn xác, chi tiết để các mộng phải kín, khít. Con trai ông Điền là anh Nguyễn Chí Ba đã nối nghiệp cha ông rất nhanh nhạy trong công việc cũng như nhận việc cho thợ làm. Cái khó nhất của công việc, theo anh Ba không phải là đục, mà là lắp ráp. Một ngôi nhà có khoảng 1.500 cấu kiện. Lúc ráp nối đòi hỏi trí nhớ tốt, và làm sao để các mộng kín, chắc. Khó như vậy mới cần đến những đôi bàn tay tài hoa.

Tạo dựng những tinh hoa

Các nghệ nhân đã đến nhiều nơi như Thanh Hóa, Thái Bình, Nam Định, Bắc Ninh, nhiều huyện trên địa bàn Hà Nội, thậm chí vào cả TP. Hồ Chí Minh để dựng nhà giả cổ. Nhiều người trẻ của các làng nghề như anh Nguyễn Chí Ba, con trai ông Điền tự tin chia sẻ rằng, hiện trong cả nước cũng có một số nơi làm nhà cổ, nhưng “đẳng cấp” thì khó đâu bì được người làng Phù Yên.

“Chúng tôi nhận làm công trình xa nhất đó là ở An Phú Đông (quận 9, TP. Hồ Chí Minh) vào năm 2009. Khi đó, để dựng nhà cổ với 36 chân cột, gia đình phải thuê ba xe container đóng gỗ từ xưởng ở Trường Yên chuyển vào. Chúng tôi còn dựng cả nhà ở Đường Lâm nữa”, anh Ba bày tỏ.

Là người có tâm với nghề, nghệ nhân Nguyễn Quý Bình, làng Phù Yên cho biết, ngày nay, trừ những công việc đòi hỏi sự tỉ mẩn làm thủ công như trạm trổ hoa văn thì những người thợ trẻ đời sau được học hỏi nhiều kinh nghiệm từ cha ông và cũng linh hoạt trong việc ứng dụng các công nghệ mới vào trong nghề, nâng tầm nghề của cha ông.

Nghề dựng lại những ngôi nhà, những ký ức là vô cùng khó. Một khi nghề chọn người, thì người đó hội tụ rất nhiều yếu tố về sức khỏe, kỹ thuật và cả đam mê. Theo thống kê của ông Vũ Minh Hải, Phó Chủ tịch UBND xã Hương Ngải (huyện Thạch Thất), toàn xã có hơn 2.500 hộ, trong đó có 500 hộ làm nghề, có nhiều gia đình ba đến năm đời làm nghề. Hiện nay thu nhập bình quân của người thợ làm nhà cổ khoảng 300 nghìn đồng/ngày.

Ước ao của những người thợ là đủ sức khỏe và đam mê để giữ nghề. Họ đã và đang góp phần nâng tầm giá trị của làng nghề Thủ đô, giá trị của một nghề vất vả nhưng vinh quang, tạo dựng những nét tinh hoa cho hôm nay và mai sau.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.