Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Về Ia Piar chung vui Lễ báo hiếu với đồng bào Gia Rai

Ngọc Thu - 10:32, 21/03/2022

Lễ báo hiếu cha mẹ là một nét văn hóa truyền thống đã có từ lâu đời của dân tộc Gia Rai ở tỉnh Gia Lai. Đây là lễ cúng được những người con thực hiện duy nhất một lần trong đời để cảm tạ công ơn sinh thành, dưỡng dục đối với cha mẹ mình.

Lễ cúng báo hiếu thường được những người con dân tộc Gia Rai tổ chức trong mùa Xuân
Lễ cúng báo hiếu thường được những người con dân tộc Gia Rai tổ chức trong mùa Xuân

Tháng 2, vào thời điểm nông nhàn của người Gia Rai, trên cao nguyên Gia Lai là lúc diễn ra các lễ hội văn hóa truyền thống. Lễ báo hiếu cũng thường được những người con dân tộc Gia Rai tổ chức vào dịp này.

Ghè rượu là một trong những lễ vật không thể thiếu trong lễ báo hiếu
Ghè rượu là một trong những lễ vật không thể thiếu trong lễ báo hiếu

Khi mặt trời chưa ló rạng, chị Nay H’Đaih, xã Ia Piar, huyện Phú Thiện đã chuẩn bị tươm tất mọi công việc, lễ vật  để tổ chức lễ báo hiếu nhằm cầu mong sức khỏe, bình an cho cha mẹ Ksor Kla và Nay H’Nim của mình.

 Lúc này, con cháu, họ hàng, bà con trong buôn cũng đã tập trung về đông đủ tại nhà chị Nay H’Đaih để cùng chung tay chuẩn bị cho nghi lễ thêm phần chu đáo.

Ngoài sân, nhóm thanh niên đang xẻ thịt con heo. Sau đó, chia phần đầu, chân, đuôi và đặt trang trọng trong một cái rổ lớn có lót lá chuối để chuẩn bị cúng thần linh. Trong nhà, gà và rượu ghè cũng đã được đặt ngay ngắn. 3 ghè rượu được đặt trang trọng giữa nhà, cố định bằng 2 khúc tre chọc thẳng lên trần nhà. Ở hai bên tường nhà có mấy dãy ghè rượu do con cái, người thân của ông Ksor Kla mang đến góp vui.

Thầy cúng Nay Hăng thực nghiện nghi lễ báo hiếu tại nhà chị Nay H’Đaih
Thầy cúng Nay Hăng thực nghiện nghi lễ báo hiếu tại nhà chị Nay H’Đaih

Nhanh tay cùng chị em phụ nữ đưa nước sạch vào nhà, để chuẩn bị chêm thêm vào ghè rượu, chị Nay H’Đaih kể: Theo phong tục của đồng bào Gia Rai mình, người con làm lễ báo hiếu cha mẹ sau khi đã lập gia đình, vì lúc này đã làm được ra của cải riêng. Nhà mình quyết định làm lễ báo hiếu trong mùa xuân này, để thể hiện tình cảm với cha mẹ. Nếu không làm được mình sẽ mang món nợ ơn sinh thành của cha mẹ, chịu tiếng xấu với xóm làng. Mình làm cũng để cho con cái làm theo. Sau này chúng nó lớn, sẽ nhớ về công ơn cha mẹ.

Cũng theo chị Nay H’Đaih, lễ báo hiếu cha mẹ là phong tục đã có từ xa xưa, và vẫn được những thế hệ con cháu người Gia Rai ở vùng Ia Piar tiếp nối. Mỗi người con dân tộc Gia Rai, chỉ tổ chức lễ này một lần trong đời để báo hiếu cha mẹ mình. Tùy theo điều kiện kinh tế gia đình, gia chủ chuẩn bị lễ vật nhiều hay ít để chiêu đãi bà con, dòng họ. Tuy nhiên, lễ vật cũng phải có 3 ghè rượu ngon và một số con vật như heo, gà...

Xong nghi lễ, chủ nhà sẽ rót rượu ra ly để mời những người thân, khách mời uống
Xong nghi lễ, chủ nhà sẽ rót rượu ra ly để mời những người thân, khách khứa thưởng thức.

Khi lễ vật đã được gia chủ chuẩn bị xong, thầy cúng Nay Hăng chuẩn bị tiến hành nghi  lễ cúng. Thầy cúng Nay Hăng cho biết: Trước khi làm lễ báo hiếu, người con phải xin ý kiến của cha mẹ về thời gian tổ chức. Sau đó, gia đình người con sẽ mang một số lễ vật về nhà cha mẹ để tiến hành các nghi lễ. Sau khi cúng xong, người con sẽ dâng lên những món quà dành tặng cha mẹ. Đó có thể là món đồ thổ cẩm, tiền, vàng,… tùy vào kinh tế gia đình của người con. Đây cũng là dịp để các con tề tựu về nhà bố mẹ, cùng chia sẻ, động viên nhau làm ăn.

Trong quá trình tiến hành nghi lễ cúng, thầy cúng Nay Hăng đặt lên chân cha mẹ của gia chủ tổ chức 2 miếng rìu sắt, dưới chân là mảnh bông. Kế tiếp, thầy cúng lấy tiết con lợn bôi lên ghè, lấy một phần thịt đặt gần chân và cầm cần rượu rót từ từ vào chân người được cúng. Cuối cùng, thầy đọc lên những lời khấn thần linh ban phước lành, bình an, giàu sang cho người được thụ hưởng.

Khách mời chung vui tiệc rượu cùng với gia chủ cho đến hết ngày
Kết thúc nghi lễ, khách mời sẽ chung vui tiệc rượu cùng gia chủ cho đến hết ngày

Khi hoàn tất lễ khấn, chị Nay H’Đaih nói những lời chúc tốt đẹp nhất dành cho cha mẹ của mình. Sau nghi lễ, khách mời quây quần ngồi lại cùng gia chủ để thưởng thức, chung vui tiệc rượu, giao lưu văn nghệ, chuyện trò rôm rả đến hết ngày mới tan tiệc.

Ông Nay Thuin, Trưởng Thôn Plei Chrung, xã Ia Piar, huyện Phú Thiện, Gia Lai: Lễ báo hiếu cha mẹ là một nét đẹp trong đời sống văn hóa, mang ý nghĩa nhân văn của cộng đồng người Gia Rai. Lễ cúng thể hiện sự hiếu nghĩa, kính trọng bề trên, gắn kết mọi người nên chúng tôi cũng vận động bà con gìn giữ và duy trì nghi lễ này. Đồng thời, chúng tôi cũng tuyên truyền bà con thực hiện nếp sống văn minh trong lễ cúng, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Óng ánh sắc vàng trên những thửa ruộng bậc thang

Óng ánh sắc vàng trên những thửa ruộng bậc thang

Thu về, những thửa ruộng bậc thang ở vùng cao Lào Cai trải dài như dải lụa óng ánh giữa đại ngàn hùng vĩ, vừa tạo nên bức tranh thiên nhiên mê đắm lòng người, vừa là minh chứng cho sự cần cù, sáng tạo và tinh thần hòa hợp với thiên nhiên của đồng bào nơi đây.
Tin nổi bật trang chủ
Hai cây trầm 200 tuổi ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Hai cây trầm 200 tuổi ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Tìm trong di sản - Anh Trúc - 19:16, 10/09/2025
Ngày 10/9, UBND xã Hương Phố (Hà Tĩnh) cho biết, vừa tổ chức Lễ công bố quyết định công nhận Cây Di sản Việt Nam cho 2 cây trầm hương cổ thụ tại đền Khoai Vạc.
Đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, bé trai suy đa tạng

Đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, bé trai suy đa tạng

Sức khỏe - Minh Nhật - 19:13, 10/09/2025
Bị mèo cắn, thay vì đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế, gia đình đã đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, khiến bé trai suy đa tạng. Trường hợp này là lời cảnh báo nghiêm trọng về việc tự ý sử dụng thuốc Nam cho vết thương hở.
Miền Bắc lại sắp đón mưa to, có nơi vượt mốc 100 mm

Miền Bắc lại sắp đón mưa to, có nơi vượt mốc 100 mm

Môi trường sống - Anh Trúc - 19:04, 10/09/2025
Theo dự báo thời tiết khu vực Bắc Bộ có nơi mưa to đến rất to, với lượng mưa 20 - 40 mm, cục bộ có nơi trên 100 mm.
Lâm Đồng thiếu 5.433 giáo viên trong năm học mới

Lâm Đồng thiếu 5.433 giáo viên trong năm học mới

Giáo dục dân tộc - Minh Anh - 19:03, 10/09/2025
Năm học 2025 - 2026, toàn tỉnh Lâm Đồng có nhu cầu 42.892 giáo viên. Tuy nhiên, hiện nay số giáo viên hiện có của tỉnh là 37.459 giáo viên, vẫn còn thiếu 5.433 giáo viên. Tình trạng thiếu hụt tập trung vào các môn đặc thù của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 như Âm nhạc, Mỹ thuật, Giáo dục địa phương, Hoạt động trải nghiệm - hướng nghiệp…
Quảng bá du lịch Lạng Sơn ở Ấn Độ

Quảng bá du lịch Lạng Sơn ở Ấn Độ

Du lịch - Minh Anh - 19:01, 10/09/2025
Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam vừa phối hợp với Quỹ Hỗ trợ phát triển du lịch và các đơn vị liên quan tổ chức Chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam, kết nối doanh nghiệp tại thành phố Bengaluru và thành phố Hyderabad (Ấn Độ). Trong Chương trình, tỉnh Lạng Sơn đã giới thiệu điểm đến, sản phẩm du lịch đặc sắc, hấp dẫn của du lịch Lạng Sơn.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Thanh Hoá: Đảm bảo duy trì nếp sống văn hóa mới trong tang lễ vùng đồng bào Mông

Thanh Hoá: Đảm bảo duy trì nếp sống văn hóa mới trong tang lễ vùng đồng bào Mông

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 18:53, 10/09/2025
Những năm qua, nếp sống mới trong tang lễ của đồng bào Mông tỉnh Thanh Hoá đã dần đi vào nền nếp, đồng bào ngày càng nâng cao nhận thức, thấy rõ lợi ích của việc tổ chức tang lễ văn minh, tiết kiệm.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai làm việc với Thị trưởng thành phố Izumisano, tỉnh Osaka, Nhật Bản

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai làm việc với Thị trưởng thành phố Izumisano, tỉnh Osaka, Nhật Bản

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 18:10, 10/09/2025
Ngày 10/9, nhân chuyến công tác tham dự Ngày Quốc gia Việt Nam tại Triển lãm Thế giới EXPO 2025 tại Osaka (Kansai, Nhật Bản), Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai - bà Nguyễn Thị Thanh Lịch, đã đến thăm hỏi, gặp gỡ và trao đổi làm việc với Thị trưởng Chiyomatsu Hiroyasu và đại diện các cấp chính quyền thành phố Izumisano tại tỉnh Osaka.
Đà Nẵng: Cựu nhân viên ngân hàng bị điều tra về tội lừa đảo hơn 15 tỷ đồng

Đà Nẵng: Cựu nhân viên ngân hàng bị điều tra về tội lừa đảo hơn 15 tỷ đồng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 17:03, 10/09/2025
Phan Như Anh Quốc (SN 1991, ngụ xã Núi Thành, TP. Đà Nẵng) bị khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền hơn 15 tỷ đồng.
Đà Nẵng: Bịa chuyện bị cướp trên Facebook, nam thanh niên bị phạt 7,5 triệu đồng

Đà Nẵng: Bịa chuyện bị cướp trên Facebook, nam thanh niên bị phạt 7,5 triệu đồng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 16:56, 10/09/2025
P.T.C. (SN 2004, ngụ phường Hội An Đông, Đà Nẵng) vừa bị xử phạt hành chính vì lan truyền tin giả trên mạng xã hội gây hoang mang dư luận.
Gia Lai: Kiểm tra các xã phía Đông về phòng chống thiên tai

Gia Lai: Kiểm tra các xã phía Đông về phòng chống thiên tai

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:47, 10/09/2025
UBND tỉnh Gia Lai đã thành lập 4 tổ kiểm tra công tác phòng chống thiên tai năm 2025 tại các xã, phường khu vực phía Đông tỉnh.