Phục dựng Lễ mừng lúa mới của dân tộc Gia Rai tại làng Ia Gri, xã Chư Đang Ya, huyện Chư Păh thu hút đông đảo du khách tham gia trải nghiệmĐộc đáo những lễ hội mùa Xuân
Lễ Mừng năm mới còn được gọi là lễ Kcham - Atâu là nghi lễ rất quan trọng trong đời sống tinh thần của người Ba Na. Nghi lễ này còn là dịp để dân làng xin Yang (Trời, Thần linh) ban cho người dân trong cộng đồng được mạnh khỏe, không bị bệnh tật, để đôi chân rắn rỏi lên nương, lên rẫy. Đây là phong tục độc đáo của người Ba Na, cũng là dịp để những thành viên trong cộng đồng sum họp, thêm gắn kết.
Già làng Bok kra, làng Krông Hra, xã Yang Bắc, huyện Đak Pơ kể: Đối với cộng đồng dân tộc Ba Na, Lễ Mừng năm mới không chỉ thể hiện tấm lòng thành của dân làng đối với thần linh, mà còn thể hiện tình đoàn kết gắn bó giữa các thành viên, tạo nên sức mạnh của cộng đồng, là sự giao hòa giữa người với người, giữa con người với thiên nhiên và đáp ứng nhiều mong mỏi khác từ cuộc sống sinh hoạt và lao động sản xuất của người dân từ xa xưa cho đến nay.
Tương tự, vào mùa Xuân, đồng bào Gia Rai tại huyện Ia Grai cùng nhau tổ chức Lễ cúng rừng nhằm tạ ơn Thần Rừng đã che chở dân làng và cung cấp nhiều sản vật dưới tán rừng.
Tái hiện một phần của lễ hội truyền thống như Lễ Mừng chiến thắng, Pơ thi, đâm trâu… là một trong những điểm hấp dẫn của Chương trình “Cồng chiêng cuối tuần - Thưởng thức và Trải nghiệm”Địa bàn xã Ia Pếch hiện có gần 556ha rừng, đều do cộng đồng 2 làng O Grang và De Chí nhận khoán quản lý, bảo vệ. Những năm gần đây, được sự khuyến khích, hỗ trợ của chính quyền huyện, xã, người dân 2 làng luân phiên tổ chức Lễ cúng rừng, từ đó nâng cao ý thức bảo vệ và phát triển rừng, đồng thời tạo sự đoàn kết trong cộng đồng dân cư.
Già Siu Tơr cho biết: “Lễ cúng rừng được dân làng lưu giữ từ xưa đến nay. Vào tháng 3, dân làng có thời gian rảnh nên thường họp làng để tổ chức Lễ cúng rừng. Nhiều năm nay, chính quyền đã hỗ trợ, quan tâm nên Lễ cúng rừng càng tươi vui hơn và thu hút hàng trăm bà con, du khách cùng tham dự”.

Dự án 6 đã góp phần khôi phục, bảo tồn và phát huy hiệu quả các giá trị văn hóa truyền thống vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh”.
Ông Trần Ngọc Nhung, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai
“Chắp cánh” cho văn hoá truyền thống
Nhằm hồi sinh lại những lễ hội truyền thống, đúng nguyên bản, trong 5 năm qua, ngành Văn hóa Gia Lai đã phục dựng hàng chục lễ hội đặc sắc trước nguy cơ mai một, biến mất trong đời sống cộng đồng như mừng năm mới, mừng lúa mới, mừng chiến thắng…
Đặc biệt, từ việc triển khai Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719), những năm qua, đang tạo ra động lực quan trọng để công tác bảo tồn, phát huy hiệu quả các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS ở Gia Lai ngày càng lan tỏa và đi vào thực chất.
Phụ nữ Ba Na lên rẫy tuốt những bông lúa bằng tay để chuẩn bị dâng các vị thần linh trong phục dựng lễ mừng lúa mới của người Ba Na ở xã Ya Hội, huyện Đak PơGiai đoạn 2021 - 2025, ngành Văn hóa tỉnh Gia Lai đã tiến hành phục dựng Lễ mừng lúa mới của dân tộc Gia Rai; trao chứng nhận và cấp kinh phí hỗ trợ 2 đợt cho 4 nghệ nhân ưu tú người DTTS trong việc lưu truyền, phổ biến, truyền dạy văn hóa truyền thống trong cộng đồng; tổ chức 5 lớp truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể cho 35 học viên người Ba Na, Gia Rai; tổ chức 10 lớp tập huấn về chỉnh chiêng cho 110 học viên là người Ba Na và Gia Rai trên địa bàn tỉnh; thành lập 5 câu lạc bộ sinh hoạt văn hoá dân gian…
Ông Trần Ngọc Nhung, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai cho biết: Dự án 6 đã góp phần khôi phục, bảo tồn và phát huy được các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Để tiếp tục bảo tồn hiệu quả giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các DTTS, Sở đã kiến nghị cấp trên có hướng dẫn cụ thể việc thực hiện lồng ghép nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia thông qua việc sử dụng vốn của nhiều chương trình, dự án để thực hiện đạt hiệu quả cao hơn, thiết thực hơn.