Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Cây lanh trong đời sống của đồng bào Mông

Thanh Huyền - 14:35, 17/07/2020

Từ bao đời nay, người Mông đã truyền nhau câu nói: “Ở đâu có cây lanh, ở đó có người Mông”, để nói về ý nghĩa, tầm quan trọng của cây lanh trong đời sống người Mông. Cây lanh đã ăn sâu vào đời sống tín ngưỡng, tâm linh, trở thành biểu tượng văn hóa của đồng bào Mông.

Cây lanh có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của đồng bào Mông. (Trong ảnh: Phụ nữ Mông xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ đang tạo ra các sản phẩm từ lanh)
Cây lanh có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của đồng bào Mông. (Trong ảnh: Phụ nữ Mông xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ đang tạo ra các sản phẩm từ lanh)

Đối với người phụ nữ Mông, khi sinh ra, lớn lên phải biết trồng lanh, dệt vải. Đến với vùng đồng bào dân tộc Mông ở Quản Bạ (Hà Giang), chúng ta dễ dàng nhận thấy điều này.

Xã Thái An (huyện Quản Bạ) có 561 hộ, trong đó có 97% số hộ là đồng bào Mông. Toàn xã có 20ha cây lanh. Tất cả các hộ gia đình người Mông đều trồng lanh, hộ ít cũng phải có 40 - 50m2 đất trồng lanh. Các hộ trồng lanh với mục đích để tự mình dệt vải may áo, váy. Sợi lanh còn sử dụng nhiều trong cuộc sống hằng ngày, như: Lễ, tết, ma chay, hiếu hỉ… 

Ông Sùng Mý Lùng, Bí thư Đảng xã Thái An chia sẻ: Cây lanh ngoài mục đích chính lấy sợi dệt vải, còn là vật liệu được người Mông sử dụng trong hầu hết các phong tục, tín ngưỡng của đồng bào. Ví dụ như khi làm nhà, người Mông sử dụng những sợi lanh thay thế cho lạt để buộc kèo, xà, cánh cửa, tấm ván ghép... Bởi, sợi lanh sau khi phơi nắng sẽ rất dai và không bị mục. Theo quan niệm của người Mông, cây lanh có sức sống vĩnh cửu, nên họ dùng lanh để buộc với ý nghĩa hy vọng ngôi nhà của mình sẽ được bền vững. 

Trong cưới xin, người Mông có quy định trang phục cưới của cô dâu, chú rể phải là những bộ trang phục làm từ vải lanh, được thêu thùa rất kỳ công. Trong lễ tang, người Mông quy định trang phục từ quần áo cho đến giày, dép của người quá cố phải làm từ vải lanh, như sợi dây kết nối với ông bà, tổ tiên; chiếc trống trong lễ tang cũng buộc bằng vải lanh…

Ngoài ra, cây lanh còn được sử dụng trong văn hóa ẩm thực. Lá lanh thường được người Mông sử dụng như một thứ gia vị, phụ gia để tăng sự hấp dẫn cho món ăn, mang hương vị đặc trưng của đồng bào Mông. 

Phụ nữ Mông luôn gắn với nghề trồng lanh dệt vải. Ảnh: Tư liệu
Phụ nữ Mông luôn gắn với nghề trồng lanh dệt vải. Ảnh: Tư liệu

Tại xã Lùng Tám (huyện Quản Bạ), đồng bào Mông có nghề dệt lanh truyền thống đã được công nhận sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm). Từ tấm vải lanh, qua đôi bàn tay khéo léo, tinh xảo của người phụ nữ Mông đã trở thành những bộ quần áo, váy, khăn túi... mang tính thẩm mĩ cao, phù hợp với đặc điểm địa hình, khí hậu vùng cao.

Bà Vàng Thị Mai, thôn Hợp Tiến, xã Lùng Tám chia sẻ: “Yếu tố quan trọng đầu tiên trong trồng lanh là việc chọn đất. Đất có tốt mới cho chất lượng lanh tốt, năng suất cao. Cây lanh sau khi thu hoạch sẽ được phơi nắng, phơi sương, để vỏ lanh săn lại, mềm và dai. Sau khi phơi xong, lanh được tước sợi. Trải qua 41 công đoạn mới cho ra những sản phẩm từ lanh”. 

Bà Mai còn cho biết, nhờ nghề dệt lanh phát triển, nên những người phụ nữ Mông nơi đây luôn gắn liền với nghề trồng lanh, dệt vải, gắn bó sợi lanh như là vật bất ly thân của họ. Họ duy trì nghề dệt vải, bên cạnh lợi ích kinh tế, ý nghĩa của các sản phẩm được tạo ra từ lanh còn nhắc nhở về một loài cây mang ý thức của một tộc người, nhắc nhở họ luôn luôn nhớ về cội nguồn.

Trải qua bao thăng trầm, cây lanh đã và sẽ luôn gắn bó với đời sống người Mông như một vật không thể thiếu. Chính vì vậy mà cây lanh còn đi vào thơ ca, trở thành biểu tượng của tình yêu, niềm khát khao hạnh phúc… của người Mông: “Giá thân em là sợi lanh, sợi tơ/ Anh quấn vào người để sợi cùng anh ở/ Giá mình em là sợi lanh sợi chỉ/ Anh sẽ cuốn vào người để sợi cùng anh đi”…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về lại nơi đầu nguồn cơn lũ

Về lại nơi đầu nguồn cơn lũ

Sự hoang tàn, đổ nát ở tâm lũ Mỹ Lý (Nghệ An) đang dần được vá víu. Để rồi những bản làng bị chia cắt bên dòng Nậm Nơn đã dần được kết nối, những căn nhà bị lũ cuốn trôi đã được dựng lại, con trẻ cũng đã đến nhà văn hóa bản học chữ… Chỉ bấy nhiêu thôi đang cho thấy, một sự trở mình mạnh mẽ nơi vùng đất từng là đầu nguồn cơn lũ.
Tin nổi bật trang chủ
Hai cây trầm 200 tuổi ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Hai cây trầm 200 tuổi ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Tìm trong di sản - Anh Trúc - 3 giờ trước
Ngày 10/9, UBND xã Hương Phố (Hà Tĩnh) cho biết, vừa tổ chức Lễ công bố quyết định công nhận Cây Di sản Việt Nam cho 2 cây trầm hương cổ thụ tại đền Khoai Vạc.
Đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, bé trai suy đa tạng

Đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, bé trai suy đa tạng

Sức khỏe - Minh Nhật - 3 giờ trước
Bị mèo cắn, thay vì đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế, gia đình đã đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, khiến bé trai suy đa tạng. Trường hợp này là lời cảnh báo nghiêm trọng về việc tự ý sử dụng thuốc Nam cho vết thương hở.
Miền Bắc lại sắp đón mưa to, có nơi vượt mốc 100 mm

Miền Bắc lại sắp đón mưa to, có nơi vượt mốc 100 mm

Môi trường sống - Anh Trúc - 3 giờ trước
Theo dự báo thời tiết khu vực Bắc Bộ có nơi mưa to đến rất to, với lượng mưa 20 - 40 mm, cục bộ có nơi trên 100 mm.
Lâm Đồng thiếu 5.433 giáo viên trong năm học mới

Lâm Đồng thiếu 5.433 giáo viên trong năm học mới

Giáo dục dân tộc - Minh Anh - 3 giờ trước
Năm học 2025 - 2026, toàn tỉnh Lâm Đồng có nhu cầu 42.892 giáo viên. Tuy nhiên, hiện nay số giáo viên hiện có của tỉnh là 37.459 giáo viên, vẫn còn thiếu 5.433 giáo viên. Tình trạng thiếu hụt tập trung vào các môn đặc thù của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 như Âm nhạc, Mỹ thuật, Giáo dục địa phương, Hoạt động trải nghiệm - hướng nghiệp…
Quảng bá du lịch Lạng Sơn ở Ấn Độ

Quảng bá du lịch Lạng Sơn ở Ấn Độ

Du lịch - Minh Anh - 3 giờ trước
Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam vừa phối hợp với Quỹ Hỗ trợ phát triển du lịch và các đơn vị liên quan tổ chức Chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam, kết nối doanh nghiệp tại thành phố Bengaluru và thành phố Hyderabad (Ấn Độ). Trong Chương trình, tỉnh Lạng Sơn đã giới thiệu điểm đến, sản phẩm du lịch đặc sắc, hấp dẫn của du lịch Lạng Sơn.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Thanh Hoá: Đảm bảo duy trì nếp sống văn hóa mới trong tang lễ vùng đồng bào Mông

Thanh Hoá: Đảm bảo duy trì nếp sống văn hóa mới trong tang lễ vùng đồng bào Mông

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 4 giờ trước
Những năm qua, nếp sống mới trong tang lễ của đồng bào Mông tỉnh Thanh Hoá đã dần đi vào nền nếp, đồng bào ngày càng nâng cao nhận thức, thấy rõ lợi ích của việc tổ chức tang lễ văn minh, tiết kiệm.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai làm việc với Thị trưởng thành phố Izumisano, tỉnh Osaka, Nhật Bản

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai làm việc với Thị trưởng thành phố Izumisano, tỉnh Osaka, Nhật Bản

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Ngày 10/9, nhân chuyến công tác tham dự Ngày Quốc gia Việt Nam tại Triển lãm Thế giới EXPO 2025 tại Osaka (Kansai, Nhật Bản), Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai - bà Nguyễn Thị Thanh Lịch, đã đến thăm hỏi, gặp gỡ và trao đổi làm việc với Thị trưởng Chiyomatsu Hiroyasu và đại diện các cấp chính quyền thành phố Izumisano tại tỉnh Osaka.
Đà Nẵng: Cựu nhân viên ngân hàng bị điều tra về tội lừa đảo hơn 15 tỷ đồng

Đà Nẵng: Cựu nhân viên ngân hàng bị điều tra về tội lừa đảo hơn 15 tỷ đồng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Phan Như Anh Quốc (SN 1991, ngụ xã Núi Thành, TP. Đà Nẵng) bị khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền hơn 15 tỷ đồng.
Đà Nẵng: Bịa chuyện bị cướp trên Facebook, nam thanh niên bị phạt 7,5 triệu đồng

Đà Nẵng: Bịa chuyện bị cướp trên Facebook, nam thanh niên bị phạt 7,5 triệu đồng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 6 giờ trước
P.T.C. (SN 2004, ngụ phường Hội An Đông, Đà Nẵng) vừa bị xử phạt hành chính vì lan truyền tin giả trên mạng xã hội gây hoang mang dư luận.
Gia Lai: Kiểm tra các xã phía Đông về phòng chống thiên tai

Gia Lai: Kiểm tra các xã phía Đông về phòng chống thiên tai

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 6 giờ trước
UBND tỉnh Gia Lai đã thành lập 4 tổ kiểm tra công tác phòng chống thiên tai năm 2025 tại các xã, phường khu vực phía Đông tỉnh.