Sau bao nhiều năm chờ đợi, giờ đây điện lưới quốc gia đã về đến 2 xã biên giới Tân Trạch, Thượng Trạch, huyện Bố Trạch (Quảng Bình).Hàng trình khó nhọc đưa điện lên bản
Trước đây, người Bru Vân Kiều ở xã Tân Trạch và Thượng Trạch (Bố Trạch) sử dụng đèn dầu để thắp sáng. Hộ khá giả và các cơ quan công sở thì dùng máy phát điện cỡ nhỏ; hoặc các tấm pin năng lượng mặt trời, hoạt động rất chập chờn để thắp sắng. Khi mặt trời lặn xuống, cũng là lúc bóng tối bao trùm lên các bản làng ở Tân Trạch và Thượng Trạch. Giấc mơ về một ngày có điện để thắp sáng, để xem tivi, để trẻ em có ánh sáng học bài luôn canh cánh trong lòng người Bru Vân Kiều.
Đưa điện lưới quốc gia về Tân Trạch, Thượng Trạch để bà con Bru Vân Kiều phát triển kinh tế - xã hội, là một nhiệm vụ chính trị quan trọng. Xác định được điều đó, chính quyền địa phương và ngành điện lực Quảng Bình đã đưa một Dự án đầy táo bạo và cũng đầy khó nhọc trong khâu hiện thực hóa.
Sau nhiều năm khảo sát và lên phương án thi công, ngày 14/06/2022, Dự án cấp điện lưới quốc gia cho 2 xã cuối cùng của tỉnh Quảng Bình được khởi công. Dự án kéo điện lưới quốc gia về 2 xã Tân Trạch, Thượng Trạch do Sở Công thương làm chủ đầu tư, với tổng vốn là 110 tỷ đồng, từ nguồn ngân sách của tỉnh, giai đoạn 2021-2025.
Địa hình hiểm trở, đường dây điện lên Tân Trạch và Thượng Trạch phải vượt qua dốc cao, vực sâu. Khó khăn hơn, trên hành trình đưa điện lên Tân Trạch, Thượng Trạch có 27,5 km đường dây đi qua vùng lõi vườn quốc gia Phong Nha- Kẻ Bàng. Để không ảnh hưởng đến môi trường sinh thái vườn quốc gia, đơn vị thi công đã phải cho đường dây đi ngầm giới lòng đất.
Quá trình thi công để điện lưới lên đến được với bà con Bru Vân Kiều ở 2 xã Tân Trạch, Thượng Trạch gặp rất nhiều khó khăn Công việc vận chuyển vật liệu như cột điện cao hàng chục mét, dây dẫn, máy biến áp... đều phải vận chuyển bằng xe tải chuyên dụng chở đến điểm gần nhất rồi tiếp tục dùng sức người gùi cõng vào bản. Bà con Bru Vân Kiều cũng chung tay tiếp sức cho đội thợ thi công bằng nhiều hình thức như: Mang cơm ăn, tiếp nước uống; gùi xi, cõng sắt…
Hành trình đưa điện về bản không còn là một công trình thông thường nữa, mà đã trở thành câu chuyện của tình người giữa đại ngàn Trường Sơn. Một câu chuyện kể về ý chí và tràn đầy khát vọng đưa ánh sáng về bản.
“Giấc mơ” điện lưới đã thành hiện thực
Trải qua gần 2 năm thi công đầy khó nhọc, ngày 6 tháng 2 năm 2024, Dự án cấp điện lưới quốc gia cho 2 xã cuối cùng (Tân Trạch, Thượng Trạch) của tỉnh Quảng Bình đã hoàn thành đóng điện giai đoạn 1. Giai đoạn II cũng được tiến hành lắp đặt đường dây, trạm biến áp…để hoàn thành đóng điện vào hồi tháng 10 năm 2024.
Đêm đầu tiên có điện, cả bản sáng rực, tiếng reo hò vang lên khắp nơi. Ánh sáng điện lưới quốc gia trở thành dấu mốc quan trọng trên hành trình phát triển kinh tế - xã hội của đồng bào Bru Vân Kiều ở 2 xã Trân Trạch, Thượng Trạch.
Cán bộ điện lực hướng dẫn đồng bào Bru Vân Kiều xã Tân Trạch cách sử dụng điện an toànVới 6 trạm biến áp 22/0,4kV, tổng công suất 450kVA; gần 45km đường dây trung thế, trong đó có 27,5km đi ngầm qua vùng lõi Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và 17,4 đường dây trên cao; đường dây hạ áp có chiều dài gần 8,2km. Đến thời điểm hiện tại, Dự án đã đóng điện đường dây trục chính từ xuất tuyến cột số 141/72/192 (OZO) đến Trạm biến áp bản 61 tại vị trí cột số 141/72/356 (km 16+400 đến km 62+560 Đường tỉnh 562) và 2 nhánh rẽ Trạm biến áp bản 51, Trạm biến áp bản Cà Roòng 1 và 2 xã Thượng Trạch.
Tại xã Tân Trạch, đã cấp điện đến các hộ dân thuộc bản Arem, Cơ quan UBND xã và các cơ quan hành chính sự nghiệp. Đối với xã Thượng Trạch, đã cấp điện cho cơ quan UBND xã và điện lưới đến 8 bản (bản Ban, bản Bụt, bản Cà Roòng 1 và 2, bản 51, bản 61, bản Khe Rung, bản Tuộc).
Do điều kiện kinh tế khó khăn, các hộ đồng bào Bru Vân Kiều ở xã Tân Trạch không có điều kiện mua dây dẫn và các thiết bị sau công tơ để kéo điện về nhà, Tổng Công ty Điện lực miền Trung và Công ty Điện lực Quảng Bình đã trích quỹ phúc lợi hơn 300 triệu đồng hỗ trợ đầu tư để bà con có điện sử dụng. Còn ở xã Thượng Trạch, UBND tỉnh Quảng Bình đã huy động nguồn xã hội hóa để đầu tư các thiết bị sau công tơ để đồng bào có điện dùng sớm nhất.
Cán bộ điện lực lắp thiết bị chiếu sáng cho các hộ gia đình Bru Vân Kiều ở xã Tân TrạchĐiện lới quốc gia về đến bản, là bước ngoặt lớn trên hành trình phát triển kinh tế - xã hội ở 2 xã biên giới Tân Trạch và Thượng Trạch. Có điện, đồng bào Bru Vân Kiều ở Tân Trạch và Thượng Trạch có cơ hội nhiều hơn để tiếp cận thông tin, khoa học kỹ thuật, từ đó nâng cao nhận thức và trình độ trong sản xuất trồng trọt.
Có điện rồi, các hoạt động văn thể của bà con dân bản với Bộ đội biên phòng cũng được tổ chức nhiều hơn. Thông qua đó, tình đoàn kết quân – dân ngày càng bền chặt, thế trận lòng dân ngày vững mạnh góp phần bảo vệ vững chawcsh chủ quyền quốc gia.
Không dấu nổi niềm vui bà Y Tràn, ở xã Tân Trạch, huyện Bố Trạch chia sẻ: “Nhiều thế hệ đồng bào nơi đây chờ giây phút này lâu lắm rồi, ước mơ có điện lưới quốc gia nay đã thành hiện thực. Thôn bản giờ bừng sáng ánh điện, bà con sắm sửa thêm máy móc phục vụ sản xuất để phát trển kinh tế".