Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Về Ia Piar chung vui Lễ báo hiếu với đồng bào Gia Rai

Ngọc Thu - 10:32, 21/03/2022

Lễ báo hiếu cha mẹ là một nét văn hóa truyền thống đã có từ lâu đời của dân tộc Gia Rai ở tỉnh Gia Lai. Đây là lễ cúng được những người con thực hiện duy nhất một lần trong đời để cảm tạ công ơn sinh thành, dưỡng dục đối với cha mẹ mình.

Lễ cúng báo hiếu thường được những người con dân tộc Gia Rai tổ chức trong mùa Xuân
Lễ cúng báo hiếu thường được những người con dân tộc Gia Rai tổ chức trong mùa Xuân

Tháng 2, vào thời điểm nông nhàn của người Gia Rai, trên cao nguyên Gia Lai là lúc diễn ra các lễ hội văn hóa truyền thống. Lễ báo hiếu cũng thường được những người con dân tộc Gia Rai tổ chức vào dịp này.

Ghè rượu là một trong những lễ vật không thể thiếu trong lễ báo hiếu
Ghè rượu là một trong những lễ vật không thể thiếu trong lễ báo hiếu

Khi mặt trời chưa ló rạng, chị Nay H’Đaih, xã Ia Piar, huyện Phú Thiện đã chuẩn bị tươm tất mọi công việc, lễ vật  để tổ chức lễ báo hiếu nhằm cầu mong sức khỏe, bình an cho cha mẹ Ksor Kla và Nay H’Nim của mình.

 Lúc này, con cháu, họ hàng, bà con trong buôn cũng đã tập trung về đông đủ tại nhà chị Nay H’Đaih để cùng chung tay chuẩn bị cho nghi lễ thêm phần chu đáo.

Ngoài sân, nhóm thanh niên đang xẻ thịt con heo. Sau đó, chia phần đầu, chân, đuôi và đặt trang trọng trong một cái rổ lớn có lót lá chuối để chuẩn bị cúng thần linh. Trong nhà, gà và rượu ghè cũng đã được đặt ngay ngắn. 3 ghè rượu được đặt trang trọng giữa nhà, cố định bằng 2 khúc tre chọc thẳng lên trần nhà. Ở hai bên tường nhà có mấy dãy ghè rượu do con cái, người thân của ông Ksor Kla mang đến góp vui.

Thầy cúng Nay Hăng thực nghiện nghi lễ báo hiếu tại nhà chị Nay H’Đaih
Thầy cúng Nay Hăng thực nghiện nghi lễ báo hiếu tại nhà chị Nay H’Đaih

Nhanh tay cùng chị em phụ nữ đưa nước sạch vào nhà, để chuẩn bị chêm thêm vào ghè rượu, chị Nay H’Đaih kể: Theo phong tục của đồng bào Gia Rai mình, người con làm lễ báo hiếu cha mẹ sau khi đã lập gia đình, vì lúc này đã làm được ra của cải riêng. Nhà mình quyết định làm lễ báo hiếu trong mùa xuân này, để thể hiện tình cảm với cha mẹ. Nếu không làm được mình sẽ mang món nợ ơn sinh thành của cha mẹ, chịu tiếng xấu với xóm làng. Mình làm cũng để cho con cái làm theo. Sau này chúng nó lớn, sẽ nhớ về công ơn cha mẹ.

Cũng theo chị Nay H’Đaih, lễ báo hiếu cha mẹ là phong tục đã có từ xa xưa, và vẫn được những thế hệ con cháu người Gia Rai ở vùng Ia Piar tiếp nối. Mỗi người con dân tộc Gia Rai, chỉ tổ chức lễ này một lần trong đời để báo hiếu cha mẹ mình. Tùy theo điều kiện kinh tế gia đình, gia chủ chuẩn bị lễ vật nhiều hay ít để chiêu đãi bà con, dòng họ. Tuy nhiên, lễ vật cũng phải có 3 ghè rượu ngon và một số con vật như heo, gà...

Xong nghi lễ, chủ nhà sẽ rót rượu ra ly để mời những người thân, khách mời uống
Xong nghi lễ, chủ nhà sẽ rót rượu ra ly để mời những người thân, khách khứa thưởng thức.

Khi lễ vật đã được gia chủ chuẩn bị xong, thầy cúng Nay Hăng chuẩn bị tiến hành nghi  lễ cúng. Thầy cúng Nay Hăng cho biết: Trước khi làm lễ báo hiếu, người con phải xin ý kiến của cha mẹ về thời gian tổ chức. Sau đó, gia đình người con sẽ mang một số lễ vật về nhà cha mẹ để tiến hành các nghi lễ. Sau khi cúng xong, người con sẽ dâng lên những món quà dành tặng cha mẹ. Đó có thể là món đồ thổ cẩm, tiền, vàng,… tùy vào kinh tế gia đình của người con. Đây cũng là dịp để các con tề tựu về nhà bố mẹ, cùng chia sẻ, động viên nhau làm ăn.

Trong quá trình tiến hành nghi lễ cúng, thầy cúng Nay Hăng đặt lên chân cha mẹ của gia chủ tổ chức 2 miếng rìu sắt, dưới chân là mảnh bông. Kế tiếp, thầy cúng lấy tiết con lợn bôi lên ghè, lấy một phần thịt đặt gần chân và cầm cần rượu rót từ từ vào chân người được cúng. Cuối cùng, thầy đọc lên những lời khấn thần linh ban phước lành, bình an, giàu sang cho người được thụ hưởng.

Khách mời chung vui tiệc rượu cùng với gia chủ cho đến hết ngày
Kết thúc nghi lễ, khách mời sẽ chung vui tiệc rượu cùng gia chủ cho đến hết ngày

Khi hoàn tất lễ khấn, chị Nay H’Đaih nói những lời chúc tốt đẹp nhất dành cho cha mẹ của mình. Sau nghi lễ, khách mời quây quần ngồi lại cùng gia chủ để thưởng thức, chung vui tiệc rượu, giao lưu văn nghệ, chuyện trò rôm rả đến hết ngày mới tan tiệc.

Ông Nay Thuin, Trưởng Thôn Plei Chrung, xã Ia Piar, huyện Phú Thiện, Gia Lai: Lễ báo hiếu cha mẹ là một nét đẹp trong đời sống văn hóa, mang ý nghĩa nhân văn của cộng đồng người Gia Rai. Lễ cúng thể hiện sự hiếu nghĩa, kính trọng bề trên, gắn kết mọi người nên chúng tôi cũng vận động bà con gìn giữ và duy trì nghi lễ này. Đồng thời, chúng tôi cũng tuyên truyền bà con thực hiện nếp sống văn minh trong lễ cúng, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đồng bào vùng cao Quảng Nam làm du lịch cộng đồng

Đồng bào vùng cao Quảng Nam làm du lịch cộng đồng

Những năm gần đây, huyện Bắc Trà My (tỉnh Quảng Nam) đã có bước chuyển mình tích cực trong phát triển du lịch cộng đồng, đặc biệt ở các xã có đông đồng bào DTTS sinh sống. Thông qua việc ban hành Nghị quyết chuyên đề về phát triển du lịch, tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng và xúc tiến du lịch địa phương, Bắc Trà My đã tạo điều kiện cho đồng bào Co, Ca Dong, Mường từng bước tiếp cận mô hình du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống và phát triển kinh tế bền vững.
Tin nổi bật trang chủ
Bình Định: Tạo điều kiện cho cán bộ từ Gia Lai mua nhà ở xã hội sau sáp nhập

Bình Định: Tạo điều kiện cho cán bộ từ Gia Lai mua nhà ở xã hội sau sáp nhập

Xã hội - T.Nhân-H.Trường - 1 giờ trước
Sở Xây dựng tỉnh Bình Định vừa giới thiệu 1.488 căn nhà xã hội đang còn trống tại 7 dự án nhà ở xã hội đến các cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đang làm việc tại các cơ quan, đơn vị tại tỉnh Gia Lai.
Hội nghị toàn quốc tập huấn về tổ chức và hoạt động của tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị ở cấp xã (mới)

Hội nghị toàn quốc tập huấn về tổ chức và hoạt động của tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị ở cấp xã (mới)

Tin tức - Minh Nhật - 1 giờ trước
Trong 2 ngày (14 và15/6), Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị toàn quốc tập huấn về tổ chức và hoạt động của tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị ở cấp xã (mới).
Thuận Châu (Sơn La): Hỗ trợ 2,5 tỷ đồng thực hiện gói chính sách chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em

Thuận Châu (Sơn La): Hỗ trợ 2,5 tỷ đồng thực hiện gói chính sách chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em

Tin tức - Minh Anh - 4 giờ trước
Thuận Châu (tỉnh Sơn La) là huyện miền núi, với trên 90% dân số là đồng bào DTTS; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều chiếm 18,16%, giao thông đi lại còn khó khăn; một số hủ tục, tập quán lạc hậu còn tồn tại; trình độ nhận thức của người dân còn hạn chế. Trong những năm gần đây, số lượng phụ nữ được tiếp cận, sử dụng dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe cho bà mẹ, trẻ em DTTS ngày càng tăng.
Tâm là gốc của phước lành

Tâm là gốc của phước lành

Dân tộc - Tôn giáo - Việt Hà - 4 giờ trước
Không cần nhiều tài sản, người nghèo vẫn có thể tạo nên phước báu lớn nếu biết thực hành bố thí bằng tâm thanh tịnh, đúng như lời dạy của Đức Phật.
Bão số 1 ở miền Trung khiến 7 người chết, mất tích

Bão số 1 ở miền Trung khiến 7 người chết, mất tích

Tin tức - Minh Nhật - 21:02, 14/06/2025
Mưa lũ phức tạp do bão số 1 đã khiến 7 người chết, mất tích, hàng nghìn ngôi nhà, hàng chục ha hoa màu bị ngập, nhiều tuyến đường giao thông bị hư hỏng nghiêm trọng.
Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin hôm nay ngày 11/6, có những thông tin đáng chú ý sau: Ruộng bậc thang Y Tý mùa đổ ải. Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh . Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh

Media - BDT - 18:01, 14/06/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin hôm nay ngày 11/6, có những thông tin đáng chú ý sau: Ruộng bậc thang Y Tý mùa đổ ải. Độc đáo chùa mảnh sành ở TP. Hồ Chí Minh . Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bắt kẻ cầm đầu đường dây đánh bạc hơn 2.000 tỷ đồng qua mạng hoạt động tại nhiều địa phương

Bắt kẻ cầm đầu đường dây đánh bạc hơn 2.000 tỷ đồng qua mạng hoạt động tại nhiều địa phương

Pháp luật - Minh Nhật - 18:01, 14/06/2025
Phạm Công Lộc - kẻ cầm đầu đường dây đánh bạc hơn 2.000 tỷ đồng, bị Công an Đà Nẵng bắt giam.
Chính thức một số loại hàng hóa dịch vụ áp thuế tiêu thụ đặc biệt

Chính thức một số loại hàng hóa dịch vụ áp thuế tiêu thụ đặc biệt

Tin tức - Minh Nhật - 17:08, 14/06/2025
Theo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, đồ uống có đường sẽ chịu thuế 8% từ năm 2027, năm 2028 lên 10%; áp thuế tuyệt đối với thuốc lá; rượu - bia lộ trình tăng từ 35-90%...
Ninh Thuận: Đạt được 100% chỉ tiêu cốt lõi Dự án 8

Ninh Thuận: Đạt được 100% chỉ tiêu cốt lõi Dự án 8

Công tác Dân tộc - Minh Anh - 16:39, 14/06/2025
Triển khai thực hiện Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn I 2021-2025, tỉnh Ninh Thuận triển khai tại 6 huyện, 23 xã, 71 thôn đặc biệt khó khăn. Sau 5 năm triển khai Dự án 8, tỉnh Ninh Thuận đã đạt được 100% chỉ tiêu cốt lõi, trong đó có nhiều chỉ tiêu vượt kế hoạch.
Điện Biên đã cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu cốt lõi của Dự án 8

Điện Biên đã cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu cốt lõi của Dự án 8

Tin tức - Minh Anh - 13:29, 14/06/2025
Triển khai Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” giai đoạn I từ 2021-2025, tỉnh Điện Biên huy động được 52.842 triệu đồng, trong đó nguồn ngân sách Trung ương là 52.450 triệu đồng và ngân sách địa phương là 392 triệu đồng. Kết quả giải ngân đạt 41.297 triệu đồng, tương đương 78% kế hoạch vốn giao.