Khuôn viên của Vương cung Thánh đường Sở Kiện. (Ảnh IT)Năm 2010, công trình này được Tòa Thánh Vatican phong danh hiệu “Vương cung Thánh đường”, trở thành 1 trong 4 nhà thờ tại Việt Nam có được danh hiệu này, khẳng định vai trò quan trọng trong đời sống Công giáo của đất nước.
Vương cung Thánh đường Sở Kiện có kết cấu hình chữ thập, một đặc điểm tiêu biểu của các nhà thờ lớn theo phong cách châu Âu. Công trình sở hữu kích thước khổng lồ so với mặt bằng chung của các nhà thờ Công giáo Việt Nam: Chiều dài: 67m; chiều rộng: 31m; chiều cao: 23m. Mái vòm cao vút, những hàng cột lớn bằng đá vững chãi và không gian bên trong rộng rãi tạo cảm giác trang nghiêm nhưng cũng không kém phần uy nghi.
Nhà thờ được khởi công xây dựng vào năm 1877 và khánh thành năm 1883. (Ảnh IT)Mặt tiền nhà thờ là một tác phẩm điêu khắc tinh xảo, thể hiện rõ những nét đặc trưng của kiến trúc Gothic với hệ thống cửa vòm nhọn, giúp mở rộng không gian và tạo chiều sâu thị giác. Những tháp nhỏ đối xứng, có chóp nhọn vươn lên bầu trời, thể hiện khát vọng vươn tới Thiên Chúa. Cùng với đó là các bức phù điêu chạm trổ công phu, mô tả các câu chuyện trong Kinh Thánh.
Nhà thờ Sở Kiện có một tháp chuông lớn với 4 quả chuông bằng đồng, được đúc tại Pháp vào thế kỷ XIX. Những quả chuông này có kích thước lớn, trong đó quả lớn nhất nặng hơn 1 tấn. Mỗi khi chuông đổ, tiếng vang lan xa hàng cây số, tạo nên một không gian linh thiêng đầy cảm xúc. Đây cũng là một trong những hệ thống chuông cổ và quý giá nhất Việt Nam.
Vương cung Thánh đường Sở Kiện có kết cấu hình chữ thập, một đặc điểm tiêu biểu của các nhà thờ lớn theo phong cách châu Âu (Ảnh IT)Bước vào bên trong, du khách sẽ không khỏi ấn tượng trước một không gian rộng lớn với hệ thống cột đá chắc chắn, nâng đỡ toàn bộ công trình. Trần cao với hệ vòm cuốn hình cung, được trang trí bằng các họa tiết tinh xảo theo phong cách phương Tây. Hệ thống cửa kính màu tuyệt đẹp, mô tả các sự kiện trong Kinh Thánh, tạo hiệu ứng ánh sáng lung linh khi có ánh nắng chiếu qua.
Cùng với đó là bàn thờ chính bằng đá nguyên khối với những hoa văn chạm khắc thủ công tinh vi. Những bức tượng thánh được điêu khắc bằng gỗ và đá, sơn son thếp vàng, mang đậm nghệ thuật Công giáo kết hợp với văn hóa Việt Nam.
Điểm đặc biệt nhất tại Vương cung Thánh đường Sở Kiện là nơi đây lưu giữ di cốt của 26 vị thánh tử đạo Việt Nam. Đây là những người đã hy sinh vì đức tin trong các cuộc bách hại đạo dưới triều Nguyễn. Phía bên trong nhà thờ có một hầm mộ đặc biệt, nơi bảo tồn hài cốt và di vật của các vị thánh. Điều này khiến Sở Kiện không chỉ là một công trình kiến trúc tôn giáo, mà còn là một trung tâm hành hương quan trọng của Công giáo Việt Nam.
Nhà thờ Sở Kiện trở thành điểm đến của hàng vạn tín đồ mỗi năm, đặc biệt vào các dịp lễ lớn. (Ảnh IT)Nhờ vị trí thuận lợi gần Hà Nội, nhà thờ Sở Kiện trở thành điểm đến của hàng vạn tín đồ mỗi năm, đặc biệt vào các dịp lễ lớn như: Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam (24/11); Lễ Giáng Sinh (25/12); Tuần Thánh và Phục Sinh. Ngoài các tín đồ Công giáo, nơi đây cũng thu hút nhiều du khách yêu thích kiến trúc cổ và muốn tìm hiểu về lịch sử Công giáo Việt Nam.
Với tuổi đời hơn 140 năm, Vương cung Thánh đường Sở Kiện là một trong những công trình kiến trúc Công giáo tiêu biểu nhất Việt Nam. Không chỉ mang vẻ đẹp Gothic châu Âu, nhà thờ còn chứa đựng giá trị lịch sử - văn hóa sâu sắc, là điểm đến linh thiêng và đầy ý nghĩa đối với tín đồ Công giáo cũng như những ai đam mê kiến trúc và lịch sử.
