Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Độc đáo những ngôi nhà lợp ngói vảy ở Cao Bồ

PV - 10:58, 07/06/2019

Xã Cao Bồ, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang nằm bình yên dưới chân đèo Tây Côn Lĩnh. Tới thăm xã vùng cao này, chúng tôi còn được ngắm nhìn những ngôi nhà sàn cổ với những mái ngói vảy có hàng trăm năm tuổi.

Ngôi nhà cổ mái lợp ngói vảy của đồng bào Dao ở Cao Bồ (Vị Xuyên, Hà Giang) Ngôi nhà cổ mái lợp ngói vảy của đồng bào Dao ở Cao Bồ (Vị Xuyên, Hà Giang)

Độc đáo ngói cổ

Đến Cao Bồ trong ngày nắng như đổ lửa, nhưng chúng tôi khá ngạc nhiên bởi không khí ở đây rất mát mẻ. Cũng như những bản vùng cao khác, những mái nhà sàn của người Dao nơi đây nằm ở “lưng chừng núi, lưng chừng đèo”. Nhưng điểm khác biệt là những căn nhà với mái ngói có hình dáng rất lạ mắt, giống như những chiếc vảy cá nhưng không dày, thô như ngói hiện đại. Quan sát, sẽ thấy viên ngói rất mỏng, tinh tế nhưng độ bền rất cao. Cách xếp ngói cũng tỷ mỉ công phu, đều tăm tắp. Đặc biệt, ngói có màu xanh nhạt pha một chút màu da lươn, khác biệt so với các loại ngói khác.

Anh Lý Văn Dồn, thôn Tham Còn, một trong những chủ nhân của ngôi nhà sàn cổ cho biết, ngôi nhà này từ đời ông cố nội anh để lại. Nhà của gia đình đã tồn tại hơn 100 năm, nhưng riêng phần mái chưa phải sửa chữa bao giờ. Hơn nữa, mái ngói này có tác dụng điều hòa không khí rất tốt, mùa đông thì ấm, mùa hè thì mát.

Để tìm hiểu về loại ngói này, chúng tôi đến gặp ông Hoàng Văn Quỳnh ở Bản Dâng, một bản người Dao còn nhiều nhà ngói cổ. Ông Quỳnh cho biết, gần 50 năm về trước, khi ấy còn là thanh niên, ông vẫn thường cùng trưởng bản đi bộ ngót 100 cây số tới tận huyện Yên Minh tìm mua ngói vảy cá.

Vì mê mẩn dòng ngói này, ông đã xin ở lại làm cùng người dân ở bản một thời gian. Ông Quỳnh chia sẻ, để làm ngói vảy cá, người thợ phải làm thủ công 100%. Khâu đầu tiên là phải chọn được đất, là loại đất sét đào ở ruộng. Chính vì thế, ở những công đoạn này, người thợ phải làm thật khéo léo, nhẹ nhàng thì khuôn ngói và vòng đất tách rời nhau dễ dàng.

Đất sau khi tập kết về, được nhào kỹ với nước để loại tạp chất. Người thợ dùng kéo xén đất thành từng thỏi nhào đi, nhào lại rồi dùng chân giẫm kỹ đến dẻo để tạo đất thành một viên hình hộp chữ nhật. Người thợ chỉ việc lấy kéo cắt đất thành những lát mỏng có bề dày chừng 1cm rồi đem lá đất đó lật nhẹ xuống một chiếc khuôn gỗ, miết quanh thành khuôn.

Riêng thời gian phơi cũng phải mất từ 30-50 ngày, ngói mới đủ khô để đem nung trong lò. Trung bình, mỗi lò có thể chứa dăm, bảy chục nghìn viên. Một điều đặc biệt, tạo nên chất lượng của ngói vảy cá là lò nung được đốt bằng củi và quá trình nung diễn ra liên tục 10 ngày 10 đêm. Muốn tạo màu cho ngói phải có bí quyết riêng. Ông Quỳnh cho biết thêm, do vận chuyển kỳ công nên ngói vảy ở thời điểm đó có giá rất đắt, chỉ những nhà giàu mới có thể làm.

Một góc bản làng ở Cao Bồ (Vị Xuyên, Hà Giang). Một góc bản làng ở Cao Bồ (Vị Xuyên, Hà Giang).

Tiềm năng phát triển du lịch

Ngói vảy độc đáo là thế, nhưng đến nay dường như đã thất truyền. Ông Đặng Văn Chung, Phó Chủ tịch UBND xã Cao Bồ cho biết, xã có 744 hộ với 3.932 khẩu, 11 thôn, bản; trong đó dân tộc Dao chiếm 95%, còn lại là dân tộc Tày và Mông. Hiện nay, ở Cao Bồ chỉ còn khoảng gần 100 nhà sàn có mái ngói vảy cổ độc đáo này. Tuy nhiên, do loại ngói này đã thất truyền hàng chục năm nay nên những nhà xây mới gần như là bằng mái bằng, hoặc lợp mái tôn…

Chia sẻ về nét độc đáo, lợi thế của địa phương để phát triển du lịch, bà Đặng Thị Phượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Vị Xuyên cho biết, những năm gần đây, huyện Vị Xuyên rất chú trọng tới phát triển du lịch. Một hướng đi mới được huyện ưu tiên là việc xây dựng và phát triển các Làng văn hóa du lịch gắn với Chương trình xây dựng Nông thôn mới. Hiện, Vị Xuyên có 4 Làng văn hóa du lịch cộng đồng, trong đó ở xã Cao Bồ có thôn Lùng Tám. Bên cạnh vấn đề khai các cảnh đẹp thiên nhiên, khí hậu, hiện nay huyện cũng nghiên cứu đưa các nhà sàn cổ thành nơi du lịch cộng đồng. Chúng tôi hy vọng vẻ đẹp tinh tế cùng với chất lượng các nhà sàn cổ này sẽ là điểm thu hút du khách đến với vùng cao Vị Xuyên nhiều hơn.

HIẾU ANH

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Mang chiêng đi đánh xứ người

Mang chiêng đi đánh xứ người

Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO ghi danh là Kiệt tác truyền khẩu và Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại năm 2005. Đến nay, cùng với các tỉnh Tây Nguyên, những Nghệ nhân Ưu tú dân gian trên khắp các buôn làng tỉnh Gia Lai không chỉ nỗ lực bảo tồn mà còn đưa cồng chiêng Tây Nguyên ra thế giới.
Tin nổi bật trang chủ
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh tiếp xã giao Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Quốc hội Lào

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh tiếp xã giao Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Quốc hội Lào

Sáng 21/9, tại Hà Nội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc (UBDT) Hầu A Lềnh đã tiếp xã giao Đoàn đại biểu của UBDT Quốc hội Lào do Chủ nhiệm UBDT Quốc hội Lào Khamchanh Sotapaserth làm Trưởng đoàn. Tham dự buổi tiếp có Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm UBDT Y Thông, cùng lãnh đạo một số Vụ, đơn vị trực thuộc UBDT. Dự buổi tiếp xã giao còn có Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội Trần Thị Hoa Ry cùng lãnh đạo một số vụ, đơn vị của Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Quảng Ninh: Đẩy mạnh tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn tại huyện vùng cao Ba Chẽ

Quảng Ninh: Đẩy mạnh tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn tại huyện vùng cao Ba Chẽ

Trang địa phương - Mỹ Dung - 30 phút trước
Thực hiện hướng dẫn của Chi cục Dân số – KHHGĐ tỉnh Quảng Ninh về triển khai nhiệm vụ công tác dân số năm 2023, Trung tâm Y tế huyện Ba Chẽ vừa ban hành Kế hoạch thực thiện đề án Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống năm 2023 trên địa bàn huyện.
Kết nối du lịch Đồng bằng sông Cửu Long với các tỉnh Tây Bắc

Kết nối du lịch Đồng bằng sông Cửu Long với các tỉnh Tây Bắc

Du lịch - Trọng Bảo - 2 giờ trước
Chiều 21/9, tại Tp. Lào Cai, Hiệp hội Du lịch Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) phối hợp Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư tỉnh An Giang và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP. Cần Thơ tổ chức Hội nghị xúc tiến, quảng bá du lịch ĐBSCL với các tỉnh Tây Bắc. Tham dự Hội nghị có lãnh đạo Cục Du lịch Quốc gia, Hiệp hội Du lịch Việt Nam, Hiệp hội Du lịch ĐBSCL, Sở Du lịch, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch các tỉnh, thành phố ĐBSCL và Tây Bắc; đại diện các doanh nghiệp du lịch, khu du lịch, điểm du lịch của hai vùng…
Đồng bào DTTS ở Trà Tân không tụt lại phía sau!

Đồng bào DTTS ở Trà Tân không tụt lại phía sau!

Kinh tế - Hà Thanh Tú - 2 giờ trước
“Bình quân mỗi nhân khẩu ở thôn 4 có thu nhập 36 triệu đồng/năm; 100% số hộ có điện thắp sáng, nước sạch, đất sản xuất; đường thôn, ngõ xóm xanh - sạch - đẹp; thôn không có tệ nạn xã hội; 100% trẻ em trong độ tuổi đều đến trường …”, ông Thổ Đệ, dân tộc Chơ Ro, Trưởng ban công tác Mặt trận kiêm Trưởng thôn 4, xã Trà Tân (huyện Đức Linh, Bình Thuận) chia sẻ.
Tín dụng chính sách xã hội đồng hành cùng học sinh, sinh viên nghèo theo đuổi ước mơ

Tín dụng chính sách xã hội đồng hành cùng học sinh, sinh viên nghèo theo đuổi ước mơ

Xã hội - Mai Hương - 3 giờ trước
Trong những năm qua, tín dụng chính sách xã hội (CSXH) đã trở thành người bạn đồng hành, tiếp sức cho học sinh, sinh viên (HSSV ) có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) theo đuổi ước mơ học đại học, cao đẳng và học nghề. Nguồn vốn vay của Chương trình cho vay vốn ưu đãi HSSV của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã giúp cho nhiều hộ gia đình bớt đi một phần khó khăn, góp sức nuôi dưỡng ước mơ của các em được đến trường.
Thái Nguyên: Nhiều hộ nghèo thiếu hoặc không có đất sản xuất

Thái Nguyên: Nhiều hộ nghèo thiếu hoặc không có đất sản xuất

Công tác Dân tộc - Thiên An - 3 giờ trước
Hiện nay, toàn tỉnh Thái Nguyên còn 8.238 hộ nghèo (chiếm 66,33%) và 5.932 hộ cận nghèo (chiếm 48,44%) là người DTTS trong tổng số hộ nghèo và cận nghèo toàn tỉnh. Trong đó, nhiều hộ đang rơi vào tình cảnh thiếu hoặc không có đất sản xuất. Đây là một trong những "điểm nghẽn" khiến công tác giảm nghèo trở thành bài toán khó ở địa phương.
Tin trong ngày - 18/9/2023

Tin trong ngày - 18/9/2023

Bản tin hôm nay, ngày 18/9, có những thông tin đáng chú ý sau: Thủ tướng gặp gỡ đại diện cộng đồng người Việt Nam tại Hoa Kỳ. Lễ hội quảng diễn Lân Sư Rồng thành phố Huế. Những đứa con dân tộc Chứt của đồn Biên phòng Bản Giàng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Giải pháp sinh kế thích ứng và giảm thiểu rủi ro thiên tai cộng đồng

Giải pháp sinh kế thích ứng và giảm thiểu rủi ro thiên tai cộng đồng

Xã hội - Phạm Tiến - 3 giờ trước
Miền Trung là khu vực chịu nhiều tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu với thiệt hại không nhỏ về người và tài sản do thiên tai gây ra hằng năm. Do đó, việc đưa ra các giải pháp để hạn chế thiệt hại do biến đổi khí hậu giúp người nông dân giảm thiểu rủi ro là điều hết sức cần thiết. Bên cạnh đó, việc tạo ra các sinh kế thích ứng để người nông dân phát triển kinh tế - xã hội có ý nghĩa rất lớn. Mới đây, trong khuôn khổ Diễn đàn “Giải pháp sinh kế thích ứng và giảm thiểu thiên tai tại cộng đồng” diễn ra tại TP. Đông Hà, tỉnh Quảng Trị, nhiều chuyên gia đã có ý kiến tâm huyết bàn về 2 vấn đề trọng tâm: sinh kế và giảm thiểu rủi ro thiên tai.
Thanh Hóa: Đẩy lùi tảo hôn, xóa tình trạng hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS

Thanh Hóa: Đẩy lùi tảo hôn, xóa tình trạng hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS

Công tác Dân tộc - Quỳnh Trâm - 4 giờ trước
Với những nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị bằng nhiều giải pháp tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho người dân trong việc nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, đến nay, các huyện miền núi của tỉnh Thanh Hóa cơ bản đã xóa tình trạng hôn nhân cận huyết thống. Tình trạng tảo hôn giảm dần qua từng năm.
Bình Thuận: Rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh

Bình Thuận: Rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 4 giờ trước
UBND tỉnh Bình Thuận vừa ban hành Kế hoạch rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo và xác định thu nhập của hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp có mức sống trung bình năm 2023. Các tiêu chí rà soát phải bảo đảm trung thực, công khai, minh bạch.
Bình Thuận: Tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức dân tộc đối với cán bộ, công chức, viên chức đối tượng 3

Bình Thuận: Tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức dân tộc đối với cán bộ, công chức, viên chức đối tượng 3

Công tác Dân tộc - Lê Vũ - Lê Phương - 4 giờ trước
Từ ngày 18-20/9/2023 , tại thành phố Phan Thiết, Ban Dân tộc tỉnh Bình Thuận phối hợp với Học viện Dân tộc (Ủy ban Dân tộc) tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho 47 cán bộ, công chức, viên chức thuộc đối tượng 3, là Trưởng, Phó Trưởng phòng các sở, ban, ngành của tỉnh; Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy xã; Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND và UBND cấp xã; Chủ tịch Mặt trận xã; Chủ tịch Hội liên hiệp Phụ nữ xã.
Khai mạc Hội thi Hòa giải viên giỏi toàn quốc khu vực miền Trung - Tây Nguyên

Khai mạc Hội thi Hòa giải viên giỏi toàn quốc khu vực miền Trung - Tây Nguyên

Tin tức - L.Phương - 4 giờ trước
Sáng 21/9, tại Tp. Nha Trang (Khánh Hòa), Bộ Tư Pháp đã tổ chức Khai mạc Hội thi Hòa giải viên giỏi toàn quốc lần thứ IV, khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Tham dự và điều hành khai mạc có ông Nguyễn Thanh Tịnh - Thứ trưởng Bộ Tư pháp, Phó Chủ tịch Hội đồng Phổ biến giáo dục pháp luật Trung ương, Trưởng ban Tổ chức Hội thi Hòa giải viên giỏi toàn quốc lần thứ IV.