Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống: Chuyển giao “chìa khóa” cho thế hệ trẻ

PV - 09:24, 23/01/2018

Để kịp thời bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống phi vật thể cho các DTTS dưới 5.000 người, từ năm 2016, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã triển khai mở lớp truyền dạy văn hóa truyền thống phi vật thể cho các dân tộc Lô Lô (Cao Bằng), Bố Y (Lào Cai), Chứt (Quảng Bình), Si La (Lai Châu), La Ha (Sơn La).

Một điệu múa truyền thống của dân tộc Lô Lô. Một điệu múa truyền thống của dân tộc Lô Lô.

 

Cách đây 4 năm, để phục vụ việc ngăn sông Đà xây dựng công trình Thủy điện Lai Châu, đồng bào Si La sống dưới lòng hồ đã di chuyển về nơi ở mới theo dự án di dân tái định cư. Chuyển đến khu tái định cư mới gần trung tâm xã Kan Hồ, huyện Mường Tè, Lai Châu việc đi lại cùa bà con dân tộc Si La được thuận tiện hơn. Tuy nhiên, do không gian văn hóa sinh tồn của đồng bào bị thay đổi, dẫn tới nguy cơ mai một nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống. Các lễ cúng bản, lễ cúng cơm mới, lễ cúng hồn lúa… không còn được đồng bào tổ chức thường xuyên như trước đây. Các làn điệu dân ca, dân vũ, điệu múa truyền thống dần dần bị mai một.

Lo lắng trước nguy cơ mai một những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc mình, trong 3 năm qua, các nghệ nhân Hù Chà Khao, Hù Cố Xuân ở bản Seo Hai đã tranh thủ các buổi tối kiên trì truyền dạy hát, dạy các điệu múa cổ truyền cho đội văn nghệ của bản và của xã.

Các học viên dân tộc Si La xã Kan Hồ đang thực hành các điệu múa cổ truyền của dân tộc. Các học viên dân tộc Si La xã Kan Hồ đang thực hành các điệu múa cổ truyền của dân tộc.

 

Nghệ nhân Hù Cố Xuân cho biết: “Trước đây, người Si La thường dùng lời ca, tiếng hát để gửi gắm cảm xúc của mình. Khi các cháu thêm tuổi hoặc dựng vợ gả chồng đều được người lớn hát mừng. Trong tình yêu đôi lứa, trai gái muốn tìm hiểu nhau thì trao cho nhau câu hát giao duyên. Trong đám tang, người Si La hát thay tiếng khóc tiễn đưa người quá cố. Khi lên nương hay xuống suối thì hát để bộc lộ tâm tư, tình cảm. Vào dịp lễ, tết thì dân bản tổ chức múa hát vui vẻ. Đi cùng với những bài dân ca, dân vũ là các loại nhạc cụ sáo trúc, đàn, lạc…” .

Năm 2017, được sự hỗ trợ kinh phí từ Đề án hỗ trợ bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống phi vật thể cho các dân tộc dưới 5.000 người, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Lai Châu phối hợp với Vụ Dân tộc (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) tổ chức một lớp truyền dạy dân ca, dân vũ cho các cháu thế hệ trẻ dân tộc Si La. Nghệ nhân Hù Cố Xuân và Hù Cố Chối, cán bộ văn hóa xã Kan Hồ được mời làm “giảng viên” của lớp học.

Sau gần một tuần được truyền dạy, hơn 20 học viên người Si La ở hai bản Seo Hai và Sì Thao Chải tham gia lớp học đều say sưa, thích thú. Em Pờ Cố Bề, bản Seo Hai chia sẻ: “Được học các làn điệu dân ca, những điệu múa cổ truyền và giải thích ý nghĩa, bối cảnh thể hiện những bài hát, điệu múa của người Si La, em cảm thấy rất vui. Từ những buổi học hát, em hiểu thêm về ý nghĩa của từng bài hát, điệu múa, từ đó biết yêu quý hơn những di sản văn hóa truyền thống của dân tộc mình”.

Một buổi học hát sình ca của Đội Văn nghệ Sình Ca Cao Lan thôn 8, Hợp Hòa, xã Bằng Cốc (Hàm Yên, Tuyên Quang). Ảnh Giang Lam Một buổi học hát sình ca của Đội Văn nghệ Sình Ca Cao Lan thôn 8, Hợp Hòa, xã Bằng Cốc (Hàm Yên, Tuyên Quang). Ảnh Giang Lam

 

Cũng nằm trong Đề án bảo tồn văn hóa, tại huyện Bảo Lạc (Cao Bằng), một lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể cho dân tộc Lô Lô cũng vừa được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Vụ Văn hóa Dân tộc (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức vào cuối năm 2017. Bảy nghệ nhân người Lô Lô (đều ở xã Hồng Trị) được mời truyền dạy cho lớp học với 100 học viên dân tộc Lô Lô tham gia trong thời gian một tuần.

Nghệ nhân Chung Văn Sấn, xóm Khau Cà, xã Hồng Trị, huyện Bảo Lạc là một trong 7 “giáo viên” đứng lớp tự hào chia sẻ: “Được lên lớp truyền dạy cho cộng đồng dân tộc mình thấy được những nét đẹp của văn hóa dân tộc, tôi cảm thấy rất vui. Từ lớp học này, các cháu thấy được những nét văn hóa đặc sắc, giá trị văn hóa phi vật thể của dân tộc Lô Lô, từ đó biết trân trọng và có ý thức gìn giữ, bảo tồn văn hóa truyền thống cha ông đã để lại”.

Việc truyền dạy văn hóa truyền thống phi vật thể nhằm tiếp tục sưu tầm, khôi phục và gìn giữ, bảo tồn giá trị nhân văn trong nghi lễ tín ngưỡng, phát huy giá trị văn hóa tốt đẹp trong cộng đồng dân tộc rất ít người. Ðây là những mô hình thí điểm để đạt hiệu quả sẽ nhân rộng đến các dân tộc khác trong cộng đồng các dân tộc thiểu số Việt Nam.

NGỌC ÁNH

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.