Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Vĩnh Phúc: Đẩy mạnh khai thác giá trị di sản văn hóa, góp phần phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững

Trang Diệp - 07:57, 12/05/2023

Việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa có ý nghĩa khơi dậy lòng tự hào dân tộc, tăng cường tinh thần đoàn kết giữa đồng bào các dân tộc anh em, hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên, một giá trị di sản văn hoá tiêu biểu của tỉnh Vĩnh Phúc.
Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên, một giá trị di sản văn hóa tiêu biểu của tỉnh Vĩnh Phúc

Nền tảng vững chắc để phát triển

Suốt chiều dài lịch sử, tỉnh Vĩnh Phúc có thể tự hào khi đã tích lũy cho mình lượng di sản văn hóa đồ sộ. Toàn tỉnh hiện có 3 di tích quốc gia đặc biệt, 65 di tích cấp quốc gia, 1 bảo vật quốc gia, 356 di tích cấp tỉnh, trong đó có nhiều di tích rất giá trị, như: Tháp Bình Sơn (huyện Sông Lô), cụm đình Hương Canh (huyện Bình Xuyên), đình Thổ Tang (huyện Vĩnh Tường)... Một số công trình văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng nổi tiếng như Thiền Viện Trúc lâm Tây Thiên, đền Bà Chúa Thượng Ngàn Tam Đảo, chùa Tích Sơn. Bên cạnh đó, Vĩnh Phúc còn có 7 Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, gồm: Hát ca trù, Lễ hội kéo song Hương Canh, Lễ hội đền Ngự Dội, hát Soọng cô của người Sán Dìu, hát trống quân Đức Bác, tín ngưỡng thờ Quốc Mẫu Tây Thiên và Lễ hội truyền thống xã Đại Đồng.

Nhận thức được tầm quan trọng trong việc giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa di sản, những năm qua, tỉnh Vĩnh Phúc đã ban hành nhiều đề án, chương trình hành động cụ thể. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) đã phối hợp với các huyện, thành phố thực hiện công tác kiểm kê số lượng, hệ thống hiện vật tại di tích, hiện trạng đất đai cũng như công tác bảo vệ di tích của các địa phương. Rà soát, triển khai các hoạt động bảo tồn, khai thác và tu bổ, chống xuống cấp các di tích, danh thắng tiêu biểu. Hằng năm, Sở VHTT&DL phối hợp tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ cấp huyện, xã và người trực tiếp trông coi di tích.

Đồng thời, tích cực phối hợp với các ban, ngành, địa phương làm tốt công tác tuyên truyền các quy định của Luật Di sản văn hóa (DSVH) và các văn bản pháp luật có liên quan nhằm nâng cao nhận thức, khơi dậy ý thức, trách nhiệm của Nhân dân trong việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị DSVH các dân tộc trên địa bàn. Công tác xã hội hóa được đẩy mạnh đã huy động sự tham gia, đóng góp của Nhân dân trong công tác bảo tồn, tôn tạo, phát huy các giá trị di tích lịch sử văn hóa.

Bên cạnh đó, tỉnh quan tâm sưu tầm, nghiên cứu phục dựng các trò diễn truyền thống. Truyền dạy, bảo tồn các làn điệu dân ca, dân vũ. Kế thừa, phát huy những phong tục tập quán tốt đẹp của cộng đồng làng xã trong các lễ hội dân gian. Hướng dẫn, tiếp nhận, hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền xét tặng Nghệ nhân dân gian, Nghệ nhân ưu tú và công nhận các loại hình DSVH...

Di sản văn hóa phi vật thể hát trống quân Đức Bác được giữ gìn và phát huy tại địa bàn huyện Sông Lô
Di sản văn hóa phi vật thể hát trống quân Đức Bác được giữ gìn và phát huy tại địa bàn huyện Sông Lô

Đẩy mạnh khai thác các giá trị văn hoá

Huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc, nơi có nhiều đồng bào DTTS sinh sống đang lưu giữ và phát triển di sản văn hóa phi vật thể hát trống quân Đức Bác. Với ca từ mộc mạc, giản dị và cực kỳ sâu lắng, cuốn hút người nghe, hát trống quân Đức Bác đang ngày càng thu hút được lượng lớn người theo học, nhất là các bạn trẻ. Những vị cao niên đi trước truyền dạy lại kinh nghiệm cho lớp trẻ theo sau. Cứ như thế, giá trị của loại hình văn hóa này được gìn giữ và phát huy qua nhiều thế hệ. Vào các dịp lễ, tết, Câu lạc bộ hát trống quân Đức Bác lại tổ chức các buổi biểu diễn tại nhà văn hóa thôn hoặc trên bãi sông, góp phần phục dựng, khơi gợi lại nét đẹp văn hóa xưa.

Để bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể này, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã ban hành kế hoạch thực hiện truyền dạy trực tiếp hát trống quân Đức Bác tại các trường tiểu học, THCS trên địa bàn xã Đức Bác, huyện Sông Lô giai đoạn 2021 - 2025, nhằm trao truyền tinh hoa văn hóa của địa phương cho thế hệ trẻ, giáo dục truyền thống yêu quê hương, đất nước và lòng tự hào dân tộc. Theo đó, chương trình sẽ được phổ biến truyền dạy các làn điệu trống quân dễ nhớ, dễ thuộc, tính chất tươi vui, phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh. Các làn điệu được sáng tạo nghệ thuật, bảo đảm giữ nguyên giá trị cốt lõi, không thực hành truyền dạy sai lệch, biến thể cách điệu hiện đại hóa.

Một di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc khác của Vĩnh Phúc, chúng ta không thể không nhắc tới là tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên. Tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên không chỉ là tín ngưỡng của một địa phương, một vùng, mà là tín ngưỡng mang tính quốc gia. Đồng thời là biểu tượng văn hóa của tỉnh Vĩnh Phúc, là di sản mang giá trị về lịch sử, văn hóa, về truyền thống yêu nước của các dân tộc đoàn kết chống giặc ngoại xâm.

Nghi thức Lễ trong Lễ hội Tây Thiên mang những nét độc đáo riêng, gồm: Lễ Cáo, lễ tạ, lễ rước và lễ dâng hương. Lễ vật không thể thiếu khi dâng Mẫu, đó là: Hoa quả, một mâm xôi, oản, gạo, trứng, một con lợn quay và hoa huệ trắng. Đó là những sản vật đặc trưng của núi rừng Tây Thiên, được chuẩn bị bởi bàn tay đảm đang, cần mẫn của những phụ nữ dân tộc Sán Dìu. Lễ rước gồm 3 đoàn là Kiệu văn đền Mấu Sinh, kiệu Văn đền Mẫu Hóa và kiệu Bát cống đền Ngò, đoàn rước gồm trên 100 người dân địa phương rước từ Đền Mẫu Sinh đến đền Thõng dài khoảng 4.000m. Lễ cáo thu hút đông đảo du khách thập phương bởi những nét độc đáo riêng.

Phần tế lễ trang trọng, đặc sắc, mang đậm bản sắc dân tộc như: Rước kiệu, múa xênh tiền, hoạt cảnh chèo mô tả truyền thuyết Quốc Mẫu Tây Thiên đánh đuổi giặc ngoại xâm thống nhất giang sơn. Với phần hội, có rất nhiều hoạt động phong phú như: Thi gói bánh chưng gù, giã bánh giầy, hội vật, kéo co, chọi gà... cùng các trò chơi dân gian mang đậm dấu ấn miền bán sơn địa.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ưu tiên đầu tư phát triển toàn diện vùng đồng bào DTTS

Ưu tiên đầu tư phát triển toàn diện vùng đồng bào DTTS

Với nguồn lực đầu tư từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: từ 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719), trong thời gian qua, các địa phương đã tích cực, chủ động bố trí nguồn lực, thực hiện việc đối ứng ngân sách để đầu tư phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi. Qua đó góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân khu vực miền núi, vùng cao.
Tin nổi bật trang chủ
Độc đáo nhà thờ được làm bằng đá hàng trăm năm tuổi ở Nghệ An

Độc đáo nhà thờ được làm bằng đá hàng trăm năm tuổi ở Nghệ An

Dân tộc - Tôn giáo - Việt Hòa - 3 giờ trước
Được xây dựng cách đây hàng trăm năm, nhà thờ đá Bảo Nham (huyện Yên Thành, Nghệ An) vẫn giữ được những nét cổ kính và tráng lệ. Công trình này không chỉ là một điểm đến tôn giáo quan trọng mà còn mang giá trị kiến trúc đặc sắc với những bức tường đá rêu phong, mái vòm cao vút và các chi tiết chạm khắc tinh xảo. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, nhà thờ vẫn hiên ngang giữa trời xanh, như một chứng nhân của thời gian, thu hút du khách và giáo dân đến chiêm ngưỡng, hành hương.
Thác K50 - “Nàng thơ” của Tây Nguyên!

Thác K50 - “Nàng thơ” của Tây Nguyên!

Du lịch - Ngô Xuân Hiền - 3 giờ trước
Thác K50 còn được gọi là thác Hang Én, nằm sâu trong vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng thuộc ấp Bình Định, xã Sơn Lang, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai, cách thị trấn Kbang khoảng 70km về phía Bắc. Thác K50 được mệnh danh là “Nàng thơ” của núi rừng Tây Nguyên.
Bảo đảm an toàn lao động tại các nhà máy, khai trường

Bảo đảm an toàn lao động tại các nhà máy, khai trường

Xã hội - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Tỉnh Lào Cai hiện có hàng trăm nhà máy, xí nghiệp, cơ sở khai thác chế biến khoáng sản với hàng chục nghìn lao động đang làm việc; trong đó chủ yếu là lao động địa phương, lao động người DTTS. Để bảo đảm an toàn trong quá trình làm việc, thời gian qua, các đơn vị đã tuân thủ nghiêm các quy định về an toàn lao động (ATLĐ); đặc biệt là đối với các khai trường khai thác và chế biến khoáng sản.
Biến thể Omicron XEC là gì? Dấu hiệu khi nhiễm biến thể Covid-19 XEC và biện pháp phòng ngừa

Biến thể Omicron XEC là gì? Dấu hiệu khi nhiễm biến thể Covid-19 XEC và biện pháp phòng ngừa

Sức khỏe - Minh Nhật - 3 giờ trước
Hiện nay, Covid 19 đang có dấu hiệu bùng phát trở lại, khi số ca mắc đang tiếp tục tăng. Theo dữ liệu từ Cục Khoa học Y tế thuộc Bộ Y tế Thái Lan cho thấy sự hiện diện ngày càng tăng của biến thể Omicron XEC tại Thái Lan từ đầu năm đến nay. Số ca Covid-19 tại Thái Lan đã lên đến hơn 71.000 ca.
Khi trường học rộn tiếng cồng chiêng

Khi trường học rộn tiếng cồng chiêng

Giáo dục - Thế Hạnh - 3 giờ trước
Những vũ điệu xoang, tamya Arya, dăm dar… được các em học sinh người DTTS thể hiện bằng những động tác thật khỏe khoắn, dứt khoát, nhưng không kém phần uyển chuyển, duyên dáng, nhịp nhàng, hòa nhịp cùng tiếng trống, tiếng cồng chiêng, tiếng khèn bầu dìu dặt cuốn hút người xem. Bởi các điệu múa và thanh âm ấy như máu thịt, hồn cốt của đồng bào DTTS Tây Nguyên, hiện nay được nhiều trường học phổ thông trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng có ý thức gìn giữ và phát huy.
Hà Nội là điểm đến văn hóa, nghệ thuật hàng đầu châu Á

Hà Nội là điểm đến văn hóa, nghệ thuật hàng đầu châu Á

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 20/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Hà Nội là điểm đến văn hóa, nghệ thuật hàng đầu châu Á. Công nhận 108 “hóa thạch sống” ở Lâm Đồng là Cây di sản Việt Nam. Bảo tồn di sản ở Bản Cuôn. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phim trường số – Bước đột phá của Thái Nguyên trong phát triển công nghiệp nội dung số

Phim trường số – Bước đột phá của Thái Nguyên trong phát triển công nghiệp nội dung số

Khoa học - Công nghệ - Vân Khánh - 3 giờ trước
Việc phát triển nghệ thuật số không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là cơ hội để Thái Nguyên vươn mình, tạo dấu ấn riêng trong lĩnh vực kinh tế sáng tạo.
Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô: Nhiều vấn đề cần làm rõ từ báo cáo của UBND huyện Đăk Tô (Bài 6)

Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô: Nhiều vấn đề cần làm rõ từ báo cáo của UBND huyện Đăk Tô (Bài 6)

Pháp luật - Ngọc Chí - 4 giờ trước
Sau khi báo Dân tộc và Phát triển có loạt bài phản ánh: Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô, UBND huyện Đăk Tô đã có báo cáo số 153, ngày 13/5/2025 gửi UBND tỉnh Kon Tum báo cáo “kết quả kiểm tra, xác minh vụ việc báo chí phản ánh”. Tuy nhiên, nhiều nội dung của báo cáo đã khác so với báo cáo trước đây của chính UBND huyện Đăk Tô về vụ việc. Rất nhiều câu hỏi đặt ra cần các cơ quan chức năng tỉnh Kon Tum vào cuộc làm sáng tỏ vấn đề.
Đặc khu Lý Sơn và câu chuyện trồng rừng

Đặc khu Lý Sơn và câu chuyện trồng rừng

Môi trường sống - Trần Đình Quang - 4 giờ trước
Sau sắp xếp, tỉnh Quảng Ngãi sẽ còn 56 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có một đơn vị mới là Đặc khu Lý Sơn. Với diện tích hơn 10 km², dân số trên 22.000 người, hòn đảo tiền tiêu này được kỳ vọng trở thành đặc khu phát triển xanh, sạch, đẹp. Tuy nhiên, để Lý Sơn thực sự "cất cánh", bài toán trồng, bảo vệ và phục hồi rừng cây vốn từng bao phủ các ngọn núi và vùng ven biển đảo cần được đặt lên hàng đầu.
Phó Giám đốc phụ trách sở Dân tộc và Tôn giáo Quảng Trị nhận Bằng khen của Trung ương Hội LHPN Việt Nam

Phó Giám đốc phụ trách sở Dân tộc và Tôn giáo Quảng Trị nhận Bằng khen của Trung ương Hội LHPN Việt Nam

Gương sáng - Khánh Ngân - 4 giờ trước
Bà Hồ Thị Minh - Đại biểu Quốc hội, Phó Giám đốc phụ trách sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Quảng Trị, vừa vinh dự được Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam khen thưởng và biểu dương vì thành tích tiêu biểu trong quá trình triển khai, thực hiện Dự án 8.
Phát hiện, trục vớt khối lượng lớn bom, đạn gần cầu Hòa Bình

Phát hiện, trục vớt khối lượng lớn bom, đạn gần cầu Hòa Bình

Xã hội - Minh Nhật - 4 giờ trước
Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hòa Bình đã phát hiện, trục vớt một lượng lớn vật nổ sót lại sau chiến tranh tại khu vực lòng sông Đà, gần chân cầu Hòa Bình (thuộc địa bàn phường Tân Thịnh, Tp. Hòa Bình).