Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Cây lanh trong đời sống của đồng bào Mông

Thanh Huyền - 14:35, 17/07/2020

Từ bao đời nay, người Mông đã truyền nhau câu nói: “Ở đâu có cây lanh, ở đó có người Mông”, để nói về ý nghĩa, tầm quan trọng của cây lanh trong đời sống người Mông. Cây lanh đã ăn sâu vào đời sống tín ngưỡng, tâm linh, trở thành biểu tượng văn hóa của đồng bào Mông.

Cây lanh có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của đồng bào Mông. (Trong ảnh: Phụ nữ Mông xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ đang tạo ra các sản phẩm từ lanh)
Cây lanh có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của đồng bào Mông. (Trong ảnh: Phụ nữ Mông xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ đang tạo ra các sản phẩm từ lanh)

Đối với người phụ nữ Mông, khi sinh ra, lớn lên phải biết trồng lanh, dệt vải. Đến với vùng đồng bào dân tộc Mông ở Quản Bạ (Hà Giang), chúng ta dễ dàng nhận thấy điều này.

Xã Thái An (huyện Quản Bạ) có 561 hộ, trong đó có 97% số hộ là đồng bào Mông. Toàn xã có 20ha cây lanh. Tất cả các hộ gia đình người Mông đều trồng lanh, hộ ít cũng phải có 40 - 50m2 đất trồng lanh. Các hộ trồng lanh với mục đích để tự mình dệt vải may áo, váy. Sợi lanh còn sử dụng nhiều trong cuộc sống hằng ngày, như: Lễ, tết, ma chay, hiếu hỉ… 

Ông Sùng Mý Lùng, Bí thư Đảng xã Thái An chia sẻ: Cây lanh ngoài mục đích chính lấy sợi dệt vải, còn là vật liệu được người Mông sử dụng trong hầu hết các phong tục, tín ngưỡng của đồng bào. Ví dụ như khi làm nhà, người Mông sử dụng những sợi lanh thay thế cho lạt để buộc kèo, xà, cánh cửa, tấm ván ghép... Bởi, sợi lanh sau khi phơi nắng sẽ rất dai và không bị mục. Theo quan niệm của người Mông, cây lanh có sức sống vĩnh cửu, nên họ dùng lanh để buộc với ý nghĩa hy vọng ngôi nhà của mình sẽ được bền vững. 

Trong cưới xin, người Mông có quy định trang phục cưới của cô dâu, chú rể phải là những bộ trang phục làm từ vải lanh, được thêu thùa rất kỳ công. Trong lễ tang, người Mông quy định trang phục từ quần áo cho đến giày, dép của người quá cố phải làm từ vải lanh, như sợi dây kết nối với ông bà, tổ tiên; chiếc trống trong lễ tang cũng buộc bằng vải lanh…

Ngoài ra, cây lanh còn được sử dụng trong văn hóa ẩm thực. Lá lanh thường được người Mông sử dụng như một thứ gia vị, phụ gia để tăng sự hấp dẫn cho món ăn, mang hương vị đặc trưng của đồng bào Mông. 

Phụ nữ Mông luôn gắn với nghề trồng lanh dệt vải. Ảnh: Tư liệu
Phụ nữ Mông luôn gắn với nghề trồng lanh dệt vải. Ảnh: Tư liệu

Tại xã Lùng Tám (huyện Quản Bạ), đồng bào Mông có nghề dệt lanh truyền thống đã được công nhận sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm). Từ tấm vải lanh, qua đôi bàn tay khéo léo, tinh xảo của người phụ nữ Mông đã trở thành những bộ quần áo, váy, khăn túi... mang tính thẩm mĩ cao, phù hợp với đặc điểm địa hình, khí hậu vùng cao.

Bà Vàng Thị Mai, thôn Hợp Tiến, xã Lùng Tám chia sẻ: “Yếu tố quan trọng đầu tiên trong trồng lanh là việc chọn đất. Đất có tốt mới cho chất lượng lanh tốt, năng suất cao. Cây lanh sau khi thu hoạch sẽ được phơi nắng, phơi sương, để vỏ lanh săn lại, mềm và dai. Sau khi phơi xong, lanh được tước sợi. Trải qua 41 công đoạn mới cho ra những sản phẩm từ lanh”. 

Bà Mai còn cho biết, nhờ nghề dệt lanh phát triển, nên những người phụ nữ Mông nơi đây luôn gắn liền với nghề trồng lanh, dệt vải, gắn bó sợi lanh như là vật bất ly thân của họ. Họ duy trì nghề dệt vải, bên cạnh lợi ích kinh tế, ý nghĩa của các sản phẩm được tạo ra từ lanh còn nhắc nhở về một loài cây mang ý thức của một tộc người, nhắc nhở họ luôn luôn nhớ về cội nguồn.

Trải qua bao thăng trầm, cây lanh đã và sẽ luôn gắn bó với đời sống người Mông như một vật không thể thiếu. Chính vì vậy mà cây lanh còn đi vào thơ ca, trở thành biểu tượng của tình yêu, niềm khát khao hạnh phúc… của người Mông: “Giá thân em là sợi lanh, sợi tơ/ Anh quấn vào người để sợi cùng anh ở/ Giá mình em là sợi lanh sợi chỉ/ Anh sẽ cuốn vào người để sợi cùng anh đi”…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tổ quốc gọi tên mình!

Tổ quốc gọi tên mình!

Trong lớp lớp thanh niên tòng quân hôm nay, có bao nhiêu chàng trai, cô gái viết lá đơn tình nguyện? Trong lớp lớp thanh niên sắp bước vào môi trường quân ngũ, có bao nhiêu người tạm gác khát vọng bản thân? Tôi không đoán hết nhưng tôi chắc chắn biết, những người trẻ hôm nay, đã không còn đợi chờ Tổ quốc gọi tên mình, mà tình nguyện được đứng dưới lá quân kỳ, hát vang khúc quân hành và cống hiến sức trẻ cho Tổ quốc.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Lựa chọn công nghệ, không chọn rẻ mà phải đi tắt đón đầu

Tổng Bí thư Tô Lâm: Lựa chọn công nghệ, không chọn rẻ mà phải đi tắt đón đầu

Thời sự - PV - 27 phút trước
Tổng Bí thư nhấn mạnh quan điểm khi lựa chọn công nghệ, chúng ta phải phải đi tắt đón đầu. Thế giới đã rất phát triển, nếu không biết người ta đi đến đâu, chỉ đi theo thì mãi mãi đi sau, trì trệ, lạc hậu.
Thanh niên Hà Giang nô nức lên đường nhập ngũ

Thanh niên Hà Giang nô nức lên đường nhập ngũ

Tin tức - Vũ Mừng - 1 giờ trước
Với tinh thần nhanh gọn, bảo đảm tuyệt đối an toàn, 7 giờ sáng ngày 15/2, 11 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh Hà Giang đã làm Lễ giao, nhận quân năm 2025, đạt 100% chỉ tiêu.
Đắk Lắk: Xử lý người phụ nữ thông tin sai sự thật về bắt cóc ở huyện biên giới

Đắk Lắk: Xử lý người phụ nữ thông tin sai sự thật về bắt cóc ở huyện biên giới

Pháp luật - Hoàng Thùy - 1 giờ trước
Ngày 15/2, một lãnh đạo Công an huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk cho biết: đơn vị vừa xử lý một trường hợp đăng tải thông tin sai sự thật về bắt cóc trên mạng xã hội.
Con em đồng bào vùng cao Lào Cai nô nức lên đường nhập ngũ

Con em đồng bào vùng cao Lào Cai nô nức lên đường nhập ngũ

Tin tức - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Sáng ngày 15/2, các địa phương trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã tổ chức tiễn tân binh lên đường nhập ngũ, thực hiện nghĩa vụ công dân bảo vệ Tổ quốc.
Góp phần kiến tạo cho sự phát triển ở vùng đất khó Ba Chẽ

Góp phần kiến tạo cho sự phát triển ở vùng đất khó Ba Chẽ

Trang địa phương - Mỹ Dung - 19:13, 14/02/2025
Từng là huyện miền núi nghèo nhất của tỉnh Quảng Ninh, Ba Chẽ nay đã “thay da đổi thịt”, phát triển mạnh mẽ. Bên cạnh những chính sách hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước, của tỉnh còn là sự bứt phá từ nội lực của mỗi người dân nơi đây, đặc biệt là các thanh niên trẻ. Bằng chính sức lao động và tư duy đổi mới, họ đã nỗ lực vươn lên trong phát triển kinh tế, góp phần kiến tạo cho sự phát triển của quê hương mình.
Mùa Xuân... "cõng" nhà lên non!

Mùa Xuân... "cõng" nhà lên non!

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 14/2/2025, có những thông tin đáng chú ý sau: Cầu nối quảng bá văn hóa dân tộc tới du khách. Mùa Xuân... "cõng" nhà lên non! Về Tây Ninh xem múa rồng nhang. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thương nhớ thuyền độc mộc

Thương nhớ thuyền độc mộc

Du lịch - Xuân Hòa - 19:06, 14/02/2025
Mặt hồ Lắk, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk sớm mai yên ả như một tấm gương khổng lồ soi bóng trời xanh, phản chiếu những vệt nắng sớm tinh khôi. Giữa không gian bao la ấy, một chiếc plung (thuyền độc mộc) nhẹ lướt qua làn nước trong veo, để lại sau lưng những vòng sóng loang rộng dần, như lời thì thầm của quá khứ vọng về.
Thống nhất phương án xử lý những tồn tại, vướng mắc tại Dự án thủy điện Bản Vẽ

Thống nhất phương án xử lý những tồn tại, vướng mắc tại Dự án thủy điện Bản Vẽ

Xã hội - An Yên - 19:03, 14/02/2025
Dự án thủy điện Bản Vẽ huyện Tương Dương (Nghệ An) đã đưa vào vận hành từ năm 2010 nhưng bao năm qua còn rất nhiều tồn tại, vướng mắc phát sinh vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Mới đây, tại cuộc họp giữa Chủ đầu tư Dự án thủy điện Bản Vẽ và các địa phương có liên quan là huyện Tương Dương và Thanh Chương, các bên đã thống nhất phương án, kinh phí để xử lý dứt điểm những tồn tại còn hiện hữu.
Hàng nghìn tân binh Nghệ An lên đường nhập ngũ

Hàng nghìn tân binh Nghệ An lên đường nhập ngũ

Thời sự - Việt Lê - 19:02, 14/02/2025
Buổi lễ giao nhận quân năm 2025 tại tỉnh Nghệ An diễn ra trong không khí ấm tình đồng bào, háo hức của sức trẻ lên đường nhập ngũ. Trong giờ phút chia tay người thân, gia đình, nhiều tân binh đã không dấu nỗi xúc động, bịn rịn...
Lào Cai: Xã vùng cao có 100% tân binh viết đơn tình nguyện nhập ngũ

Lào Cai: Xã vùng cao có 100% tân binh viết đơn tình nguyện nhập ngũ

Thời sự - Trọng Bảo - 19:01, 14/02/2025
Theo kế hoạch, ngày 15/2, 950 công dân trên địa bàn tỉnh vùng cao Lào Cai sẽ lên đường nhập ngũ thực hiện nghĩa vụ quân sự. Theo đánh giá của Hội đồng Nghĩa vụ quân sự tỉnh, tân binh trúng tuyển nghĩa vụ quân sự năm 2025 đều được nâng cao cả về số lượng và chất lượng. Trong đó, có hàng trăm tân binh đã viết đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ.
Đắk Lắk: Gấp rút thực hiện nhiều giải pháp đáp ứng yêu cầu kiểm tra chất vàng O trong sầu riêng

Đắk Lắk: Gấp rút thực hiện nhiều giải pháp đáp ứng yêu cầu kiểm tra chất vàng O trong sầu riêng

Kinh tế - Hoàng Thùy - 19:00, 14/02/2025
Đầu năm 2025, Tổng cục Hải quan Trung Quốc có quy định mới, từ ngày 10/1, các lô sầu riêng từ Thái Lan, Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc phải có giấy chứng nhận kiểm định dư lượng Candimi và chất vàng O (hay còn gọi là Auramine O). Trước tình hình này, người dân, doanh nghiệp, đơn vị sản xuất và cơ quan chuyên môn tỉnh Đắk Lắk đã gấp rút tìm giải pháp để đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe do phía thị trường nhập khẩu sầu riêng tiềm năng này đưa ra.