Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Cây lanh trong đời sống của đồng bào Mông

Thanh Huyền - 14:35, 17/07/2020

Từ bao đời nay, người Mông đã truyền nhau câu nói: “Ở đâu có cây lanh, ở đó có người Mông”, để nói về ý nghĩa, tầm quan trọng của cây lanh trong đời sống người Mông. Cây lanh đã ăn sâu vào đời sống tín ngưỡng, tâm linh, trở thành biểu tượng văn hóa của đồng bào Mông.

Cây lanh có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của đồng bào Mông. (Trong ảnh: Phụ nữ Mông xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ đang tạo ra các sản phẩm từ lanh)
Cây lanh có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của đồng bào Mông. (Trong ảnh: Phụ nữ Mông xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ đang tạo ra các sản phẩm từ lanh)

Đối với người phụ nữ Mông, khi sinh ra, lớn lên phải biết trồng lanh, dệt vải. Đến với vùng đồng bào dân tộc Mông ở Quản Bạ (Hà Giang), chúng ta dễ dàng nhận thấy điều này.

Xã Thái An (huyện Quản Bạ) có 561 hộ, trong đó có 97% số hộ là đồng bào Mông. Toàn xã có 20ha cây lanh. Tất cả các hộ gia đình người Mông đều trồng lanh, hộ ít cũng phải có 40 - 50m2 đất trồng lanh. Các hộ trồng lanh với mục đích để tự mình dệt vải may áo, váy. Sợi lanh còn sử dụng nhiều trong cuộc sống hằng ngày, như: Lễ, tết, ma chay, hiếu hỉ… 

Ông Sùng Mý Lùng, Bí thư Đảng xã Thái An chia sẻ: Cây lanh ngoài mục đích chính lấy sợi dệt vải, còn là vật liệu được người Mông sử dụng trong hầu hết các phong tục, tín ngưỡng của đồng bào. Ví dụ như khi làm nhà, người Mông sử dụng những sợi lanh thay thế cho lạt để buộc kèo, xà, cánh cửa, tấm ván ghép... Bởi, sợi lanh sau khi phơi nắng sẽ rất dai và không bị mục. Theo quan niệm của người Mông, cây lanh có sức sống vĩnh cửu, nên họ dùng lanh để buộc với ý nghĩa hy vọng ngôi nhà của mình sẽ được bền vững. 

Trong cưới xin, người Mông có quy định trang phục cưới của cô dâu, chú rể phải là những bộ trang phục làm từ vải lanh, được thêu thùa rất kỳ công. Trong lễ tang, người Mông quy định trang phục từ quần áo cho đến giày, dép của người quá cố phải làm từ vải lanh, như sợi dây kết nối với ông bà, tổ tiên; chiếc trống trong lễ tang cũng buộc bằng vải lanh…

Ngoài ra, cây lanh còn được sử dụng trong văn hóa ẩm thực. Lá lanh thường được người Mông sử dụng như một thứ gia vị, phụ gia để tăng sự hấp dẫn cho món ăn, mang hương vị đặc trưng của đồng bào Mông. 

Phụ nữ Mông luôn gắn với nghề trồng lanh dệt vải. Ảnh: Tư liệu
Phụ nữ Mông luôn gắn với nghề trồng lanh dệt vải. Ảnh: Tư liệu

Tại xã Lùng Tám (huyện Quản Bạ), đồng bào Mông có nghề dệt lanh truyền thống đã được công nhận sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm). Từ tấm vải lanh, qua đôi bàn tay khéo léo, tinh xảo của người phụ nữ Mông đã trở thành những bộ quần áo, váy, khăn túi... mang tính thẩm mĩ cao, phù hợp với đặc điểm địa hình, khí hậu vùng cao.

Bà Vàng Thị Mai, thôn Hợp Tiến, xã Lùng Tám chia sẻ: “Yếu tố quan trọng đầu tiên trong trồng lanh là việc chọn đất. Đất có tốt mới cho chất lượng lanh tốt, năng suất cao. Cây lanh sau khi thu hoạch sẽ được phơi nắng, phơi sương, để vỏ lanh săn lại, mềm và dai. Sau khi phơi xong, lanh được tước sợi. Trải qua 41 công đoạn mới cho ra những sản phẩm từ lanh”. 

Bà Mai còn cho biết, nhờ nghề dệt lanh phát triển, nên những người phụ nữ Mông nơi đây luôn gắn liền với nghề trồng lanh, dệt vải, gắn bó sợi lanh như là vật bất ly thân của họ. Họ duy trì nghề dệt vải, bên cạnh lợi ích kinh tế, ý nghĩa của các sản phẩm được tạo ra từ lanh còn nhắc nhở về một loài cây mang ý thức của một tộc người, nhắc nhở họ luôn luôn nhớ về cội nguồn.

Trải qua bao thăng trầm, cây lanh đã và sẽ luôn gắn bó với đời sống người Mông như một vật không thể thiếu. Chính vì vậy mà cây lanh còn đi vào thơ ca, trở thành biểu tượng của tình yêu, niềm khát khao hạnh phúc… của người Mông: “Giá thân em là sợi lanh, sợi tơ/ Anh quấn vào người để sợi cùng anh ở/ Giá mình em là sợi lanh sợi chỉ/ Anh sẽ cuốn vào người để sợi cùng anh đi”…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hương trầm của cô gái dân tộc Thái đất Phủ Quỳ

Hương trầm của cô gái dân tộc Thái đất Phủ Quỳ

"Bí quyết làm nên sản phẩm hương trầm, chính là tỷ lệ pha trộn nguyên liệu và chất lượng nguyên liệu. Các khâu chuẩn bị nguyên liệu chu đáo, chỉn chu bao nhiêu thì chất lượng sản phẩm càng cao bấy nhiêu”, cô gái dân tộc Thái Lương Thị Nga chia sẻ bí quyết về sản phẩm khởi nghiệp hương trầm của mình ở đất Phủ Quỳ
Tin nổi bật trang chủ
Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Công tác Dân tộc - Bảo Khánh - 22:20, 15/09/2025
Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà đề nghị tỉnh Bắc Ninh chủ động tham mưu chính sách phù hợp, thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 21:59, 15/09/2025
Ông Phạm Minh Tuấn - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh đã thăm hỏi, động viên chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer và đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đón Lễ Sene Dolta năm 2025 an lành, hạnh phúc.
Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Tin tức - Minh Anh - 17:53, 15/09/2025
Tỉnh Lạng Sơn đã ban hành cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường củng cố an ninh, quốc phòng; huy động hơn 12,8 tỷ đồng và trên 31.000 ngày công xây dựng đường kiểm tra cột mốc bảo vệ biên giới.
Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Tin tức - Minh Anh - 17:49, 15/09/2025
Bộ đội Biên phòng Lai Châu đã cấp cứu kịp thời cháu bé dân tộc Dao bị ngã xuống cầu chấn thương nặng
Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Nhịp cầu nhân ái - Nguyễn Hoàn - 17:21, 15/09/2025
Tại tổ dân phố Đạ Nghịch (phường 3 Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng) Ban Chỉ huy Phòng thủ Khu vực 3 - Bảo Lâm (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng) đã phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương tổ chức Lễ bàn giao Nhà tình nghĩa Quân - Dân cho gia đình bà Ka Dềm.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Kinh tế - Như Tâm - Tào Đạt - 17:20, 15/09/2025
Qua thống kê cho thấy, có 10/11 mô hình chuyên canh chất lượng cao ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có lợi nhuận từ 14,5 - 36,3 triệu đồng/ha, tăng 4,6 - 15,8 triệu đồng/ha so với diện tích lúa ngoài mô hình.
Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 17:06, 15/09/2025
Cuối năm nay, Việt Nam sẽ có bản cập nhật Chiến lược AI quốc gia và Luật AI. Đây không chỉ là khung pháp lý, mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, AI phải trở thành hạ tầng trí tuệ của đất nước, phục vụ Nhân dân, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 17:05, 15/09/2025
Trước nguy cơ sạt lở rất cao ở xã Mường Lý (Thanh Hóa), những năm qua, chính quyền địa phương đã nhanh chóng có giải pháp đầu tư để xây dựng các khu tái định cư đảm bảo cuộc sống của các hộ đồng bào DTTS nơi đây được an toàn, nhất là trong những ngày mưa lũ. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều hộ dân dù được bố trí nơi ở mới nhưng đến nay vẫn chưa thể dựng nhà...
Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Photo - Nguyễn Quang Vinh - 16:59, 15/09/2025
Mùa mưa lại đến trên những khoảnh rừng phòng hộ xã Đăk Sao, phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, bà con người Xơ Đăng hàng ngày cần mẫn bảo vệ chăm sóc rừng đã giao khoán, đồng thời phát triển mô hình kinh tế vườn rừng vun trồng giống sâm Ngọc Linh quý hiếm - Bảo vật Quốc gia.
Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Pháp luật - Minh Nhật - 16:55, 15/09/2025
Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an), Phòng Cảnh sát Hình sự Công an các tỉnh Lai Châu, Hà Tĩnh, Bắc Ninh và Hải Phòng, huy động gần 200 cán bộ, chiến sĩ để triệt phá đường dây này.